Deepti Kapoor: ‘Tijd van zonde’

Ze stierven waar ze sliepen, de vijf Indiase ­daklozen met wie ‘Tijd van zonde’ opent. Een Mercedes schoot met een topsnelheid over een stoeprand en sleurde hun lichamen mee. De slachtoffers zijn een jong stel waarvan het meisje zwanger was, en drie arbeidsmigranten over wie de kranten de volgende dag niet zullen berichten. Achter het stuur treft de politie een dronken jongeman aan, een bediende, iemand die je ‘klappen mag verkopen’. In de gevangenis wachten zijn medegedetineerden hem op met scheermesjes onder hun tong, maar ze hebben al snel door dat Ajay onschuldig is, dat hij opdraait voor de zonde van een rijke baas. Het is een onthutsend begin van een roman die meer dan vijfhonderd pagina’s lang zal voortrazen.

De Indiase Deepti Kapoor, die tegenwoordig in Portugal woont, verweeft drie levens in haar indrukwekkende epos, dat het eerste deel van een trilogie is en waarvan de vertaalrechten op de Frankfurter Buchmesse aan meer dan vijftien landen zijn verkocht – twintig producenten aasden op de filmrechten. Hoofdpersonage is Ajay, die als 8-jarige door zijn moeder wordt verkocht om een familieschuld af te betalen. Zijn jeugd is mensonterend. Als volwassene ontmoet hij Sunny, een gangsterzoon met een meedogenloze vader die de ambitie koestert om van New Delhi een wereldstad te maken. En dan is er Neda, een journaliste uit een links-liberaal ­milieu. Zij begint een affaire met Sunny, tegen beter weten in. Met z’n drieën raken ze gevangen in een neerwaartse spiraal van geweld en verschrikkingen, vol drank en drugs – dat het alleen maar slecht kan aflopen, blijkt al in de eerste hoofdstukken.

‘Tijd van zonde’ schiet heen en weer in de tijd, schakelend tussen personages, maar tegelijk leidt Kapoor je langs een kristalhelder pad. Aan de basis liggen de verhalen die ze opdeed als twintiger, toen ze in New Delhi als journalist werkte. Haar ­leven vertoonde veel overeenkomsten met dat van Neda: overdag zwierf ze door de stad en tekende ze de vaak schrijnende ervaringen van de inwoners op, ’s avonds feestte ze in luxeappartementen, waar zwijgzame bedienden in alle behoeften voorzagen. ‘Waarom schrijf je niet over al die rijke mensen met wie je omging?’ opperde haar agent toen ze na de verschijning van haar debuutroman ‘A Bad ­Character’ geen vervolgplannen had. Ze zag in die verdorven belevenissen van de gefortuneerden geen heil, tot ze tijdens een verblijf in de bergen een 8-jarige jongen ontmoette die door zijn ouders was verkocht om een schuld af te betalen. Dat was het moment waarop ‘Tijd van zonde’ vorm begon te krijgen in haar hoofd. Het waren de jaren van decadentie, van privileges, de Indiase economie begon te ­bloeien. Later kwam het besef dat veel van de opwinding, van de hoop en dromen was gebouwd op corruptie, op het lijden en de exploitatie van de armen. Precies dat wilde Kapoor in haar boek vangen, en daarin is ze op sensationele wijze geslaagd.

‘Tijd van zonde’ is een boek om in te verdwijnen: het is spannend, snel, rijk gedetailleerd, gelaagd en intelligent. Het is een nachtmerrieachtige trip die zich ontrolt als een film, de korte hoofdstukken rijgen zich vol actie en spitsvondige dialogen aan ­elkaar, de personages zijn levensecht, het proza is helder en rauw. Het is een ontzettend knap boek, al vormt zich een kleine rimpeling aan het einde: een omweg, een nieuw karakter, weer een tragisch levensverhaal dat Kapoor over meerdere pagina’s uitsmeert. Het biedt nieuwe inzichten, maar haalt ook de vaart uit het verhaal. In de laatste hoofdstukken bliksemt het weer, als Sunny gaat trouwen – een wanstaltig extravagant feest, vernis dat kapotgeschoten wordt door een volautomatische AR-15 met een magazijn voor honderd kogels.