Blue Monday
Gamen tegen depressie: ‘videospellen leren jongeren omgaan met emoties’
Het is alweer Blue Monday. Hoogdringend tijd voor Pacman, Runescape of Fortnite dus, want bij jongeren zou het spelen van games kunnen helpen tegen depressieve klachten. Marlou Poppelaars (32), onderzoeker aan de Radboud Universiteit in Nijmegem, vertelt hoe het werkt. ‘Als mensen een maand gamen op hun telefoon, zien we depressieve symptomen afnemen.’
- Hoe ontstaat een depressie bij jongeren?
MARLOU POPPELAARS «Stressvolle gebeurtenissen kunnen de trigger zijn. Denk aan ouders die scheiden of een oma die overlijdt. Er is ook een mentale kant. Voelt een jongere zich bijvoorbeeld snel afgewezen, dan kan hij of zij ernaar neigen minder contact met anderen te zoeken. Zo kan de somberheid zich verdiepen. Jongeren kunnen verdrietig en moedeloos zijn, ook geïrriteerd en boos. Andere symptomen zijn minder energie, veel of juist weinig slapen en een slechte concentratie.
»Zeggen ‘ik ben depressief’ is voor veel jongeren een grote stap. Terwijl depressieve symptomen veel voorkomen: jaarlijks bij 10 tot 20 procent van de jongeren. Zo’n 5 tot 10 procent heeft een depressieve stoornis. Met corona zullen die aantallen hoger liggen.»
- Jij hebt onderzocht of therapeutische games depressieve jongeren kunnen helpen. Hoe werken die?
POPPELAARS «Therapeutische games zijn ontworpen om jongeren te helpen bij klachten. Ze laten hen oefenen met emoties waar ze moeite mee hebben. De game kan bijvoorbeeld ineens een persoon laten verdwijnen. Iemand met depressieve klachten en afwijzingsgevoeligheid oefent zo met de ervaring dat het jammer is dat die ander weg is. Mogelijk vermindert dit klachten in het echte leven. Als een jongere bijvoorbeeld niet wordt uitgenodigd voor een feestje, reageert hij misschien minder heftig doordat hij heeft geoefend met afwijzing.»
- En, helpen ze?
POPPELAARS «Ik heb het effect van therapeutische games onderzocht bij Nederlandse jongeren met depressieve symptomen. Bij hen bleken ze niet te helpen. Waarschijnlijk doordat we over de behandeling van depressie nog lang niet alles weten, waardoor het lastig is een therapeutische game te maken. Over bijvoorbeeld de behandeling van angst is meer bekend, er zijn wel games die angstklachten verminderen.
»Uit buitenlands onderzoek blijkt wel dat therapeutische games depressieve jongeren helpen. Deze andere uitkomst komt mogelijk door een verschil in de ernst van de depressie bij de deelnemende jongeren, hun motivatie en de aansluiting van de game op hun cultuur. Er is nu nog weinig over bekend, maar we denken dat er veel potentie in games zit.»
LEES OOK:
Humo’s Dossier Games: ‘Het is goed voor de schoolresultaten’. Waarom iedereen moet gaan gamen
- Kunnen we nu stoppen met antidepressiva of therapie?
POPPELAARS «Ze kunnen aanvullend werken. Slechts één op de drie jongeren krijgt een behandeling voor depressieve klachten. De wachtlijsten zijn lang. Als jongeren ondertussen met een game aan de slag kunnen, kan dat helpen. Uit eerder onderzoek bleek dat als mensen een maand lang drie keer per week dertig minuten een ‘gewone’ game op hun telefoon doen, depressieve symptomen ook afnemen. Dat komt doordat gamen een leuke activiteit is en alle leuke activiteiten dit effect hebben. Games zijn in die zin interessant, omdat ze positieve gevoelens doen ervaren.»
- Heb je nog andere tips voor jongeren die zich depressief voelen?
POPPELAARS «Praat erover. Je omgeving herkent depressiviteit vaak niet, dus is het belangrijk dat je er open over bent. En trek je niet terug. Probeer met vrienden te blijven afspreken en andere leuke dingen te doen. Voel je je langere tijd depressief, ga dan naar de huisarts. Kleine interventies kunnen al enorm helpen, zoals een paar gesprekken met de praktijkondersteuner van de huisartsenpraktijk.
»Een tip voor de omgeving: let erop dat je een depressie niet bagatelliseert. Zeg bijvoorbeeld niet dat iemand zich eroverheen moet zetten. Geef aan dat je er bent om te luisteren en samen te zoeken naar oplossingen. Mensen die depressief zijn, blijven vaak maar nadenken over hun problemen. Erover praten en een klankbord hebben, kan er al voor zorgen dat ze hun problemen meer in perspectief kunnen plaatsen.’v
3 tips
Zorg voor regelmaat
Als je niet lekker in je vel zit, verlies je soms je routine, maar een goede routine kan er juist voor zorgen dat je goed voor jezelf zorgt. Slaap dus voldoende, neem tijd om te bewegen en iets leuks te doen, al is het iets kleins. Kleine verbeteringen kunnen je al helpen.
Wees lief voor jezelf
We praten vaak op een heel negatieve manier tegen onszelf (‘sukkel, waarom doe je dat dan ook?’). Probeer tegen jezelf te praten alsof je tegen een vriend praat. En wees trots op de kleine dingen die je bereikt.
Verminder stress
Het ervaren van stress kan bijdragen aan depressieve klachten. Het is dus belangrijk om positieve manieren te vinden om stress te verminderen en te ontspannen. Probeer bijvoorbeeld eens mindfulness of ademhalingsoefeningen of een wandeling in de natuur.
(AD)
