Het is niet al goud dat vinkt op Twitter: ‘Het is veranderd van statussymbool naar schandvlek’

Gisteren bleek dat Twitter een goud vinkje – voorbehouden voor ‘officiële zakenaccounts’ – had toegekend aan een ondertussen verwijderd racistisch Disney-parodieaccount, tot jolijt van onze twitterende medemens. Het is de zoveelste regel in de ‘Elon Musk rijdt Twitter de grond in’-saga. Computerwetenschapper en ‘Nerdland’-podcaster Jeroen Baert verduidelijkt de zin en vooral de onzin van de fratsen met het blauwe vogeltje van de mediageile miljonair.

HUMO Wat is zo een vinkje nu eigenlijk?

BAERT «Origineel diende het blauwe vinkje om de identiteit van een gebruiker te verifiëren. Als je in aanmerking kwam voor dat vinkje controleerde Twitter via officiële identiteitsdocumenten dat het account van Cristiano Ronaldo ook echt Cristiano Ronaldo was. Toen het bedrijf in 2009 werd aangeklaagd om het veel te gemakkelijk was te tweeten in de naam van iemand anders, heeft men de ‘verified accounts’ ingevoerd. Het was niet helemaal duidelijk wie ervoor in aanmerking kwam, maar vaak werd het toegekend aan bekendheden, journalisten en politici. De Twitter-community beschouwde het als een statussymbool, hoewel de criteria om hiervoor in aanmerking te komen toen ook niet transparant waren en willekeurig leken.»

HUMO Tegenwoordig kan iedereen een vinkje krijgen: voor 8 dollar voor een blauw en een luttele 1000 per maand voor een goud. Dat is toch een van de opvallendste ingrepen nadat Elon Musk Twitter vorig jaar kocht voor 44 miljard dollar.

BAERT «Musk had beslist dat dit de snelste manier was om Twitter geld te laten opbrengen. Hij had leningen af te betalen en zo kwam er meteen geld in het laatje. Bij zijn overname wilde hij ook, denk ik, een deel conservatieve stemmen behagen, die het vinkje, officiëel ‘Twitter Blue’, zag als symbool voor een links-liberale elite. Maar die ingreep heeft de betekenis van het blauwe vinkje volledig veranderd.»

«Met een blauw vinkje wordt je content gepromoot en verschijnt het in de ‘for you’ sectie en worden je antwoorden op tweets meer naar boven gesorteerd. Eigenlijk koop je reikwijdte en exposure. Waar het vóór Musk betekende dat je iemand was en dat je iets te zeggen had, laat het nu gewoon zien dat je 8 dollar op overschot hebt. Wat ooit een symbool was en een functie had - @cristiano is wel degelijk Cristiano Ronaldo - is verwaterd tot iets om je voor te schamen.»

HUMO Waarom zou Elon Musk, die bekendstaat als een slimme zakenman, dat soort keuzes maken?

BAERT «Volgens mij begrijpt Musk de sociale krachten op zijn platform niet. Hij doet alleszins aan steekvlammoderatie en het snel-snel implementeren van functies. Dat heeft tot rare situaties geleid. Omdat niet iedereen wilde betalen voor een blauw vinkje was pakweg Beyoncé, met miljoenen volgers, plots niet meer geverifieerd. En sommigen gingen iedereen met een vinkje blokkeren, puur uit principe. Als reactie is Musk vinkjes beginnen uitdelen aan alle accounts met meer dan een miljoen volgers, ook al hadden zij daar zelf niet om gevraagd. Celebrities als Stephen King, Ian McKellen en Lebron James hebben al getweet dat ze het niet willen hebben. Door zichzelf en zijn sterke mening zo te vereenzelvigen met het product heeft Musk aan Twitter een toxisch randje gegeven, waar merken en celebrities zich liever van distantiëren. Zo is Musk erin geslaagd beroemdheden antireclame te laten maken voor zijn product. Ik weet niet veel over een miljardenbedrijf runnen, maar dit lijkt me toch geen goede manier van zakendoen.»

HUMO En toch blijven we met z’n allen lekker doortwitteren.

BAERT «Ja, maar dat is zoals lachen met de zinkende Titanic. Slechts een klein percentage van de gevinkten betaalt daadwerkelijk voor Twitter Blue en het platform is niet meer geloofwaardig voor adverteerders, vroeger de grootste inkomstenbron. 80% voelt zich niet meer comfortabel bij adverteren op het platform. Het kan namelijk zijn dat hun reclame naast nogal risquée tweets terechtkomt, aangezien de contentmoderatie ook gedaald is . Ik kan me niet voorstellen dat Disney staat te springen bij het idee dat men zomaar een geaffilieerd account kan kopen. Dat zou tot reputatieschade kunnen leiden. Volgens mij is het voortdurende bestaan van Twitter een testament aan hoe goed het vroeger was, hoe stevig de jaar na jaar bij elkaar gepuzzlede infrastructuur is. Het schip blijft varen maar het is niet in beste staat.»