Humo's glazen bol
Humo voorspelt: in 2022 krijgen we een vierde én vijfde prik en een ‘Don’t look up’-achtige ruimtemissie
Echt vrolijk kon een mens moeilijk worden van het besmette 2021, maar hé: dat is nu voltooid verleden tijd. Humo ging te rade bij experten, trendwatchers en een occasionele waarzegger en kwam te weten wat het kakelverse jaar zoal zal bieden. Vandaag: Johan Neyts (professor virologie KU Leuven) over hoe vaak we onze arm nog zullen moeten ontbloten voor een covidvaccinatie en Nancy Vermeulen (astrofysicus en oprichter Space Training Academy) over Belgen en allesvernietigende asteroïden in de ruimte.
Lees hier Humo’s voorspellingen voor 2022.
Krijgen we straks een vierde en zelfs vijfde prik?
De campagne voor de boosterprik draait op volle toeren en her en der klinkt het al dat we ons moeten opmaken voor jaarlijkse boosters. Maar klopt dat wel?
JOHAN NEYTS (professor virologie KU Leuven) «De meeste varianten doven snel weer uit, maar nu en dan ontstaat er toch één die zich efficiënter verspreidt. Dat kan nog vele jaren het geval zijn. Het beste wapen is wereldwijd vaccineren: hoe meer mensen geprikt zijn, hoe kleiner de kans op varianten.»
HUMO Weten we al of een vierde of vijfde prik nodig zullen zijn?
«In Israël, dat zowat het laboratorium van de wereld is omdat het al zo vroeg begonnen is met de vaccinatiecampagne, is men al vierde prikken aan het zetten bij zestigplussers, gezondheidswerkers en mensen met onderliggende aandoeningen. Daaruit zullen we leren welke impact die vierde dosis op de immuniteit heeft. We weten dat de vaccins zeer goed werken, zeker tegen de oorspronkelijke stam, maar we hebben inmiddels geleerd dat de immuniteit na een tijdje afneemt. We hebben nieuwe generaties vaccins nodig die een langer durende bescherming geven.»
HUMO Jullie werken in het Rega Instituut aan een vaccin dat zowel tegen de gele koorts als tegen corona beschermt. Mocht corona een jaarlijks terugkerend fenomeen worden, zou het dan een optie zijn om een gecombineerd vaccin voor corona en de griep te ontwikkelen?
NEYTS «Ik denk sowieso dat we de komende jaren in de herfst een coronabooster zullen moeten zetten om de winter door te komen. Voor het griepvaccin wordt in januari beslist tegen welke vier stammen het gericht zal zijn. In het zuidelijk halfrond is dan net de winter en het griepseizoen voorbij en zo weten we welke stammen er mogelijk ook bij ons kunnen rondgaan.
»Voor corona ligt dat voorlopig nog anders: een maand geleden kenden we omikron nog niet, terwijl we die variant al een halfjaar geleden hadden moeten kennen om de vaccins op tijd aan te passen en ze samen met de griepspuit te geven. Gelukkig doet ook een minder optimaal coronavaccin nog zijn werk.»
HUMO Wat verwacht u van de pil tegen corona? Ook die komt eraan.
NEYTS «Er zijn ondertussen al enkele pillen tegen corona goedgekeurd. Ze zijn niets minder dan een gamechanger – zeker Paxlovid, het middel van Pfizer. De volgende jaren komen er nog zulke virusremmers aan. Wij werken er hier zelf ook aan.
»Hoe krachtig virusremmers kunnen zijn, weten we van hiv. Drie decennia geleden was een hiv-infectie nog een doodvonnis, vandaag kunnen patiënten met één pil per dag perfect gezond blijven.»
HUMO Maar het is geen wonderpil die ook jonge mensen eventjes kunnen slikken als ze een besmetting hebben opgelopen?
NEYTS «Op termijn zie ik het wel gebeuren dat de arts je bij een corona-infectie gewoon een pilletje voorschrijft. Met de nodige voorzichtigheid weliswaar, zoals we nu al met antibiotica moeten doen. Want hoe vaker je zulke middelen gebruikt, hoe groter de kans dat het virus er resistent tegen wordt.» (mvs)
Sturen we opnieuw een Belg naar de ruimte?
Aan het einde van 2022 zal de Europese Ruimtevaartorganisatie (ESA) een zestal nieuwe astronauten selecteren voor ruimtemissies. Misschien reist er voor het eerst sinds Frank De Winne weer een Belg naar het grote niets.
NANCY VERMEULEN (astrofysicus en oprichter Space Training Academy) «De selecties waren een enorm succes. 22.000 Europeanen hebben zich ingeschreven. Ik was zelf kandidaat tijdens de laatste selectieprocedure, in 2008, maar ik sneuvelde na twee rondes. Hopelijk is er deze keer wel een landgenoot bij.
»De astronauten zullen normaliter eerst naar het Internationaal Ruimtestation (ISS) reizen. Op termijn vliegen sommige geselecteerden wellicht naar de maan, in samenwerking met de NASA.»
HUMO Meer dan duizend Belgen hebben zich ingeschreven, waardoor we volgens het inwoneraantal in de kopgroep van Europa zitten. Er spelen bij de selectie ook politieke verhoudingen mee. Een voordeel voor België?
VERMEULEN «Dat zou kunnen. Met De Winne is er nu nog een Belg actief bij de ESA, maar hij gaat binnenkort met pensioen. Zo komt er mogelijk een plekje vrij voor een Belg.
»Bovendien nemen ook sommige privéfirma’s een hoge vlucht. Vorig jaar organiseerde SpaceX van Elon Musk de eerste volledig particuliere orbitale ruimtevlucht. Ook daar liggen in de toekomst kansen voor Belgen met galactische dromen.»
HUMO Aan het einde van 2022 zal Virgin Galactic, het bedrijf van Richard Branson, officieel starten met ruimtetoerisme.
VERMEULEN «Voor mensen zoals u en ik zijn zulke tripjes nog onbetaalbaar – het gaat over honderdduizenden euro’s voor anderhalf uur – maar ik vergelijk het met hoe de generatie van mijn grootouders na de Tweede Wereldoorlog soms neerbuigend deed over de luchtvaart. Ik hoop dat ruimtevaart op termijn net zo toegankelijk wordt. Dankzij SpaceX vliegen we straks misschien, middels raketvluchten rond de aarde, in minder dan een uur naar New York.»
HUMO Waar kijkt u nog naar uit dit jaar?
VERMEULEN «De James Webb-telescoop die in december gelanceerd werd, zal ons geweldig veel leren over het ontstaan van het heelal. We zullen dieper in de geschiedenis kunnen kijken dan ooit tevoren.»
HUMO In de nieuwe film ‘Don’t Look Up’ ontdekken astrofysici dat een meteoor recht op de aarde afkomt. Realistisch in 2022?
VERMEULEN «Wie weet, het krioelt van de asteroïden in ons zonnestelsel (lacht). Er komen vaak brokstukken op aarde terecht, soms met een massasterfte tot gevolg. Toevallig staat in 2022 een unieke missie op stapel die aan de film doet denken: de NASA zal in samenwerking met de ESA proberen om een asteroïde van richting te doen veranderen door raketten af te vuren. Het doel is om bij toekomstig gevaar onze planeet te beschermen. Het klimaat is een probleem van hier en nu, maar het is belangrijk dat we ook vooruit én naar omhoog blijven kijken.» (so)
