In zijn nieuwe boek ‘De onderwerping’ slaagt Philipp Blom slaagt er niet altijd in om zijn verontwaardiging te verbergen over de volgehouden domheid van de mens

In het in 2017 verschenen ‘De opstand van de natuur’ mondde het engagement van de Duitse historicus en filosoof Philipp Blom soms uit in pamflettisme. In zijn nieuwe boek ‘De onderwerping’, ondertitel: ‘Een geschiedenis van de verhouding van de mens tot de natuur’, ligt dat gevaar ook op de loer: Blom slaagt er niet altijd in om zijn verontwaardiging te verbergen over de volgehouden domheid van de mens en ons vermogen recht te praten wat krom is. Veel ellende is volgens de schrijver terug te voeren op het bijbelboek Genesis, waarin Adam en Eva de opdracht krijgen om de aarde te onderwerpen: een vrijbrief om de wereld te beheersen. Later versterkten technologische innovaties de greep van de mens op de natuur en legde de wetenschap steeds meer geheimen bloot. Tijdens de Koude Oorlog toonden de twee dominante wereldbeelden hun macht en kracht graag met enorme stuwdammen, boortorens, fabriekslandschappen, hoogovens en afgronddiepe mijnen: het leek wel een wedstrijd in natuuronderwerping. Dat het beeld van de boven de natuur verheven mens heel diep in het denken verankerd zit, weet Blom aannemelijk te maken. Maar een antwoord op de ultieme vraag, hoe de eeuwenlang tot uitbuiter van de aarde opgevoede mens kan worden aangezet tot een afscheid van zijn oude ideeën, geeft hij niet.