'Safety First': zo ging de outing van Riadh Bahri, Karolien Debecker, Sarah Bettens en Koen Crucke

Het is intussen geen geheim meer: in ‘Safety First: the Movie’ komt Dirk Porrez, het personage van Bruno Vanden Broecke, uit de kast. Daarbij wordt hij een slap handje geholpen door Tom Van Dyck z’n personage.

Riadh Bahri (27)

Voor Riadh Bahri kwam het niet als een verrassing: ‘Ik heb Dirk Porrez altijd al gay-friendly gevonden. Een man van die leeftijd die nog bij zijn moeder woont en absoluut niet bezig is met heteroseksuele dingen? Dat zie je al van ver aankomen.’

HUMO In jouw geval was het je Tunesische vader die het al van ver zag aankomen. Op je 15de zei hij: ‘Als ik ontdek dat je homo bent, dan doe ik je iets aan.’ Wist je het toen zelf nog niet?

Riadh Bahri «Ik had als kind al door dat ik anders was. Ik heb tien jaar volleybal gespeeld en dus met ploegmaten onder de douche gestaan. Toen al keek ik op een andere manier naar jongenslichamen dan je hoorde te doen als jongen. Ik voelde me aangetrokken tot die lichamen, vooral als ze wat sportiever waren. Maar op school had ik ook vriendinnetjes en deed ik gewoon mee met de kusjesdans. En toch heeft mijn vader kennelijk altijd vermoed dat ik homo was. Van zijn waarschuwing deed ik het uiteraard in mijn broek.

»Officieel ben ik pas uit de kast gekomen in mijn eerste of tweede jaar aan de universiteit. Mijn eerste fysieke contact met een man dateert van even daarvoor: ik was 17 en zat in het zesde middelbaar. Dat contact was via het internet tot stand gekomen, via één of andere marginale chatbox van VT4, waarop je ook een categorie ‘homo’s’ had. Eigenlijk viel dat dik tegen. Toen ik uiteindelijk overging tot de fysieke daad, voelde dat toch erg onnatuurlijk aan: ‘Wat ben ik hier aan het doen? Dit klopt niet.’ Nadien heb ik zelfs nog twee jaar een relatie gehad met een meisje.»

HUMO Je eerste keer was ook met een meisje?

Bahri «Ja, maar ook dat was een tegenvaller (lacht). Zoals bij iedereen, zeker?

»En toch was die relatie van twee jaar met een medestudente best passioneel. Ik had haar gezegd dat ik me ook aangetrokken voelde tot jongens en dat ik naar mannenporno keek. Dat vond ze intrigerend. Seksueel zat het wel snor tussen ons. Oké, er waren dingen die ik niet deed: ik was geen fan van orale bevrediging bij een vrouw. De gedachte alleen al vond ik horror (lacht).

»Toen die relatie afsprong – dat had niks met mijn geaardheid te maken – heb ik het eindelijk opgebiecht aan mijn beste vriend en vriendin, nota bene in het Citadelpark in Gent. ‘Amai, het werd tijd dat je daarmee naar buiten kwam!’ zeiden ze. Tja, als puber was ik erg zachtaardig en vrouwelijk – zeg maar verwijfd – en mijn stem zat nog een paar octaven hoger, dus ze vielen niet bepaald van de bank toen ze het hoorden.

»De eerste keer dat ik me comfortabel voelde bij mijn seksualiteit, was in 2010, toen ik bij ‘Terzake’ begon. In de media was mijn homo-zijn helemaal geen issue. Toen heb ik ook mijn eerste lange relatie gekregen met een jongen. Het fysieke aspect verliep nog altijd moeizaam. Ik was nogal rationeel bezig met al die lichaamsdelen en wat je ermee moest doen. Soms spookte het nog door mijn hoofd: ‘Riadh, wat ben jij aan het doen?’ Een erfenis van mijn opvoeding, denk ik. Die eerste relatie is daardoor spaak gelopen. Dat heeft me dan weer aangezet me te outen bij mijn moeder – zij is Belgische en is gescheiden van mijn vader. Ik weet het nog goed: ik zat met een paar collega’s in de satellietwagen en was aan het sms’en met mijn moeder. ‘Ik zie je graag,’ stuurde ze. Waarop ik: ‘Maar zou je me nog graag zien als ik op jongens viel?’ Zomaar, out of the blue. Mijn collega’s vonden dat ik het niet moest doen, maar het moest er ooit van komen. Dan deed ik het liever zo, op een veilige afstand. Tien minuten is het toen doodstil gebleven. Daarna kreeg ik een sms: ‘Oké.’ Meer niet. Later hebben we er wel over gesproken. Bleek dat ze toch verrast was. Je zou denken dat je eigen moeder zoiets ziet aankomen, maar niet dus (lacht). Haar eerste reactie was ook: ‘Heb ik dan iets fout gedaan?’ Maar ze is vrij snel bijgedraaid.

»Toen ik het haar had verteld en dus officieel uit de kast was, wist ik dat mijn contact met de Arabische tak van de familie zou ophouden. Ik ben gestopt met mijn vader te bezoeken – na de scheiding was hij hertrouwd met een Tunesische en weer in zijn geboorteland gaan wonen. Toen hij aan mijn moeder vroeg waarom ik niet meer kwam, heeft ze het gezegd. Ook met de rest van mijn Tunesische familie heb ik geen contact meer. In het verleden polste ik weleens bij mijn favoriete Tunesische neefjes en nichtjes: ‘Wat als je broer plots zou zeggen dat hij homo was?’ Het antwoord was duidelijk: ‘Hij zou mijn broer niet meer zijn.’ Dat heb ik altijd onthouden en dat zal er ook wel toe bijgedragen hebben dat ik vrij laat uit de kast ben gekomen. Het blijft toch een pijnpunt dat ik die roots nu kwijt ben. Vandaag las ik nog in de krant dat er zes Tunesische jongens veroordeeld zijn tot drie jaar cel en verbanning uit hun thuisstad, gewoon omdat ze homo zijn. Dat knaagt.»

HUMO Deze week komt je boek ‘Depressief? Loser!’ uit. Speelde de breuk met je familie vanwege je geaardheid een rol bij je depressie?

Bahri «Iedereen heeft z’n rugzak met bagage. In de mijne zitten de dood van mijn zusje en de slechte relatie met mijn papa, maar zeker ook de jaren dat ik met mijn seksualiteit heb geworsteld.»

HUMO Wanneer Dirk Porrez zich out, reageert Smos eerst heel negatief: ‘Onze hele friendship is één grote leugen.’

Bahri «Behalve het sporadische pesten op de middelbare school – ‘Janet! Flikker!’ – heeft niemand echt negatief gereageerd. Alleen merkte ik wel dat ik niet langer one of the guys was. Opeens werd ik meer gevraagd om mee te gaan shoppen met de vrouwen dan om pinten te gaan pakken en voetbal te kijken met de mannen. Ik schrok ervan dat die clichés nog zo hard leefden bij mijn generatiegenoten. Toegegeven: pinten zuipen is niet echt mijn ding, maar ik ben wel graag onder de jongens.

»De leukste reactie op mijn outing kwam van mijn grootmoeder van moederskant. Ik was niet van plan het haar te zeggen – ik dacht dat een mens van 80 dat toch nooit zou begrijpen. Toevallig stond ik tegelijk met een interview in De Standaard – met een quote over Elio Di Rupo – én in het lokale blaadje van Wetteren. Mijn oma vroeg aan één van mijn zussen: ‘Heb je het interview met onze kleinen gelezen? Goed, hè!’ Ze had het natuurlijk over het andere interview, maar zo kwam ze het toevallig aan de weet. De eerstvolgende keer dat ik bij haar over de vloer kwam, zei ze: ‘Het kan me niet schelen. Zolang je maar met een schone vent naar huis komt.’»

HUMO Je hebt nooit onder stoelen of banken gestoken dat je je homoseksualiteit niet openlijk beleeft in je thuisstad Brussel.

Bahri «Da’s de keerzijde van de medaille: ik ben in het reine met mijn seksualiteit, maar in Brussel is het mijn tweede natuur geworden dat ik me inhoud. Ik heb nog maar één keer een jongen op straat gekust en toen waren we allebei dronken, anders had ik het nooit gedaan. Doodjammer vind ik dat. In Gent ben ik wel al eens hartstochtelijk gezoend in het midden van de Korenmarkt. Ik dacht meteen: ‘Dit zou ik nooit durven in Brussel.’»

HUMO Dus Tim Van Aelst heeft gelijk dat hij van homofobie een punt maakt in z’n film?

Bahri «De jonge gasten van nu, of ze nu allochtoon of autochtoon zijn, lijken weer conservatiever te worden. De voorbije zomer moest ik voor ‘Het journaal’ seksvragen gaan stellen op een scoutskamp. Na het interview kwam ter sprake dat ik op jongens val. Ze schrokken enorm: ‘Méén je dat? Eikes!’ Ik mag hopen dat die gasten van 16 daar niet hun hele leven in blijven hangen.»

Karolien Debecker (36) ‘Het beste glijmiddel’

MNM-presentatrice Karolien Debecker, al jaren een boegbeeld voor holebi’s, viel als tiener ook weleens op jongens.

Karolien Debecker «Ik was verliefd op mijn buurjongen en op mijn aerobicsleraar. Ik had het serieus vlaggen. Ik heb me lang afgevraagd hoe dat kwam – was het ontkenning? – maar ik heb er geen antwoord op. De hele puberteit is zo’n hormonale ontdekkingstocht. Misschien had het ook te maken met een soort verheerlijking: de jongens bij ons in de buurt hadden veel aanzien bij de meisjes. Maar mijn aerobicsleraar was niet bepaald een mannelijk type en er kwamen ook crushes op meisjes tussen die verliefdheden door gefietst, dus met de jaren trad er toch een verschuiving op. Dat bracht me vreselijk in de war.

»In de Joepie stonden toen, in de jaren 90, wel artikels over hoe elk meisje weleens verliefd kan worden op een ander meisje, dat dat een normale fase in je ontdekkingstocht is, maar toen die verliefdheden bleven duren, sloeg de paniek toe.»

HUMO Paniek?

Debecker «Regelrechte paniek, ja. Als tiener wil je niet afwijken van je vrienden. In mijn vriendenkring was er niemand die ook maar neigde naar homoseksualiteit. In die periode had je ook nog geen rolmodellen, waren er nog geen sexy, leuke vrouwen die voor hun lesbische geaardheid uitkwamen. Je had Martina Navratilova en dat was het dan. Ik herinner me ook een ‘Jambers’-reportage over twee lesbiennes die het geluk bij elkaar hadden gevonden. Dat hele verhaal was doorspekt met tristesse en zelfmoordpogingen. Hoogst onaantrekkelijke vrouwen ook. Ik dacht: ‘O mijn god, zo wil ik niet zijn!’»

HUMO In een poging zijn geaardheid te verstoppen doet Dirk Porrez alsof hij, net als zijn machovrienden, wél oog heeft voor het andere geslacht.

Debecker «Dat deed ik ook. Ik voelde dat ik niet was zoals de andere meisjes. Als ze in de buurt van jongens kwamen, dan veranderden ze in giechelende monsters. Ik begreep er niks van, maar ik probeerde me wel aan te passen. Op een bepaald moment liet ik mijn haar zelfs extreem lang groeien en begon ik hoge hakken te dragen. Een normale reactie: ik voelde me niet vrouwelijk, dus ging ik die vrouwelijkheid zoeken in stereotypes. Maar al snel wist ik: ‘Dit is het niet.’

»Naar het einde van het middelbaar toe kreeg ik een vriendin die zich wel durfde te outen. Ook tegen haar bleef ik zwijgen, vijf jaar lang. Het was absurd: zij kwam bij mij uit de kast en vertelde me al haar onzekerheden en angsten, maar ik bleef mijn komedie volhouden. Uit angst. Ik zag waartegen ze moest vechten: op school roddelde iedereen over haar en thuis werd ze niet aanvaard door haar vader. Ik vond dat zo pijnlijk dat ik dacht: ‘Niet met mij.’ Als ik maar goed mijn best deed en probeerde verliefd te worden op jongens – dat was me tenslotte in het verleden ook al gelukt – dan zou het wel goed komen. Ik ben ook erg perfectionistisch, dus ik wilde dat gekende, veilige plaatje van meisje-jongen per se werkelijkheid laten worden.»

HUMO Was die vriendin de eerste aan wie je het uiteindelijk opbiechtte?

Debecker «Nee. Ik liet wel hints vallen: ‘Die vrouw doet me iets.’ Of: ‘Ergens snap ik wel wat je voelt.’ Ik verpakte de informatie dus, maar ergens moet ze wel gedacht hebben dat ik biseksueel was. Op den duur ging ik haar zelfs helpen bij haar eerste holebifuiven, zogezegd als sympathisant. Ik genoot daar wel van, maar tegelijk baalde ik van mezelf: ik zag hoe vrij mijn vriendin was, ondanks alle moeilijkheden. En daar zat ik dan, verstrikt in mijn leugenachtige relatie met jongens, met wie ik het dan na een paar maanden uitmaakte om één of andere stomme reden. Met één jongen heb ik het een jaar volgehouden. We kwamen ontzettend goed overeen. Dat frustreerde me nog meer: ‘Was ik hetero geweest, dan had ik nu een fantastische relatie gehad.’

»Eigenlijk kun je stellen dat ik het op mijn 14de wist, maar pas uit de kast ben gekomen op mijn 21ste. De officiële outing heb ik gedaan bij mijn ouders. Nadat ik voor de derde keer kanker had gekregen, besefte ik: ‘Ik moet iets doen, ik moet gaan ontdekken.’ Ik heb het meteen uitgemaakt met mijn vriendje en ben in mijn eentje naar Antwerpen getrokken, naar holebicafé’s. Daar heb ik mijn eerste vriendin leren kennen. Ik was zo verliefd dat ik dacht: ‘Onder de verdoving van deze verliefdheid moet het me lukken om het te zeggen.’

»Het probleem was dat ik het niet aanvaardde van mezelf, want eigenlijk wist ik wel dat mijn ouders er niks op tegen zouden hebben. Mijn moeder heeft altijd homo’s onder haar collega’s gehad en mijn vader is gewoon een heel zachtaardige mens. Maar ik vond het beschamend. Een vreselijke periode, want ik ben er zo veel jaren door kwijtgespeeld. Mijn puberteit had een fantastische tijd kunnen zijn, van kalverliefdes en stiekem kussen achter het muurtje. Onlangs heb ik het sleuteltje van mijn kist met dagboeken teruggevonden. Wat ik daarin neerpende, was één klaagzang van opgekropte frustraties en liefdeskreten, angstvallig verstopt achter twee sloten, waarvan ik het sleuteltje zo goed had verstopt dat ik het nú pas onder het hoedje van een oude teddybeer heb teruggevonden. Het was zo confronterend om dat allemaal te herlezen. Wat heb ik mezelf toch aangedaan?»

HUMO Hoe reageerden je ouders toen je het eindelijk zei?

Debecker «Ik kon het niet eens over mijn lippen krijgen. Met heel veel drama had ik hun gezegd dat ik iets te vertellen had: ‘Ga maar zitten in de zetel.’ Mijn moeder was al in paniek, omdat ze dacht dat ik opnieuw kanker had. Mijn vader dacht dat ik zwanger was. Ik stond met mijn handen voor mijn mond, maar kreeg de woorden er niet uit. Uiteindelijk was het mijn broer die vanuit de keuken riep: ‘Die is lesbisch!’ Mijn ouders waren ontzettend opgelucht. Mijn vader zei: ‘Kind, denk je nu echt dat mijn ogen op mijn rug zitten?’ Kennelijk had hij het al langer door. Ik ben tussen hen in op de zetel geploft, verlost van mijn zware last. Meteen dacht ik: ‘Waarom ben ik hier al die jaren mee blijven zitten?’ Zo boos op mezelf om al die verloren tijd.»

HUMO Viel de schaamte toen ook weg?

Debecker «Niet meteen. Nadat die eerste relatie voorbij was, moest ik afkicken van de verliefdheid. Toen kwam de realiteit: ‘Ik heb me nu wel geout, maar ik ken haast geen andere lesbiennes.’ Ik had een hele inhaalbeweging voor de boeg. Totdat ik een vriendenkring had bij wie ik me echt goed voelde en waarin gelijkgestemde zielen zaten, is die schaamte gebleven. Tegen die tijd was ik toch 24 of 25. Toen ging ik bij JIM werken en kreeg ik meteen een eigen holebiprogramma. Op de tweede pagina van Het Laatste Nieuws verscheen mijn foto, en daarboven: ‘Lesbische maakt holebiprogramma.’ Ik ben in zweten uitgebarsten. Dat was de laatste stuiptrekking van mijn schaamte: daarna was ik er helemaal van verlost.

»Ik herken dat moeilijke proces nu bij andere meisjes. Ze moeten vooral uit de kast komen als ze er zelf klaar voor zijn, maar toch denk ik: ‘Wacht niet te lang. Het is zo’n zonde.’ Vandaag is de tijdgeest wel helemaal anders dan in de nineties en hebben jonge meisjes tal van voorbeelden, maar toch moeten we waakzaam blijven: je voelt dat de jeugd weer preutser wordt en naar binnen klapt. De angst om er niet bij te horen, is nu ook groter dan in mijn tijd. In deze tijden waarin alles kan en alles mag, hebben jongeren meer dan ooit nood aan houvast. Kijk maar naar hoe ze zich kleden: allemaal eenheidsworst. En ‘homo’ is nog altijd het populairste scheldwoord.»

HUMO Een film als ‘Safety First’ is meer dan welkom?

Debecker «Amai niet! Zeker omdat het zo’n lichtvoetige film is, die heel veel jongeren bereikt. Een beter glijmiddel kan ik niet bedenken.»

Sarah Bettens (43)

Van ‘Safety First’ heeft Sarah Bettens nog nooit gehoord. Dat heeft niks met haar smaak op het vlak van films te maken, maar alles met haar woonplaats: Tennessee, USA.

Sarah Bettens «Waar ik woon, zijn ze nog erg conservatief. Mijn vrouw Stef en ik zijn anno 2015 niet meer het enige openlijk lesbische koppel van Johnson City, maar het blijft hier voor veel mensen een issue. Kijk naar hoe weinig lesbiennes en homo’s openlijk voor hun geaardheid uitkomen in de muziekwereld: in heel Nashville is zogezegd geen homo of lesbienne te vinden. Er is nog werk aan de winkel.»

'Ik heb in één en hetzelfde gesprek moeten vertellen dat ik ging scheiden én dat ik lesbisch was' Sarah Bettens

HUMO Jij kwam er pas op je 28ste achter dat je lesbisch was, terwijl je op dat moment al zeven jaar met een man was getrouwd.

Bettens «Ik had vroeger wel een paar ervaringen gehad, die ik toen afdeed als ‘typisch tienergedrag’: er zijn wel meer meisjes die eens kussen met een meisje of verliefde gevoelens koesteren voor hun beste vriendin. Zo heb ik het jarenlang weggeduwd, tot ik mijn huidige vrouw leerde kennen op mijn 28ste. Het klinkt cliché, maar ontdekken dat ik lesbisch was, dat was alsof iemand het licht aanknipte. Plots kon ik gewoon mezelf zijn, moest ik niet langer passen in een plaatje waar ik me niet helemaal goed bij voelde.

»Maar ik heb het nooit bewust weggestopt. Het waren toen andere tijden: ik kan me zelfs niet herinneren dat ik als tiener ooit het woord ‘lesbisch’ heb gebruikt. Ook in de media was het geen gespreksonderwerp. Op anderhalve generatie is er ontzettend veel veranderd.

»Achteraf bekeken is het natuurlijk absurd: als je erop terugkijkt waren er wel een stuk of honderd voortekenen. Ik wilde voetballen met de jongens en niet touwtjespringen met de meisjes. Ik wilde geen jurkjes aan. Ik wilde geen borsten krijgen. Was ik vandaag 16, dan was het een no-brainer.»

HUMO Maar niemand had een vermoeden?

Bettens «Mijn moeder was wel altijd blij als ik een vriendje had, dus misschien vermoedde ze het diep vanbinnen toch.

»De meeste vrienden aan wie ik opbiechtte dat ik ging scheiden omdat ik verliefd was op een vrouw, reageerden allesbehalve verrast. Ze hadden het zien aankomen. Mijn broer Gert kent me het best van iedereen, maar toen ik hem vertelde over mijn verliefdheid op mijn vrouw – hij was één van de eersten – zei hij niet direct: ‘Ja, je bent misschien lesbisch.’ Hij had eerder iets van: ‘Maar Sarah, jij had vroeger toch ook van die intense vriendschappen met meisjes?’ Hij heeft er nooit problemen mee gehad, maar hij wist wel hoe impulsief ik kon zijn – ik deed dingen als op mijn 20ste trouwen, en in een week tijd naar Amerika verhuizen. Dus een deel van hem dacht wellicht: ‘Hier gaan we weer.’ (lacht) Dat neem ik hem helemaal niet kwalijk. Ik was op dat moment zelf nog volop aan het ontdekken hoe het nu precies zat: ‘Is dit echt?’ Ik moest het allemaal nog uitvissen.»

HUMO Maar je hebt je er nooit voor geschaamd?

Bettens «Nee. Zodra ik wist dat dit mijn pad was, lagen alle moeilijkheden achter me. Je mag niet vergeten: ik was getrouwd. Ik was daar trots op, wilde daar niet in falen. Ik voelde me ook ongelofelijk schuldig tegenover mijn ex. In vergelijking met die worsteling is mijn outing redelijk smooth verlopen. Niemand van mijn familie of dichte vrienden deed er moeilijk over.»

HUMO Ook je ouders niet?

Bettens «Dat was eigenlijk niet zo’n leuke ervaring. Ik vertel het niet zo graag, want mijn ouders zijn echt fantastisch. Maar dat eerste moment rond de tafel was echt niet leuk. Ik heb in één en hetzelfde gesprek moeten zeggen dat ik ging scheiden én dat ik lesbisch was, dus je kunt nagaan wat voor een bom ik toen liet vallen. Maar natuurlijk hebben ze me ook meteen vastgepakt en gezegd hoe graag ze me zagen. Daarna heb ik het geluk gehad dat ik direct naar Amerika kon. De volgende keer dat ik terug in België was, was alles oké. Ze hebben mijn vrouw en onze kindjes heel snel in hun hart gesloten.

»Mijn publieke outing, dat was andere koek. Ik wilde wachten om het aan de grote klok te hangen. Niet omdat ik vreesde fans te verliezen of mijn carrière om zeep te helpen, maar vooral omdat ik geen boegbeeld van de lesbische gemeenschap wilde zijn vóór ik zelf goed en wel wist wat het was om lesbisch te zijn. Ik had niet het gevoel dat ik daar al veel over te vertellen had. Maar dat was dus buiten Dag Allemaal gerekend, dat het nodig vond om ook meteen de naam van mijn vriendin in het artikel te zetten. Best gemeen, vond ik dat. Iedereen heeft het recht om zo’n outing in z’n eigen tempo te doen. Nu ja, het had ook z’n voordelen: ik hoefde het plots aan niemand meer te vertellen. De eerste jaren daarna kon ik wel geen interview geven of ik kreeg er vragen over.»

HUMO Dat vond je vervelend?

Bettens «Aan een artikel als dit werk ik met plezier mee, omdat ik zo graag zelf op mijn 16de interviews in Humo had gelezen met iemand die lesbisch is, een gezin heeft en er best gelukkig uitziet. Je weet nooit of je er iemand mee helpt. Maar in het begin dacht ik ook weleens: ‘Hallo, ik heb net een plaat gemaakt. Kunnen we het dáár even over hebben?’ (lacht)

»Soms zie ik nu meisjes van een jaar of 8 en denk ik: ‘Ja, zo was ik ook.’ Dan is mijn eerste gedachte toch: ‘Ja, lap. Die gaat het nog moeilijk krijgen.’ Daar kun je nog altijd niet rond. Het is ook de reden waarom homo’s en lesbiennes graag samen zijn: we delen een verleden dat er niet is bij hetero’s. We hebben het allemaal moeten ontdekken, er vrede mee moeten nemen en ons moeten afvragen hoe de wereld erop zou reageren. We hebben allemaal met de vraag gezeten of we nu écht de raarste van de groep waren. Dat schept een band. Ik heb nog niemand horen zeggen: ‘Pff, ik weet het sinds m’n 13de, ben er meteen voor uitgekomen en mijn ouders waren er dik oké mee.’ Misschien bij de volgende generatie, wie weet.»

Koen Crucke (63)

Koen Crucke (63) en zijn echtgenoot Jan Gheysens waren uitgenodigd op de première van ‘Safety First: the Movie’, maar op het laatste moment kwam er iets tussen.

'Mijn moeder vond het beter dat ik ervoor uitkwam dan dat ik een vrouw en kinderen ongelukkig zou maken' Koen Crucke

Crucke «Ik was blij verrast toen ik hoorde wat het thema van de film is. In de kast is het zo vreselijk donker, hè. Voor mijn part mag iedereen zich daaruit bevrijden.»

HUMO Hoe is die outing bij jou verlopen?

Crucke «Heel simpel: ik werkte in de opera en Jan, intussen mijn echtgenoot, werkte in het theatermilieu, bij het NTG. Niemand in onze wereld maakte er problemen van toen we 45 jaar geleden een koppel werden. We zijn er niet meteen openlijk voor uitgekomen, omdat Jan dat niet wilde. Hij zei: ‘Laten we erover zwijgen en er geen grote tralala van maken.’ Dat heb ik altijd gerespecteerd.

»Maar wat ik nooit heb gedaan, is op de covers van de bladen gaan staan met een vrouw: ‘Dit is mijn vriendin.’ Dat had ik hypocriet gevonden. Vroegen journalisten of ik een relatie had, dan zei ik simpelweg dat ik niet over mijn privéleven wenste te praten. Maar ik heb het nu over de jaren 70, hè: toen zat de pers sowieso niet diep te graven in de levens van BV’s. Je was in de eerste plaats een artiest, en seksualiteit – van welke aard ook – was nog taboe. Alleen Will Ferdy had zich al geout, in het tv-programma ‘Echo’. Dat was ongezien voor die tijd.»

HUMO Keek je naar hem op?

Crucke «Zeker. Ze zeggen altijd: ‘Will Ferdy was de eerste; Koen Crucke de tweede.’ Dat is wel zo. En daarna is de rest gevolgd. Maar ik ben dus wel altijd discreet geweest. Jan en ik lopen er niet mee te koop en gaan niet op de barricades staan. Ook niet bij ons huwelijk: twaalf jaar geleden vroeg Jan me plots om te trouwen. Ik zei: ‘Vaneigens wil ik met je trouwen! Al was het maar voor je pensioen’ (lacht). Jan wilde er geen cameraploegen of journalisten bij. Ook dat heb ik gerespecteerd. Al had ik zelf misschien liever een trouw à la Elton John gewild, met alle toestanden errond.»

HUMO Wanneer heb je aan je moeder verteld dat je homo was?

Crucke «Heel, héél lang geleden. Ze wist het al toen ik een jaar of 16 was, nog voor ik Jan kende. Voor mijn vader was het een shock – moeders zijn daar vlugger in dan vaders. Hij wilde meteen met me naar dokters en psychiaters, maar mijn moeder zei: ‘Zwijg en laat het rusten. Ik weet het al lang. Laat hem gelukkig zijn.’ Ik héb het ooit nog geprobeerd met meisjes, maar je geaardheid kun je niet onderdrukken. Ik zou mijn leven niet hebben kunnen leiden met een vrouw. Mijn vader is gelukkig snel bijgedraaid.

»Homo’s komen er nu sneller voor uit, maar het blijft moeilijk. Ik ken veel homokoppels die al zijn afgetroefd. Mij is het nog nooit overkomen, maar ik daag dan ook niet uit: ik loop niet hand in hand of kus niet in het openbaar. Ik heb jarenlang een café gehad. Op een avond zat het bomvol, ook met kinderen, en ik zag een jong homokoppel kussen, midden in het café. Ik ben naar hen toegestapt en heb gezegd: ‘Stop ermee of je verlaat mijn café.’ ‘Jij toch niet?’ zeiden ze. Toch wel. Zoiets doen ze maar in een homobar.»

HUMO Vind je het dan niet jammer dat twee mannen niet zomaar kunnen kussen in het openbaar?

Crucke «Ja, maar het is nu eenmaal zo. De wereld is heteroseksueel, niet homoseksueel.»

HUMO Herken jij de Dirk Porrezen van deze wereld, die zich nog in de kast verschansen?

Crucke «Ik kan ze er zo uitpikken. Er gebeurt veel in den duik, ook bij mannen die getrouwd zijn en kinderen hebben. Mijn moeder zaliger kreeg eens van een journalist de vraag wat ze ervan vond dat ik homoseksueel was. Haar antwoord was: ‘Ik heb liever dat hij ervoor uitkomt dat hij met een man samen is, dan dat hij een vrouw en kinderen ongelukkig had gemaakt.’ Dat vond ik schoon. En zo denk ik er ook over: ik haat de dubbeldekkers. Ze moeten kiezen.

»Ik krijg vaak telefoon van jongens die niet weten hoe ze het aan hun ouders moeten vertellen. Als het moet, dan ontvangen we hen zelfs bij ons thuis om hen raad te geven of bij te staan. Soms trekken we ons dat zelfs wat té hard aan – de emoties die ermee gepaard gaan, zijn niet te onderschatten. Ik ben al met ouders gaan praten, ook met moslimouders. Soms, als die mensen zien wat er van mij is geworden en hoe ik ermee omga, dan komen ze toch tot rede. Niet dat ik Moeder Teresa ben, maar dat mogen Jan en ik toch op ons palmares zetten. »

HUMO Je hebt al vaker gezegd dat Alberto Vermicelli geen homo is. Is dat geen gemiste kans?

Crucke «Hij is erg verwijfd, maar toch spreekt hij altijd over zijn Claudine, een vrouw uit zijn operettegezelschap: met haar wil hij trouwen. Dus nee, het personage is niet homoseksueel. Misschien is hij er nog niet helemaal uit. Of misschien is hij een dubbeldekker, dat kan ook.»