Thuis in een joggingbroek hangen en online een stijlicoon zijn: dat kan met virtuele fashion

Waarom nieuwe kleren kopen in de echte wereld als er ook virtuele mode is? Die is niet alleen duurzamer, het betekent ook thuis comfortabel rondlopen in een huispak terwijl je avatar virtueel de stijlgoeroe uithangt. Ziedaar de opmars van digitale fashion. ‘Ik zeg het tegen alle modestudenten: ga de virtuele wereld in.’

Ze is net terug van Art Basel Miami, waar voor het eerst een virtuele galerie vertegenwoordigd was die unieke digitale items verkocht. NFT’s heten die items, non-fungible tokens.

Het Amsterdamse digitale modehuis The Fabricant maakte er samen met cryptoartiest Krista Kim een augmented realitysculptuur voor die te koop is via SuperRare, een marktplaats voor digitale kunst. De sculptuur, een aangeklede persoon, is anders dan hoe we sculpturen kennen. Ze is alleen te zien via de telefoon of een virtualrealitybril. De koper heeft dus niets tastbaars in handen. Het is een moderne variant van het sprookje ‘De nieuwe kleren van de keizer’.

Voor Amber Jae Slooten (28) is deze zogeheten ‘nieuwe wereld’ gesneden koek. ‘Ik ben een gamer en ben opgegroeid in virtuele werelden, met ‘The Sims’ bijvoorbeeld, waarin je poppetjes eindeloos kunt aankleden.’

Op het Amfi, waar ze in 2016 afstudeerde, was ze een vreemde eend in de bijt. Niemand geloofde daar in digitale mode. Ze richtte vervolgens The Fabricant op, een pionierende ‘fashionaut’, samen met de Fins-Amerikaanse Kerry Murphy, die een achtergrond heeft in 3D-films.

De afgelopen twee jaar groeide het bedrijf van zes naar 36 man, en verhuisde het van tien vierkante meter aan de Weteringschans naar een pand aan de Bloemenmarkt. Komend jaar wordt er met nog eens dertig man uitgebreid.

The Fabricant werd wereldnieuws toen het in 2019 de allereerste digitale couturejurk verkocht via blockchain, voor 54 ethereum. Die waren destijds 9500 dollar waard. Inmiddels zou dat overigens zo’n 200.000 dollar zijn, maar de crypto’s zijn allang weer geïnvesteerd in projecten.

Tijdens eerdere lockdowns klopten al veel modebedrijven bij The Fabricant aan, omdat er geen modeshows en fotoshoots konden of kunnen plaatsvinden. ‘Zij dachten dat dat eenmalig zou zijn, wij wisten beter,’ zegt Slooten. ‘Steeds meer merken gaan digital only producten verkopen, met dank aan de NFT-boom van januari 2020.’ Zo werkte The Fabricant onder meer samen met Adidas en model Karlie Kloss en met outdoormerk Timberland.

Virtuele Guccisneakers

Met unieke digitale modeproducten valt veel geld te verdienen. Neem de klapper van de ‘MetaBirkins’, virtuele versies van Hermès’ beroemde Birkin bag. Digitaal kunstenaar Mason Rothschild zette ze 2 december op marktplaats Basic.Space als zijn ‘artistieke remix van een icoon’. Het ging om honderd stuks, elk exemplaar is uniek, initiële opbrengst: gemiddeld 450 dollar. Sindsdien hebben de MetaBirkins al voor 800.000 dollar aan handel op het platform gegenereerd. Hermès is er uiteraard niet blij mee, maar vooralsnog heeft het geen juridische stappen ondernomen.

Analisten van de Amerikaanse bank Morgan Stanley verwachten dat de markt voor NFT’s tegen 2030 zomaar de 20 miljard euro zou kunnen overstijgen. Geen wonder dus dat zoveel merken er nu in stappen. Zo kocht Nike vorige week de virtuele start-up RTFKT, om er unieke virtuele Nikeproducten en -ervaringen aan te bieden. Adidas betrad bijna gelijktijdig officieel de metaverse met een NFT-collectie. Balenciaga tastte eerder al de digitale mogelijkheden af door in zee te gaan met game Fortnight.

Gucci deed dat met gamingplatform Roblox. Het populaire Italiaanse modehuis verkoopt onder meer digitale sneakers voor 35 euro. Slooten: ‘Ze hebben een partnership met Roblox en VR Chat, de enige metaverse waarin je al kunt ‘rondlopen’, daar kun je dus meteen je Gucci wearables flexen.’

Het zijn vooralsnog de twee enige bekende modehuizen die serieus op de virtuele trein gesprongen zijn. Dolce & Gabbana veilde vorig jaar een NFT-collectie van negen stuks voor 6,1 miljoen dollar, maar vooralsnog lijkt dat een eenmalige actie. ‘De items leken ook op echte kleren,’ zegt Slooten. ‘Beetje jammer, want er is zoveel mogelijk, en ik zag ook geen langetermijnstrategie. Gewoon snel cashen.’ Dat werkt volgens haar niet. ‘Je moet op een authentieke manier de metaverse binnenkomen, anders krijg je commentaar van de community die denkt: wat dóén jullie hier? Wat is jullie strategie? Er komt een nieuwe macht, een golf bedrijven met andere waardes, waarbij het niet langer gaat om een kleine groep die bepaalt, maar waar het draait om wat de community wil. Een democratiseringsproces waarin consumenten zelf de ontwerpers worden.’

Bij modehuizen krijgt de creatief directeur alle credits, al het jonge talent dat er werkt wordt nooit genoemd, weet Slooten. ‘NFT’s leggen open wie er allemaal aan gewerkt heeft. Op ons platform kun je een creatie kiezen, maar ook zelf de stof van ontwerpers waarmee we samenwerken. Het uiteindelijke ontwerp, jóúw ontwerp, maakt de NFT die je kunt verkopen. In het smartcontract, het digitale paspoort wat de NFT definieert, staan alle namen van medewerkers, iedereen deelt in de opbrengst.’

Op de website van The Fabricant zijn een aantal ontwerpen te downloaden, sommige gratis. Dit seizoen is Scarlett Yang, student van The London College of Fashion, gevraagd een collectie te maken. ‘Wij hebben een partnership met virtueel platform The Sandbox. Als je een kledingstuk maakt bij ons, dan kun je dat straks dragen als het platform live gaat.’ Straks zal ook hun digitale, nieuwe versie van een damasten hemdrok uit de 18de eeuw (een samenwerking met het Zeeuws Museum) met stof die van binnen oplicht via The Fabricant Studio te koop zijn. ‘Te gek toch, zo blijft zo’n jasje écht voor de eeuwigheid bewaard.’

Vest met patchwork

Vorige week werd een 3D-digitale replica van het patchworkvest dat JW Anderson ontwierp voor zanger en acteur Harry Styles geveild op online veilingplatform Xydrobe voor 2 ethereum, op dat moment gelijk aan zo’n 7.500 dollar. Het was een beetje een tegenvaller, daar het vest een eigen hashtag heeft en viraal ging op sociale media.

Waarom bracht het dan zo ‘weinig’ op? ‘Dat komt door een miscommunicatie tussen de mode- en techwereld,’ zegt Slooten. ‘Momenteel geven mensen in de cryptowereld niet zo erg om mode. In de cryptowereld gaat het over community. Dus wie heb je om je heen die zo’n vest waardeert. Veel mensen kennen JW Anderson niet, en de fans van Harry Styles hebben het geld niet, of begrijpen de metaverse nog niet.’

‘In de cryptowereld is ook het niet per se cool om met designersneakers rond te lopen. Wèl als je een CryptoPunk hebt, een unieke gepixelde avatar. Die zijn nu ongeveer 150.000 euro waard, sommige zijn tien miljoen waard. Insiders weten dat je er zoveel geld voor hebt betaald, óf dat je een van de eersten was die er eentje heeft aangeschaft in 2017.’

Wat kán de koper van Harry’s 3D-vest er überhaupt mee? ‘Het is een collectable, dus hij of zij heeft ’m nu in zijn crypto wallet en zou hem straks in verschillende metaverses kunnen dragen, nu al in Decentraland, straks ook in The Sandbox, waar je je eigen avatar hebt die jou digitaal representeert. Naast Mark Zuckerbergs Meta zijn er veel bedrijven die aan een metaverse bouwen. De onze, The Fabricant Studio, gaat begin januari live, dan kun je er je eigen mode-NFT’s minen, oftewel digitaal ontwerpen.’

Het bedrijf wil zo het systeem en de machtsposities opschudden. ‘Iedereen kan een virtuele lijn opzetten en daar een community blij mee blij maken.’ Slooten verwijst naar platform DressX, ‘heel leuk’, waar je digitale kleding kunt kopen van nog onbekende ontwerpers. Daarna kun je dan een foto van jezelf uploaden en posten op sociale media.

Nieuwe oorbellen door je filter

Met een Snapchatfilter kun je nu in een Zoomcall al de oorbellen dragen die The Fabricant met RTFKT maakte. Mits de persoon aan de andere kant een bril heeft die reageert op augmented reality. Hetzelfde geldt voor hun korsetjurk voor Snapchat. ‘In plaats van dat je honderden stuks in je kast hebt, ga je straks naar een aantal basics die lekker zitten, wellicht al een smartsuit, daaroverheen draag je die virtuele laag. Straks heb je op vakantie net als je muziek in je Spotifybibliotheek gewoon je hele garderobe in je telefoon bij je.’

Is het voor een startend ontwerper niet veel interessanter en lucratiever om zich op die virtuele markt te storten dan een fysiek merk te starten? ‘Honderd procent, ik zeg het tegen alle modestudenten: ga de virtuele wereld in. Zoveel beter voor de planeet en interessanter voor onze identiteit. Je hebt geen vijf miljoen nodig om een merk te starten, alleen je eigen skills. Ik heb mezelf opgeleid via YouTubetutorials. Wij geven ook les, via onze Twitch (streamingplatform) kan iedereen meekijken in het atelier.’

Decentraland organiseert soms concerten, dat trekt veel bezoekers, maar dagelijks kom je er nog niet zoveel virtuele personen tegen. ‘Loop je daar in je dure Harry Stylescardigan, beetje jammer. Haha. Niet dat ik straks iedereen er in monotone grijze pakken zie rondlopen, zoals je in veel sciencefictionfilms ziet. Mensen willen uitdrukken wie ze zijn en met virtuele mode kun je flink uitpakken. Én dat extravagante kledingstuk kun je daarna ook supermakkelijk weer doorverkopen. Kunnen nieuwe bezitters ook nog zien wie er vóór hen digitaal in heeft gezweet.’

(HP)