Vinted is vervuilender dan u denkt: ‘Duurzamer kleding consumeren is simpelweg minder kleding kopen’

Tweedehands kleding shoppen via het populaire platform Vinted: het is (met een beetje geluk) lekker goedkoop. Of het ook goed is voor het klimaat, hangt af van hóe je koopt en verkoopt.

Wie kinderen heeft of kent van een ‘kledingkoopleeftijd’, die kent ook Vinted. Het koop-en verkoopplatform voor gebruikte kleding is ongekend in trek bij jongeren − en niet alleen bij hen. Tientallen miljoenen Europeanen kopen en verkopen hun broek, jas of trui via het van oorsprong Litouwse online bedrijf, opgericht in 2008.

Het aanbod is om in te verdrinken en je kunt er soms spotgoedkoop toeslaan. Een voorbeeld: een trui van kwaliteitsmerk Carhartt kost nieuw in de winkel 120 euro. Iemand uit Italië heeft kennelijk al snel genoeg van precies zo’n trui en zet hem op Vinted voor 55 euro. Een paar zeldzame vintage Puma sportschoenen? 15 euro. Adidas classic shirtje: 8 euro.

Een avondje struinen via de app en de gebruiker is al snel verslaafd aan en dolgelukkig met Vinted. De regenbui aan irritante mailtjes, die je alsnog moeten overhalen een bekeken artikel te kopen, drukt de pret nauwelijks.

Fast fashion recyclen

Maar is de planeet er net zo blij mee? Het platform zelf speelt niet overdreven nadrukkelijk op duurzaamheid in. ‘Vinted is voor iedereen die vindt dat goede kleding een lang leven verdient’, staat er op de site.

Volgens een woordvoerder van de Schone Kleren Campagne, dat zich inzet voor een ‘transparante en eerlijke kledingindustrie’, is de winst niet zozeer te halen met een langere levensduur van mode. ‘Duurzamer kleding consumeren is simpelweg minder kleding kopen. Dan is tweedehands kleding kopen in principe beter voor het klimaat dan nieuwe kleding. Platforms zoals Vinted faciliteren dit.’

‘Tegelijkertijd biedt het een prikkel om meer en meer goedkope kleding te blijven kopen en aan te bieden’, aldus de woordvoerder. ‘Dan ben je eigenlijk het fastfashionmodel in stand aan het houden.’

Ophaalpunten zijn minder vervuilend

Een vaak genoemde boosdoener bij online kleding kopen is het transport. Mode gaat veel vaker retour dan pakweg een scheerapparaat. Doordat een groot deel van de Europeanen bij Vinted shopt (het bedrijf claimt 75 miljoen klanten te hebben) zijn nu 200 miljoen pakketten per jaar op reis.

Als die jurk of dat vestje eenmaal in Nederland is aangekomen, valt de klimaatschade wel enigszins in te perken. Dat kan door er als koper voor te kiezen om spullen niet thuis te laten bezorgen maar bij een ophaalpunt.

Vinted stimuleert zijn klanten wel om van zulke pick-up points gebruik te maken en heeft daarvoor een eigen logistiek platform in het leven geroepen (Vinted Go). Het bedrijf bouwt aan een netwerk van transporteurs in veertien landen met 220.000 afhaalpunten. Maar dat heeft alleen zin als heel veel mensen daar daadwerkelijk naartoe komen. Dan hoeft de bezorgwagen immers geen deur-naar-deur ritjes te maken.

De onafhankelijke onderzoeksorganisatie TNO zocht in 2020 al eens uit dat op die manier de CO₂-uitstoot voor de laatste kilometers wordt teruggedrongen. TNO onderzocht niet hoe consumenten de route naar het afhaalpunt afleggen.

Koopt de consument tweedehands naast of in plaats van nieuw?

Dat kleding door een grote speler als Vinted voortdurend van hot naar her gaat, is volgens Rens Tap, kledingeconoom bij brancheorganisatie Modint, niet de grootste factor. ‘Het maken van een jas of trui heeft een veel grotere voetafdruk dan het transport.’

De vraag of de planeet blij moet zijn met Vinted is lastig te beantwoorden. Tap: ‘De wetenschap probeert soms levensduuranalyses van kleding te maken, maar dat proces blijft lastig, omdat de juiste data soms ontbreken.’ En het lijkt mooi dat de markt voor tweedehands kleding groeit, maar dat betekent niet automatisch dat de vraag naar fast fashion krimpt. ‘Kopen wij tweedehands naast of in plaats van nieuwe kleding?’

Goede ervaringen

Volgens voorlichtingsorganisatie Milieu Centraal kunnen consumenten 40 kilogram CO₂ per jaar besparen door zes kledingstukken minder te kopen. ‘Als iedere Nederlander dat zou doen, scheelt het net zoveel CO₂-uitstoot in een jaar als 85.000 keer met de auto rond de wereld rijden’, zegt een woordvoerder van Milieu Centraal, die positief staat tegenover Vinted.

‘Door organisaties zoals Vinted ervaren meer mensen hoe eenvoudig en leuk het is om tweedehands te kopen. Ook ervaren ze dat tweedehands items niet vies of versleten hoeven te zijn. Deze positieve ervaringen stimuleren mogelijk om vaker kleding of andere producten een tweede leven te geven.’

Of de Vinted-klant tweedehands kleren koopt om de planeet te redden, betwijfelt consumentenpsycholoog Patrick Wessels. ‘We accepteren makkelijker negatieve gevolgen − in dit geval voor het klimaat − als we op een ander punt iets goed doen. Dus koop je tweedehands kleding? Dan praat je sneller goed dat dit vanuit elders in Europa bij jou moet komen. Ook als dat transport niet zo duurzaam is.’

(Trouw)