‘Voorbij het zwart’ van Hilary Mantel is een duistere, grappige, maar soms langdradige verkenning van de grens tussen spiritualiteit en absurditeit

In ‘De geest geven’, haar met spoken gevulde memoires uit 2003, bleek al dat Hilary Mantel een fascinatie voor het bovennatuurlijke had. In ‘Voorbij het zwart’, een roman uit 2005 die naar aanleiding van Mantels recente overlijden nu voor het eerst is vertaald, berijdt Mantel opnieuw dat stokpaardje.

Ze vertelt het verhaal van Alison, een plompe helderziende die samen met haar graatmagere assistente de Londense agglomeratie afschuimt. In die ‘rafelrand van de stad’ geeft Alison shows waarin ze als een soort levende telefoonlijn haar publiek doorverbindt met geesten. Alison lijdt onder de kennis dat het hiernamaals meer lijkt op een kille onderwereld dan op een paradijs, maar ze spiegelt haar klanten meestal iets anders voor. Gaandeweg komen haar jeugdtrauma’s en kwelgeesten (zoals de memorabele etterbak Morris) meer op het voorplan, maar Mantel versnijdt loodzware onderwerpen als rouw, eetstoornissen en misbruik met een fikse dosis galgenhumor.

‘Voorbij het zwart’ is een duistere, grappige, maar soms langdradige verkenning van de grens tussen spiritualiteit en absurditeit. Een duiveluitdrijving van Mantels eigen spoken? Een verzoening met haar eigen sterfelijkheid? Dat is waarschijnlijk wat je er als lezer, net als Alisons klanten, zelf in wilt lezen.