De vlammende gangsterfilm ‘Baby driver’: ‘Edgar Wright las me het script voor, maar onderbrak dat steeds om songs af te spelen’

Vanavond om 20.35 uur op VTM 3 kunt u kijken naar ‘Baby driver’, een niet te missen joyride van de ultragetalenteerde Edgar Wright (‘Hot Fuzz’, ‘Shaun of the Dead’) en een filmervaring zoals u nog maar zelden hebt meegemaakt. Humo ging vlak na de première in juli 2017 in Londen praten met de regisseur, met hoofdacteur Ansel Elgort én met Jamie Foxx.

Het is niet makkelijk om het door een unieke mix van knetterende shoot-outs, schitterend gechoreografeerde autoachtervolgingen en opzwepende rockmuziek gekenmerkte ‘Baby Driver’ in één genrehokje te steken, maar misschien komt muzikale actiefilm nog het dichtst in de buurt. Zo kunt u met openklappende kaken meemaken hoe Baby, de piepjonge chauffeur van een bende bankovervallers, de vluchtauto op de beat van de muziek door de straten laat scheuren, of hoe de schurken hun pistolen afvuren op het ritme van een knallende rocksong. Ook voor Jamie Foxx was het allemaal nieuw.

Jamie Foxx «Voor de allereerste keer in mijn carrière werd ik door een regisseur benaderd met een interactief scenario. Edgar kwam me het script voorlezen, en iedere keer dat er in het verhaal een song losbarstte, tikte hij op zijn laptop en liet hij die song door de speakers knallen. Hij had zelfs een speciale app gebouwd, en telkens wanneer je die app opende, hoorde je de muziek en de soundbites die hij in de film ging gebruiken. Alleen al die app gaf je een schitterend idee van de ‘Baby Driver’-experience die hij op het oog had. Nooit meegemaakt.»

HUMO En? Tevreden over het resultaat?

Foxx «Oh yeah! Ik zat onlangs met mijn zus naar de film te kijken in een bomvolle zaal, en je vóélde het publiek gewoon meeswingen. Eigenlijk laat ‘Baby Driver’ je de essentie zien van waar het leven om draait: muziek en snelle auto’s (lacht).»

HUMO Was je een fan van Edgar?

Foxx «Reken maar. ‘Shaun of the Dead’: zalig. Voor mij hoeft hij niet onder te doen voor Quentin Tarantino. Je hoeft het niet met mij eens te zijn, maar wat mij betreft zijn de films die Quentin vóór 2009 maakte allemaal voorgerechtjes van zijn meesterwerken ‘Inglourious Basterds’ en ‘Django Unchained’. Hetzelfde met Edgar. Kijk naar ‘Hot Fuzz’ en ‘Shaun of the Dead’, en je ziet hem als het ware warmlopen voor ‘Baby Driver’.

»Het is ook geen toeval dat Edgar en Quentin goede vrienden zijn, die vaak met elkaar optrekken en hun ideeën aan elkaar aftoetsen. Ze delen hetzelfde DNA. Je kunt hun stijlen misschien niet met elkaar vergelijken, maar ze maken wel allebei volstrekt unieke en orginele films die alleen zij kunnen maken. Want laten we eerlijk zijn: in Hollywood vind je vandaag nauwelijks nog fris materiaal. Ik vind die superheldenfilms wel leuk, hoor, maar echt nieuw of origineel kun je ze niet noemen. Edgar en Quentin daarentegen maken er een erezaak van om toch maar met iets inventiefs op de proppen te komen, zelfs al betekent het dat ze heel diep in zichzelf moeten graven en soms jaren aan hetzelfde script zitten te schaven.

»Kijk naar Edgar: die heeft maar liefst twintig jaar op het idee voor ‘Baby Driver’ zitten broeden. Hij heeft eraan zitten slijpen en schaven tot het helemaal goed zat, en tegen dat hij op de set verscheen, had hij de film tot in de allerkleinste details uitgewerkt. Voor ons, acteurs, is het ronduit geweldig om met zo’n man te kunnen werken, want er bestaat niets irritanters dan een regisseur die zijn zaakjes niet op orde heeft en ons niet kan vertellen waar hij de camera gaat neerplanten. Maar het is ook uitdagend, want als je tegenover een regisseur staat die in topvorm verkeert, ligt de lat ook voor de acteurs automatisch een stuk hoger. Je moet mééschitteren.»

HUMO Bats is een angstaanjagend personage. Telkens hij in beeld verschijnt, is het alsof er ineens een loodzware dreiging in de lucht hangt. Hoe ben je erin geslaagd om hem zo ijzingwekkend te maken?

Foxx «Ik heb Bats gebaseerd op enkele kerels die ik zelf ken. Meedogenloze, hardvochtige kerels, die niemand ooit iets vergeven en totaal niet in de maatschappij passen. Kerels die nergens om malen en zich geen zier aantrekken van de gevolgen van hun daden. Ze verwelkomen het kwaad, ze kicken erop, ze hebben de rush van de criminaliteit nodig.»

HUMO En jij kent die gasten persoonlijk? Waar hang jij ’s avonds rond?

Foxx «Ik ken die kerels uit mijn jeugd. Mijn zus en ik zijn opgegroeid in een getto in het zuiden van Dallas. Een slechte buurt, waar niemand op een normale, vredige manier met elkaar omging. Stond je op straat met iemand te praten, dan was het altijd van ‘What’s up with you, huh? What’s up with you?!’ Zelfs de meest ordinaire gesprekken waren doordrongen van verbale agressie, van onderhuids borrelend geweld. Bats is een combinatie van al die kerels die ik daar in mijn kindertijd heb gekend. Hij is een man die gewend is om op het scherp van de snee te leven, het ongeleide projectiel van de bende.»

HUMO Je brengt binnenkort je regiedebuut uit: ‘All-Star Weekend’.

Foxx «Een piepkleine komedie, ingeblikt in achttien dagen en voor slechts vijf miljoen dollar. Ik liep al vijftien jaar rond met het idee. Wat de cast betreft, heb ik enkele vrienden opgetrommeld: Benicio Del Toro, Robert Downey Jr. en Gerard Butler.»

HUMO De meeste acteurs vinden het vreselijk om zichzelf bezig te zien. Kijk jij soms naar je oude vertolkingen? Naar ‘Ray’, bijvoorbeeld?

Foxx «Ja, ik kijk graag naar mijn klassiekers (lacht). De allermooiste herinneringen bewaar ik misschien nog aan ‘Any Given Sunday’, waarin ik, als jonge, beginnende acteur naast Al Pacino en James Woods stond. Indertijd vond ik het geweldig om die celebs uit het ‘Jurassic Actors Park’ te leren kennen (lacht). En kijk, vandaag ben ik zelf al bijna een dino! Maar ik ben apetrots op wat ik heb bereikt, hoor.»

Hoofd vol liedjes

Voor de 43-jarige regisseur Edgar Wright moeten de woorden van topper Christopher Nolan, die in een vorige week uitgezonden podcast maar niet over ‘Baby Driver’ kon zwijgen, ongelooflijk veel deugd hebben gedaan. Net als de euforische reacties van de filmpers én de geweldige respons van het publiek, trouwens. Hij liep al sinds 1995 rond met het idee voor de film.

HUMO Heeft u nu de film gemaakt die u tweeëntwintig jaar geleden voor ogen stond?

Edgar Wright «Ja, het wonderlijke is dat het eindresultaat vrij goed lijkt op de ideeën die twintig jaar geleden in mijn hoofd rondwervelden. Toch is er één iets dat niet volgens planning is verlopen: twintig jaar geleden had ik nooit durven te hopen dat ik ging kunnen werken met acteurs van het kaliber van Jamie Foxx of Kevin Spacey. Niet te geloven dat die mannen wilden meedoen.»

HUMO Weet u nog wat de vonk was waaruit ‘Baby Driver’ is ontstaan?

Wright «De eerste song die je in ‘Baby Driver’ hoort, is er eentje van de Jon Spencer Blues Explosion, ‘Bellbottoms’. Toen ik 21 was, luisterde ik onafgebroken naar die track – op cassette! En in mijn verbeelding zag ik de openingsscène uit ‘Baby Driver’ al helemaal voor me: de bankovervallers die uit de auto stappen op het ritme van de song, de chauffeur die zit mee te lippen met de lyrics, de auto’s die precíés in de maat van die fantastische percussie door de straten scheuren... En ik weet nog dat ik dacht: ‘Dit is het! Dit gaat over een jongen die zijn leven létterlijk op muziek probeert te zetten!’ Zo is het personage van Baby ontstaan, en zo is ook het idee ontstaan om een musical te maken waarin niemand hardop staat te zingen, maar waarin je wél de ene song na de andere hoort losbarsten en waarin de scènes zich als het ware ontspinnen op de beat van de muziek.

»Later kreeg ik het idee om Baby een vorm van tinnitus te geven, een ziekte waar ik als 7-jarig kind zelf last van had. Ik had die herinnering verdrongen, maar het kwam allemaal terug toen ik het boek ‘Musicofilia: verhalen over muziek en het brein’ las van Oliver Sacks. Daarin schrijft Sacks over tinnitus, over muzikale hallucinaties en over hoe het kan dat liedjes de hele dag in je hoofd weerklinken. Ik dacht: ‘Dat had ik als kind ook!’ Pas toen begon het verhaal écht in z’n plooi te vallen. Tien jaar geleden, in de tijd dat ik aan ‘Scott Pilgrim vs. the World’ werkte, ben ik dan eindelijk aan het scenario begonnen.»

HUMO En toen kwam ‘Drive’ uit, met Ryan Gosling als chauffeur van een vluchtauto. Heeft u gevloekt?

Wright «Toen ‘Drive’ eraan zat te komen, maakte ik me grote zorgen, maar zodra ik hem zag, wist ik dat het een totaal andere film was. Toppunt van ironie is dat veel mensen me nu vragen of ‘Drive’ een bron van inspiratie was voor ‘Baby Driver’, terwijl zowel Nicolas Winding Refn als ikzelf ons hebben laten inspireren door ‘The Driver’ van Walter Hill. Overigens heeft Walter Hill een gastoptreden in mijn film: de stem die je op het einde van de film hoort, is van hem.»

HUMO U bent ook advies gaan vragen aan een professional: Joe Loya, een ex-bajesklant die als chauffeur van een vluchtauto heeft deelgenomen aan verschillende bankovervallen.

Wright «Ik vond het, als een uit de brave Engelse middenklasse afkomstige filmmaker die naar Amerika trekt om een heist movie te regisseren, wel interessant om eens te gaan praten met iemand die zoiets écht heeft beleefd. En Joe is tijdens het schrijven van het script uitgegroeid tot een geweldig klankbord. Ik heb hem uit dankbaarheid een plekje op de eindgeneriek gegeven, als script consultant, en hij zit ook even in de film, als de bewakingsagent die wordt neergeknald door Bats. Ik vond het wel geinig om hem voor deze ene keer een bankoverval te laten ondergáán (lacht). Joe was in zijn hoogdagen, als ik ze zo mag noemen, een echt zware jongen: in de jaren 80 en 90 pleegde hij enkele tientallen bankovervallen, hij heeft tien jaar in de lik gezeten, en hij heeft over zijn verleden als crimineel een geweldig boek geschreven, ‘The Man Who Outgrew His Prison Cell’. Onze eerste ontmoeting vond plaats in een koffiebar in Pasadena. Ik was rotnerveus, want hij heeft natuurlijk één en ander op zijn kerfstok. Het eerste wat hij zei was: ‘Hey, man! Ik ben dol op ‘Hot Fuzz’! Ik ken die film uit het hoofd!’ Het ijs was meteen gebroken (lacht). Vervolgens hebben we gezellig gebabbeld over bankovervallen, waarbij ik hem heel specifieke vragen stelde, zoals: ‘Luisterde je op weg naar een bankoverval soms naar muziek op de autoradio?’ ‘Nee,’ zei hij. ‘Ik heb genoeg demonen in mijn hoofd, die hun eigen muziek maken.’ Een zinnetje dat in de film letterlijk wordt uitgesproken door Bats. Het was goed dat ik Joe had. Hij heeft nuance en authenticiteit verleend aan het script.»

HUMO Voor de lezers die een carrière als bankovervaller ambiëren: heeft hij u nog ingewijd in enkele beroepsgeheimen?

Wright «Jawel, en veel daarvan zijn in de film beland. Bijvoorbeeld: in tegenstelling tot wat je in de meeste heist movies ziet, zoeven de bankovervallers níét rond in dure, gepimpte sportwagens – die vallen immers te veel op. Nee, je steelt maar beter een onopvallende auto uit bijvoorbeeld een luchthavenparking, waar de mensen hun auto’s soms dagenlang laten staan. Zo wordt de auto niet onmiddellijk als vermist opgegeven.»

HUMO Genoteerd! Op de soundtrack van ‘Baby Driver’ staan in totaal 46 songs, van James Brown tot The Beach Boys. Zijn er daarnaast nog songs die u graag in uw film had gehad, maar niet mocht gebruiken?

Wright «Ik had meer hiphop willen gebruiken, maar dat lag moeilijk door allerlei ingewikkelde rechtenkwesties. Ik heb wel veel gehad aan WhoSampled.com. Ken je die website? ’t Is een echte schatkist. Je vult in de zoekfunctie bijvoorbeeld de titel van een hiphopsong in, en vervolgens vertelt de site jou hoeveel samples die song bevat, uit welke originele songs die samples afkomstig zijn, én door welke andere artiesten die originele songs zijn gesampled of gecoverd. Op die manier ben ik te weten gekomen dat diverse dancetracks een sample gebruiken uit ‘Early in the Morning’ van Alexis Korner, een song die ik vervolgens in de film heb gebruikt.»

HUMO Wat is uw eigen favoriete muziekgenre?

Wright «Disco! En momenteel zit ik ook volop in de jazz. Ik probeer ook wel nieuwe muziek te ontdekken, maar ik geef toe dat ik het een beetje lastig vind om mee te zijn met de jongste trends. Weet je, iemand die er prat op gaat dat hij of zij op de hoogte is van alles wat er vandaag gebeurt op het vlak van muziek, games, film, boeken of televisie, is in mijn ogen een hoogst verdacht figuur (lacht). Niemand, maar dan ook níémand is nog in staat om dat allemaal te volgen. Neem nu mezelf: ik kan me maar op twee dingen tegelijk concentreren. Jazz en disco dus. Maar wees gerust, ooit kom ik nog wel aan de britpop toe (lacht).»

Even Instagrammen

‘Baby Driver’ markeert niet alleen de grote doorbraak van Edgar Wright, maar ook die van de 23-jarige Ansel Elgort. In de ‘Divergent’-fantasyfranchise en in de doeltreffende tienerromance ‘The Fault in Our Stars’ liet Ansel al glimpen van fonkelend talent zien, maar het is met zijn rol in ‘Baby Driver’ dat hij ook úw hart zal doen smelten. Ansel is trouwens een jongen van deze tijd: vooraleer hij zich tot de interviewer richt, wendt hij zich tot zijn smartphone.

Ansel Elgort «Neem me niet kwalijk, ik moet iets posten op Instagram Stories. Het is immers een hele tijd geleden dat ik iets van mij heb laten horen: mijn laatste post dateert alweer van drie uur geleden. Kijk, ik ga melden dat ik momenteel de pers te woord sta over ‘Baby Driver’. Voilà, het staat erop! Hashtag interview!»

HUMO Hoort dit er anno 2017 bij? Dat een acteur via de sociale media zijn eigen marketing verzorgt?

Elgort «Ja, het is echt van moeten. Miljoenen mensen kijken naar de wereld via Instagram of andere sociale media. En die mensen krijgen minuut na minuut een reusachtige lawine van informatie over zich heen. Dus moet je er voortdurend voor zorgen dat de mensen, te midden van die lawine, jou blijven zien en dat ze zich de titel van je film herinneren. Want over twee minuten zal een andere acteur via Instagram laten weten dat zíjn film uitkomt. Tja, de sociale media zijn meedogenloos. Wie ook maar heel even afhaakt, verliest zijn plek onder de spotlights. Maar ik weet wel waar ik mijn grens moet trekken, hoor. Als ik thuis Kerstmis vier, hoef je geen foto’s van de kalkoen te verwachten (lacht).»

HUMO Hoe zou je ‘Baby Driver’ eigenlijk omschrijven?

Elgort «Lastige vraag. ‘Baby Driver’ hoort in geen enkel genre en tegelijk in álle genres thuis. Het is een heist movie, een actiefilm, een romantische film, een musical én een komedie. Kortom: een uniek werkstuk van een man, Edgar, die ik als één van de grote talenten van onze tijd beschouw. Edgar bezit iets dat het gros van de cineasten vandaag ontberen: een eigen stijl. Kijk maar naar ‘Hot Fuzz’ of ‘Shaun of the Dead’: zalige films met een volstrekt eigen signatuur. En ook al zal Edgar zichzelf nooit herhalen, toch kun je merken dat ‘Baby Driver’ uit dezelfde koker komt: er zit tempo in het verhaal, de fun laat niet af, de toeschouwer verkeert van de eerste tot de laatste minuut in een staat van opwinding, je zit in een snelle auto en je maakt de rit van je leven. Toegegeven, ik kan onmogelijk objectief oordelen, maar toch. Ik heb ‘Baby Driver’ nu al vijf keer gezien, en de eerste tien minuten denk ik altijd: ‘Daar ben ik, daar ben ik!’ Maar vervolgens vergeet ik dat ik in de film zit en word ik helemaal gegrepen door het plezier. En achteraf denk ik altijd weer: ‘What just happened? Welk meesterwerkje is hier zonet voorbijgezoefd?’ En ik ben niet de enige die er zo over denkt. Echt, ik ben nog niemand tegengekomen die niet van de film houdt.

»Nu, normaal vallen de mensen niet meteen voor een film die in geen enkel hokje te stoppen valt. De meeste toeschouwers houden er een nogal conservatief kijkgedrag op na: ze willen een duidelijk afgelijnd verhaaltje dat in een duidelijk afgebakend genre thuishoort. Volgens mij is ‘Baby Driver’ dan ook een film die tijd nodig zal hebben om te groeien. Ik bedoel: wanneer de film volgende week uitkomt, gaat hij volgens mij niet in de top drie van de box office staan. Maar omdat hij zo verschrikkelijk goed is, ben ik er rotsvast van overtuigd dat er een goede mond-aan-mondreclame zal ontstaan, dat de sociale media gaan ontploffen, en dat de mensen de komende weken gaan blijven komen (Elgort heeft intussen gelijk gekregen. ‘Baby Driver’ is in de VS uitgegroeid tot een aardige hit, red.).»

HUMO Je houdt er een tweede carrière op na als dj en muziekproducer. Hebben je muzikale talenten geholpen om de rol van Baby vast te krijgen?

Elgort «Om eerlijk te zijn: mijn werk als dj staat sinds twee jaar op een erg laag pitje. Maar ik schrijf wel volop songs en ik produceer mijn eigen muziek. Morgen komt trouwens mijn nieuwe single uit: ‘All I Think About Is You’.»

HUMO Vergeet er niet over te Instagrammen.

Elgort «Wees gerust (lacht). Ziedaar hoe het werkt: ik heb de song geschreven, ik heb hem zelf ingezongen, en nu moet ik hem ook zelf pushen, in de hoop dat de mensen een minuutje gaan willen uittrekken om naar mijn song te luisteren. That’s it, op méér mag ik op dit moment niet hopen. Pas wanneer er gedurende een maand voldoende mensen naar mijn song luisteren, mag ik misschien van een plaat beginnen te dromen.

»Maar om op jouw vraag te antwoorden: ja, ik denk dat mijn passie voor muziek me geholpen heeft om de hoofdrol in ‘Baby Driver’ te bemachtigen. Toen ik Edgar voor het eerst ontmoette, hebben we uitsluitend over songs gepraat. ‘Ik denk dat jij geknipt bent voor de rol,’ zei hij. ‘Dit wordt een door muziek gedreven film, waarvoor ik een door muziek gedreven acteur nodig heb.’ Voor mij was het een droomrol: ik moest acteren, maar ook dansen en allerlei ingewikkelde choreografieën uitvoeren.»

HUMO Heb je je songs niet aan Flea laten horen, die ook in de film meespeelt?

Elgort «Ik heb zelfs met hem staan jammen! En op een bepaald moment kwam ook Jamie Foxx meezingen. Ik hoop dat er een plaat van komt: dames en heren, na Crosby, Stills, Nash & Young nu ook Ansel, Jamie en Flea! (lacht)»

HUMO Wie zijn jouw grote voorbeelden in de filmbusiness?

Elgort «Frank Sinatra, omdat hij én schitterende films én prachtplaten maakte. Maar ook Marlon Brando, omdat hij in de loop van zijn carrière van een charismatische leading man in films als ‘Mutiny on the Bounty’ transformeerde in een fantastische karakteracteur in films als ‘Last Tango In Paris’. En Christian Bale, omdat hij met evenveel geloofwaardigheid zowel superheld Batman als de graatmagere Trevor Reznik in ‘The Machinist’ kan vertolken. Het zal verdomd moeilijk worden om ook maar in de buurt te komen van die kanjers, maar reken maar dat ik het ga proberen.»

‘Baby Driver’ om 20.35 uur op VTM3