'De achteruitgang is begonnen bij ons lager onderwijs en is nu uitgedijd naar het secundair onderwijs. Wie wil er eigenlijk nog voor de klas staan?'
Het Vlaams secundair onderwijs had lange tijd de reputatie oerdegelijk te zijn. Niet alleen in de volksmond: genoeg statistieken bewijzen het. Neem bijvoorbeeld het Programme for International Student Assessment (PISA), het internationale onderzoek dat peilt naar de kennis en vaardigheden van 15-jarigen. Pedagoog Pedro De Bruyckere, die verbonden is aan de Arteveldehogeschool Gent, vat de belangrijkste vaststellingen samen.
Pedro De Bruyckere «PISA is begonnen in 2000. Als je de allereerste uitslagen erbij neemt, zie je Vlaanderen in het absolute koppeloton opduiken. Op dat moment hadden we zelfs een voorsprong op de landen die we nu als de gidslanden beschouwen, Finland en de Oost-Aziatische tijgers Zuid-Korea en Singapore.»
Emeritus professor Jan Van Damme, de nestor van het onderwijsonderzoek in Vlaanderen, nuanceert.
Jan Van Damme «Wat betreft wetenschappen hebben we het nooit heel goed gedaan, maar op het vlak van wiskunde waren we inderdaad onovertroffen. Dat werd bevestigd door PISA. Het probleem is dat onze beleidsmensen en vele anderen achterover zijn gaan leunen: ‘Er is geen vuiltje aan de lucht.’ Daardoor zagen ze de donkerrode knipperlichten niet. In 2003 bleek dat de wiskundige en wetenschappelijke kennis van scholieren uit het tweede jaar middelbaar in vier jaar tijd een achterstand van een half jaar had opgelopen.»
De Bruyckere «Sinds die eerste mooie PISA-scores is de tendens inderdaad dalend. Al moet gezegd dat we het nu op verschillende vlakken beter doen dan het mythische Finland. Helaas is de reden cynisch: Finland is nog sterker gezakt. Maar laten we niet dramatiseren: we zitten in een groepje subtoppers, op enige afstand van de Aziatische koplopers. En we zijn nog altijd wereldtop wat betreft economie. Een krant kopte: ‘Eén op de tien leerlingen scoort slecht voor economie.’ Ze hadden evengoed kunnen schrijven: Vlaamse leerlingen zijn de op één na beste ter wereld. Alleen een Chinese regio doet beter.
»Volgend jaar wordt spannend, want dan zijn de nieuwe PISA-scores er. We kennen de data nog niet, maar vermoedelijk is er geen goed nieuws op komst. Enkele maanden geleden toonde een internationaal onderzoek aan dat het niveau van begrijpend lezen bij leerlingen uit het vierde leerjaar enorm is gedaald. Tien jaar geleden waren we top, nu zijn we in de rechterkolom beland. Die leerlingen stromen nu door naar het middelbaar onderwijs: dat kan gevolgen hebben voor de nieuwe PISA-score, die ook veel belang hecht aan begrijpend lezen.»
13 reacties
Nabokov
Typfoutje. Ik bedoelde niet heat maar heart. Sorry.
Nabokov
Bluesplayer86. Ho, ho, hallo.... u spreekt met een Brit van geboorte en tweemaal hoog academisch geschoold. Vandaar dat mijn kleinkinderen perfect Engels met mij praten. U bent gewoon in de val gelopen. Ik wachtte (met dubbele l) op een reactie. Ik weet uiteraard dat royally met dubbele ll wordt geschreven. Het had ook anders gekund. Maar hoe komt men anders tot een debat met iemand die vindt (dt) dat het allemaal niet zoveel uitmaakt? Dat is één van die eigenaardigheden van het Engels. Waarom is de klank van head, read en heat anders? Terwijl het toch precies op dezelfde manier geschreven wordt. Omdat dat nu eenmaal Engels is. Blijkbaar hebt u dat als niet-Brit (vermoed ik) ook geleerd. En dat is precies de reden waarom er méér Nederlands op school onderwezen zou moeten worden. Let u even op de structuur, of opvolging van de woorden in deze zin. Het zou al mooi zijn mochten (niet moesten !) onze leraars dat begrijpen. Niet alleen voor scholieren maar ook voor heel wat leraren, die blijkbaar geen twee zinnen in het AN kunnen spreken zou nog één uurtje Nederlands nuttig kunnen zijn. De avondschool zit niet op mij te wachten hoor.
bluesplayer86
Nabokov, ter info, 'royally' met 2 L betekent royaal in het Engels, en dat is al honderden jaren het geval. Misschien is uw Engels toch niet zo goed? Avondles gaan volgen dan maar? Ah nee wacht, want daar spreken ze geen AN. U bent royaal gejost, lijkt het me.
Nabokov
Bluesplayer 86. Ik had het eerst niet opgemerkt, maar wat bedoelt u met royally met twee l?
Nabokov
Bluesplayer86. Man, man, man. Uit het proefschrift van Steven Delarue van de Gentse Universiteit blijkt dat héél véél leraren niet in staat zijn om een les lang in het Algemeen Nederlands te spreken. Mijn kleinkinderen spreken, zoals hun mama, vlot Nederlands en Engels en geen tussentaaltje. Om trots op te zijn.
bluesplayer86
Serieus? Blijft goed onderwijs voor jullie beperkt tot perfect AN spreken? Lieve hemel... I rest my case. Onze kinderen zijn royally fucked.
Nabokov
Mijn kleindochter (6 jaar) kwam thuis zeggen tegen haar mama dat ze niet meer op de speelplaats mag. En waarom? Omdat de juf gezegd had dat ze niet meer over de speelplaats mag lopen. Mijn kleindochter die in Algemeen Nederlands is opgevoed kent het verschil tussen lopen, gaan en rennen. De juf blijkbaar niet.
Nabokov
Och Anne, slecht opgeleid? Ik dacht eerder dat ze gewoon dagelijks dialect praten.
Anne
Leraars zijn niet meer goed opgeleid. Ze spreken een tussentaaltje i.p.v. correct Nederlands. Ze maken veel schrijffouten en worden daarvoor niet gebuisd. In de klas zijn ze als leerkracht vriendjes met de leerlingen en dwingen geen respect meer af. Wie helemaal niet verstandig genoeg is om hogeschool of universiteit te doen, moet toch een kans krijgen en zo daalt het niveau daar ook weer. Wie vroeger voor één dt-fout in zijn thesis al gebuisd was, worden deze fouten niet meer in aanmerking genomen. Op alle niveaus zijn de eisen veel minder streng en het niveau daalt overal. Maar begin eerst met veel strengere eisen aan toekomstige leerkrachten!
Nabokov
Jaja Guido, voor als men lang genoeg een verkeerd woord gebruikt heeft Van Dale een oplossing gevonden. Dat heet dan Belgisch, waardoor de Nederlanders verward geraken- of het gewoonweg niet meer begrijpen- en dan zeggen ze maar, zoals ik eerder heb geschreven "Ja, zoals de Belgen zeggen". Gelukkig leren de nieuwkomers in Nederland nog het correcte woordgebruik. En of er veel voorbeelden zijn? Genoeg om een halve pagina van een krant te vullen. Eén voorbeeldje, ééntje maar: de politici hebben het vaak over "een parlementair " wat oorspronkelijk een onderhandelaar betekende, terwijl een parlementair gewoon een slaafse vertaling was uit het Frans. Blijkbaar klonk het iets geleerder dan parlementslid. Men heeft het woord zolang verkeerd gebruikt tot Van Dale het dan maar opgelost heeft. In Nederland blijft men zeggen een parlementslid. Er zijn zoveel verschillen tussen de twee talen die in Noord en Zuid worden gesproken dat men langzaamaan van twee talen kan spreken. Als het dat is wat men gewild heeft is er voor mij geen probleem. Een taal leeft: ja maar liefst niet aan één kant. Welke Vlaming kent het verschil tussen verderzetten (een stoel bijvoorbeeld) en voortzetten (ermee doorgaan) ? Een fout voor dagelijks gebruik. Als je dat verschil niet kent, geen nood: dan kun je nog altijd bij de televisie terecht. Ook als je het verschil niet kent tussen omwille van en vanwege. En ik zou zo kunnen doorgaan tot mijn klavier het begeeft. Ik zou voorstellen dat men eerder nog één uurtje Nederlands erbij doet.
Guido
Bij het afschaffen van een uur Nederlands heb ik ook zo mijn bedenkingen. Indien dit er toch doorkomt stel ik voor dat men dat uur de Antwerpse leerkrachten een uur terug naar 'het' school stuurt om hun Nederlands wat bij te spijkeren. Ze aanleren dat er 'dit' en 'dat' bestaat voor 'dees', dat men niet tweemaal moet 'gaan gaan' winkelen, enz... Wie daarna niet slaagt in zijn test 'slaagt' men maar om zijn oren.
Nabokov
Het volstaat om de reacties van een groot aantal lezers in sommige kranten - ik zeg wel kranten- te lezen om te zien hoe belabberd de kennis van het Nederlands is. Zelfs de zogenoemde elementaire dt-regel, of de verkeerd gebruikte woorden, van wie de Nederlanders dan zeggen: "Ja zo zeggen de Belgen". Ja, dat komt ervan als zelfs veel leraars geen foutloze taal meer spreken. Het is blijkbaar niet meer nodig. En wat doet de regering? Er nog één uurtje Nederlands afpeuteren. Voor wat? Voor de kennis van de samenleving !!! Moet ik daar nu om lachen of huilen?
bluesplayer86
Wat een hoop gelul. Een kind moet zich goed in zijn vel voelen om te kunnen leren. En helaas hebben de meeste leerkrachten de emotionele intelligentie van een homp overjaarse camembert, en zijn ze zo dom als het gat van een oven. Leg de lat hoger in de lerarenopleiding, niet in het onderwijs. Meer aandacht voor psychosociale problemen zou ook helpen. En directies die ook eens verantwoording moeten afleggen in plaats van de grote jan uit te hangen in hun scholeke. De helft weet niet waar ze mee bezig zijn, en dat wordt nog aanvaard ook!