'De Eén-kijker identificeert zich met sardines'

Met die nieuwe lockdown is de Antwerpse mens in één klap de pineut, de sigaar en de klos. Daarnaast is hij ook nog eens gesjareld en gejost. Gelukkig is de Antwerpenaar een geboren optimist. 'We moeten die overvloed aan vrije tijd nuttig gebruiken door naar informatieve tv-programma's te kijken!' roept hij vrolijk.

Meteen duikt hij de tv-gids in, en wat ziet hij? Er is een uitzending over het dierenleven in Zuid-Afrika in aantocht. Perfect! Maar dan valt zijn oog op een vreemde passage in de samenvatting: 'In het water vindt de strijd der groten plaats: dolfijnen en haaien gaan achter een school sardines aan wanneer er plots een brydevinvis opduikt. De sardines zullen zich alvast niet zomaar laten doen!'

Raadselachtige zinnen zijn dat. Iemand van de Cel Samenvattingen van de VRT zal vast kunnen vertellen wat ermee wordt bedoeld.

ROEL BERCKHUYS (Cel Samenvattingen) «Zo'n samenvatting maken is niet eenvoudig. Het is kunst! Je moet belangstelling wekken zonder te veel inhoud prijs te geven. Ik maak al jaren de samenvattingen voor 'Thuis', en dan weet je dat een zin als 'Waldek is niet blij met de reactie van Peter' perfect is. Als je zegt: 'Waldek wordt woedend en slaat Peter de kop in met een plaasteren Beethoven-kop die op de piano van Britney staat,' vertel je te veel. De kijker weet dan dat Britney een piano zal krijgen, iets waar ze al twintig weken om zeurt. Haar moeder, Nancy, vindt dat prima. Maar vader Eddy vindt een digitaal keyboard al meer dan voldoende. Daarbij is de clan Bastiaens eerder voor een Yamaha, terwijl de Bomansen bij Roland zweren. Met één ondoordacht zinnetje kan de onervaren samenvatter dus de afloop van een hoop verhaallijnen prijsgeven.»

HUMO Is de zin 'De sardines zullen zich alvast niet zomaar laten doen' wél een goeie samenvatting?

BERCKHUYS «En of! We weten al dat ze opgejaagd worden door haaien én dolfijnen. En dan daagt de brydevinvis op. Zullen de sardines hun velletjes redden door de vijanden tegen elkaar op te zetten? Voeren ze een slim maneuver uit waardoor de dolfijnen tegen de walvis aan botsen, en maken de bloedneuzen van die dolfijnen de haaien helemaal gek, zodat ze zich op de lieve dieren storten tot de oceaan rood kleurt van het dolfijnenbloed, waardoor de sardines ongemerkt kunnen wegglippen? Heel spannend allemaal!»

HUMO Ik denk dat die sardines gewoon met zijn allen worden opgevreten.

BERCKHUYS «O, je hebt het programma al gezien! Ja, zo gaat het in de natuur: de grote vissen eten de kleintjes. Maar de kijker hoopt dat het voor één keer toch anders afloopt, want hij sympathiseert met die sardientjes. De suggestie dat ze zich niet zomaar laten doen, is eigenlijk een boodschap van hoop.»

HUMO Waarom denkt u dat de kijker sympathiseert met sardines?

BERCKHUYS «Dat denk ik niet, dat heeft de studiedienst ons verteld. Als we een moeilijk geval op tafel krijgen, zoals deze documentaire, dan bellen we naar de studiedienst. Daar wist men ons te vertellen dat de Eén-kijker zich met sardines identificeert. Dat blijkt ook uit de waarderingscijfers voor 'Dagelijkse kost': een sardientje jaagt de cijfers omhoog.»

HUMO Ook als dat sardientje in de pan belandt?

BERCKHUYS «Dat maakt niet uit. De kijker voelt mee met het sardientje, er is zelfs sprake van een rouwproces. De studiedienst wist ons nog meer te vertellen: hoe wreder de sardine wordt behandeld, hoe dieper de emoties en hoe hoger de waardering. Levend frituren zou het ultieme kijkcijferkanon opleveren, maar dan zijn die beesten niet te vreten en dat staat haaks op de doelstelling van het programma.»

South Africa, Eén, zaterdag 8 augustus, 18.10