Heeft u al een vulkanologisch huisvestingsattest? ‘Als je huis in een kokend gat belandt, is het te laat’

‘O baldadig bevende berg, gruwelijk geothermisch verschijnsel! De Cumbre Vieja barstte open als een pyrotechnische zweer, als een vurige tong die de maan wilde muilen, als een stenen zatlap die in rugligging huilend ten hemel kotst!’ Het zijn de bewoordingen waarmee vulkanoloog Geert Van Daever de uitbarsting op het Spaanse eiland La Palma beschreef. Dan is een mogelijke vraag: is dat niet wat onwetenschappelijk? Mag het niet wat minder barok?

GEERT VAN DAEVER (vulkanoloog) «Dat mag zeker, maar daar schiet je als vulkanoloog niks mee op. Kijk, met veel goeie wil, en dan moet je de sukkels onder de vuurspuwende bergen meerekenen, kom je aan zo’n vijftienhonderd vulkanen op de hele wereld. Dat lijkt veel, maar er lopen op deze moegetergde aarde meer dan een half miljoen vulkanologen rond. Dat zijn er dus meer dan driehonderd per vulkaan. En over de meeste vulkanen valt eigenlijk niks te zeggen, behalve dan dat het vulkanen zijn, maar daar heb je geen vulkanoloog voor nodig. Het komt er dus op aan een beetje op te vallen, anders verdwijn je in een lavastroom die als het gloeiende sperma van een monsterlijke gigant... Daar moet ik nog even over nadenken.»

HUMO Een vulkanoloog moet dus vooral opvallen door zijn taalgebruik?

VAN DAEVER «Er zijn ook andere opties. Ik ken vulkanologen die opvallen door hun uiterlijk. Ze verven hun haar in fluokleuren en ze gebruiken die metalen deuveltjes waarmee je IKEA-kasten in elkaar steekt als neuspiercing. Dat helpt even, maar je komt in een wedloop terecht, met als droevig hoogtepunt wat ik vorige maand op een congres zag: een Zwitserse collega die een keukenrasp van hetzelfde IKEA aan zijn tong had hangen. Ik vroeg hem waarom sommige vulkanologen altijd voor IKEA-spullen kiezen, maar ik kon zijn antwoord niet verstaan, en dat kwam niet door zijn Zwitserse accent. Daarom heb ik de vraag schriftelijk herhaald.»

HUMO En wat was het antwoord?

VAN DAEVER «Je gelooft niet hoe dom sommige vulkanologen zijn. Ik schoof hem dus dat briefje onder de neus, en in plaats van daar het antwoord op te krabbelen, begon hij opnieuw te wauwelen. Ondertussen probeerde hij van zijn wijntje te nippen, want het was op een vulkanologische receptie. Dat werd natuurlijk een knoeiboel, met die rasp die uit zijn bakkes hing. Door de gaatjes van het overigens fraai vormgegeven, bescheiden maar o zo nuttige keukentechnische hoogstandje spatte de cava verneveld naar buiten, als een alcoholisch mistwolkje dat een heerlijke lentedag aankondigt in een land waar meren en rivieren gevuld zijn met Pouilly-Fumé. Dat is erg controversieel, er zijn mensen die via een referendum willen afdwingen dat er in de onpare jaren voor een stevige merlot wordt gekozen, omdat niet iedereen dezelfde smaak heeft. Waarmee ik maar wil zeggen: in de vulkanologie kom je van alles tegen.»

HUMO Betaalt dat goed, de vulkanologie?

VAN DAEVER «Ja, maar je moet het handig aanpakken. Ik werk op zelfstandige basis, in nauwe samenwerking met een notaris. Kopers van een huis of een bouwgrond kunnen een attest krijgen dat bevestigt dat zich géén vulkaan onder hun perceel bevindt. Zo’n attest kost 15.000 euro, maar het blijft wel tien jaar geldig. En ik zeg steeds tegen potentiële klanten: ‘Als je nieuwe huis in de lucht wordt geslingerd om daarna in een kokend gat te verdwijnen, is het te laat om te zeggen: ‘Ach, had ik maar die vijftien flappen neergeteld, dan was ik nooit op die onheilsplek gaan wonen!’’ Daarnaast geef ik voordrachten.»

HUMO Is er veel vraag naar voordrachten over vulkanologie?

VAN DAEVER «Totaal niet. Daarom hou ik voordrachten over elk onderwerp dat de klant aandraagt. De meeste mensen komen tegenwoordig amper verder dan sms-taal met wat slecht Engels erdoorheen bij het placeren van een woordje. Als ze de buren moeten feliciteren bij een huwelijksjubileum of de geboorte van een kind, staan ze daar maar wat te stamelen. Ik red die mensen uit hun verlegenheid. En als ik de buren een halfuur lang heb gefeliciteerd, vraag ik ze terloops – terwijl ze hun tranen van ontroering nog aan het opdweilen zijn – of ze beseffen dat er mogelijk een vulkaan schuilt onder de prachtige tegelvloer in de gang. En zo komt van het één het ander. En dat gebeurt wel vaker, dat van het één het ander komt.»

HUMO Ook in de vulkanologie?

VAN DAEVER «De aarde is als een zitbal. Als je in Wetteren een autobus van driehonderd meter hoogte op de grond gooit, kan dat in Dubai een uitstulping veroorzaken. Of ook niet. Dat van het één het ander komt, gebeurt dus vaak, maar niet altijd. Dat maakt de vulkanologie zo boeiend. Maar iets anders: hebt u al een vulkanologisch huisvestingsattest?»