Schandalig: Mariah Carey is Amerikaans cultureel erfgoed, maar deze songs en fragmenten nog níét

Kerstklassieker ‘All I Want For Christmas’ van Mariah Carey is deze week toegevoegd aan de National Recording Registry, een soort Amerikaanse canon van enkele honderden audiofragmenten en liedjes.

Ook toegevoegd: ‘Gasolina’ van Daddy Yankee, ‘Like a virgin’ van Madonna en de themesong van Super Mario Bros. Zij komen in de bibliotheek naast bijvoorbeeld de ‘I have a dream’-speech van Martin Luther King, de eerste transatlantische telefoonconversatie, geluidsopnames van Thomas Edison en ‘Livin’ la Vida Loca’ van Ricky Martin. Een brede collectie aan auditieve hoogte- en dieptepunten dus, of zoals de commissie het zelf zegt: “audioschatten die het waard zijn om voor altijd te worden bewaard op basis van hun culturele, historische of esthetische belang in het geluidserfgoed van de natie.”

Elk jaar worden er 25 nummers en fragmenten toegevoegd aan de lijst en dat is maar goed ook, want we missen persoonlijk nogal wat onvergetelijke Amerikaanse audioschatten in dat geluidserfgoed. Hieronder een paar suggesties voor volgend jaar:

Bill Clinton - ‘I did not have sex’ (1998)

25 jaar oud alweer, deze heerlijk historische televisiespeech van de oud-president waarin hij benadrukt dat hij vooral GEEN SEKS heeft gehad met zijn 22-jarige ondergeschikte, ‘that woman, Ms. Lewinsky’. Alle beschuldigingen zijn vals, benadrukte de man die dus GEEN SEKS had gehad met Monica Lewinsky, en daarna: ‘I need to go back to work for the American people.’ En floep, weg was Clinton weer, hard aan het werken en vooral GEEN SEKS hebben met vrouwen die Monica Lewinsky heten. Krachtig, die speech, overtuigend ook. Zo klinkt het dus als een president liegt.

De stilte van Bush (2001)

George W. Bush was op bezoek in een kleuterschool in Florida toen een adviseur hem in zijn oor op de hoogte bracht van de vliegtuigcrash op de WTC-torens. Bush is stil, staart even voor zich uit. Wat we wel horen: de camera's van de fotografen die blijven flitsen, de pagers van journalisten die afgaan, de lerares en de kleuters die verder gaan met het voorlezen van een verhaaltje. Minutenlang gaat dat zo door, en elke minuut klinkt iets pijnlijker. Zo klinkt het dus als een president met verstomming geslagen is.

Eddy Wally - ‘Ik ben in Amerika geweest’ (2012)

‘Alles was zo big en high. En ik dacht amaai amaai.’ Weinig nummers raakten zó de essentie van de Verenigde Staten als het nummer ‘Ik ben in Amerika geweest’. Vooral het onmiskenbare Amerikaanse levensgevoel werd treffend gevat in de zinssnede: ‘In Amerika voel je je oké.’ Amerika mocht dan Frank Sinatra hebben, België had Eddy Wally, de Frank Sinatra van Vlaanderen. Iconisch.

‘1 night in Paris’ (2003)

Rick Salomon, zegt die naam u iets? De professionele pokerspeler had spraakmakende relaties met Pamela Anderson en Shannen Doherty, maar werd vooral wereldberoemd omdat hij in 2003 in Paris was. Paris Hilton dus, de vrouw die niet lang daarna zou uitgroeien tot een van de grootste realitysterren die Amerika ooit gekend heeft en zal kennen. Hoe dan ook: Paris was niet blij met het uitlekken van de sekstape, en Salomon evenmin, dus die videobeelden zouden zo snel mogelijk uit ons collectieve geheugen gewist moeten worden. Maar heeft u ook al eens goed naar de audio geluisterd? Naar de kraakjes, de kreuntjes, het gehijg? I-co-nisch.

‘Jerry, Jerry, Jerry’ - Jerry Springer Show (2005)

Er zijn televisieprogramma's die mensen bijelkaar brengen en ‘The Jerry Springer Show’ is precies zo'n programma. Samen lachen om gewelddadige mannen, samen lachen om dwergen en transgenders, samen lachen om het leed van een ongelukkig huwelijk. En dan is er die historische intro, waarbij het studiopubliek vol verwachting de naam van de presentator roept ‘Jerry! Jerry! Jerry!'. ‘Dit is gewoon een dom programma,’ zei Springer zelf over zijn show in 2000, maar dat bedoelde hij vast niet zo. Wij zijn altijd wat terughoudend met grote woorden als ‘iconisch', maar soms is het perfect op z'n plaats: iconisch.

Plons - ‘Jack valt in het water in ‘The Titanic” (1997)

Iconisch.

‘Grab ‘em by the pussy’ (2005)

Mochten we een Vlaamse audiocanon samenstellen, hadden we ongetwijfeld de locker room talk van Eddy Demarez opgenomen, maar in Amerika heb je geen Eddy Demarez. Wél Donald Trump, de man die vrouwen, al dan niet tegen betaling van campagnegeld, bij de pussy grabt. Kan hij verder ook weinig aan doen, want ‘I’m automatically attracted to beautiful — I just start kissing them. It’s like a magnet. Just kiss. I don’t even wait. (...) When you’re a star, they let you do it. You can do anything. Grab ’em by the pussy. You can do anything.’

‘Will Smith slaat Chris Rock op de Oscars’ (2022)

Nee, Amerika is niet alleen het land van presidenten die seksueel over de schreef gaan, van schreeuwerige televisie en marginale realitysterren, het is ook een land waar weleens goed gelachen wordt met uitstekende comedians. Vorig jaar was er een ontmoeting van twee levende legendes uit de comedywereld, Will Smith en Chris Rock, op het podium van de Oscars, en dat leverde prachtige audio op. Gelach, gejoel, geklap, gevloek, ge-oh-oh-oh, gelach.