‘Volgevreten zonnen op een zandbank’

Soms vraagt een mens zich af of het niet eenvoudiger kan. Neem nu deze kwestie: ‘Al van kinds af aan ben ik gefascineerd door de zee. En nu wilde ik weleens weten wat dat wil zeggen, visser zijn.’ Aan het woord is Wim Lybaert, prima kerel overigens. Maar wat doet hij als hij dat wil weten? Hij gaat een jaartje in de weg lopen op een vissersboot, met een camera- en een klankman erbij. En een regisseur. En nog wat volk voor de make-up, een researcher en wat assistenten. Nou, ja. Wij, bij Humo, pakken dat anders aan. Als wij willen weten ‘wat dat wil zeggen, een visser zijn’, dan vragen wij dat gewoon. Aan... een visser! Genialiteit hoeft niet altijd ingewikkeld te zijn.

HUMO Wat wil dat zeggen, een visser zijn?

RUBEN SCIETCATS (visser) «Dat wil zeggen dat je de mensheid een dienst bewijst. Miljoenen vissers halen dagelijks miljoenen tonnen vis uit de zee. Stel je maar eens voor dat die voedzame lekkernijen daar allemaal bleven rondzwemmen én zich zouden voortplanten. De zeespiegel zou tientallen meters stijgen. Maar goed, wij vissen ook uit eigenbelang.»

HUMO Om er je boterham mee te verdienen?

SCIETCATS «Nee, een visser eet enkel vis. Onze thuishaven is Nieuwpoort, en wij hebben geen zin om naar de Vlaamse Ardennen te verhuizen, omdat de hogere zeespiegel ons daartoe dwingt. Er zullen daar immers onvermijdelijk conflicten ontstaan tussen wielertoeristen en vissers, die daar kades willen aanleggen en opslagplaatsen. Want wielerliefhebbers zijn tegen elke vorm van verandering. Zelfs wanneer de Muur van Geraardsbergen nog slechts de top van een eilandje is, zullen ze daar naartoe varen om er met hun fietsjes tegenop te knallen. Al die amateurcoureurs met hun fietsen in rubberbootjes, en wij daar dan tussen met onze schepen, daar gaan ongelukken van komen.»

HUMO Is de visserij een moeilijk beroep?

SCIETCATS «Vissen lijkt erg eenvoudig. Je gooit een net in zee, en dat is het. Maar ho! Je moet dat ding ook weer ophalen! Beginnelingen vergeten vaak het net te voorzien van touwen, en dan zijn ze het kwijt. Haast elke maand keren er sukkels terug van een tocht naar de Ierse kust, met een rooie kop en een leeg schip.»

HUMO Is zo’n visnet duur?

SCIETCATS «Dat valt erg mee. Je vindt makkelijk tweedehands netten die zo goed als nieuw zijn. Aan de Ierse kust is daar een hele handel rond ontstaan. Dat zijn kerels die met kleine duikbootjes de visnetten binnenhalen die beginnelingen stomweg in zee hebben gesmeten.»

HUMO Dat zijn dus eigenlijk ook vissers?

SCIETCATS «Eigenlijk wel. Want een visser vist niet per definitie op vis. Hij kan ook garnalen vangen, of visnetten dus. En een visser is niet noodzakelijk een mens. Een zeehond is ook een visser, en een verdomd goeie! In het diepst van mijn gedachten zou ik graag een zeehond zijn. Dan kun je vissen zonder boot, je hebt geen gedoe met quota van de Europese Unie, en als je volgevreten bent ga je wat in het zonnetje liggen op een zandbank. Nadat je eten is gezakt, ga je dan even achter de zeehondenwijven aan of zo, dan nog een dutje en plons: weer die heerlijke zee in voor een even heerlijke maaltijd.»

HUMO Dat lijkt idyllisch, maar zeehonden worden weleens opgevreten door orka’s of haaien.

SCIETCATS «Ja, dat is een stinkend afvoerputje in het zeehondenparadijs. Die orka’s kiezen voor de makkelijkste prooi. Als de kustlijn in de Vlaamse Ardennen ligt, wordt het voor die beesten een makkie om zo’n rubberbootje omver te stoten en wat wielertoeristen op te vreten. Daar zal de gemiddelde zeehond niet rouwig om zijn. En dan zal het rap gedaan zijn met die hele Ronde van Vlaanderen-romantiek. Want wij zullen de enige overblijvers zijn die de renners nog kunnen aanmoedigen langs het parcours. Maar daar hebben wij geen tijd voor. Want wij moeten vissen. En Vlaamse klassiekers voor een publiek van uitsluitend zeehonden? Dat wordt wennen voor die sporters.»

‘Een jaar op zee’
Eén, maandag 27 maart, 20.40