columnArnon Grunberg
Arnon Grunberg: ‘Iedereen bespioneert elkaar. Alleen wie niets voorstelt, wordt niet afgeluisterd’
Beste Jack Teixeira,
Zal uw naam over vijf jaar net zo bekend zijn als die van Edward Snowden? We moeten naamsbekendheid niet overdrijven. Uit een recent onderzoek bleek dat 24 procent van de Amerikanen geen idee heeft wie president Macron is. Bondskanselier Scholz heeft het moeilijker: 35 procent weet niet wie hij is, of ze denken dat Scholz het Duitse woord is voor gezouten boter. ‘Kun je me de Scholz aangeven?’ Dat moet je niet uitsluiten. De Indiase premier Modi heeft het het moeilijkst, 40 procent van de Amerikanen heeft nooit van hem gehoord.
Mark Rutte en Alexander De Croo komen niet op het lijstje voor. Of dat wereldleiders zijn, valt te bezien. Met zijn tweeën misschien, bij elkaar opgeteld dus, soms moet je mensen bij elkaar optellen. Hoe dan ook kan het beter zijn niet op lijstjes voor te komen. En wat die onwetendheid betreft, hoeveel Belgen of Nederlanders zouden weten wie Modi is? Nee, zalig zijn de onwetenden en het getuigt van vulgair snobisme om die onwetendheid met neerbuigendheid tegemoet te treden.
Ik wil u er niet van beschuldigen een snob te zijn, zeker is wel dat u op betrekkelijk originele wijze de onwetendheid uit de wereld hebt willen helpen door geheime Amerikaanse documenten te verspreiden op het internet. Correspondent Bas Blokker vatte het in NRC zo samen: ‘Onder exotische internetpseudoniemen als TheExcaliburEffect of Jack the Dripper bewoog Teixeira zich online in besloten praatgroepen van Discord, een sociaal medium waar voornamelijk gamers vergaderen.’ Dat woord ‘vergaderen’ is zo geweldig dat ik niet anders kan dan een kleine lofrede op de discrete humor in de journalistiek uit te spreken. Bij dezen.
U dacht: laat ik de vergadering op een hoger niveau tillen. U dient, u diende moeten we allicht zeggen, bij de Air National Guard van Massachusetts. ‘Als ICT-specialist bij de 102de Intelligence Wing moest hij de communicatiesystemen van de eenheid draaiende houden,’ schrijft Stieven Ramdharie in de Volkskrant. Toen duidelijk werd dat uw originele manier om de onwetendheid uit de wereld te helpen zou kunnen uitlopen op een gevangenisstraf, liet u volgens The New York Times aan uw vrienden weten: ‘Only God can decide what happens from now on.’ Een kleine parafrase op een beroemde uitspraak van de filosoof Heidegger: ‘Alleen een god kan ons redden.’ Heidegger komt altijd van pas als de wereld ons teleurstelt.
In diezelfde krant komt columnist Bret Stephens tot de conclusie dat er gewoon te veel geheimen zijn. Veel documenten zouden eerder, ja zelfs razendsnel, openbaar moeten worden gemaakt en de echte geheimen dienen beter verborgen te blijven. Dat is zeker een manier om het probleem tegemoet te treden.
Kijk, sinds Snowden en misschien al voordien kon iedereen die zich in het geopolitieke spel ophoudt, weten dat alles wat je zegt nooit helemaal geheim is. Ik bedoel, de Amerikanen hadden het mobieltje van Merkel gehackt. Arme Merkel. Iedereen bespioneert elkaar, alleen wie niets voorstelt, wordt niet afgeluisterd.
De kleine groep waarbinnen u een piepkleine god was, tot u van de rots viel, ontstond tijdens de pandemie – ach, de pandemie, wat lijkt dat lang geleden. Jongeren spraken daarin over wapens, videogames en racistische memes.
U wilde dat uw vrienden op Discord eindelijk begrepen wat er aan de hand was in de wereld. En wat is een betere manier om dat te bewerkstelligen dan geheime documenten te verspreiden? Je kunt natuurlijk ook een krant lezen, maar dat is saai.
Dankzij de gelekte documenten weten we dat het Amerikaanse leger diep in het Russische leger is doorgedrongen en dat de Oekraïners dringend om afweergeschut verlegen zitten. Ik begin overigens meer en meer het idee te krijgen dat de oorlog in Oekraïne een kwestie van sudderen wordt, net als de Syrische oorlog. Oorlogsmisdadiger Assad is al aan het re-integreren op het wereldtoneel en over enkele jaren zal ook Poetin re-integreren. Voorts geloof ik dat het verschil tussen de Russische privémilitie Wagner en IS minimaal is, maar dat terzijde. En toegegeven, Wagner heeft vooralsnog geen terroristische aanslagen gepleegd, althans niet in het Westen.
Nu is het in handen van God. Uw lot.
Geheime documenten zullen minder snel of helemaal niet worden gedeeld met lager geplaatst personeel, zodat mensen die de krant lezen, straks beter weten wat er aan de hand is dan een aanzienlijk deel van het Amerikaanse leger, waarin men zich – met enige overdrijving, ik wil niemand beledigen – voornamelijk bezighoudt met videogames spelen.
Ik denk dat u ervan afkomt met een lichte straf. Misschien kunt u daarna een boek schrijven of een popster worden? In noodgevallen is er het oude beroep van huurmoordenaar.
Alle goeds,
Arnon Grunberg