Dag meneer Rutte, u bent niet de enige leider die Brussel misbruikt voor de verkiezingscampagne

Arnon Grunberg richt elke maand het woord tot een markante figuur uit het nieuws en geeft gratis advies.

Beste Mark Rutte,

Eigenlijk had ik gehoopt u op 4 mei tijdens de dodenherdenking iets in het oor te fluisteren. Ik moest een toespraak houden, u zou er ook zijn. Alles liep anders. Ik stond in de Nieuwe Kerk, u op de Dam. We zijn elkaar misgelopen, terwijl ik denk dat we voor elkaar zijn voorbestemd. Ik ben vooral nieuwsgierig of het waar is wat men over u beweert, dat u zo glad bent als een aal. Men zegt inderdaad ook van alles over mij. Veel berust op misverstanden en nijd, hier en daar duikt bijna per ongeluk de waarheid op.

Inmiddels staat u in Europa bekend als Mr. No No No, omdat u hardnekkig weerstand bood tegen de plannen van Macron en Merkel. Uiteindelijk hebt u natuurlijk 'ja, ja, ja' gezegd, in de tussentijd snoepte u 110 van de 500 miljard af die Merkel en Macron aan lidstaten wilden geven als subsidie in de strijd tegen de door het virus veroorzaakte crisis.

De Süddeutsche schrijft dat Merkel en Macron samen strijd hebben gevoerd tegen uw weerstand, tegen uw Dauerlächeln - uw eeuwige grijns. De krant vatte uw persoon zo samen: hij wilde pianist worden, schrijft zijn sms'en op een oude Nokia en heeft kennelijk zijn zenuwen in bedwang.

Al op 17 juli bracht Matina Stevis-Gridneff in The New York Times uw 'nee nee nee' in verband met een close election over iets minder dan een jaar. Nu ziet het ernaar uit dat de volgende parlementsverkiezingen in Nederland minder close zullen zijn dan vóór de coronatijd, maar god weet hoeveel kan er veranderen in een paar maanden. U weet dat ook.

U bent niet de enige leider die Brussel misbruikt voor de verkiezingscampagne. En toegegeven, Brussel is een heerlijke zondebok. Historisch gezien minder destructief dan alweer de moslims, de Joden, de katholieken, de Bulgaren aanwijzen als bouc émissaire. Ik gebruik deze term omdat ik het echt iets voor u vind om tegen uw Italiaanse collega te zeggen: 'Jij spreekt alle talen, hè, behalve betalen.'

Zoals ik vaker heb opgemerkt: zij die de EU willen ontmantelen zoals criminele organisaties worden ontmanteld, blijken vroeg of laat ook de vreemdeling te willen ontmantelen.

Volgens de econoom Maria Demertzis is 'wat de Nederlanders zeggen niet helemaal fout wanneer ze problemen ter sprake brengen als de enorme schuldenlast of landen die hervormingen nodig hebben,' maar, voegt zij eraan toe, 'het is een kwestie van timing: is dit het gesprek dat je nu wilt hebben?'

Het is inderdaad maar de vraag of je, als je bezig bent iemand uit een brandend huis te redden, die persoon wilt aanspreken op het feit dat hij illegale bouwvakkers in de badkamer laat bivakkeren. Waarmee ik niet de indruk wil wekken dat landen als Spanje en Italië metaforisch gezien illegale bouwvakkers in de badkuip laten bivakkeren, dat is nu net de indruk die u en uw bondgenoten graag wekken.

Ook in een democratie kan nauwelijks een overwinning worden behaald zonder een gemythologiseerd vijandbeeld.

De vraag is of er nu concrete winst is geboekt, behalve dat u naar Nederland bent kunnen terugkeren als Mr. No No No, waarmee u hoopt de eurosceptische kiezer te paaien die geen cent wil uitgeven, niet aan Italianen, niet aan vluchtelingen, niet aan Brussel, hooguit aan snelwegen en zichzelf. Alleen de ander heeft altijd te veel geld, alleen de ander is lui, zelf is men bereid keihard te werken en toch moet men het doen met een mager loontje waarvan men zich op een zomerse zaterdagavond amper een pond kersen kan permitteren.

Verder schrijft de Süddeutsche dat pogingen om Hongarije te dwingen de rechtsstaat te respecteren in ruil voor EU-steun een dode letter zullen blijken. Waarom is de ene letter dood en de andere letter niet? Dat is de vraag.

Matina Stevis-Gridneff bericht dat de leiders van Polen, Hongarije, Slowakije en Tsjechië demonstratief geen mondkapje droegen. Gelukkig droeg u er wel één, het maakt u mooier. En Orbán, de Süddeutsche verwijt hem chantagemethoden te gebruiken, zou u ervan hebben beticht Hongarije te haten. Haat u Hongarije? Dat vind ik niets voor u. Diezelfde krant merkt op dat de rechtsstaat geen prioriteit heeft zolang Orbán een veto heeft.

De cynicus zou kunnen opmerken dat in Brussel de hoogste prioriteit altijd het machtsbehoud van de regeringsleiders van de lidstaten is. Macht komt eerst, de rest daarna.

Maar we kunnen ook concluderen dat ondanks alles zelfs u, Mr. No No No, hebt ingestemd met 390 miljard euro subsidies. Het komt erop aan, schrijft de Süddeutsche, wie man sich die Zahl schön rechnet.

Dat is Europese politiek, getallen zo voorstellen dat ze steeds mooier worden.

Ik kan me echter levendig voorstellen dat Europese leiders hogere wiskunde moeten bedrijven met getallen die gedode burgers en soldaten betreffen. Alleen al daarom durf ik redelijk gelukkig te zijn met het resultaat van de onderhandelingen.

Tegenover de apocalyps schijnt zelfs u, lieve Mark, een wonder van redelijkheid.

Ik reken in de toekomst op nog veel meer redelijkheid.

Hartelijke groet,

Arnon