ColumnHerman Brusselmans
‘De fans van Clouseau kun je omschrijven als Vlaamse boerinnetjes met een natte pruim’
Een onderzoek van de Universiteit van Hull en de Universiteit Gent heeft aan het licht gebracht dat iemands persoonlijkheid wordt gereflecteerd in z’n muzieksmaak. Zo zouden neurotici liever luisteren naar Nirvana dan naar Mozart. Degenen die dan weer liever naar Mozart luisteren, worden gekwalificeerd als overdreven nostalgische onnozelaars. Zwaarmoedige mensen verkiezen Tindersticks boven Clouseau, en de fans van Clouseau kun je omschrijven als Vlaamse boerinnetjes met een natte pruim. Potentiële zelfmoordenaars zoeken naar nummers van Rage Against the Machine, dEUS en Zjef Van Uytsel. Ze zoeken nooit naar Maroon 5, Fleetwood Mac, of een operette van Koen Crucke, want mochten ze wel naar die operette luisteren, zou de kans op een zelfdoding met 65 procent stijgen.
Persoonlijkheid heeft vaak ook te maken met ras, seksuele voorkeur, sociale afkomst en culturele invloeden. Zo zijn homo’s uit de lagere klasse gek op Enrique Iglesias, maar voor Pantera halen ze hun neus op, hoewel de bassist van deze band een flikker als een derwisj in een rokje is. Zwarte mensen moet je niet vragen om Elton John te bewonderen, maar ze worden gek van enthousiasme als nog maar de eerste noot van Nina Simone klinkt. Er zijn natuurlijk ook zwarte mensen die liever Mozart in de cd-speler steken dan Nina Simone, maar over hen zei Nina Simone: ‘They are nigga’s without an attitude’. Twijfelaars hebben het moeilijk bij het kiezen tussen Michael Jackson en The Jackson Five. Het is mogelijk dat ze vandaag zeggen: ‘Michael Jackson is tien keer beter dan The Jackson Five’, en de volgende dag: ‘Zonder The Jackson Five hadden we nooit van die krijsende pedofiel gehoord.’
Ik heb overigens niet zo lang geleden m’n eigen persoonlijkheid laten ontleden bij een Freudiaanse therapeut. Die onderwierp me aan allerlei testen, bijvoorbeeld het kiezen van m’n favoriete kleur. ‘Donkergrijs met oranje stippen erin,’ zei ik naar waarheid. Dan vroeg hij welk dier ik het mooiste vond. ‘Een donkergrijze steenezel met oranje stippen,’ zei ik, alweer naar waarheid. Vervolgens was de vraag: ‘Wat zou je doen als je een boer op z’n tractor een kind ziet overrijden?’ Ik zei: ‘Ik zou de boer bedanken, want eigenlijk zijn er toch al te veel kinderen op de wereld.’ En zo werd de vragenlijst punt voor punt afgewerkt, waarna de therapeut besloot dat ik geen persoonlijkheid had. ‘Hoezo geen persoonlijkheid?’ zei ik. ‘Hoe kan dat nou? Heb je nou geen fout gemaakt? Krijg nou flanellen kloten! Geen persoonlijkheid zegt hij nou! En dat durft zich nou therapeut te noemen!’ Tegen m’n zin betaalde ik 120 euro.
Maar eenmaal thuis begon ik omstandig over mezelf na te denken, en besloot ik dat het godverdomme weleens zou kunnen dat ik geen persoonlijkheid heb. En vandaar dat ik geen muzieksmaak heb die met een persoonlijkheid correspondeert. Ik hou zowel van Cliteater als van Katie Melua. Ik vind ‘If You Were a Sailboat’ van Katie Melua, met haar kleine, hartverscheurende tietjes, één van de mooiste nummers aller tijden. Ik heb een periode gehad dat ik me ’s avonds, bij het alleen naar bed gaan, voorstelde dat Katie Melua me slaapwel kwam kussen, en me toestond om bruine suiker op haar meedogende vaginaatje te strooien om die vervolgens traagweg op te likken. In mijn optiek staat bruine suiker immers aan de top van de voedselketen, maar het ligt goed en wel beschouwd voor de hand dat ik ‘Brown Sugar’ van The Rolling Stones één van de meest afschuwwekkende songs aller tijden vind. Ooit, in 1996, hoorde ik ‘Brown Sugar’ uit m’n radio komen, en meteen gooide ik deze radio, nochtans een dure Sonora, door het open raam.
M’n gebrek aan persoonlijkheid zorgt ervoor dat ik Koen Crucke vroeg om een stukje operette te zingen toen ik hem tegenkwam in de Lange Violettenstraat. Dat deed hij, gedienstig als hij is, en ik doorkruiste z’n gekweel met kreten uit een nummer van Cock and Ball Torture, de enige Duitse band van betekenis. Vervolgens gaf ik Koen Crucke met de vlakke hand een klets tegen z’n bakkes, en holde ik op het tempo van een haas op een brommer naar m’n kleine doch gezellige loftje, waar ik rustig luisterde naar de kabbelende geluiden van Lil’ Kleine. Wie geen persoonlijkheid heeft, kan bij tijden heel ruimdenkend zijn.