Delphine Lecompte: ‘Ik kokhals van deze puriteinse tijden. Kunstenaars die flirten met het ontoelaatbare worden beschimpt en vernederd’

De nieuwe, hatelijke, oneerlijke, eenzijdige, sensatiebeluste HBO-documentaire ‘Allen v. Farrow’ over het vermeende seksueel misbruik van Dylan Farrow door Woody Allen heeft als enige doelstelling de voornoemde briljante regisseur door het slijk te halen, hem te portretteren als een ziekelijke, manipulatieve, pedofiele boeman, een zielige, gefrustreerde schlemiel geobsedeerd door jonge blonde meisjes. Als Woody Allen werkelijk geobsedeerd is door hele jonge blonde meisjes, hoe moeten we dan zijn huwelijk met Soon-Yi (dat al 25 jaar standhoudt) verklaren?

De bittere, toxische en erg middelmatige actrice Mia Farrow probeert al jaren haar ex-man te belasteren en het leven zuur te maken. Ze heeft nu de tijdgeest mee en daar profiteert ze ten volle van. Iedereen is bang om beschuldigd te worden van victim blaming en bijgevolg speelt iedereen op veilig: het slachtoffer altijd geloven, ook als er geen bewijzen zijn, en de aangeduide vermoedelijke dader zo vlug mogelijk aan de schandpaal nagelen, ook als hij zijn onschuld blijft uitschreeuwen en er geen bewijzen zijn tegen hem.

We leven in puriteinse, dogmatische, beknottende tijden waarin kunstenaars die flirten met onderwerpen als incest, kannibalisme, sadomasochisme en/of pedofilie de mond worden gesnoerd, worden beschimpt, belachelijk gemaakt, uitgescholden, bedreigd en vernederd.

Kunstenaars die weigeren kabbelende kneuterige werken te maken, die weigeren zich aan te passen en mee te lopen in de pas, worden doodgezwegen, verbannen, gecensureerd of bestempeld als ziekelijk, gevaarlijk, psychiatrisch, lelijk, ontaard, afwijkend, pervers en onwaardig.

Alles moet schoon zijn: pedagogisch, stichtelijk, liefelijk, idyllisch, harmonieus, inclusief. Regenbogen, rozen, violen en eenhoorns.

Geen donkerte, geen moorden, geen chantage, geen ambiguïteit, geen mysterie, geen verrassingen en vooral geen luide, bestiale, gewelddadige, plakkerige, seksuele strapatsen.

De liefde moet weer Hallmark en ‘Hamilton’ zijn: zonsondergangen, ijsjes, pastelkleuren en knuffelrock. Alles zacht en wazig. Geen hoeren van Otto Dix, geen ‘Women’ van Bukowski, geen Charlotte Rampling in ‘The Night Porter’, geen ‘Lolita’, geen ‘Vrijdag’, geen ‘Suiker’, geen ‘L’étranger’, geen ‘Annie aime les sucettes’, en al helemaal geen ‘Death and the Maiden’ van Roman Polanski.

De Sade, Balthus, Nabokov, Jan Hanlo, Louis Paul Boon, Bataille, Gerard Reve, Lewis Carroll, Scorpions (haha), Serge Gainsbourg zijn slechts een aantal voorbeelden van kunstenaars die de grenzen van het ontoelaatbare en het verbodene opzochten en die legendarische, beruchte, opruiende, controversiële, prikkelende werken maakten waar in hun tijd zeer veel benepen pezewevers en lachwekkende lafhartige moraalridders aanstoot aan namen. Maar hun werken werden godzijdank niet vernietigd, en ze worden nog steeds verspreid en geconsumeerd.

Zullen we dat ook kunnen zeggen van de films van Woody Allen? Zullen die nog vertoond worden? En zullen zijn thema’s en de thema’s van die andere genieën nog een forum krijgen?

Zou men de onbehouwen circusjongens en geile wolfskinderen van Reve, en de levensechte Marokkaanse jongenshoer van Jan Hanlo vandaag nog verdragen? Nee, en dat is doodjammer.

Mag een kunstenaar de duistere kracht van de erotiek nog verheerlijken? Of gewoon gestalte geven? Mag hij/zij nog aan de slag gaan met zijn/haar demonen? Of moet hij/zij wegkruipen in een grot of kelder met de andere dappere misfits en sinistere radicale dwarsdenkers en herrieschoppers?

Want nee, het mag blijkbaar niet meer: dapper zijn en aan de slag gaan met alles wat verwrongen en gewelddadig en macaber en luguber en scheef en kras en afstotelijk is, alles wat des mensen is. En waar al mijn favoriete kunstenaars zo rijkelijk uit putten, en geput hebben.

Kunst moet tegenwoordig opnieuw stichtend en mild en verzoenend zijn. Hartverwarmend, hartverheffend, verbindend. Schattig, aaibaar, ontroerend, troostend en meteen begrijpelijk voor elke dwerg, eskimo, veganist, dyslectische marathonloper, schizofrene Mongoolse kamelendrijver en albino orgeldraaier met psoriasis. Begrijpelijk voor elke kleuter, voor elke imbeciele vogelwichelaar, voor elke godsvruchtige baggeraar en preutse bobijnster.

Ik kokhals!

Kunst is net conflict, is rumoer, is branie, is punk, is agressie. Kunst moet walgelijk, schurend en weerbarstig zijn.

Een kunstenaar moet zijn eigen duisternis (h)erkennen en zo zijn publiek bevrijden van het verstikkende puriteinse keurslijf waarin de maatschappij (geholpen door de twitterende woke-generatie) het publiek in dwingt.

In de boeken en films waar ik mijn dierbare tijd aan schenk, wil ik necrofiele paardendieven, megalomane fascistoïde astronomen, scrupuleloze treinrovers, vereenzaamde racistische taxidermisten en kannibalistische pistoolschilders zonder enig berouw tegenkomen. Fictieve personages die mij zullen storen, raken, doen nadenken over mijn eigen moraliteit en mijn taboes en mijn hypocrisie en mijn perversies.

Maar kunst moet vooral niets. Behalve spuwen op de huidige normen en de akelige dwingende fatsoensregels.

En nu krijgen we een ganse week de schijnheilige verering van Gainsbarre door de strot geramd. Ik aanbid die prachtige provocateur, ‘Lemon Incest’ was een openbaring voor mij en zijn woordspelingen zijn superieur en zijn televisieoptredens zijn stuk voor stuk gênant en hilarisch. Hij was altijd ontwapenend, ondanks zijn ruwe hitsige imago dat hij weigerde te temperen. En hij bleef schofferen tot het einde, waarvoor hulde!

Maar ik wil me niet verliezen in holle, nietszeggende onproductieve, sentimentele nostalgie.

Ik wil zelf Serge Gainsbourg zijn, ik wil zelf provoceren.

Dat is hoogmoedig, ja. Leve mijn hoogmoed en branie! De verering moet niet komen, ook niet postuum.

Je suis Woody et Serge.

Delphine Lecompte.

Hebt u ook een brief in de pen zitten? Mail naar openvenster@humo.be of vul onderstaand formulier in: