Delphine Lecompte over Pim Lammers: ‘Ik vraag me af waar de steunbetuigingen bleven toen ik pleitte voor mededogen met onze pedofiele medemens’

Pim Lammers trekt zich terug als auteur van het Nederlandse Kinderboekenweekgeschenk. Hij wordt bedreigd door oerconservatieve christelijke fundamentalisten en twitterende extreemrechtse ploerten omdat hij ooit een verhaal (voor volwassenen) heeft geschreven over een voetbalcoach die seksueel contact heeft met een 11-jarig jongetje.

Ik kende Pim Lammers niet voor de hele hetze losbrak. Bijna niemand in Vlaanderen kende Pim Lammers. De doodsbedreigingen die hij ontvangt, zijn uiteraard afschuwelijk. De massale steunbetuigingen van schrijvers zijn… prachtig. En sentimenteel.

Ik vraag me af waar de steunbetuigingen bleven toen eerst Anton Dautzenberg en daarna ik pleitten voor mededogen met onze pedofiele medemens. Anton en ik hebben overigens altijd gehamerd op het onderscheid tussen de pedofiel en de pedoseksueel. Zelfs ik ben niet zo pervers en verdorven dat ik het misbruik van kinderen zou goedpraten.

Nog eens voor de hardleerse schuimbekkende bekrompen pezewevers van slechte wil: een pedofiel is een arme drommel die de pech heeft geboren te worden met een seksuele voorkeur voor kinderen. Maar een pedofiel gaat niet aan de slag met die seksuele voorkeur, in tegenstelling tot de pedoseksueel, die zich vergrijpt aan kinderen. Dat laatste verwerpelijke sujet hebben Anton noch ik verdedigd, nergens.

Ik bewonderde destijds de moed van Anton Dautzenberg. Zonder goed te beseffen hoe bijzonder sterk, gewaagd en zelfs ronduit gevaarlijk het was wat hij deed. Nee, wacht!

Eerlijk gezegd waren mijn eerste reacties op de stukken van Dautzenberg, waarin hij pedofilie bespreekbaar trachtte te maken, walg, woede, onbegrip, verdriet, pijn en misprijzen. Zelfs haat.

Ik was, met andere woorden, geen haar beter dan de hysterische viscerale schuimbekkende stompzinnige weke onwetende meute. Ik zag het woord ‘pedofilie’ staan en ik werd blind, razend, redeloos, dwaas en barbaars.

Gelukkig nam ik de moeite om de stukken van Dautzenberg verscheidene keren te lezen, en toen begreep ik eindelijk waar hij voor pleitte: hij pleitte voor mildheid, genade en therapeutische begeleiding van de pedofiele paria. Die therapeutische begeleiding van de pedofiel zorgt ervoor dat de pedofiel zich niet zal ontpoppen tot pedoseksueel. En dat is toch wat we allemaal willen? Dat de kinderen veilig zijn.

De kinderen zijn natuurlijk niet veilig, het grootste gevaar zijn de eigen gezinsleden (incest, mishandeling en verwaarlozing, maar dat is een ander verhaal).

Ik kreeg een immens respect en ontzag voor de roekeloze diepe fijngevoelige heroïsche barmhartigheid van Anton Dautzenberg. Nog steeds. Nog steeds wordt Dautzenberg bedreigd. Zijn stukken over pedofilie zullen hem levenslang achtervolgen. Ze hebben hem professioneel geschaad, en ook een emotionele knauw gegeven (dat laatste weet ik niet zeker, maar het lijkt me onvermijdelijk).

Hoe anders verloopt het voor de vage brave weerloze kneuterige kleurloze knullige Lammers, die de bedoeling niet had om te choqueren of te provoceren. Het laatste wat Pim Lammers wil doen, is iemand voor het hoofd stoten. Toch is zijn werk in het verkeerde keelgat geschoten.

Zijn reactie is: de terugtrekking. Pim Lammers zegt: ‘Een gedicht schrijven is mij geen doodsbedreiging waard.’ Dan heeft hij voor het verkeerde vak gekozen. Ik begrijp de keuze voor de knusheid en de gemoedsrust. Maar het is een bijzonder wrange, ontgoochelende, ontluisterende en teleurstellende keuze.

Het is vooral een gemiste kans. De gemiste kans om het hoofd te bieden aan de ranzige eng denkende hypocriete meedogenloze harteloze toxische fatsoenrakkers, de kans om zich maatschappelijk te engageren en… gevaar te lopen? Ja.

Iedereen heeft het recht om laf te zijn, maar voor een schrijver is het een bedenkelijke kwalijke eigenschap. Een schrijver moet lef hebben en risico’s nemen. Een schrijver moet onaangename onverteerbare subversieve standpunten durven in te nemen. Anders ben je geen knip voor de neus waard, om het op z’n Hollands te zeggen.

Duizenden Iraanse, Chinese, Koerdische, Syrische, Russische en Noord-Koreaanse schrijvers hebben de luxe van de lafhartigheid niet. Zij voelen zich genoodzaakt om zich uit te spreken tegen censuur, verdrukking, terreur, homofobie en fascisme.

Zij zijn doordrongen van de morele verantwoordelijkheid om met hun scherpe slimme pittige satirische baldadige rebelse pen de vrije wereld op de hoogte te houden van de totalitaire corrupte uitwassen en tirannieke malafide excessen in hun omgeving. De nakende strop, de goelag, de foltering, de impulsieve aanslag, de intimiderende scheldtirades en de potentiële liquidatie kunnen hen niet ontmoedigen.

Ook de westerse schrijver heeft de ethische plicht om de luis in de pels te zijn van de maatschappij waarin hij/ zij werkzaam is. Het schrijverschap moet meer zijn dan vrijblijvende koddige nostalgische tekstjes over de Meli en Thin Lizzy in elkaar flansen, op sociale media bevriend raken met flamboyante fatterige ‘schrijfbroeders’ die een trapje hoger staan, literaire beurzen aanvragen, literaire prijzen in ontvangst nemen van gewichtige grijnzende hautaine literatuurwetenschappers met profetische teckels en pseudo-outlaw bakkebaarden, en monkelende (of) amechtige voordrachten geven in de bibliotheek van Nazareth.

Anton noch ik kregen massale steunbetuigingen van (kokhalzende geluiden) collega’s. We stonden er zo goed als alleen voor toen de krasse niet mis te verstane dreigementen van extreemrechts (en andere oerconservatieve pummels) binnenstroomden. Ik kreeg na mijn opiniestukken over pedofilie in 2021 steunbetuigingen van Tom Lanoye, Vitalski, Johan Braeckman en… Anton Dautzenberg.

Mijn verwaande ‘prestigieuze’ toenmalige Hollandse uitgeverij De Bezige Bij gaf geen kik toen ik doodsbedreigingen en politiebescherming kreeg. Ze gaven geen zier om mijn mentale en fysieke welzijn, mijn veiligheid liet hen compleet onverschillig. Dat stemt bitter, ja.

Tegenstanders kunnen roepen dat ik de controverse heb opgezocht. Het was immers geen fictie wat ik schreef over pedofilie, het waren opiniestukken (in mijn bekende woeste gulzige tomeloze exuberante barokke branievolle stijl).

Ja, ik had het een en ander delicater en zelfs slimmer kunnen formuleren. Mea culpa. Ik bedoel: hoepel op! Ik heb het nooit opgenomen voor kinderverkrachters en dus zijn excuses niet aan de orde.

Natuurlijk is het vreselijk dat Pim Lammers met de dood bedreigd wordt, en uiteraard moeten zoveel mogelijk mensen hem steunen en overladen met marsepeinen paukenisten, chocolade fazantenstropers en luxe-edities van ‘Bark at the Moon’ van Ozzy Osbourne en ‘The Idiot’ van Iggy Pop, twee artiesten die lak hebben aan decorum, degelijkheid, elegantie, waardigheid en de mening van de goegemeente.

Ik hoef niet in de smaak te vallen bij het grote publiek, liever niet. Zeker niet. Niettemin heb ik vragen bij de twee maten en gewichten: waarom wordt Lammers zo vurig verdedigd terwijl ik werd aangevallen, niet enkel door primitieve populistische boemannen, maar ook door kleingeestige opportunistische wrokkige mediocre schrijvers?

Omdat Lammers schattig is? Niet opzettelijk aanstootgevend? Omdat hij geen plaagstoten uitdeelt aan het literaire establishment?

De conclusie: aardige bevallige schrijvers die met de dood worden bedreigd, krijgen massale overweldigende steun, weelderige sierkussens met geborduurde cherubijnen en antilopen, en een vuistje schalkse chihuahua’s en een roedel stoïsche Finse sledehonden.

Rebelse recalcitrante subversieve oneerbiedige onvoorspelbare polemische schrijvers (zoals Anton en ik) worden vogelvrij verklaard en moeten blijkbaar hun plan trekken.

Ik ben bang. Ik ben bang, maar ik weiger om uitsluitend over okapi’s, anjers, mozaïekwratten, paarse botsauto’s, carrouselhazen, anusfistels, suikerspinnen, koorddansers en Moldavische spookhuizen te schrijven. Ik zal dappere woeste dwarse tegendraadse blasfemische schandalige opiniestukken blijven schrijven, ook over pedofilie.

Het betekent dat ik in het Kruidvat soms een lichte paniekaanval (of een zware paniekaanval) krijg wanneer een grimmige snerende antipathieke ontslagen kiwisorteerder me taxerend en vijandig gadeslaat.

Dan zeg ik: ‘Ik ben hier alleen maar voor de zalige heidense Milka-chocolade met brokjes Oreo erin verwerkt en voor de voedende granaatappelshampoo van Garnier met een vleugje camelia waar de voormalige vrachtwagenchauffeur bij zweert, o hij is zo ijdel wat betreft zijn lange verrukkelijke blakende bedwelmende oudtestamentische lokken! Jammer dat hij niet eenzelfde ijdelheid aan de dag legt op het vlak van zijn tanden…’

Want humor werkt ontmijnend. Tenminste, dat is de hoop die ik koester. De hoop die ik moet koesteren, tegen beter weten in.

Delphine Lecompte, Brugge.

Hebt u ook een brief in de pen zitten? Mail naar openvenster@humo.be of vul onderstaand formulier in: