‘En ik die dacht dat racisme bijna verdwenen was’

Vandaag ben ik verdrietig. En boos. Vandaag schrijf ik, voor de man wiens laatste woorden ‘I can’t breathe’ moesten zijn. George Floyd. Voor zijn familie. Voor Breonna Taylor, Jamarion Robinson, Mehdi Bouda… en iedereen die meer dan de drie puntjes verdienen te zijn. Iedereen die nooit de drie puntjes geweest zouden mogen zijn.

Vandaag schrijf ik, voor de man die vannacht naast me in bed lag te huilen. En hij huilt bijna nooit, zelfs niet als hij uien snijdt. Ik hoor hem stilletjes ‘I can’t breathe’ nasnikken. Ik schrijf voor hem, de man van wie ik hou. Die nu zo boos is, dat hij het liefst de politieagenten persoonlijk zou opzoeken. Maar die zijn boosheid probeert te temperen met muziek. Die zo boos en verdrietig is dat hij geen woorden vindt, uit angst voor wat hij na al die opgekropte woede zou loslaten. Hij is sterk.

Ik schrijf voor al de keren dat hij door de security in de winkel ‘subtiel’ wordt gevolgd, voor de ruzie over mijn identiteitskaart die ik weer vergeten ben. Want wat als we gecontroleerd worden? Ik die vertel dat ik nog nooit gecontroleerd ben op straat, hij honderden keren. En hij is nochtans maar zes jaar ouder.

Ik schrijf voor de keer op reis, toen ik voor mijn frieten 14,99 euro betaalde, en hij zijn frieten gratis kreeg omdat ze hem als dakloos zagen. Wij waren samen, hij droeg zijn hipsterkleren, en toch. Ik schrijf voor de keren dat ze ons niet als geliefden zagen, puur omdat onze huid anders tint. Dat ze dachten dat hij me lastigviel terwijl we al zeven jaar samen slapen.

Voor de keer aan de Beurs, dat een politieagent ook zijn keel dichtkneep en z’n honden hem liet bijten. Zonder reden. Voor de keren dat hij uit de eersteklascoupé werd gekeken, want hij kan toch nooit een eersteklasticket gekocht hebben. Ik schrijf voor alle keren dat mensen hem in het Engels aanspreken in plaats van in het Nederlands.

Ik schrijf omdat hij de straat spontaan oversteekt als hij ’s avonds een meisje of oudere persoon kruist. Zodat ze niet zouden denken dat hij hen wil lastigvallen. Omdat hij zijn bril uitdoet als hij ergens binnenkomt om niet dreigend over te komen. Omdat hij toch telkens weer opnieuw vriendelijk lacht als iemand een racistische mop maakt. Omdat hij ineenkrimpt en agressief wordt als er een politiecombi voorbijrijdt, terwijl ik de sirene niet eens opmerk.

Ik schrijf voor de vriendin die me zei dat ze nooit samen met een zwarte persoon zou kunnen zijn. Maar dat ik wel ‘een goeie’ had gekozen. Voor iedereen die niet eens de moeite neemt om zijn naam juist uit te spreken, want dat is veel te moeilijk, hoor. Oké dan, Jeannine with a PhD.

Maar ook voor de collega die veel foute moppen maakte en Midden-Oosterse muziek achter een interview met een Haider of Mohammed zette en dat nu niet meer doet. Voor de winkels waar de security-agent gewoon blijft staan, voor alle mensen die van ons houden. Dank je wel.

Maar ik schrijf ook voor mezelf, omdat ik al die jaren dacht dat racisme toch bijna verdwenen was. Ik die vaak genoeg nog steeds niet geloof dat er ergens iets racistisch achter schuilt. Dat hij niet flauw moet doen, het zich niet moet aantrekken. Omdat ik de nuance niet altijd voel. Maar dat dat even fout is, daarom schrijf ik ook. Want racisme is vaak obvious, maar zit even vaak in details.

Ik schrijf voor de kinderen die we misschien ooit zullen krijgen. Ik hoop dat zij dit nooit zullen moeten schrijven. Ik schrijf omdat iemand niet genoeg adem kreeg en stierf.

Isa Tubbax, Brussel.

Hebt u ook een brief in de pen zitten? Mail naar openvenster@humo.be of vul onderstaand formulier in: