‘Het is tijd voor een nieuw soort zaaddonor: een fatsoenlijke man zonder narcistische neigingen of drang tot massavoortplanting’

‘Ik wil gewoon kunnen zien of hij een goed mens is,’ zegt de vrouw die tegenover ons op de bank zit. Ze vertelt over haar verlangen om moeder te worden, het zaad dat ze daar als alleenstaande voor nodig heeft. Alles heeft ze overwogen. Internationale adoptie? Gebeurt te vaak onder schimmige omstandigheden. Een spermabank? De anonimiteit van de donor is zwaar voor veel volwassen donorkinderen. Bovendien heeft ze een naar gevoel bij die spermabanken, zegt ze, al kan ze niet precies duiden waarom. Te kil, te commercieel. De groepjes op sociale media waar donors met wensouders in contact komen? Vertrouwt ze niet, te veel louche types met bedenkelijke motieven of zelfs de nadrukkelijke wens om de bevruchting door seks te laten plaatsvinden. Haar intuïties kloppen, er komen almaar meer verhalen naar buiten over wanpraktijken met spermadonatie. Klinieken zijn wettelijk verplicht om bij te houden hoe vaak een man al heeft gedoneerd – in België mag dat maximaal aan zes verschillende vrouwen – maar hebben geen goed registratiesysteem. En nogal wat narcistische types uit dat informele zaadcircuit op het internet blijken massadonoren te zijn. In Nederland verbood de rechtbank onlangs ene Jonathan M. om nog te doneren. Hij verwekte zo’n zeshonderd kinderen. Tegen elke nieuwe, hoopvolle vrouw loog hij over het aantal kinderen dat hij al had verwekt.

‘En mannen uit je vriendenkring? Kennissen?’ vraag ik. Blijkt dat de meeste mannen huiverig staan tegenover het idee op die manier vader te worden, zelfs met de belofte dat er rechten noch plichten aan dat vaderschap verbonden zijn. ‘Mannen die een relatie hebben, krijgen het moeilijk uitgelegd aan hun partner. Zeker als ze samen nog geen kind hebben,’ zucht ze. ‘Kennelijk is het een bedreigend idee.’

Ik voel me ongemakkelijk. Over de vanzelfsprekendheid om me heen: het kind dat boven ligt te slapen – af en toe horen we hem genoeglijk knorren door de babyfoon. Zijn vader die naast me zit. Een bevruchting die zo snel ging dat ik geen tijd had om twee keer na te denken over de implicaties van het ouderschap. Alles wat zij wil, maar dan zonder gedoe. Ik ben er niet eens dankbaar voor, het geluk dat mijn zoon me brengt is net als alle andere vormen van geluk ongrijpbaar, vluchtig en onmogelijk te reproduceren wanneer ik in de put zit. Maar ook over haar motieven. Waarom deelt ze dit verhaal met ons? Hoopt ze niet alleen op begrip, maar ook op het DNA van mijn lief? Voel ik me bedreigd? Of moet ik gewoon wennen aan het idee? Zaaddonatie is ingeburgerd, maar vooral via de spermabank. Nu we weten dat donoranonimiteit niet goed is voor kinderen, is het tijd voor een nieuw soort zaaddonor. Een fatsoenlijke man zonder narcistische neigingen of drang tot massavoortplanting. Een man die het niet erg vindt om ooit, misschien, opgebeld te worden door een nakomeling.

Ze wil verder niets van ons, is allang blij dat we even wilden luisteren. Ik wens haar een goed mens met zuivere motieven en kwiek zaad toe.