Jan Mulder: ‘De voorzitter huilde als een kleuter toen hij zijn teerbeminde coach ontsloeg’

In de Engelse Premier League vond een onbegrijpelijke gebeurtenis plaats. FC Leeds had vier wedstrijden na elkaar verloren: van Manchester United (4-2), Everton (3-0), Liverpool (6-0) en Tottenham Hotspur (4-0). Leeds zat in een dipje. Maar de ommekeer zou niet lang op zich laten wachten want de trainer van FC Leeds heet Marcelo Bielsa, een man die door topcoaches aller landen wordt beschouwd als hét grote voorbeeld. Bielsa is − we doen een greep in de titels die hem al ten deel vielen − goeroe, wonderdokter, tovenaar, denker, ziener, licht. Wanneer Guardiola, Pochettino, Ancelotti en Mourinho hun meerdere begroeten, doen ze dat met een buiging. In de stad Leeds gaat de adoratie nog veel verder. Na de vierde afstraffing op rij verklaarden de clubfans op Twitter en Facebook hun eeuwige en door niets en niemand omver te krijgen liefde voor de leider, bijgenaamd El Loco, de gek. Tv-analisten en schrijvende verslaggevers bleven niet achter en zongen het ene na het andere loflied op Bielsa in nood. Twee jaar geleden bracht Bielsa FC Leeds na een verblijf van decennia in de tweede afdeling van het Engelse voetbal terug naar de Premier League en hij deed dat met een spelopvatting die je nergens anders aantreft: gaan als de brandweer. De lijfspreuk van de meester: ‘Het gaat niet om prijzen of geld, het doel van voetbal moet entertainment voor de fans zijn.’ Alles voor het amusement. Hij lag bijvoorbeeld graag in de bosjes op het trainingscomplex van een aanstaande tegenstander te spioneren en kreeg daarvoor in 2018 een boete van 200.000 pond, die hij per se uit eigen zak wilde betalen.

El Loco bewoonde een eenvoudige flat boven een snoepwinkel in het centrum van Leeds. Hij trok met krijt een blauwe streep van zijn voordeur naar het stadion, liep met gebogen hoofd over die streep naar de training en kon zo aan FC Leeds denken zonder steeds op de richting te hoeven letten. Bielsa zat en liep altijd en overal gebukt: op straat, zittend op een omgekeerde emmer tijdens de wedstrijd, op de persconferentie antwoordjes murmelend tegen een tolk, want in vier jaar Yorkshire had hij geen woord Engels geleerd.

De ochtend na de 4-0 nederlaag tegen Tottenham werd Bielsa bij voorzitter-eigenaar Andrea Radrizzani geroepen voor het bijwonen van die onbegrijpelijke gebeurtenis. Hij werd ontslagen. De eigenaar huilde toen hij het besluit hakkelend als een kleuter aan de teerbeminde coach meedeelde. Nadat het nieuws tot de straat was doorgedrongen, trokken Leeds-fans naar de burelen van stadion Elland Road en scandeerden de naam van hun idool, die ze als hun vader beschouwen. Tabloids en kwaliteitskranten publiceerden ontroerde afscheidsbrieven, beeldhouwers begonnen te beitelen aan standbeelden, harde kernen opperden een naamsverandering van Elland Road, vrouwen legden bloemen bij de snoepwinkel. En de clubeigenaar, hij huilde voort.

Vraag. Waarom was Bielsa eigenlijk ontslagen? Waarom al die ontrouw en geen spat geduld? Waarom openbaarden de dagbladen pal naast een lyrische opinie over de loopbaan van Bielsa een analyse van zijn ontslag met de afgezaagde conclusie: ‘zo gaat dat nou eenmaal in het topvoetbal wanneer je vier keer na elkaar verliest’? Voor het aanbrengen van ‘meer defensieve zekerheid’ werd de Amerikaan Jesse Marsch aangetrokken. Op zijn eerste werkdag verloor FC Leeds met 1-0 van Leicester City. Wedstrijd nummer 2 onder de nieuwe leider: FC Leeds - Aston Villa 0-3.​