ColumnJan Mulder
Jan Mulder: ‘Er zit niets anders op dan korte metten te maken met Poetin en zijn Gazprom’
Op dinsdag 22 februari startte de UEFA met de kwartfinales van de Champions League. Het logo van Gazprom kwam in beeld en de bekende hymne deed rillingen over de ruggen van de netjes in de rij opgestelde spelers lopen: dit is de Champions League, dit is ‘waarvoor je het doet’, waar je als jongen van hebt gedroomd. Een dag later werden de dreigementen van president Poetin van Rusland nog feller dan in de dagen ervoor. Hij kondigde ‘speciale militaire operaties’ aan. ’s Avonds sierde het logo van Gazprom nog steeds de televisieschermen van de Champions League. In de nacht bombardeerde Poetin buurland Oekraïne. Oorlog.
Gazprom is eigenaar van voetbalclub Zenit Sint-Petersburg. Omdat er een UEFA-regel is die zegt dat men geen twee clubs mag bezitten, maar het bedrijf wel wereldwijde exposure wil, koos Gazprom voor het hoofdsponsorschap van een populaire Duitse club. Daarvoor werd oud-kanselier Gerhard Schröder ingeschakeld. Schröder is een intieme vriend van Poetin, de president van de staat Rusland die voor 50,2 procent procent eigenaar is van Gazprom. Gerhard is, behalve fan van Poetin, supporter van Borussia Dortmund. Hij ging dus met een afvaardiging van Gazprom naar Dortmund, maar om de schijn van partijdigheid te vermijden, reisde hij met zijn Russische connecties door naar Gelsenkirchen, waar het bestuur van Schalke 04 de deal met Gazprom in vijf minuten beklonk.
In Duitsland nam een enkeling aanstoot aan de sponsordeal (elk seizoen betaalde Gazprom 20 miljoen euro aan de club), maar heel erg vond men het over het algemeen niet. Het wende, mede dankzij Champions League, WK en Confederations Cup en lichtreclames die tijdens alle belangrijke wedstrijden achter de zijlijnen en het doel opflikkeren. Tot vorige week donderdag. Toen ging Poetin te ver. Schalke zette de afgevaardigde van Gazprom, de heer Matthias Warnig, directeur van Nord Stream AG, uit de raad van bestuur. En trainer Grammozis verscheen donderdag op de persconferentie in een trainingsjack zonder het logo van Gazprom. Grammozis zat wel nog voor een reclamebord van hoofdsponsor Gazprom. Vergeten weg te halen? Slordigheidje? Angst voor juridische gevolgen?
Vorige zaterdag speelde Schalke een competitiewedstrijd tegen Karslruhe SC. We kunnen op het moment van schrijven, donderdag de 24ste, niet weten of de club heeft doorgezet en het shirt van de Koningsblauwen heeft gesierd met wat Bild (aan)beveelde: ‘Freiheit für die Ukraïne.’ Maar er zit niets anders op dan korte metten te maken met Poetin en zijn Gazprom. De samenwerking is verleden tijd. Met de beste wil van de wereld kun je niet aankomen met Gazprom als de eigenlijke baas van het bedrijf, Poetin, Oekraïne laat bombarderen.
De UEFA kan niet achterblijven en zal de sponsornaam schrappen uit alle stadions en televisieuitzendingen van de Champions League. De finale in mei is gepland in Sint-Petersburg: zoek maar een andere plek. Mocht Traditionsverein Schalke failliet gaan en in de vijfde klasse der amateurs weer voorzichtig moeten leren voetballen: het zij zo. Dat de Champions League onbetaalbare schadevergoedingen van de oligarchen aan de broek krijgt en een paar jaar op apegapen ligt: niets aan te doen. Wordt het aanstaande WK in Qatar afgelast? In de wereld zijn belangrijker zaken te bespreken.