Jan Mulder: ‘Maradona was de grootste voetballer aller tijden, dat staat nu vast’

In de reeks filmbeelden van Maradona die op de dag van zijn overlijden op de televisie verscheen, kende ik deze niet: Maradona als bokser. Hij klom in shorts, boks- en handschoenen met blote borst tussen de touwen door en in de andere hoek van de ring stond zijn tegenstander. De gong klonk en Diego Armando Maradona begon te boksen. Na het gevecht jongleerde hij nog wat met een bal en het publiek juichte hem toe.

De gebeurtenis deed me denken aan Anton Geesink, de Nederlander die als eerste judoka de Japanners versloeg, wereld- en Olympisch kampioen werd, en daarna op de meubelbeurs van Tokio demonstraties Grieks-Romeins worstelen gaf. Maar de gedachten gaan vooral naar Garrincha, de dribbelaar die Brazilië een paar keer wereldkampioen maakte en in zijn land net zo aanbeden werd als Maradona in Argentinië. Garrincha dronk zich gestaag de dood in en om in zijn stokarme nadagen een beetje in zijn levensonderhoud te voorzien, liet hij zich gezeten op een troon bovenop een pronkwagen door het carnaval van Rio de Janeiro rijden.

Het geeft niet. Maradona en Garrincha zijn onsterfelijk. De tragiek hoort bij hun legende, misschien juist wel daarom zijn ze legendarisch. Hoewel... het blijft een neerslachtig makend gezicht, de aftakeling van wat ooit zo’n boven alles en iedereen uitstekende kunstenaar was. En het kan erger. Matti Nykänen, Finse skispringer van wereldfaam, werkte na zijn glorietijd als paaldanser in een nachtclub en zat op klaarlichte dag zo nu en dan naakt op een plein in Helsinki. Nykänen stierf op 55-jarige leeftijd en is nog altijd geliefd bij het volk.

Diego Maradona is dood. De dag dat het nieuws bekend was, liep ik over een plein in Antwerpen en hoorde op een bankje mannen over Maradona praten. Jongens van een jaar of vijftien kwamen op een fiets voorbij en het woord ‘Maradona’ viel. In Sheffield, Kaiserslautern, Stavanger en Amiens gebeurde hetzelfde. Niemand van de beste voetbalspelers op aarde was en is zo geliefd als Maradona, terwijl Pele toch net zo goed en beroemd was en Messi misschien beter en beroemder. Hoe zou dat komen?

Het is de magie van de lange dribbel. De aantrekkingskracht van het voetbal bestaat niet uit slimme systemen, een hard schot onder de lat, uitgekiende training of mentale veerkracht, de oorsprong van alle aanbidding ligt in het passeren van mannetjes die als stokjes omvallen wanneer de dribbelaar op ze afkomt.

Maradona bleef heel zijn leven lang spelen als een tienjarige jongen op straat. WK-finale met Argentinië, kampioenswedstrijden met Napoli: dribbelen maar, boogballetjes draaien, de warming-up aangrijpen als een demonstratie van zijn kunstjes voor een ademloos publiek. Hij deed het zelfs op de slechte velden van de jaren zeventig. Zijn weergaloze balbehandeling leed niet onder de hobbels en gaten in de modder van februari.

Ik had hem graag willen bewonderen op de biljartlakens van tegenwoordig. In Nou Camp, waar Messi dezelfde dribbels doet, maar dan op de ideale ondergrond. Alleen al van de aanblik van zo’n podium zou Maradona in de juiste extase raken en zin krijgen in een slalom van honderd meter, en terug. Hij kon het zelfs met de veters los.

In Argentinië is een nationale rouw van drie dagen afgekondigd. Maradona ligt opgebaard in het presidentieel paleis van Buenos Aires om de miljoenen afscheid te laten nemen. Ook in Nederland en België zijn de mensen ontroerd. Nogmaals: hoe komt dat en wat zegt het? Hoe is die enorme adoratie ontstaan, gegroeid en voor eeuwig hier, ondanks alle rare comebacks en vernederende after party’s als trainer in dienst van derderangs Mexicaanse clubjes van duistere geldschieters? Antwoord: Maradona was de grootste voetballer aller tijden, dat staat nu vast.