Lezersbrief: ‘Seks in om het even welke vorm afdwingen tijdens een studentendoop is crimineel gedrag’

Een studentendoop mag geen seksueel dwangstuk worden, vat klinisch seksuologe, psychologe en relatietherapeute Chloé De Bie het probleem samen in Humo. ‘Ieder mens ervaart seksueel grensoverschrijdend gedrag op een persoonlijke manier. Voor sommigen kunnen bepaalde seksueel getinte activiteiten door de beugel, voor anderen niet.’

Als voorzitter van Over De Grenzen VZW, een belangenorganisatie van en voor slachtoffers van seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld, lijkt mij mevrouw De Bie haar eindconclusie me net wat te kort door de bocht genomen. De seksuele wantoestanden binnen een studentendoop enkel als “bepaalde seksueel getinte activiteiten” beschouwen is mijn inziens incorrect. Het gestelde gedrag is meer dan enkel een schending van de persoonlijke integriteit: het is ook criminaliteit.

Grensoverschrijdend gedrag

Laten we de grenzen definiëren zoals de maatschappij die bedoeld heeft. Een sportcoach die de eigen vrouwenploeg in de kleedkamers filmt is een voyeur, maar een studentenvereninging die eist dat de eigen schachten naakt verschijnen, niet? Ik dacht dat de wet voor iedereen gelijk was. Zelfs al studeer je nu toevallig rechten.

In welke ‘seksueel getinte activiteit’ ben je aangemoedigd tot naaktheid en gedrag waar je je zelf niet comfortabel bij voelt, ondertussen beschimpt en uitgejouwd door een grote groep beschonken leeftijdgenoten? Weinig. Zelfs in de porno-industrie zijn producties van dergelijke grootteorde schaars. Ook zijn pornoacteurs nuchter op set.

Hoe willen we studenten ondersteunen in de ontwikkeling van hun sensualiteit, als ze er enkel bij kunnen horen door zich te exhibitioneren? Uitkleden a.u.b. Enkel de vrouwen, de geslachtsdelen van de mannen moeten we niet zien. Even buigen voor het publiek. Flink zo. Niet omdat die meisjes dat hopen te doen of omdat ze kiezen om die opdracht uit te voeren i.p.v. een andere, maar omdat het presidium dat eist. Het presidium, die buiten dat stoffen sjerpje om, aan hen een gelijke zijn. Ah, traditie.

Stierenlul

Toegegeven, er is voor mij ook een verschil tussen een stierenlul moeten doorgeven aan elkaar met de mond, en iemand moeten pijpen. Want dit laatste is een zeer duidelijke vorm van criminaliteit. Maar het is niet omdat er nét géén penetratie is, dat wat je ondergaan moet toch bij normaal gedrag zou horen. Deze grens is hier geen persoonlijke morele keuze, zoals mevrouw De Bie schrijft. Het is een inbreuk op de wet. Onze wet. Los van preutsheid of wat we gewoon geworden zijn: het is onze grens.

Laten we dan ook een kat een kat durven noemen: deze verhalen gaan niet over een ontgroening, over onze opvoeding waarbij we nu eenmaal andere grenzen hebben: het gaat over decennia aan weggehoonde (seksuele) trauma’s. Er is een verschil tussen ontgroening en aanranding. Seksuele penetratie zonder toestemming, of afgedwongen, is verkrachting. Uitzondering? De statistieken liegen nochtans niet.

Zatte spelletjes

Je kan geen toestemming geven voor seksuele spelletjes als je zat bent. Zéker niet zo poepeloerezat als na een doop. Als je dan toch seks hebt gehad is ook dit soort “ontgroening” maatschappelijk weer geminimaliseerd, want ja, men is nu eenmaal zat. Hoe werkt dat dan: je kan niet beschonken op een fiets rijden zonder boete te krijgen, maar ladderzat op je schacht beginnen rijden, dat dan weer wel?

Spelletjes waarbij mensen je kleding tegen je wil om uittrekken, daar bestaat een woord voor in de wetgeving: aanranding. Dit hoeft zelfs niet fysiek. Een vragenlijst moeten invullen met je cup-maat en/of seksuele ervaringskennis is ook aanranding.

Het is niet omdat een groep mensen tijdens de aanranding luid wordt aangemoedigd, dat het dan plots geen aanranding meer is. Want student of niet: voor de letter van de wet is het uitkleden van iemand anders zonder diens toestemming simpelweg illegaal. Iemand dwingen om zichzelf uit te kleden, of anders, is dat ook. Zéker binnen een machtsstructuur. Zéker als die ander merkbaar huilt. Zéker als die schacht vraagt om te stoppen en dit niet gebeurt. Zéker als de betreffende schacht ook verplicht was om op commando alcohol te consumeren, tot men laveloos is zich nog verder adequaat te verzetten tegen alles. Eerlijk, bij sommige “ontgroeningen” lees ik enkel “misbruik”.

Dwangstuk

Wat is wettelijk gezien eigenlijk het verschil tussen een zatte student die wordt uitgekleed door het presidium, en een door drugs verdoofde vrouw die is uitgekleed door een first date? Het is niet dat die studenten op voorhand kunnen toestemmen in wat er met hen gebeurt. Het is niet dat ze wisten waar ze aan toe zouden zijn. Toch?

De volledige ontgroening is in concept een dwangstuk. Bij gevolg is elke seksuele handeling binnen dit kader ipso facto ook een erg persoonlijk dwangstuk voor die deelnemer. De ontgroening van de student vereist geen aanranding en verkrachting. Waar ikzelf naakte borsten best kan waarderen, zijn de onbloting er van tijdens universitaire presentaties vooralsnog geen sociale conventie. Meer nog, vaak is net dit verboden. Wat doet het dan op een studentendoop? Onze beschaving is opgebouwd vanuit een totale gelijkheid in seksen. Altijd. Overal. Is het dan zo dat de machtswellust van het presidium boven de wet staat? Hen, de leiders van morgen?

Traumaband

Je kan je vragen stellen over elke organisatie die de eigen leden traumatiseert, kwestie van een gemeenschappelijke band te kweken. Of dit nu de studentendoop of de besnijdenis is: zolang groepen de wet niet breken met hun tradities heeft niemand verhaal tegen die tradities. Maar ondertussen zijn er al érg veel studentendopen beschreven die niet enkel beschamend, maar vaak ook uitspattingen van criminaliteit zijn. Ik vrees dat die klepel al lang geleden is doorgeslagen, mevrouw De Bie.

Seks hoort niet bij studeren. Seks hoort bij het leven. Het is persoonlijk. Je moet erop oefenen. Het is een keuze in te gaan op een gevoel. En nooit, vanuit geen enkele context, kan het afgedwongen worden. Seksualiteit en naaktheid opeisen vanuit een machtspositie is énkel machtswellust en leedvermaak. Het heeft niets, echt niets, met vriendschap te maken.

Als we de situatie nuchter bekijken, kunnen we er dan niet simpelweg van uitgaan dat élke vorm van seksualiteit afdwingen, of naaktheid, (tijdens een studentendoop) crimineel gedrag is? Want de schacht is geen watje, enkel érg persoonlijk gekwetst.

Marijn Depraetere, Over De Grenzen Heen VZW, Hooglede.

Hebt u ook een brief in de pen zitten? Mail naar openvenster@humo.be of vul onderstaand formulier in: