columnTom Lanoye
‘Misschien beslist men morgen wel dat de jongens tegen hun zin een plooirok moeten dragen’
Op de Brusselse Kunstberg vond er deze namiddag een manifestatie plaats onder de noemer #HijabisFightBack. Zo’n 1.000 aanwezigen eisen het recht om een hoofddoek te dragen in het onderwijs. Tom Lanoye schreef in 1989 een column naar aanleiding van het hoofddoekenverbod in het Gentse stadsonderwijs.
Op 2 november 1989 lekte uit dat de Gentse burgemeester Gilbert Temmerman het plan had opgevat om in de scholen van het stedelijk onderwijs de hoofddoek te verbieden. Zijn motivatie luidt: ‘In de klas moeten alle leerlingen gelijk zijn.’
Heden gaan we multicultureel schelden.
Zwik per zwik.
1. De moslims. Als ik een islamitische vrouw was, zou ik weigeren een hoofddoek te dragen. Islam of geen islam. Geen enkel voorschrift dat honderden jaren geleden is uitgevaardigd door een man, moet mij vertellen hoe ik mij dien te kleden. Waarom zou ik mijn kop moeten verhullen? Als mijn mannelijke geloofsgenoten het niet op prijs stellen ernaar te kijken, zou ik hen voor de keuze stellen: oprotten of een blinddoek dragen. Als zij last hebben, moeten zij de doeken dragen, niet ik.
Het heet trouwens dat de islamitische vrouw een hoofddoek moet dragen opdat haar schoonheid bij de buurman geen verleidingen zou oproepen die hem tot zonde kunnen brengen. Maar als het zien van schoonheid tot zondeval kan leiden, waarom dragen dan ook niet alle devote moslimmannen een doek over hun snuit? Af en toe loopt er onder de mannelijke populatie ook een lekker stuk rond. En waarom zou ik, als islamitische vrouw, wel door een man blootgesteld mogen worden aan verleidingen waarvoor ik diezelfde man moet behoeden? Dat ruikt verdacht naar discriminatie. Het ruikt nog meer naar schrik voor het volle leven. Een godsdienst die enerzijds de Schepping prijst en anderzijds de schoonheid van diezelfde Schepping wegmoffelt, is niet goed bij het hoofd. Die heeft geen doeken nodig, maar een pot aspirines.
2. De katholieken. Als ik daarentegen een in België vertoevende islamitische vrouw was, droeg ik drie hoofddoeken over elkaar. Bij voorkeur in openbare gebouwen en ongeacht de wetten die dat verbieden. Of beter gezegd: juist vanwege de wetten die dat verbieden. Want niemand hoeft mij te vertellen hoe ik mij niet mag kleden. Zeker geen Belgische politici. Hebben zij zichzelf al eens goed bekeken, in hun door de internationale kwallenconventies voorgeschreven uniform-met-das?
Waarom zijn de Belgische politici trouwens opeens zo begaan met de bescherming van de moslimvrouw? Dat ruikt naar vreemdelingenhaat verkleed als feminisme. Ik geloof er niets van, dat een Belgische politicus het erg vindt dat een vrouw gediscrimineerd wordt in naam van haar godsdienst. En als hij het wel erg vindt, moet hij dat nodig ook eens gaan vertellen aan zijn Tante Non. Iedere zuster draagt al jaren in klas en ziekenzaal ongestraft een zwarte woestijnpet op haar bolus, en ook de rest van haar sombere ornaat is zo wansmakelijk dat je alleen maar kan hopen dat zij zich in het vervolg helemaal gesluierd aan de goegemeente zou vertonen.
En dan heb ik het nog niet eens over de harde katholieke discriminatie. Vrouwen mogen niet het ambt vervullen van priester, pastoor of bisschop. Waarom, behalve in Gods naam? De paus ook niet direct de bekleder van een vrouwvriendelijk ambt — antwoordde ooit op deze vraag dat de verklaring in de bijbel te vinden is. Bij het Laatste Avondmaal waren alleen de twaalf apostelen en Jezus zelf aanwezig. Aan de dis zat geen enkele vrouw aan, merkte de Heilige Vader fijntjes op... Nogal logisch dat er geen enkele vrouw aanzat. Terwijl die dertien lamstralen zich zaten te amuseren, stond Moeder Maria met haar schoondochter Magdalena voor die klootzakken te koken in de keuken. Zonder hen beiden zou er niet eens sprake zijn geweest van een Avondmaal — en het was zeker niet het laatste avondmaal waarvoor zij de boodschappen konden gaan doen.
3. De vrijzinnigen. Men kan het dragen van een hoofddoek in België alleen maar verbieden als men ook het dragen van verzilverde christenkruisjes, scapulieren, dreadlocks, davidsterren en stickers met de fakkel van het Humanistisch Verbond verbiedt. Zo’n wet wil ik wel eens meemaken. Dat wordt lachen, gieren, brullen.
Maar er valt nog meer lol te beleven zónder dat er iets verboden hoeft te worden. Wat me in de Affaire Hoofddoek verwondert is het gebrek aan creatieve reactie van niet-islamitische scholieren. Want daar is uiteindelijk de ellende begonnen. In de scholen. Meer bepaald de Gentse scholen. De vrijzinnige burgemeester Gilbert Temmerman haalde vanonder het stof een schier napoleontische wet tevoorschijn over hygiëne in onderwijsinstellingen om de islamitische meisjes te verbieden een tsjador te dragen. ‘De Belgische kinderen mogen in de klas toch ook geen pet dragen,’ argumenteerde hij daarbovenop.
Geachte Gentse scholieren, de tijd is rijp om daar wat tegen te doen. A) Het is belachelijk dat een burgemeester zomaar kan beslissen wat voor kleren de scholieren van zijn stad mogen dragen. Misschien beslist hij morgen wel dat de jongens tegen hun zin een plooirok moeten dragen, de meisjes een kazuifel en de leraars een pet met een geborduurde passer en truweel. B) Het is ridicuul dat de bewuste wet op de hygiëne nooit is toegepast op al die bekakte Gentse elitescholen, die nog steeds van hun leerlingen eisen dat ze in groen of blauw schooluniform de lessen volgen. C) Hebben jullie al eens goed bekeken wat die Temmerman zelf op zijn dak draagt? Dat is geen haarstukje meer. Dat is een tapijttegel van Louis de Poortere.
Ik zal jullie zeggen wat jullie gaan doen, Gentse scholieren aller landen. Jullie gaan morgen naar school met een tulband op je schedel. De dagen daarna zet je een bloempot op je kanis, of een fruitmand, een trechter, een keppeltje, een hanenkam, een rijkswachtkepie... Als iemand je iets vraagt, zeg dan dat de wet op de hygiëne niet alleen de burgemeester maar ook jou in de bol is geslagen. Wie doet jullie wat?
Dus niet vergeten, boys en girls. Zet hem op. Op je hoofd, bedoel ik.
Je mag zelf kiezen wat. Doén, hoor!Tom Lanoye