‘Overdag tv-kijken is voor mij altijd al een voorafschaduwing van het verzorgingstehuis geweest’

Rudy Vandendaele, Humo-sterkhouder voor het leven, zorgt wekelijks voor geletterd variété.

Mijn markante maar daarom niet minder eigenaardige vriend H. Wuipel deelt me per digitale postduif het volgende mee: 'Zolang er geen rood kruis op onze voordeur is geklad, hebben wij niet te klagen.' H. Wuipel is namelijk, 'om helemaal in de sfeer te komen', 'A Journal of the Plague Year' aan het lezen, een boek van Daniel Defoe over het jaar onzes Heren 1665, waarin de pest in Londen de verwachtingen ruimschoots overtrof. In die dagen werden huizen van pestlijders voor de duidelijkheid met rode verf aangekruist. We hebben dus niet te klagen, en wel als volgt: nog steeds zou ik liever in goed gezelschap aan de bar hangen dan in m'n eentje aan een hanenbalk, maar voor de rest is mijn humeur noch goed noch slecht; ik word gelatenheid gewaar die mogelijk een voorproefje van lethargie is, een algemene verdoffing die ik nog niet heb ervaren in mijn sprankelende bestaan. Nu ja, je kunt nu ook weer niet de hele dag sprankelen. Er moet bijvoorbeeld ook gelezen worden. Lezen is in mijn leven altijd al een lust geweest, net als allitereren, maar in deze fase van de quarantaine lijkt het alsof ik een leeslijst aan het afwerken ben op last van een loze leraar uit mijn middelbareschooltijd. Dat scheelt veel.

Nu ik me er meer dan ooit van bewust ben dat mijn tijd van leven slinkt, ben ik dezer dagen vooral de tijd aan het doden, wat dan weer zonde van mijn tijd is. Overdag tv-kijken is voor mij altijd al een voorafschaduwing van het verzorgingstehuis geweest - ik huiver als ik eraan denk. In afwachting van het coronavirus heb ik me voorgenomen elke onprettige gedachte zoveel mogelijk uit de weg te gaan. Nog het liefst zou ik voortaan ook het nieuws mijden, maar struisvogelen vind ik als houder van een nationale perskaart bepaald ongepast. Mijn verbeelding heeft al vaker als afweermechanisme dienstgedaan, en als vluchtweg, zodat ik me graag even blind staar op de vorm van het monsterachtig uitvergrote coronavirus dat tegenwoordig achter elke nieuwslezer opdoemt: die bol met obscene spenen, waar ik evengoed een zeemijn uit WO II in kan zien, of een sloom wezen uit de diepzee, of anders een zonderling feestartikel, made in China, waar tientallen plastic speelgoedtrompetjes uit lijken te groeien. Zulke trompetjes kunnen tijdens de quarantaine maar beter niet in handen vallen van verveelde kinderen met thuiswerkende ouders. Maar goed, dat verbeeldingsspelletje is uiteraard een genoegen van korte duur, zodat ik in een zucht weer de feiten onder ogen moet zien: dodentallen die een recordhoogte bereiken, de verdeeldheid van de EU, de neergang van de VS en het morele failliet van het bijbehorende liberalisme, onheilstijdingen over oorlogslanden en vluchtelingenkampen in het Midden-Oosten, waar Covid-19 de uitzichtloze situatie, voor zover mogelijk, nog meer aan het verzieken is. Ik hoor VN-secretaris-generaal Guterres aan, die ons, aardbewoners, als we uitgeziekt zullen zijn, een nooit geziene economische recessie in het vooruitzicht stelt. Bij monde van president Aleksandr Loekasjenko, een democratisch verkozen dictator, neem ik er kennis van dat Wit-Rusland onder geen beding meedoet aan de malligheid die wijd en zijd als 'de coronacrisis' bekendstaat. Sportwedstrijden worden in zijn land vooral niet afgelast. 'Het is beter rechtopstaand te sterven dan op je knieën te leven,' sprak de president ferm, en in diezelfde toonaard kon hij ons nog meer vertellen: 'Er zijn geen virussen in Wit-Rusland. Zie jij ze rondvliegen? Ik niet.' Er biedt zich hier en nu een mooie gelegenheid aan om Remco Campert te citeren, die intussen oud genoeg is om zich een aura van wijsheid te kunnen veroorloven, maar het zou me niet verwonderen dat hij zo'n schijnsel nooit heeft begeerd. In zijn stukje 'Niets', opgenomen in de bundel 'Dagelijksheden', schrijft hij: 'Soms denk je dat alles je aangaat. Neem bijvoorbeeld het leed op de wereld. Dat is te veel voor een mens om te verdragen. Je kiest voor een nette vorm van onverschilligheid.' Moge onder anderen Remco Campert behouden blijven. De volledige lijst is op aanvraag verkrijgbaar, zij het pas na de coronacrisis.

Alsof de duvel ermee gemoeid is, zendt H. Wuipel mij, terwijl ik dit stukje aan het afronden ben, een heilwens toe die ik de occasionele lezer niet wil onthouden: 'Moge je, in het slechtste geval, nog de moeite van het beademen waard zijn.'