Humo's Krasse KnarrenWilfried Hendrickx (70)
Wilfried Hendrickx wordt popster: ‘Mijn ogen gaan achteruit, mijn carrière daarentegen…’
Ondergetekende voelt zich helemaal geen Krasse Knar, laat staan een ‘oudgediende’. Wél is hij een trouwe Humo-soldaat die zichzelf op z’n 70ste vrijwillig (en tijdelijk!) op non-actief heeft gesteld. Als de zin weer opduikt, klim ik per direct weer in mijn pen, en die is, zoals het hoort, nog altijd met een mengsel van vitriool en honing gevuld. Zij die dachten dat ze van mij af waren, vergissen zich deerlijk: ik sla toe wanneer ik de tijd rijp acht.
Luister onderaan dit artikel naar twee demo's van de nieuwe popster
Zoals bijvoorbeeld deze ochtend, toen er plotseling, out of the blue, die vraag van Humo, om duistere redenen arm in arm met de nijvere bijen van de VDAB, in de bus viel. Of wij, oudgedienden van Humo, zin hadden in een stuk(je) over ‘werken na je zestigste’? Bij zulke moeilijke beslissingen consulteert een uomo d’onore zijn Godfather. Dus snel even Guy Mortier gemaild. Bleek dat die urbi et urbi zijn zegen al had gegeven! Toen stuurde de VDAB ook nog ‘ns de arbeidbemiddelende en bloedmooie babes Nora en Evi op mij af, wapperend met een vette cheque. ‘Go for it’, dacht ik, geldhongerige wolf die ik nog altijd ben. Meteen dook de prangende vraag op: welke vorm dit stukje te geven? Hoe dit ogenschijnlijk dodelijk saaie onderwerp aan te pakken? Helemaal uit de arbeidshemel dwarrelde de oplossing voor mijn voeten neer: ‘Je hebt verdorie tot voorbij je 70ste gewerkt, en je bent nog altijd aan de slag. Interview gewoon je verdomde zélf.’ En aldus geschiedde.
***
Wij treffen Wilfried Hendrickx (73) aan op zijn Geheim Landgoed, diep verscholen in de bossen van S., in de deelgemeente Z., zeventien werst ten oosten van Q. Onze held ziet er schitterend uit: hij heeft nog al zijn haar en zijn tanden! Heldere oogopslag uit bliksemende blauwe ogen. Géén buikje. Géén rimpels. Géén kromme rug. En, zoals zal blijken: fit to print.
HUMO Je ziet er verdomd goed uit voor een Plusser!
HENDRICKX (beroemde grijnslach) «Noem mij geen ‘Oldtimer’, ‘Plusser’ of ‘Jagger’ alsjeblieft – noem mij simpelweg Tijger.»
HUMO Heb je echt tot je 70ste gewerkt?
HENDRICKX «Jawel, goede vriend. Ik was zeer vroeg met brugpensioen gegaan. Ik dacht: nu ga ik ‘s van het leven genieten. Ik kocht een jacht en voer er de Europese kanalen mee af, tot ik geen water meer zíen kon. Vervolgens trok ik naar Zuid-Afrika en beheerde er, tegen kost en inwoning, de farm van een rijke Amerikaan. Alles heb ik er geleerd: jagen op rooikatten, schapen helpen bevallen, met de tractor rijden, bomen planten, de oogst van tienduizend abrikozenbomen binnenhalen. Er waren momenten dat ik vijftig zwarte medemensen onder mijn hoede had. Ik was een goede baas: ze werden niét gegeseld!»
HUMO Miste je het schrijven?
HENDRICKX «De eerste jaren helemaal niet, het was een opluchting. Ik had in mijn journalistieke carrière wel duizend interviews afgenomen. Als ik het uitreken, heb ik vijf jaar van mijn leven doorgebracht met een hoofdtelefoon op. Kortom: een zwaar beroep. Van interviewbandjes uittikken word je un poco loco (grijns). Dus kon ik die Afrikaanse opknapbeurt best gebruiken. Die hele tijd op de farm had ik niet één literaire zin geschreven. Toen dwarrelde er, totaal onverwacht, een e-mail van Humo in mijn inbox: of ik voor hen geen column over ‘het conflict tussen generatie X en de babyboomers’ wilde schrijven? Uitgerekend mijn specialiteit! Even later zat ik in een café in Vilvoorde, oog in oog met Bart Vanegeren, toen de poepverse hoofdkaas van Humo, over een contract als freelancer te negotiëren. De rest is geschiedenis.»
HUMO Je was, om het voorzichtig uit te drukken, zeer productief in die tijd. Ik herinner mij je reeks ‘Het Lieve Leven’, die liep zo goed als iedere week.
HENDRICKX «En dan moest de redactie mij nog afremmen, anders had ik de hele Humo vol geschreven!»
Kameraad prostaat
HUMO Een van de eerste stukken die je na je 65ste schreef, was het roemruchte dossier ‘Kameraad Prostaat’, over prostaatkanker.
HENDRICKX «Míjn prostaatkanker, bedoel je. Ik heb er indertijd vier grote Humo-stukken uit gesleept, waarin ik alles tot-waar-hetpijn-deed beschreef. Mijn conclusie: als je het verdict ‘kanker’ krijgt, ga er dan mee om alsof het niet jou maar een ander overkomt. Ik ging langs de zijlijn staan en keek toe wat er met mij gebeurde. Uiteindelijk bleek ‘de ziekte’ no big deal: de fabelachtige dokter Mottrie haalde mijn prostaat er met zijn robotarmen uit, naaide mij weer dicht, en klaar was kees. Impotentie? Incontinentie? Geen sprake van. Niks geen pamper, niks geen ‘sociaal isolement’. Ik was weer pico bello, inclusief beenharde stijve. (Mijmerend) Begin februari vernam ik dat mijn voormalige buddy Arno ook het verdict had gekregen: pancreaskanker. Zijn reactie: ‘Binnenkort word ik geopereerd, maar ik kijk al uit naar mijn concertreeks in mei.’ Kijk, dát is de goede spirit. Wees geen drama queen maar onderga je lot met opgeheven hoofd. Langs deze weg: ‘Sterkte, Arno!’»
HUMO Toeval of niet: Arno is een kunstenaar, een creatief mens. Uit de statistieken blijkt dat véél artiesten langer dan gemiddeld aan de slag blijven.
HENDRICKX «Klopt. Omdat ‘graag werken’ in het hoofd zit: creatievelingen zijn vanzelf gemotiveerd, zij doen wat zij graag doen, en zij doen dat goed. Zij werken niet, zij spelen. Creativiteit, motivatie, het spel, dat is de toekomst. Wat heb je aan een vermolmde, tot op het bot uitgebrande kantoorklerk van zestig? Dat zo’n man uitkijkt naar het einde, denkende van: ‘Dit nooit meer’, lijkt mij nogal wiedes.»
HUMO Allemaal goed en wel. Maar wat doe je met de dirty jobs, de vuile, oninteressante, geestdodende karweien die ‘nu eenmaal moeten worden gedaan’?
HENDRICKX (knikt) «Wij gaan naar een nieuwe tweedeling, denk ik: creatieve jobs en rot-jobs. Die rotjobs zullen er wel altijd zijn. Maar hun aantal en belang zal mettertijd slinken. Dat déze mensen er op hun 60ste mee kappen, vind ik volkomen legitiem. Misschien wordt dát wel de ware opdracht van de creatievelingen: oplossingen bedenken om het vuile werk draaglijker te maken.
»Wij hadden het daarnet over ‘spel’. Ik geloof in de homo ludens. Kijk, het leven heeft geen zin. Daar zijn wij het, dacht ik, zo stilletjes aan met z’n allen over eens, nee? Dus lijkt het mij verstandiger dat leven niet al te ernstig te nemen. Je moet je leren amuseren met en op je werk. En dat heb je zelf in de hand. Zoeken naar ‘een goede, vaste betrekking aan de staat’, dat is je eigen doodvonnis schrijven. Het patent op een ongelukkig leven. Wij bij Humo hebben altijd veel en graag gespeeld. Neem onze tekenaars en cartoonisten: dié beleven pas lol aan hun job! En toch is het hard werken. Journalisten, mediamensen, modellen, maar ook programmeurs, profsporters, muzikanten, gastronomen, acteurs, schrijvers, beursmaniakken, priesters en leden van de Special Forces: zij spélen. Alle borderliners, depressieven en malcontenten zou ik willen toeroepen: beschouw je leven, je werk, als een spel. Het zal je minder zwaar wegen.»
Buiten de wet en de Moraal
HUMO Uiteindelijk hield je het als werkende 65-plusser meer dan vijf jaar vol.
HENDRICKX «Geen enkel probleem: ik heb nooit zo hard gewerkt als na mijn pensioen. De pagina’s spatten er gewoon uit. En het betaalde lekker. Bovenop heb ik in die periode nog een roman geschreven, ‘De Solipsist’, zomaar, in mijn lege uren. Misschien is het dát wat zestigplussers nodig hebben: een stevige vakantie van een jaar of twee, zodat ze kunnen herbronnen, om er nadien weer voluit tegenaan te gaan.»
HUMO Je had nooit het gevoel: ik word oud, ik ben versleten, het is genoeg geweest?
HENDRICKX «Nooit. Ik kan best begrijpen dat een bouwvakker of een monteur van centrale verwarming of een metselaar of een redacteur bij Knack vóór zijn zestigste doodop is. Maar een job zoals de mijne kun je, mits een goede gezondheid, eeuwig blijven doen. Alles komt neer op dat éne woord: motivatie. Ik herhaal: het zit allemaal in je hoofd.»
HUMO Vertel.
HENDRICKX (gaat even verzitten) «Belangrijk is hoe je in het leven staat. Weet je, in mijn schrijfkamer hangt een bordje en daarop staat: ‘Don’t grow up. It’s a trap’- Word niet volwassen. Het is een val. Dat hang er al dertig jaar. Het is mijn favoriete lijfspreuk. Het meest gehate woord dat ik ken is: volwassen worden. Vaak wordt dat gezien als een hogere stap in je groeiproces. Maar ik vertik het om volwassen te worden. Volwassen worden is een beetje doodgaan, is stagnatie. Mijn oudste zoon, doctor in de psychologie en Freudiaans analyticus, is een bezadigde, pijp-rokende, weldenkende, bedachtzame man van bijna vijftig. Wel, híj zou mijn vader kunnen zijn. Minzaam wijst hij mij terecht als ik weer eens vol enthousiasme aan een nieuwe fase in mijn woeste leven begin. Het geheim is: passie. Ik interviewde ooit Jacky Ickx, de F1-racer, en die zei me: ‘Cher OuilleFritte, il faut carburer dans la vie.’ Dat is het helemaal: je moet gas geven in het leven. Het moet binnenin branden. ‘He not busy being born is busy dying’. Bob Dylan said that.»
HUMO Je wil toch niet beweren dat iedereen zo hoort te leven? Waar haal jij je innerlijke kracht vandaan?
HENDRICKX «Weet ik niet. Ik was al zo als kind: onstuimig. Mijn ouders wisten met mij geen raad. Altijd weer nieuwe kwajongensstreken uithalen – nooit echt boosaardig, het waren eerder experimenten. (Denkt na) Het heeft te maken met een weigering je echt te engageren. Ik ben volkomen politiek dakloos, behoor tot geen enkele school, hang geen enkele religie aan. Ik sta buiten de wet en de moraal – ik hanteer mijn eigen normen en waarden. Soms heb ik het gevoel over een enorm, half dichtgevroren meer te lopen, springend van ijsschots naar ijsschots. Als het mij ergens niet zint, als ik het niet leuk meer vind, als het mijn kloten begint uit te hangen, ben ik weg. Op naar nieuwe avonturen! De enige constanten in mijn leven zijn Humo en mijn Allerliefste.»
Pumping iron
HUMO Terug naar de kern van de zaak. Als je, zoals jij, er na je 65ste nog stevig wil invliegen, moet je over een ijzeren gestel beschikken.
HENDRICKX «Niet eens. Een mens moet roeien met de riemen die moeder natuur hem heeft toebedeeld. Ik ben, zoals bijna iedereen, op de wereld gezet met een aantal mentale en fysieke handicaps, sommige zichtbaar, andere goed verborgen. Met dat package deal moet je het stellen. Het lichaam waarin je geboren wordt, moet je beschouwen als je alaam, als het werktuig waarmee je je in het leven moet handhaven. En iedere vakman zal je vertellen dat je je alaam goed moet verzorgen. Dat doe ik dan ook heel bedachtzaam en zorgvuldig.»
HUMO Laat maar horen, Tijger.
HENDRICKX (op zijn stokpaardje) «Eind de jaren zeventig kreeg ik van onze Oppersnor de opdracht: ‘Ga ‘s naar een bodybuildersclub en noteer wat je hoort en ziet’. Zo belandde ik in de Leuvense Golden Gym. In die tijd was ik fysiek een wrak, zonder dat zelf te beseffen. Ik rookte twee pakje Groene Michel per dag, zoop mij ieder weekend lazarus en leefde op een dieet van suikerbrood, cola, Marsrepen en steak au poivre à la crème. Maar in de Golden Gym gingen mijn ogen open. Ik leerde er op mijn voeding te letten, ik leerde er trainen met gewichten, ik leerde er de rush van het pumping iron kennen, het genot van 1000 sit-ups per avond, de liefde voor de squat, de bench press en de butterflies.
» In mijn enthousiasme heb ik toen Guy Mortier voorgesteld om ‘s mee te gaan trainen. Guy was toen een levend skelet en toch weigerde hij het recht op een eeuwig en gezond leven dat ik hem op een gouden schoteltje aanbood. (Fluisterend) De laatste geruchten over Mortier zijn niet zo best. Hij zou, zwaar dementerend, opgenomen zijn in Tienen, bij de beruchte Broeders Alexianen. Loopt door de gangen in pyjama en houdt zich bezig met het breien van rood-en-witte Humo-sjaals. Ja, had Guy toén, die 17de februari 1979, naar mij willen luisteren… »
HUMO En wat doe je nu om fit te blijven? Volg je een dieet? Doe je nog aan sport?
HENDRICKX «Ik train drie keer per week een vol uur, hier in de zaal van FitClass om de hoek: cardio, kracht en souplesse. Als ik één week oversla, voel ik mij ellendig. Spiermassa die niet getraind wordt, sterft af. Breinmassa: idem. Zo simpel is het. Twee: de voeding. Mijn ontbijt bestaat uit: groene thee, vier grote lepels magere platte kaas, 30 gram noten, 4 gedroogde pruimen voor een goede stoelgang, en een flinke schotel vers fruit. Verder leef ik op kip, veel vis, veel groenten, veel fruit. En géén dikmakers zoals koffiekoeken, wit brood, rijst of spaghetti. (Enthousiast) Ik slik ook voedingssupplementen: magnesium, zink, vitamine B12, vitame D en, als ik een verkoudheid voel naderen, vitamine C. Selenium haal ik uit paranoten, en omega-3 uit vette vis. Ik heb het eeuwig leven, man!»
HUMO Je wil, wed ik, honderd worden?
HENDRICKX «Honderdtwintig, zul je bedoelen (lacht). In de jaren tachtig schreef ik voor Humo een reeks die ‘De Levenlengers’ heette. Had te maken met de uit de VS overgewaaide rage van Life Extension – het met sport, pillen en voeding verlengen en vooral verbeteren van het leven. Ondertussen is de levensverwachting er met reuzenschreden op vooruit gegaan: wij worden nu gemiddeld 81 jaar, als ik mij niet vergis. Wat betekent dat ook je ‘goede jaren’ na je 65ste flink toenemen. Ik vind dat de actieve loopbaan mee moet evolueren. De staat kan die almaar toenemende pensioenjaren niet blíjven betalen. »
HUMO Puur neoliberalisme.
HENDRICKX «Nee, realisme. Wel dient die verhoogde pensioenleeftijd, één: geleidelijk te worden ingevoerd, twee: met begrip voor iedere individuele situatie, en drie: zonder echte dwang. De wetgever moet simpelweg het werken na je 65ste aantrekkelijker maken, zodat gezonde mensen er vrijwillig in mee stappen. Er is een mentaliteitswijziging voor nodig. Ook de werkgevers moeten creatief zijn: in de plaats van de werknemers in 40 jaar uit te persen… »
HUMO … moeten ze dat nu in 45 jaar leren te doen?
HENDRICKX (lacht) «Zeer eenvoudig: ze moeten ervoor zorgen dat de mensen graag komen werken. Dat is dé grote uitdaging. Also sprach Zarathustra.»
De kracht van muziek
HUMO Iets helemaal anders: je hebt vijf romans op je naam. Schrijf je nog altijd?
HENDRICKX «Jazeker. Na ‘De Solipsist’ heb ik een pauze genomen. Toen ben ik begonnen aan een pamflet, ‘De kinderen van de Big Bang’, waarin mijn kijk op ‘het leven’ wordt uiteengezet: wij zijn vergeestelijkte materie, wij zijn energiewezens die hun kracht halen uit de power die bij de big bang is vrijgekomen. Het hele universum zindert ervan, man! Het komt erop aan die energie te capteren, er je antennes voor open te stellen. (Abrupt) Maar dat pamflet is voor later. Want op dit eigenste ogenblik ben ik mij aan het omscholen tot popster. »
HUMO Popster? Op je drieënzeventigste? Are you kidding us?
HENDRICKX «Not-at-all. De literaire pen is voor enige tijd opgeborgen ten voordele van de gitaar, het keyboard en de microfoon. Ik sta vroeg in de ochtend op met een onweerstaanbare melodie in mijn hoofd – een geschenk uit de kosmos, zeg maar. Na ‘t ontbijt storm ik naar mijn muziekkamer en begin die melodie uit te werken. Ik heb al zo’n dertig liedjes klaar. Wij repeteren de nummers en trekken er dan de studio mee in. Binnenkort meer hierover.»
HUMO Méén je dat nu, Tijger?
HENDRICKX «Helemaal. En ik beleef er oceanen van lol aan. Een nummer schrijven is zoveel leuker en meer rewarding dan een half jaar liggen ploeteren aan een nieuwe roman. Muziek is… alles. En kent geen leeftijd.»
HUMO Je denkt toch niet aan zelf gaan optreden, hoop ik?
HENDRICKX (kleurt tot in zijn nek) «En waarom niet? Ik had vroeger nogal wat complexen over mijn stem. Maar de grote RvhG wuift dat weg en moedigt mij aan om mijn nummers uit te brengen. Muzikanten, platenfirma’s, managers, organisatoren, uitgevers, groupies, één adres: wi.hendrickx@gmail.com.»
HUMO (in de bandrecorder) Compleet geschift, als je het mij vraagt.
HENDRICKX «Wel, lach maar. Mijn ogen gaan achteruit; mijn carrière daarentegen… (Kijkt op zijn klok) Kan dit volstaan? »
HUMO Misschien nog een laatste gouden advies voor de medemens?
HENDRICKX (met nadruk) «Eén, of juister drié woorden: Never give up! En dat geldt ook voor mijn Allerliefste.»
Luister hieronder naar twee demo's van Wilfried Hendrickx:
Dit artikel kwam tot stand in samenwerking met de VDAB. Kijk nu op https://www.vdab.be/blijf-actief