7 comebacks van band whisperer Rick Rubin

Na zeven jaar platte rust brengen The Strokes op 10 april eindelijk nieuw plaatwerk uit. 'The New Abnormal' werd geproducet door Rick Rubin, en dat is vrolijk nieuws, want Rubin is niet alleen één van de duurste, productiefste, veelzijdigste en bonkigst bebaarde (en met redelijk veel ontevreden klanten ook controversieelste) producers, hij is al meer dan dertig jaar gespecialiseerd in comebacks. Quod erat demonstrandinges, in zeven delen!

BLACK SABBATH - '13' (2013)

In 2013 had Black Sabbath al bijna twintig jaar geen plaat meer gemaakt (en al dertig jaar geen góéde meer), en Ozzy Osbourne had toen al meer gemeen met 'Temptation Island' Gringo dan met, pakweg, de Ozzy van 1970. Maar Rick Rubin slaagde erin om Sabbath Sabbath te laten zijn zonder te vervallen in retrosentiment. Uit de Humo-recensie van destijds: 'De nieuwe van Black Sabbath is véél minder slecht dan we allemaal hadden verwacht, maar let's admit it: we hadden dan ook iets héél slechts verwacht. Enfin, wij toch. Maar is-ie ook goed? Ja. Echt goed? Jaja. Wat is Rick Rubin me toch een baas, zeg.' Het handelsmerk van de baas: de essentie van een groep terugvinden en opblinken. (Niet dat die noodzakelijk lang blijft blinken: '13' was een eenmalige opflakkering van een band die er al dertien keer mee had moeten kappen.) Zijn bijnaam: the band whisperer.

JOE STRUMMER AND THE MESCALEROS - 'STREETCORE' (2003)

Technisch gesproken geen loepzuivere comeback, aangezien Joe Strummer al overleden was toen de plaat uitkwam. Maar Rubin heeft de voormalige The Clash-frontman postuum wel nog een waardig einde kunnen schenken, met een plaat die - decennia na Strummers beste werk met zijn beste groep - zowaar trots naast 'London Calling' en 'Sandinista!' mag staan. Omdat Rubin een multitasker van het zuiverste vuurwater is, producet hij doorgaans verschillende platen tegelijk (het helpt hem om één en ander vanop een gepaste afstand te kunnen beoordelen, en anders wel om zijn portefeuille sneller gevuld te krijgen) en zo komen verschillende van zijn protegés al eens met elkaar in contact. 'Streetcore' heeft dezelfde pure, doorleefde uitstraling als de laatste platen van Johnny Cash, en guess what? Strummer blijkt tijdens de opnames van de laatste 'American Recordings' de hele tijd aan de zijde van the Man in Black te hebben gestaan. Toeval bestaat niet.

JOHNNY CASH - 'AMERICAN RECORDINGS' (1994)

Eigenlijk was Johnny Cash nooit gestopt met platen maken, maar toch pleegde hij in 1994 een comeback om Sue tegen te zeggen. Tegen het begin van de jaren 90 was hij op de dool geraakt en begon hij er, door ziekte gekweld, ernstig over na te denken om zich helemaal aan de Heer over te leveren. Tot hij zich als bij toeval plots in de huiskamer van Rick Rubin bevond. In de schemerzone tussen het aperitief en de soep maakte hij daar 'American Recordings', zijn 81ste (!) plaat en een klassiek geworden countryjuweeltje, met covers en eigen nummers broederlijk naast elkaar. Rubin sleurde Cash terug naar waar hij op basis van talent, klasse en marmeren stem thuishoorde: op de top van de Olympus. Er zouden nog vijf andere 'American Recordings'-platen volgen, waarvan twee postuum. In 2005 kreeg de carrière van Neil Diamond met het ook door Rubin geproducete '12 Songs' een vergelijkbare adrenalinespuit in het hart.

METALLICA - 'DEATH MAGNETIC' (2008)

'Vergeet dat jullie Metallica zijn. Vergeet de hits. Vergeet hoeveel geld er op de bank staat. Beginnelingen, dát zijn jullie. Ga die studio in, geef er een lap op en bel me pas als jullie me kunnen overtuigen.' Rick Rubin deed waar de enkele jaren eerder ingehuurde psycholoog en performancecoach - bekend van de rockumentary 'Some Kind of Monster' - níét in was geslaagd: 1) de band laten inzien dat ze een karikatuur van zichzelf geworden was en 2) het heilige vuur terug in hun stembanden, vingers en lendenen krijgen. Rubin kreeg de groep, met de hulp van nieuwbakken basman Robert Trujillo, opnieuw op het juiste spoor: 'Death Magnetic' is Metallica's beste in bijna (afhankelijk van wat u van hun Black Album vindt), dan wel méér dan twintig jaar. Rubin kreeg wel last met de mannen van Slayer, die zich op hun hamertenen getrapt voelden dat hij nu voor hun thrashmetalrivalen koos, nadat hij eerder hun populairste drie platen had geproducet.

RED HOT CHILI PEPPERS - 'CALIFORNICATION' (1999)

Begin 1998 zat de klad erin bij de Red Hot Chili Peppers. Hun jongste plaat, 'One Hot Minute', bleek een teleurstelling (zowel de schijf als de respons van het publiek). Dave Navarro, die was aangetrokken om de ontslagen gitarist John Frusciante te vervangen, leverde niet wat van hem werd verwacht. Het creatieve vat was leeg. En Frusciante zelf, nog steeds een vriend van de groep, was door zijn heroïneverslaving de dood nabij. Rick Rubin zette de groep aan het mediteren en is er nog steeds van overtuigd dat dat de Peppers heeft gered.

RICK RUBIN «Voor elke opnamesessie deden we samen aan transcendente meditatie. Telkens deden op zijn minst twee Peppers mee, soms drie. Het was wel eerder uitzonderlijk dat ik ze alle vier tegelijk kon overtuigen. Maar ik weet dat het werkt. Met Tom Petty had ik het trouwens al gedaan, ten tijde van 'Wildflowers'. Er is een heleboel onzin waarvan mensen - ook professionele muzikanten, voorál professionele muzikanten - onterecht denken dat het belangrijk is bij het maken van muziek. Transcendente meditatie veegt dat allemaal weg, het helpt je om te focussen op de muziek die gemaakt moet worden, en níét op wat het management, de platenfirma of één of andere dude met een hippe oorring bij het alternatieve radiostation wil.»

'Californication' stuurde de Peppers een frisse, nieuwe richting uit, werd overweldigend positief onthaald en zou uiteindelijk nog beter verkopen dan 'Blood Sugar Sex Magik'.

RUN-DMC EN AEROSMITH - 'WALK THIS WAY' (1986)

Soms heeft Rubin voor zijn comebacktruc geen volledige plaat nodig, en volstaat één song. Eind 1985 stapten Run, DMC en Jam Master Jay, de drie leden van het al een tijdje furore makende Run-DMC, de studio binnen waar ze toen 'Raising Hell' opnamen, hun derde plaat. Ze hoorden er hoe Rubin, een broekje van nog maar 23, de gitaarriff van een oude Aerosmith-song zat na te spelen. Hij riep: 'Luister! Waarom bouwen we dáár geen nieuwe song rond?' Geen van de drie Run-DMC'ers had het nummer ooit gehoord. Ze hadden er ook geen goed gevoel bij en dachten: als we er niet op ingaan, begint hij straks wel over iets anders. Twee uur later, Rubin opnieuw: 'Ik heb een béter idee: waarom nemen jullie die song niet sámen met Aerosmith op?' - 'Euh, Rick, we voelen dit écht niet. En er gebeurt zoveel in de hiphop, waarom moeten we er per se een paar oude blanke rockers bij halen?' Nog eens twee uur later riep Rubin: 'Ik heb net hun manager gebeld: Aerosmith doet mee, jongens!' Double whammy, bleek snel: 'Walk This Way' zou hiphop niet alleen de MTV-mainstream binnenloodsen, de hit reanimeerde ook de compleet weggezakte carrière van Aerosmith.

THE STROKES 'THE NEW ABNORMAL' (2020)

Af en toe zijn muzikanten níét gelukkig met door Rick Rubin geleverd werk. Corey Taylor van Slipknot noemt hem 'vadsig, overgewaardeerd en overbetaald', en Muse-frontman Matt Bellamy vermeldde Rubin ooit in een award ceremony-dankwoordje, 'omdat hij ons toonde hoe producen níét moet'. Ontevreden klanten merken op dat Rubin een werkdag lang weinig meer doet dan in de sofa liggen, al het vuile werk door zijn assistenten laat doen, meer filosoof dan producer is en niet echt hands-on werkt. Maar die aanpak past wel perfect bij The Strokes, die Nigel Godrich (van 'OK Computer'- en 'Kid A'-faam) ooit de laan uitstuurden omdat hij té aanwezig was. Bovendien is van Rubin bekend dat hij de bands onder zijn hoede meestal terug naar hun roots leidt, en in het geval van The Strokes is het eindstation in dat geval duidelijk: 'Is This It'.

Tot slot: in een interview met de Australische roddelpers liet de vader van Strokes-gitarist Albert Hammond Jr. (euh, Albert Hammond Sr., dus) al weten dat zijn zoon enorm tevreden is over de samenwerking met Rubin. Wat heeft dat allemaal te betekenen, waarom werd de Australische pers erbij betrokken en heeft de groep los van dat alles ook een paar goede songs geschreven? Onze natte vinger vraagt u om nog een dikke week geduld.