Arno: ‘Ik heb voorlopig geen viagra nodig’

Een man hoort dat niet over een andere man te zeggen, maar ik stel verheugd vast dat Arnaud Charles Ernest Hintjens er goed uitziet. Nu, 66 lentes jong, vader van (minstens) twee kinderen en net bevallen van zijn nieuwe cd ‘Human Incognito’, straalt hij iets uit dat neigt naar welbehagen, maar niet naar vadsigheid.

HUMO Weet de vrouw uit ‘Now She Likes Boys’ dat die tekst over haar gaat?

Arno «Dat gaat over een vriendin van mij die, net zoals ik, lesbisch is. Ze zei me: ‘I like girls who kiss like boys’.»

HUMO Ik dacht eerst dat je zong over je eigen ouderdomskwalen: ‘I let the stove get cold… the bone is on strike…’

Arno (lacht) «Nee, ik heb voorlopig geen viagra nodig – knock on wood (tikt tegen het salontafeltje).»

HUMO Da’s geen echt hout, Arno, ’t is triplex.

Arno «O, shit! (Lacht, dan peinzend) Ik ben geen nostalgicus, maar het voorbije jaar heb ik heel wat déjà vu’s gehad. Anderhalf jaar geleden is m’n vader gestorven. Hij heeft één wereldoorlog geïncasseerd, mijn grootvader twee. Mijn puberteit viel samen met de revolte tegen de bourgeoisie en tegen het conservatisme. Er was werk, er was geen crisis, the sky was the limit… Er was ook solidariteit – ik heb nooit een joint alleen gerookt.»

HUMO ‘Don’t bogart that joint, my friend, pass it over to me’, zong Lowell George.

Arno «Ja! Little Feat – geweldige groep! Maar nu? Nu rebelleert niemand nog en het conservatisme heeft een stijve zo hoog als de Eiffeltoren omdat het alles overheerst. En rock-’n-roll… Is dat nog anarchie, verzet, protest? Ik bespeur meer revolte in een coiffeusesalon dan bij rock-’n-rollgasten. Voor hen is het een carrière als een ander. ’t Is net de jaren 30, vent.»

HUMO Popmuziek trekt toch al sinds de jaren 70 goudzoekers aan? Sinds is gebleken dat de auteursrechten van één hit volstaan om een kasteel te kopen…

Arno «Ik weet niet of dat de reden is. In elk geval is het avontuur weg. Ik hoorde dat muziekliefhebbers tegenwoordig op festivals een chalet kunnen huren. Met een fuckin’ jacuzzi! En intussen zitten de ouders thuis met een douche die niet werkt (lacht).»

HUMO ‘Never trouble trouble ’til trouble troubles you’: Een wijze raad die alles kan betekenen. Bijvoorbeeld: engageer je niet, meng je niet in andermans zaken, steek je nek niet uit… Noem eens een paar momenten dat je die raad níét hebt opgevolgd?

Arno «Mijn grootmoeder zei dat altijd. Ik moei mij zelden of nooit met andermans problemen. En ik vermijd conflicten. Ik ben 150.000 procent pacifist. Ik heb ooit aikido gedaan. Eén van de regels daarbij was: ontwapen de tegenstander zonder hem nodeloos pijn te doen en gebruik zijn eigen kracht tegen hem. Ik heb een hekel aan ruzie. Vrienden die in een bittere echtscheiding zijn verwikkeld en die van mij verwachten dat ik partij kies… Nee. Dat ze het uitvechten. Ook met het leven van mijn kinderen heb ik me niet gemoeid. Misschien té weinig. Ik was niet autoritair genoeg, denk ik nu. Te tolerant.»

HUMO Maar je vader was streng, en kijk naar het resultaat.

Arno «Shit, man! (lacht) Ik denk dat hij trots op me was – dat moest ik van andere mensen horen – maar ik ben zeker niet geworden wat hij wou. Een paar jaar geleden vroeg mijn zoon plots: ‘Papa, hoe komt het dat ik nooit slaag heb gehad van jou? Al mijn vrienden hebben veel slaag gehad en ik niet.’ Hij voelde zich benadeeld (lacht). Ik heb van m’n vader véél slaag gehad, amai!»

SCHUINSMARCHEERDER

HUMO Vertel eens iets over je stamboom. Wat deden de Hintjensen in pakweg 1820?

Arno «Geen idee. Hintjens is een Friese naam. Er is ooit een conflict geweest binnen de familie en daarom is het contact verbroken. Mijn grootvader heeft me er nooit iets over gezegd. Iets politieks misschien? Mijn overgrootvader was brouwer, met paard en kar. Heavy guy. En een gesloten mens. Iedere dag at hij een peer met mes en vork. Dat zegt álles over die man (lacht).

»Iedere zondagnamiddag moest ik met mijn grootvader mee naar café Eugénie, waar een thé dansant plaatsvond. Ik mocht naast het orkest zitten en kreeg een grenadine. Mijn grootvader Charles danste met alle vrouwen, viel me op. Rond vijf uur bracht hij me naar huis, maar daarna, heb ik toevallig ontdekt, reed hij terug naar Eugénie… Terwijl mijn grootmoeder dacht dat hij nog steeds op mij lette. Ik heb dus jarenlang gediend als alibi en dekmantel voor het schuinsmarcheren van die dragueur. Een pikkedaas was hij, een parochiestier (lacht smakelijk). En twee van mijn ooms waren getrouwd met vrouwen uit een maison close, tante Martha en tante Irma. Tante Irma had etsen van Ensor en Spilliaert, artiesten die in natura betaalden. In het maison close kwamen vooral Duitse officieren. Da’s een film, hè vent. Precies Mata Hari.»

HUMO Je vertelde me ooit hoe je vader op hoge leeftijd een maand door China trok – niet vanzelfsprekend voor een man van zijn generatie – en dat hij jou één postkaartje stuurde waarop stond: ‘Groeten van uw vader’.

Arno (lacht smakelijk) «Mijn vader werkte bij de Wagons Lits, hij heeft rijtuigen van de legendarische Oriënt-Express gerestaureerd. Hij was een straighte, linkse spartaan: hij dronk niet, werkte hard, kwam thuis en gaf zijn geld aan mijn moeder. Haar heb ik veel te vroeg verloren. Ik ben opgevoed door haar twee zusters. Ze zijn nu al wat ouder, maar ze bellen nog elke donderdag, om één uur, heel bezorgd om mij (grinnikt vertederd). Pas op: géén kwezeltjes, hè. In de jaren 50 hadden ze al de mond vol van Jean Cocteau en Juliette Gréco, het existentialisme... Mijn tante was getrouwd met Guy Maclot, een beeldhouwer die de prijs van Rome had gewonnen. Niet niks.

»Ik kom uit een linkse familie – op de begrafenis van mijn vader waren socialistische ministers aanwezig. Maar hij heeft mij nooit in die richting geduwd. Af en toe kwam mijn vader naar een optreden van me kijken. Dat heb ik altijd raar gevonden.»

HUMO Net zoals elke vader zal hij gespannen hebben toegekeken – een vader wil dat zijn kind het goed doet. Wie weet was hij nerveuzer dan jij.

Arno (peinzend) «Ja, ja… Ik was daar toen niet mee bezig. ’t Is schoon… Maar bizar. Mijn zoon van 19 speelt nu hardcoretechno (grijnst). Ik ben er als hij mij nodig heeft, maar ik moei mij niet. (Op de achtergrond is David Bowie te horen) Toen mijn zoon werd geboren, heb ik loeihard ‘Wild Is the Wind’ gespeeld – niet zijn eigen compositie, maar een prachtige versie.»

HUMO Welke objecten moeten er zeker liggen als ze over jou een overzichtstentoonstelling maken à la ‘David Bowie Is’?

Arno «Een zwarte vest, een zwarte jas en een zwarte broek. Je lacht, maar ik meen het. En een kop die m’n oom uit klei heeft gemaakt toen ik acht jaar was, en die m’n vader later in brons heeft laten gieten. En een foto van mij op de expo in 1958: ik was verloren gelopen en beland in het paviljoen van Indië, waar een prachtige hostess zich over mij ontfermde. (Peinzend) Ik bezit eigenlijk weinig objecten waaraan ik gehecht ben. Ik zou zeggen: op zo’n tentoonstelling moeten zeker de geuren hangen die ik associeer met mijn verleden, maar hoe doe je dat?»

HUMO Ik heb jou altijd gezien als een ongelofelijke plantrekker die precies weet wat hij wil. Iemand die een stuk slimmer en minder chaotisch is dan hij lijkt. Maar tegelijk ben je ook een twijfelaar en geen tafelspringer.

Arno «De boeddhisten zeggen: ‘If you see the Buddha, kill the Buddha.’ Waarmee ze bedoelen: als je zo pretentieus en egoïstisch bent dat je meent dat de Boeddha zich hoogstpersoonlijk aan jou heeft geopenbaard, dan ben je een stuk minder spiritueel dan je denkt.»

HUMO Zoals de arrogantie waarmee de Amerikaanse tv-evangelisten oreren: ‘What Jesus réálly means…’

Arno «Ja, ze weten het beter dan hij. Ik ben allergisch voor allesweters, betweters, mensen die nooit twijfelen, fanatici die de absolute waarheid in pacht menen te hebben.»

BELGITUDE

HUMO Het verbaast me dat je niet al lang in Parijs woont. Permanent, bedoel ik.

Arno «De roots, zeker? Naarmate ik ouder word, ervaar ik de belgitude in mij als belangrijker. Het Belgische surrealisme, de Belgische melting pot… Ik draag dat in mij. Ik denk ook dat dát is wat de Fransen in mij waarderen. Ik moet niet proberen om een Parijzenaar te worden.

»Ik stond een tijdje geleden in het Getty Museum in Los Angeles voor ‘De intrede van Christus in Brussel’ van James Ensor – een Bélg, hè, ondanks zijn Engelse naam. Wat verder hing een Magritte. Apple: dat komt niet van The Beatles, hè, da’s een verwijzing naar Magritte. Andy Warhol werd geïnspireerd door Magritte! Wij beseffen niet genoeg welke culturele rijkdom dit onooglijke landje biedt. Nu, een paar jaar geleden werkte ik mee aan een internationaal project waarbij artiesten nummers van Jacques Brel zongen. Die tournee heeft één land overgeslagen. België!»

HUMO Plus ça change… Mozart wilde ooit in de Antwerpse Handelsbeurs optreden, maar het stadsbestuur vond dat niet nodig.

Arno «De organisator vroeg me aarzelend: ‘Arno, did Jacques Brel have a criminal record in Belgium?’ Want er was geen interesse. Tja.»

HUMO Heb je je, net zoals Tom Waits, schuldig gemaakt aan het mythologiseren van je eigen bestaan? Soms lees of hoor ik interviews met jou en denk ik: sappige anekdote, maar niet noodzakelijk de waarheid.

Arno «Ah? Bijvoorbeeld?»

HUMO Eh… Je woont naast een seksshop.

Arno «Toch vlakbij, ja. In de etalage zag ik een vibrator: ‘Soldes! 50%! Vibromasseur plastique avec piles ecologiques!’ (lacht). Zoiets verzin je niet.»

HUMO Een drummer van jou heeft ooit seks gehad met de vrouw van een superster.

Arno «De ster trad op. Zijn vrouw keek vanuit de coulissen toe. Mijn drummer stond ernaast. En even later waren ze allebei verdwenen (grinnikt).»

HUMO Heb je aan een halve eeuw rock-’n-roll eigenlijk vrienden overgehouden buiten het wereldje?

Arno «Ja. De Franse acteur Michel Piccoli is bijvoorbeeld een goeie vriend geworden. Hij is van een andere generatie en heeft niets met popmuziek, maar we verstaan elkaar goed.»

HUMO Je hebt ook gewerkt met Jane Birkin, die in de ogen van velen nog steeds de vrouw van Serge Gainsbourg is. Wat ik me afvraag, ook al is het indiscreet: werkt de antenne van je libido op zo’n moment?

Arno «Nee. Dat is een no-go-area. Dat speelt niet. Jane is een zus. Net zoals haar dochters Kate Birkin en Lou Doillon. Lou heeft nog mijn voorprogramma gespeeld. Maar dat zijn zussen en met zussen doe je het niet. Overigens, mijn vader ontmoette Jane Birkin ooit en zei: ‘Birkin? Mijn beste vriend bij de RAF (Royal Air Force, red.) was Charlie Birkin.’ ‘Da’s mijn oom,’ zei Jane. Toch straf, hè? It’s a small world. Ik vond ooit een portefeuille met 500 frank erin. Ik verwittigde de politie, en wat later belt een rosse taxichauffeur aan. Het bleek dezelfde taxichauffeur in wiens taxi ik zoveel jaar eerder was geboren op weg naar het moederhuis. Hij heeft me 20 frank vindersloon gegeven (lacht).»

GEEN ZEKERHEDEN

HUMO Met welke drie vrouwen uit de geschiedenis die al dood waren voor jij geslachtsrijp werd, had je de liefde willen bedrijven?

Arno «Cleopatra! En, hoe heet die Italiaanse actrice, ze heeft nog gespeeld met Marlon Brando en ze droeg haar kloten onder haar ogen, gelijk ik (hij bedoelt wallen onder de ogen, red.).»

HUMO Anna Magnani?

Arno «Ja! Prachtvrouw. En Rita Hayworth, de ex van Orson Welles. En Anita Ekberg.»

HUMO Welke zangeres die al dood was voor jij begon te zingen had een ‘… sings Arno’-cd moeten maken?

Arno «Goh, ik vind het heel raar om mijn nummers vertolkt door een ander te horen. Herman Van Veen heeft ‘Les yeux de ma mère’ vertaald. Stromae heeft ‘Putain, putain’ gezongen… Allemaal heel cool, maar ’t voelt bizar. Billie Holiday, Edith Piaf, Janis Joplin… Dat zou ik graag gehad hebben, maar da’s dromen, hè.»

HUMO Ik zag gisteren een documentaire over Jacques Jaujard, de directeur van het Louvre die in 1940 met gevaar voor eigen leven alle kunstwerken verborg opdat de nazi’s ze niet in handen zouden krijgen. Heb je je ooit afgevraagd hoe jij zou handelen als de nood aan de man kwam?

Arno «Een aantal van mijn familieleden zat in het verzet. Toen de nazi’s België binnenvielen, heeft mijn grootvader in twintig minuten tijd alles ingepakt en zijn vrouw en kinderen op een boot naar Engeland gezet. Hij was een Belgian refugee in Engeland.»

HUMO Agatha Christie heeft Hercule Poirot gebaseerd op zo’n Belgische vluchteling, wie weet op jouw grootvader.

Arno «Wie weet. Mijn vader heeft zijn legerdienst gedaan in Engeland, bij de RAF. Als ik nu hoor praten over vluchtelingen, dan heeft dat in mijn kop een andere bijklank, geloof me. ’t Is heel herkenbaar. Vandaar dat ik ‘un monde sans papiers’ wens. Ik ga op mijn volgende tournee voor het eerst sinds lang weer ‘Ratata’ zingen: ‘I sing this song for the Ayatollah, the Pope, the Queen, the IRA, for Israel and the PLO… Don’t come back ’til you get it right.’ Die tekst is helaas weer actueel. Ik heb al twee keer in Beiroet gespeeld. Fantastische stad. Het nachtleven bruist er, men danst er op de vulkaan. De mensen zijn solidair, willen geen slachtoffer zijn. Om de vier meter staat er een moskee en een kerk. Op het strand zie je vrouwen in monokini naast vrouwen in boerka. Toen wij daar speelden, ontplofte er 200 meter verder een bom. Dat is daar business as usual. Ik weet nog dat ik zei: ‘Wat zijn wij in België gelukkige mensen dat we met dit soort onzin geen rekening hoeven te houden!’ Ja, vent: gisteren heeft de veiligheidsdienst heel mijn straat afgezet omdat er één of andere crisissituatie was! Onze generatie heeft geleefd met z’n gat in de boter! Onze kinderen studeren nu voor een beroep dat over vijf jaar misschien niet meer bestaat. Winters bestaan al niet meer, ’t is vandaag (21 december, red.) godverdomme 16 graden! Er zijn geen zekerheden meer.»

ADRENALINE

HUMO Jij hebt ook opgetreden in Le Bataclan in Parijs. Hoe zou jij zijn ontsnapt?

Arno (blaast en zwijgt lang) «Ik heb daar vier keer gespeeld. Op 14 maart zou het de vijfde keer zijn geweest. De backstage is daar heel klein, de kleedkamers zijn kleine kotjes... Je kunt haast niet vluchten. Hoeveel mensen zijn er vermoord? 90? Verschrikkelijk. Ik denk dat je niet kunt weten wat op zo’n moment je reflex zou zijn.»

HUMO Ik vraag het ook omdat jouw lichaamstaal heel sloom en traag is. Als je ‘Putain, putain’ zingt iets minder, maar toch.

Arno «Ik zou iets stoers kunnen zeggen, maar de waarheid is: je weet het niet en je moet geluk hebben. Ik heb me laten vertellen dat het ook een tijd duurde voor iemand iets doorhad. Vergeet niet: de muziek stond loeihard. Eagles Of Death Metal – je kunt het niet verzinnen, what’s in a name? En het geluid van een mitrailleur is op zo’n moment niet zo duidelijk als je het niet kent en als die metalgasten van jetje geven. Sommige mensen dachten dat het vuurwerk was.»

HUMO Alle entertainers moeten nu toch met een ander gevoel op een podium staan?

Arno «Ja, maar da’s al zo sinds John Lennon werd vermoord. En ik weiger daarbij stil te staan.»

HUMO Wat zou jij gedaan hebben in een tijdperk zonder popmuziek? Stel dat je was geboren in pakweg 1679 of 1881.

Arno «Schilder. Denk ik. Ik heb altijd al geschilderd. Ik teken goed – voor iemand die niet kan tekenen (grinnikt). Ik deed ook veel aan sport, geloof het of niet. Nu ben ik enkel nog kampioen in de 100 meter liggen.»

HUMO Ken je de uitdrukking le violon d’Ingres? Dat wordt gezegd over iemands hobby: de befaamde portretschilder Ingres speelde in z’n vrije tijd viool.

Arno «Son violon d’Ingres. Schoon. In mijn kindertijd, tot ik muziek begon te maken, was tekenen mijn autisme, mijn vluchtheuvel. Maar ik heb er nooit misbruik van gemaakt. Ik heb nooit tegen een meisje gezegd: ‘Kom naar mijn kamer, ik zal u eens tekenen.’ Dom, eigenlijk. Da’s het excuus van een ziljoen fotografen, hè: ‘Mak e fotootje trekk’n van joen?’ (lacht)»

HUMO Wat is het raarste en het meest rake dat iemand ooit over jou heeft gezegd?

Arno «Een Franse vriendin zei dat ik componeer zoals ik spreek – allebei niet zoals het hoort, maar wel boeiend en apart.»

HUMO Bowie of Johnny Guitar Watson, Solomon Burke, B.B. King?

Arno «Eh, wablieft?»

HUMO Stoppen met touren of sterven op het podium?

Arno «Ik zal nooit stoppen met optreden. Nooit. Optreden is mijn leven. Op vakantie verveel ik me dood. Mijn laatste echte vakantie was in Griekenland met mijn kinderen, tien jaar geleden. Ik ben verslaafd aan optreden. Adrenaline is a fuckin’ bitch.

»Ik belde vorige week nog met Michel Piccoli, ik vraag: ‘Ça va?’ En hij: ‘Nee.’ Ik vraag: ‘Wat scheelt er?’ En hij weer: ‘Ik heb geen werk.’ Hij is 90 jaar oud en heeft in meer dan honderd films gespeeld! (lacht) De gebraden kiekens vliegen me in de mond, ik moet m’n petit déjeuner niet meer verdienen, maar ik kan niet zonder muziek.»