Interview
Bakolo Music International, de Congolese Buena Vista Social Club: ‘Er is gretig gedanst in Diksmuide’
Belgen Tom Vantorre en Benjamin Viré schenken de laatste overlevenden van de gloriedagen van de Congolese rumba een podium in hun documentaire ‘Bakolo Music International’. Een mooie film over oude mannen die zich vastklampen aan hun muzikale droom, net als die Cubaanse krasse knarren van Buena Vista Social Club.
TOM VANTORRE «Bakolo Music International was ooit de beroemde begeleidingsband van Wendo Kolosoy, de grondlegger van de Congolese rumba. Toen de legende in 2008 stierf, viel de band stil. Wij volgen hen terwijl ze voor het eerst uit de schaduw van ‘Papa Wendo’ proberen te klauteren.
»Aan het hoofd van het ensemble staat de 81-jarige Bikunda Nzofu Buele, alom aangesproken als Papa Bikunda. Op zijn 15de was hij al een veelgevraagde studiomuzikant in Kinshasa. Zijn ouders dachten dat hij in de criminaliteit was beland, want hij had thuis de badkuip gevuld met het geld dat hij als gitarist had verdiend. Tegenwoordig werken hij en zijn collega’s voor een habbekrats: bereid om elke opdracht aan te nemen, zolang ze maar kunnen blijven spelen.»
HUMO Jullie volgen de groep tijdens een kleinschalige Europese tournee in Praag, Frankrijk, Zwitserland en België.
VANTORRE «De band heeft een show in Diksmuide gespeeld, niet zo ver van waar ik ben opgegroeid. Het was grappig om twee totaal verschillende culturen bij elkaar te zien komen: het publiek had er alvast zin in, er is gretig gedanst. Congolese rumba is op plaat al aanstekelijk, live is het onweerstaanbaar. Die oude mannen zijn 80 maar staan te dansen en musiceren alsof ze 16 zijn. Ik vond dat nog het meest ontroerend: ondanks de fysieke aftakeling blijft hun liefde voor de muziek onverwoestbaar. Ik denk dat wij veel van hen kunnen opsteken over waardig oud worden.»
HUMO Leeft de Congolese rumba in België?
VANTORRE «Het is een nichemarkt. Het Belgische platenlabel Planet Ilunga specialiseert zich in het heruitbrengen van vergeten Congolese parels, daar is dus wel een publiek voor. Maar rumba wordt te snel als wereldmuziek bestempeld, een lelijke en nietszeggende parapluterm. Ik denk nochtans dat een liedje zoals ‘Philosophie’ van Bakolo zou kunnen aanslaan op de radio.
»Ik hoop dat festivalorganisatoren onze documentaire zullen opmerken. Een droomscenario à la Buena Vista Social Club lijkt mij onmogelijk, maar ik zou heel blij zijn met enkele optredens. Die muzikanten hebben er zin in.»
HUMO Bandleider Bikunda lijkt alleszins vastberaden om zijn laatste adem op een podium uit te blazen.
VANTORRE (lacht) «Bikunda zal spelen tot hij erbij neervalt. Jammer genoeg heeft corona de wind uit de zeilen van de band gehaald, want die mannen worden er natuurlijk niet jonger op. Tijdens de tournee die wij hebben vastgelegd, waren er al twee bandleden in het ziekenhuis beland. Bikunda is sinds de opnames zwakker geworden, ik vrees dat hij het reizen niet meer zal aankunnen. Maar hij heeft al een opvolger aangewezen: zanger Willy Makondo. Zo gaat dat al 70 jaar. Muzikanten komen en gaan, maar Bakolo blijft bestaan.»