Comeback van het jaar: ‘Ja, het knettert binnen Deftones, dat duw- en trekwerk hoort erbij’

Van dé comebacks van het jaar – Primoz Roglic die de juichende Julian Alaphilippe een neus zet in Luik-Bastenaken-Luik, de wegens succes verlengde tweede coronagolf en de negende plaat van Deftones – gaan we van ‘Ohms’ (★★★★½) nog het langst kunnen nagenieten. Vier jaar na het lauw onthaalde ‘Gore’ schreed het zwaarmetalen combo uit Californië weer langs de grote poort binnen: een retour de forme waar weinigen rekening mee hadden gehouden. De release van remixalbum ‘Black Stallion’ was de kers op de taart.

HUMO ‘Ohms’ deed het opvallend goed, met recensies van vier of meer sterren, en eindigde hoog in belangrijke hitlijsten. Word jij daar nog blij van?

CHINO MORENO (frontman, 47) «Het is fantastisch dat ‘Ohms’ het zo goed doet. Ik voel me heel vereerd door wat de plaat losmaakt. Je weet vooraf nooit wat mensen van je nieuwe plaat zullen vinden. We kunnen alleen maar ons gevoel volgen en proberen zoveel mogelijk plezier te beleven tijdens het maken ervan – dan hebben we dat toch gehad (lachje). Bij elke nieuwe plaat koester ik zo weinig mogelijk verwachtingen. Ik beeld me vooral in dat ze géén succes wordt. Als ze dan in de smaak valt, word ik daar alleen maar blij van.»

HUMO De fans waren niet mals voor ‘Gore’: te soft, te zweverig. Op ‘Ohms’ gaan jullie weer een pak harder tekeer. Dat is geen toeval, neem ik aan?

MORENO «Het is niet zo zwart-wit. ‘Ohms’ moest vooral weer een plaat van ons allemaal worden, met gelijke inbreng van iedereen. Het is geen geheim dat Stephen (Carpenter, gitarist en grootste metalinvloed bij Deftones, die zich onlangs outte als flat earther, red.) niet erg betrokken was bij ‘Gore’. Hij was wel elke dag aanwezig toen we de songs schreven – en hij schreef er een paar – maar hij bracht veel minder ideeën aan dan gewoonlijk.»

HUMO Hoe kwam dat?

MORENO (vaag) «Hij had gewoon niet veel zin. We wisten niet wat er door zijn hoofd ging, en ik heb hem er niet over aangesproken. De rest van de band vond het wel jammer dat Stephen zo afwezig was, en dat moest bij ‘Ohms’ anders. We wilden van iedereen evenveel toewijding.»

HUMO Ohm is de eenheid van elektrische weerstand. Binnen Deftones knettert het weleens, vaak tussen jou en Stephen. Verwijst de titel daarnaar?

MORENO «Er is zeker spanning in de band: wat duw- en trekwerk. We hebben altijd creatieve meningsverschillen gehad. Maar is dat slecht? Het maakt ons tot de band die we zijn. Dus ja, je kunt zeggen dat ‘Ohms’ verwijst naar de manier waarop wij met z’n vijven, met heel verschillende smaken en karakters, samen muziek maken. We zijn er vooral erg trots op dat we dat na zoveel jaar nog altijd kunnen.»

HUMO Jouw songteksten draaien vaak meer om de vorm dan om de inhoud, en zijn zelden persoonlijk. Op ‘Ohms’ geef je je meer bloot, of lijkt dat maar zo?

MORENO «Het klopt, de teksten op deze plaat zijn persoonlijker dan gewoonlijk. Mijn schrijfstijl varieert van plaat tot plaat. Op ‘White Pony’ staan vreemde fantasyverhaaltjes, op ‘Deftones’ ging ik compleet de andere kant uit: heel persoonlijk en donker. We gingen toen allemaal door moeilijke tijden.

»Ik beslis nooit vooraf of ik over mezelf ga schrijven of niet, dat sluipt erin. Pas als ik de songs achteraf beluister, valt mijn frank: ‘Nú begrijp ik waar ik het over had...’ Als luisteraar moet je toch niet precies weten waar een tekst over gaat? Ik hoef het niet op een schoteltje gepresenteerd te krijgen: mysterie is veel boeiender.»

HUMO ‘Ohms’ is vóór de pandemie geschreven, maar veel songs blijken een uitstekende soundtrack bij deze tijden.

MORENO (knikt) «Ik vind dat tegelijk spannend en bizar, hoe die songs de vreemde vibe vatten waarin de wereld terechtgekomen is: je voelt er de eenzaamheid en het isolement in doorschemeren. Toeval, want ik schreef ze in 2019. Ik woonde toen in een klein dorpje in Oregon, dicht bij de bergen. Ik bracht er veel tijd alleen door, vooral met snowboarden en wandelen. Ik was vaak en lang weg van mijn vrienden en dat begon na een tijd zwaar te wegen. Ik voelde me ontzettend eenzaam en alleen. Die emoties sijpelden door in mijn teksten en geven nu perfect weer hoe heel veel mensen zich voelen.

»Intussen woon ik opnieuw in de stad, in Portland.»

HUMO Bassist Chi Cheng raakte in 2008 betrokken bij een autoongeval, terwijl de band bezig was met de opnames voor ‘Eros’. Cheng lag jarenlang in coma en stierf in 2013. ‘Eros’ ging voor onbepaalde tijd in de koelkast. Veel fans hopen dat jullie die plaat ooit nog uitbrengen, of toch enkele songs ervan. Komt dat er nog van?

MORENO «Geen idee. ‘Eros’ was verre van af toen we de opnames stopten. Het is dus niet zo dat die plaat op het schap ligt te wachten. Er moeten nog teksten geschreven en songs afgewerkt worden. Als we daaraan beginnen, storten we ons in een enorm project, dat ook emotioneel niet zo simpel is. Het zou ons terugbrengen naar heel moeilijke tijden. Zeg nooit nooit, maar we hebben momenteel geen plannen om ‘Eros’ af te werken.»

HUMO Door alle speculaties heeft die plaat bijna mythische proporties aangenomen.

MORENO «Ik krijg inderdaad nergens méér vragen over. Ik snap dat: ik zou als fan ook nieuwsgierig zijn. Het zijn de laatste songs waarop Chi gespeeld heeft. Het mysterie en de verwachtingen zijn almaar groter geworden. Ik wou dat ik kon zeggen dat de songs allemaal geweldig klinken, maar het is heel ruw materiaal. Er is echt nog veel werk aan.»

HUMO Hoe frustrerend is het dat jullie nog een tijdje niet met de nieuwe songs de hort op kunnen?

MORENO «Natuurlijk mis ik de optredens, én de band. We wonen alle vijf in een andere stad en blijven allemaal thuis. Een paar keer per week bellen we elkaar, maar het is al acht maanden geleden dat we nog eens in dezelfde ruimte waren. Samen optreden lijkt nu zelfs een heel bizar idee.

»De opnames van ‘Ohms’ liggen al bijna anderhalf jaar achter ons. Sindsdien hebben we de songs niet één keer samen kunnen repeteren. Wat altijd een evidentie was sinds we kids waren, lijkt nu een eeuwigheid geleden. We startten deze band toen we 15, 16 waren, en waren altijd wel aan het repeteren, opnemen of touren. In al die jaren zijn we nog nooit zo lang van elkaar gescheiden geweest.»

HUMO Op 20 juni 2021 staan jullie geprogrammeerd op Graspop.

MORENO «Ja, man. Op mijn verjaardag! Ik hoop zó hard dat we daar kunnen spelen.»

HUMO Voor de twintigste verjaardag van ‘White Pony’ lieten jullie alle songs remixen door een indrukwekkend rijtje artiesten, onder wie DJ Shadow, Mike Shinoda en Robert Smith. Die plaat, ‘Black Stallion’, is samen met een ‘White Pony’-heruitgave net uit. Welke reacties verwacht je?

MORENO (haalt de schouders op) «Ik verwacht wel wat weerstand. Pakweg de helft van wie van ‘White Pony’ houdt, zal ‘Black Stallion’ maar niks vinden. En dat is prima. ‘White Pony’ is de plaat die fans het nauwst aan het hart ligt. Als je daaraan morrelt, weet je dat je tegenwind mag verwachten.

»‘Black Stallion’ is een grotendeels elektronische plaat: ook geen spek voor ieders bek. Op slechts twee of drie nummers hoor je de drums van Abe (Cunningham, red.). Hij heeft een bepalende invloed op onze sound: als je die weghaalt, zullen veel fans afhaken – dat begrijp ik. We gaven twintig jaar oude songs aan artiesten die wij erg kunnen smaken, en hebben hen er hun zin mee laten doen. Of de remixes nu beter zijn dan het origineel of niet, doet er niet toe. Ze zijn ánders, en daarom hoor ik ze graag.»

HUMO Squarepusher remixte ‘Pink Maggit’: net het nummer met de woorden ‘Push back the square / Now that you need her’.

MORENO «Je gelooft het vast nooit, maar dat was níét gepland (lacht). Toen ik zijn remix voor het eerst hoorde en die zin voorbijkwam, was dat bijna een spirituele ervaring. Echt weird.»

HUMO Je bent een grote fan van The Cure. Blij dat Robert Smith toezegde?

MORENO «Heel blij! Toen ik vernam dat hij wilde meewerken, kon ik dat nauwelijks geloven.

»Iedereen mocht zelf kiezen welke song hij wilde remixen – wat ik één van de leukste aspecten aan dit project vind. Robert koos voor ‘Teenager’. Hij stuurde me verschillende versies en was er echt heel gedreven mee bezig. De 15-jarige Cure-fan in mij was helemaal door het dolle heen. Dagenlang heb ik van verbazing met mijn mond open gelopen (lacht).»

Zowel ‘Ohms’ als ‘White Pony / Black Stallion (20th Anniversary Reissue)’ is uit bij Warner.