De vijf beste tunes uit de vijf beste Nicolas Jaar-platen

Ook goeie wijn heeft soms een minder jaar: voor één keer geen grand cru voor Nicolas Jaar.

Fans van Nicolas Jaar (30) lopen al een tijdje rond met gespitste oren. De producer bracht onlangs een tweede plaat vol clubtracks uit en nu vrijdag laat hij ook 'Cenizas' los, dé langverwachte opvolger van het machtige 'Sirens' uit 2016. Laat de ontgoocheling meteen groot zijn: het is geen grand cru geworden.

In een YouTube-video van een dj-set uit 2013 - meer dan 6 miljoen keer bekeken - is een passionele, uit alle poriën zwetende Jaar in de weer met samples en loops. De toetsen van zijn laptop veranderen in een synthesizerkeyboard. In de comments schrijft iemand: 'Artiest: Nicolas Jaar. Genre: Nicolas Jaar.'

De piepjonge Nicolas componeerde al onder de koptelefoon, maar dacht lang dat een muzikant iemand moest zijn die Bob Marley-covers of powerakkoorden van Green Day speelde. Quote: 'Als je vandaag tegen een 16-jarige zegt: ik ben producer, verstaat die dat meteen. In 2005 wist niemand waarover je het had.' Van zijn held Ricardo Villalobos vroeg Jaar zich af waar-ie naartoe wilde met al die complexe ritmes. Trentemøller-platen klonken hem dan weer te veel als snoep. Eigenlijk wilde hij Trentemøllers muziek experimenteler maken, en die van Villalobos melodieuzer.

Intussen creëerde hij al 111 denkbeeldige radiostations - er staan nog een aantal uitzendingen op Soundcloud. Hij liet zich onlangs horen op 'Magdalene' van FKA Twigs, bracht werk uit onder alter ego's Darkside en Against All Logic, en heeft op zijn label plaats voor 'no wave'-legende Lydia Lunch, rare gitarist Patrick Higgins en William Basinski. Hij improviseerde in de Oude Kerk van Amsterdam negen uur lang met organisten. Op de Sharjah Architecture Triënnale in de Verenigde Arabische Emiraten (!) voerde hij onlangs een stuk uit met zestien in woestijnzand begraven (!!) luidsprekers.

Maar wij zitten met het nieuwe 'Cenizas' op schoot, dat maar blijft klinken als muziek die zich nog aan het vormen is. Zelfs de ambient van 'Pomegranates' biedt meer houvast dan 'Cenizas': daar stond tenminste een Arabisch deuntje op, en herhaalde stemmen neigden naar een melodie. Hier doet de knetterpercussie denken aan Björk die voor 'Vespertine' een microfoon opstelde bij een kattenbak met kiezelsteentjes, en er iemand in liet trappelen. In 'Gocce' lijkt de percussie op de roffel van de grote bonte specht. Pling en ploing zijn vaak van de partij.

'Sunder' is wel op weg om de ongrijpbaar delicate sleuteltrack te worden. 'Garden' heeft de klankkleur van 'Aisatsana' van Aphex Twin. Afsluiter 'Faith Made of Silk' is echt knap: de opwindende laatste minuut had een prachtig begin kunnen zijn van de echte opvolger voor 'Sirens', die we hierbij nog te goed hebben van dit genie op een mindere dag. In afwachting daarvan: de vijf beste tunes uit de vijf beste Nicolas Jaar-platen.

5. AGAINST ALL LOGIC: '2017-2019'

In opener 'Fantasy' wordt 'Baby Boy' van Beyoncé spectaculair gesampled. Mogelijk kostte hem dat een fortuin: Jaar rapt het zinnetje 'And you don't stop' (uit 'Sure Shot' van The Beastie Boys) alvast zelf.

4. DARKSIDE: 'PSYCHIC'

Naar verluidt vroeg Jaar iemand: 'Wie is de beste muzikant van ons label?' Antwoord: 'Dave Harrington, hij speelt bas.' Waarop Jaar: 'Zeg hem dat hij een gitaar meebrengt'. In 'Paper Trails' zit zoveel bluesgitaar dat iemand de eerste vijf minuten van hun concert op een New Yorks dakterras beschrijft met 'Depeche Floyd' en 'Dire Heads'.

3. 'SPACE IS ONLY NOISE' (2011)

De tune 'Variations' doet denken aan de vroege dansbommetjes 'Mi Mujer' en 'El Bandido'. Jaar zat nog op school toen hij ze in het Spaans zong om zijn Chileense moeder op te vrolijken - de songs waren verder niet voor consumptie bedoeld. In 2010 bracht hij ze toch uit 'omdat Europese dj's zich de Latijns-Amerikaanse cultuur waren gaan toe-eigenen'.

2. AGAINST ALL LOGIC: '2012-2017'

Zie nummer 5, maar met meer house en funk. In 'This Old House Is All I Have' staat de afbraak van het milieu centraal in een sample uit 'Earth Rot' van jazzproducer David Axelrod. Als de overstuurde vocalen overgaan in een cleanere funkschijf uit de seventies, gaat er een hemelpoort open.

1. 'SIRENS' (2016)

De geest van Alan Vega (van Suicide) leeft verder in een artiest die via de ogen van zijn Chileense ouders terugblikt op de jaren van het Pinochet-regime. In 'The Governor' zit 1'25" ver heel even een stukje 'Myself When I'm Real' uit 'Mingus Plays Piano' van Charles Mingus, een man die meestal een contrabas in handen had. 4'46" ver duikt de Mingus-piano opnieuw op. Meesterwerk!