Het onaangekondigde afscheidsinterviewDelv!s
Delv!s: ‘Ik moet stoppen, anders gaat mijn gezondheid naar de knoppen’
Twaalf jaar liggen er tussen het eerste muzikale wapenfeit van Niels Delvaux (de single ‘Blend’ met het Leuvense Up High Collective) en ‘Blablablue’, zijn debuutplaat als Delv!s . Het was een tijd met succesvolle singles – ‘Come My Way’ uit 2016 op kop – en veelzeggende stiltes. Er waren torenhoge verwachtingen, ambitieuze plannen, maar ook rake klappen in de privésfeer. Een explosieve cocktail, zo blijkt. Humo heeft amper plaatsgenomen in zijn sofa of het móét er al uit: ‘Ik stop ermee. Dit is meteen ook mijn laatste plaat als Delv!s.’ Een afscheidsinterview dan maar.
In Landen, op de grens van Vlaams-Brabant en Limburg, wandel ik van het station naar het adres van Niels Delvaux (34) langs een schier oneindige collectie ugly Belgian houses. Rode villa’s. Beige villa’s. Grijze villa’s. Boerderijstijl. Kasteelstijl. Hoekig modern. En altijd zijn die huizen te groot voor de percelen waarop ze staan. Maar niet zo bij Delvaux, waar een aangenaam verwilderde tuin een klein oud huisje omringt, op het gras staan vintage smeedijzeren tuinmeubelen die recent een nieuw laagje verf hebben gekregen. ‘Een coronaproject,’ zegt Delvaux, terwijl hij het hek voor me opent. In het echt is hij slanker dan op foto’s, hij draagt Crocs en rookt een zelfgerolde sigaret.
Binnen is het alsof de tijd is blijven stilstaan. De vlammen likken aan de raampjes van de gaskachel en zorgen voor dat kenmerkende, sissende achtergrondgeluid. Het interieur is een samenraapsel van rommelmarktvondsten en kringloopdingen.
NIELS DELVAUX «Dit is eigenlijk het huis van mijn oma. Zij woont in een rusthuis en ik woon hier al sinds 2013. Ik was blij toen ik weg was uit Brussel, weg van de drukte. Hier kon ik gaan wandelen en niemand tegenkomen. Financieel was het ook verstandig – ’t is een goedkope streek. Maar soms mis ik de dynamiek van de stad wel. Het huis hierachter staat al twee jaar leeg. Er woonde een oud vrouwtje, maar ze is vlak voor de pandemie overleden. Haar familie woont in het buitenland en krijgt dat huis niet verkocht. Ik heb dus geen buren.»
Mijn gastheer biedt me koffie en koekjes aan en rolt voor zichzelf nog een sigaret. Tegen de muur staat een oude Zündapp-brommer.
HUMO Heb je daar ooit mee gereden?
DELVAUX «Ja, op mijn 16de was dat mijn eerste brommer. Nee, eigenlijk was mijn allereerste brommer een Vespa. Maar ik ben redelijk groot, dus dat zag er belachelijk uit (lacht).
»Mijn moeder woont verderop in de straat. Daar zat ik rond mijn 16de in de kelder te repeteren met mijn eerste groepje, The Sapiens. De drummer reed met een Solex, de bassist had een Chappy, en de gitarist een Camino (lacht). Onze bijnaam was de Sjtroeken – ‘struiken’ – van Landen. Omdat we ongekamd lang haar hadden of omdat we joints rookten en die naam verwees naar wietstruiken: ik weet het nog altijd niet.»
HUMO Was The Sapiens zo’n typisch groepje dat ontbonden werd zodra iedereen een job en een vaste relatie kreeg?
DELVAUX «Eerder al. De andere jongens gingen allemaal studeren, maar ik was daarvoor niet slim genoeg. Ik heb mijn middelbare school nooit afgemaakt – ik ben blijven hangen in het vijfde jaar. Ik zat op de kunstschool in Hasselt. Ik tekende graag, maar het onderwijs lag me niet, als systeem. Ik heb lang gedacht dat ik een stommerik was.
»Toen hoorde ik van een vriend over de Jazzstudio in Antwerpen. Daar heb je geen diploma voor nodig, ik moest gewoon auditie doen. Ik kon alleen maar zingen, geen noten lezen, dus heb ik auditie gedaan met mijn stem. Maar ook de Jazzstudio hield ik niet vol, het was me te theoretisch. Nadenken over majeur of mineur: ik ben te koppig om mezelf dat op te leggen. Of te lui.
»Uiteindelijk heb ik een VDAB-opleiding tot geluidstechnicus gevolgd. In die periode heb ik met Up High Collective ‘Blend’ gemaakt. Ik dacht: dat is het, ik kan halftijds als technicus werken en daarnaast met mijn muziek bezig zijn. Die opleiding heb ik overigens wél afgemaakt.»
HUMO Je liep stage in kunstencentrum STUK in Leuven. Daar werd je ontdekt door Sanne Putseys aka Selah Sue.
DELVAUX «Dat blijft een mooie anekdote, maar ik heb er ook al verkeerde versies van gelezen. Zo is het gegaan: ik had middagpauze, Sanne zat met haar crew aan een tafeltje. Iemand liet haar ‘Blend’ op de telefoon horen – de single was toen nog niet op de radio – en wees haar erop dat ik, die jongen aan dat tafeltje verderop, de zanger was. Zo zijn we aan de praat geraakt.
»Enkele weken later vroeg ze me of ik in Nederland in haar voorprogramma wilde spelen. Ze had toen dat duet met CeeLo Green (‘Please’ uit 2011, red.), en op een paar concerten heb ik het met haar gezongen. Zo ben ik erin gerold. Ik kreeg ook hetzelfde label als zij, het Franse Because Music.»
HUMO Je kon in die dagen ook een minitournee doen met Aloe Blacc, die een wereldhit had gescoord met ‘I Need a Dollar’. Had je toen zelf gedacht dat je debuutplaat nog tien jaar op zich zou laten wachten?
DELVAUX «Is dat al zó lang geleden? Ja, het is lang geleden. In 2013 heb ik dan het nummer ‘Tell Me’ uitgebracht… (Na een lange stilte) Sorry, ik had daarnet een telefonisch interview met een Franstalige journalist, en daarin heb ik het niet gezegd, maar ik móét je dit vertellen: ik ga stoppen met Delv!s! ‘Blablablue’ is mijn laatste plaat.»
DE WAARSCHUWING
HUMO Oké, Niels, dat kan tellen als verrassing. Wat is er precies aan de hand?
DELVAUX «Al vóór ik de plaat had opgenomen, was ze in mijn hoofd mijn laatste. Ik dacht: ik maak die nog – mijn contract met Because hangt op aan twee ep’s en één plaat – ik knoop er een tour aan vast, en ik zie daarna wel hoe ik me bij alles voel. Maar intussen wil ik niet meer live spelen met ‘Blablablue’.»
HUMO Veel muzikanten staan na die twee jaar te springen om weer te kunnen spelen. Jij dus niet?
DELVAUX «Er zijn véél redenen voor mijn beslissing, met aan de basis een cocktail van verschillende problemen.
»Het hele Delv!s-verhaal heeft me erg vermoeid. ‘Nu komt het jaar van Delv!s!’ riep de pers. En het jaar erna: ‘Nee, dít wordt het jaar van Delv!s!’ De verwachtingen waren altijd hooggespannen, de druk om te presteren was groot. Of de grote soulartiesten van vroeger met wie ik soms werd vergeleken. Ik was te jong om dat allemaal te kunnen relativeren.
»Ik vond het écht niet meer leuk. Door corona heb ik finaal beseft hoe ongelukkig de druk en de stress me maakten. Het ligt ook aan mijn karakter: ik kan slecht omgaan met stress, ik word er een onaangenaam mens van. Op den duur kon ik zelfs niet meer naar muziek lúísteren. Hoe beter ik een song vond die op de radio passeerde, hoe kwader ik werd: dat is allemaal beter dan wat ik doe, dacht ik. Ik werd gefrustreerd, jaloers.
»Het was stoppen met Delv!s of mijn gezondheid naar de knoppen zien gaan. Een half jaar geleden heb ik een paar stevige waarschuwingen gekregen. Mijn lijf begon te sputteren, in mijn hoofd kwam ik op donkere plaatsen waar ik nooit eerder was geweest. In die periode strandde ook mijn relatie. Ik móést knopen doorhakken.»
HUMO Hoe heeft je entourage op je beslissing gereageerd?
DELVAUX «Die mensen schrokken, natuurlijk. Zoiets hadden ze nog nooit meegemaakt. Ik ben ook een idioot, hè. Ik zit bij een supergroot label en zeg: fuck it. Ze hebben het niet gemakkelijk gehad met mij. Ik neem een afwachtende houding aan, ik ben een dromer, een vluchter ook.
»De leden van mijn band, zoals Boris (Van Overschee, bassist, red.) en Judith (Okon, backingzangeres, red.), zijn gelukkig m’n beste maatjes gebleven. Ze waren heel bezorgd. Judith zingt ook backings bij Selah Sue, en zij had Sanne verteld dat het niet goed met me ging. Sanne heeft me toen gebeld om te praten. We hebben veel gemeen – ons label, soms ook onze afwachtende houding – maar zij is duizend keer sterker dan ik. Ik vind het bewonderenswaardig hoe ze overeind blijft in de muziekindustrie. Het raakte me enorm dat ze me belde.»
HUMO Hoe voel je je nu?
DELVAUX «Goed. Er is zó’n last van mijn schouders gevallen. Muziek raakt me weer, ik kan er weer bij zitten blèten. Ik heb net een nieuwe soulzangeres ontdekt, Lady Wray. Haar nummer ‘Piece of Me’, bijvoorbeeld... Olala. Mocht ik dat nu opzetten, dan bréék ik.
»Nu niemand nog iets van me verwacht, voel ik bijna feestvreugde. Ik zal natuurlijk weleens op Spotify loeren om te zien of mensen naar mijn plaat luisteren, maar mijn leven hangt er niet meer van af.
»Door die druk heb ik in het verleden ook verkeerde keuzes gemaakt. Ik heb bijvoorbeeld singles uitgebracht waarin ik mezelf eigenlijk niet herkende.»
HUMO Heb je het over ‘Come My Way’ uit 2016, een cross-overhit op alle radiostations, van StuBru tot de commerciële zenders?
DELVAUX «Toen ‘Come My Way’ uitkwam, zat ik heel slecht in mijn vel. Mijn beste vriendin had net zelfmoord gepleegd. In die periode was ik redelijk veel aan het optreden. Op een avond, een half uur voor ik op moest, kreeg ik telefoon: ‘Niels, er is iets heel ergs gebeurd.’ Ik ben op de grond gevallen en beginnen te huilen.
»Daarna was ik mezelf niet meer. Mijn hoofd stond absoluut niet meer naar muziek maken. Maar mijn entourage stond dus te trappelen: ‘Kerel, nu moet het gaan gebeuren.’ Ik werd samengezet met een producer uit Parijs (Maxime Tribèche, red.) en in een week tijd hebben we de ep ‘No Ending’ geschreven (met daarop ‘Come My Way’, red.). ‘Come My Way’ verscheen als single, en ik ben die song overal gaan spelen. Het was zó’n succes – gek, eigenlijk. Nog altijd wordt geen enkele song van mij vaker beluisterd op Spotify: er zijn blijkbaar mensen die er iets aan hebben. Zelf vond ik hem niet verschrikkelijk slecht, maar zeker ook niet goed. ‘Blablablue’ is er in wezen een tegenreactie op.»
DE GEVALLEN VAAS
HUMO ‘Blablablue’ is een verzameling sfeervolle popsoulsongs geworden, vaak met melancholische inslag. Toont deze plaat de échte Niels Delvaux?
DELVAUX «De songs op ‘Blablablue’ zijn in de loop der jaren geschreven, van de ‘Blend’-periode tot nu. Ik had er alles samen zo’n tweehonderd, maar veel van die nummers vond mijn entourage niet goed genoeg. Of ze zeiden: ‘Je mag geen retrosoulact worden.’ Ze wilden me in de richting van Bruno Mars duwen.
»Ik heb de plaat gemaakt met Boris, en hij heeft het proces goed omschreven: ‘Er is een vaas op de grond gevallen. Wij zijn alle scherven nu aan het oprapen en weer aan elkaar aan het lijmen.’»
HUMO In ‘I Try’ probeer je om te gaan met de machteloosheid die een nabestaande voelt, naast het alomtegenwoordige gemis.
DELVAUX «Mensen zijn zo hard voor elkaar: dat was mijn grote inzicht na de zelfmoord van mijn beste vriendin. Ik denk dat Stijn Meuris ooit heeft gezegd dat je een lievere mens wordt na zo’n verlies. Je gaat anders kijken naar anderen: misschien is die of die persoon negatief om een réden. ‘I try/You try/Let’s all try a little bit harder’, zing ik. We doen allemaal maar wat, laten we elkaar dus beter proberen te begrijpen. Zelfs de mensen met wie je niet kunt levelen. Ik ben Jezus niet, maar ik vergeef veel sneller dan vroeger.»
HUMO Kun je het verdriet om zo’n verlies delen? Of draag je het uiteindelijk toch altijd alleen?
DELVAUX «Ik voelde me enorm eenzaam toen het net gebeurd was, ook in mijn band. Iedereen is lief voor je, maar niemand anders kan het vatten – dat ís gewoon zo. En of je het nu wilt of niet, je wordt opgezadeld met schuldgevoeIens. Het duurt een hele tijd om dat allemaal een plaats te geven. Ik denk oprecht dat het helpt om er met anderen over te praten, iets wat ik in het begin moeilijk vond. Ook al voel je je dan nog altijd alleen, of hoor je niet wat je wilt horen, je hebt het tenminste geuit. Het helpt.
»Ik begin niet bewust aan een nummer als ‘I Try’. Eerst zing ik fonetische nonsens, dan sluipen woorden en gedachten in de song. ‘Let’s all try a little bit harder’ is intussen ook een soort mantra voor me geworden, misschien zelfs een beetje gratis therapie. Ik wil gewoon dat we allemaal wat liever zijn voor elkaar.»
HUMO Opener ‘Money’ bezingt een klassiek thema in de soul: platzak zijn. De allereerste Motown-single, van Barrett Strong, ging er al over. Is jouw ‘Money’ spielerei of uit je leven gegrepen?
DELVAUX «Het is altijd ploeteren geweest om rond te komen met Delv!s. Ik ben er trots op dat ik altijd met een volwaardige band ging spelen, maar daardoor bleef er niet veel over. ‘Blablablue’ is ook met redelijk wat instrumenten opgenomen, wat niet goedkoop was. Tijdens de coronacrisis hebben we twee keer gedacht dat we konden gaan spelen, vorige zomer op Pukkelpop bijvoorbeeld, maar dat viel telkens in het water. Maar ik moet dan wél de repetities betalen. Kortom, ik zit met wat schulden.
»De financiële druk – dat ik dingen moest beginnen te maken die geld opbrachten – heeft ook meegespeeld in mijn beslissing om te stoppen.»
HUMO In ‘Brother’ kaart je andermaal machteloosheid aan: hoe je iemand met psychische problemen niet altijd kunt helpen, hoe graag je dat ook wilt.
DELVAUX «Iemand in mijn directe omgeving heeft twee jaar geleden een psychose gekregen. Het gaat goed nu, maar toen was die persoon helemaal de pedalen kwijt. Ik wilde helpen, maar ik was de eerste die aan de kant werd geschoven. Dat gebeurt wel vaker met mensen die het hardst proberen te helpen. Ik werd zelfs gezien als de boeman. Om die vriend te beschermen heb ik de tekst uiteindelijk herschreven. Het is nu alsof ik zelf een psychose doormaak: ‘There’s something inside my head’.
»Onlangs heb ik weer afgesproken met die vriend. Onze vriendschap heeft een deukje gekregen – we kennen elkaar al van op school – maar ik denk dat het goed komt.»
DE DIKSTE VAN DE KLAS
HUMO Voor de buitenwereld heb je als Delv!s veel mooie dingen gedaan, de voorbije tien jaar. Zijn er ondanks alles ook mooie momenten geweest voor jou?
DELVAUX «Ja, natuurlijk. Ik ben ook dankbaar, hè. Ik kijk nu met een zekere weemoed terug op die periode. Ik ben twee keer in Japan geweest met de band. Ik heb in veel voorprogramma’s mogen spelen – bij Betty Wright, Alice Russell, Jamie Lidell… – en blijf daar supertrots op. Met Jamie Lidell heb ik backstage een goed gesprek gehad over muziek en falen. En aan een show beginnen en op het podium duizenden mensen voor je zien – zoveel lijken het er altijd, hoe groot een zaal ook is – is fantastisch.»
HUMO Ben je ook trots op ‘Blablablue’?
DELVAUX «Dat ben ik, ja. Maar ik hoor intussen ook dingen die beter hadden gekund. Het is goed dat de plaat nu uitkomt, anders zou ik wéér allerlei details willen veranderen.»
HUMO Stop je nu alleen met Delv!s of met muziek maken tout court?
DELVAUX «Alleen met Delv!s. Ik zal muziek blijven maken, maar op míjn manier. Onlangs las ik een interview met de Amerikaanse jazzpianist Chick Corea, die ooit zei: ‘Je moet muziek maken waar je gelukkig van wordt.’ Daar gaat het toch om?
»Gelukkig stopt mijn moeder me soms iets toe, maar ik zal een halftijdse job naast de muziek moeten zoeken. Ook op dat vlak blijf ik een dromer: ik ga een speciale frituur opendoen, denk ik dan, met speciale frieten. Of pizza’s bakken. Heel ambitieuze plannen in mijn hoofd – maar meestal komt er niks van (lachje).»
HUMO Weet je al welke muziek je in de toekomst zult maken, en onder welke naam?
DELVAUX «Een naam heb ik nog niet, maar er zijn duizend-en-één dingen die ik nog wil doen. Ik wil een houseplaat maken én ik wil solo langs de culturele centra trekken. Vroeger verschool ik me live achter de band, en daardoor ben ik wat lui geworden. Een publiek proberen te boeien met alleen mijn stem en mijn gitaar: dat is voor mij nu dé uitdaging.
»Er is één nummer op de plaat dat weleens de basis kan zijn van wat ik ga doen, het akoestische ‘Baby Blue’.»
HUMO Waarin je zingt: ‘I love giving myself the blues’. Het zou weleens je intentieverklaring kunnen zijn.
DELVAUX «Ik ben niet ongelukkig, maar ik zal mijn blues altijd meedragen. Vroeger was ik altijd de dikste van de klas. Wat veel dikke mensen doen – en wat ik ook heb gedaan – is de vrolijke, grappige dikke uithangen. Ik kon dat goed, maar dat wás ik niet. Ik zit graag in een hoekje waar ik niet te veel aandacht krijg.
»Ik zit hier nu thuis iedere dag te jammen. Opnieuw beginnen, ik kijk er echt naar uit.»
‘Blablablue’ verschijnt op 25 februari bij Because Music.
