'Een drummer met een banaan als penis? Ik heb al gekkere dingen gezien'

'Too country for rock-'n-roll and too rock-'n-roll for country,' verzuchtte haar platenfirma ooit, maar dat heeft Lucinda Williams niet tegengehouden om een mooie carrière uit te bouwen. Met songs waarin ze - met een in whisky en nicotine gelooide stem - de botte waarheid verkiest boven de elegante leugen: ze zingt over hoe ze antidepressiva slikt en hoe foute vriendjes haar slecht hebben behandeld. Een unieke vrouw, met een unieke nieuwe plaat: 'Good Souls, Better Angels'.

HUMO Eerst de onvermijdelijke vraag: waar en hoe beleef jij de coronacrisis?

LUCINDA WILLIAMS «Thuis, in Nashville. Mijn man Tom en ik passen de quarantaineregels strikt toe: we zijn al twee maanden niet meer buiten geweest. Geen bezoekers ontvangen is voor ons iets makkelijker dan voor anderen: onze ouders zijn dood en we hebben geen kinderen. Netflix is onze nieuwe religie, we bingewatchen alle series.»

HUMO Beveel ons eens iets aan?

WILLIAMS «Al Pacino is fenomenaal in 'Hunters', over overlevers van de Holocaust die na de Tweede Wereldoorlog jagen op ondergedoken nazi's. 'The Americans' is ook geweldig. Die reeks gaat over Russische dubbelspionnen tijdens de Koude Oorlog.»

HUMO Mijn vriend Vladimir Poetin zegt me dat er geen Russische spionnen zijn.

WILLIAMS «Oh, right (lacht). Wie ben ik om de beste vriend van Trump tegen te spreken?»

HUMO Je zegt het niet letterlijk, maar het lijkt duidelijk dat Trump het onderwerp is van 'Man Without a Soul', de eerste release van je nieuwe plaat.

WILLIAMS «Ook het nummer 'Bone of Contention' gaat over die eikel. Het was een ouwe song die ik nog had liggen van toen George W. Bush aan de macht was. Toen ik hem herbeluisterde, moest ik vaststellen dat wat ik toen zong over Bush óók geldt voor Trump. (Zucht) Verandert er dan nooit iets?»

HUMO Ook 'Pray the Devil Back to Hell' is toepasbaar op Trump. Goeie titel. Is dat een bestaande frase in de Amerikaanse kerken, of heb je die zelf bedacht?

WILLIAMS «Ik kan me niet voorstellen dat ik de eerste ben die het zo formuleert. Met het nummer wil ik vooral duidelijk maken dat de goede krachten altijd tegengas moeten geven. Slechte krachten slapen nooit. Slechtheid is als een onkruid: als je even laat betijen, begint het te woekeren. Vrede is niet vanzelfsprekend, het is een kwetsbare toestand die constant gevoed moet worden.»

HUMO Ik had jaren geleden nog nooit van jou gehoord. Tot Lou Reed vlak voor een interview plots zijn hand opstak, om me het zwijgen op te leggen, en vervolgens naar de radio wees. Hij bleef zwijgen tot de song gedaan was en zei dan: 'Dat was voor één keer géén plastic. Dat was Lucinda Williams. Onthou die naam.'

WILLIAMS (emotioneel) «Echt? Oh boy, ik moet huilen.

»Ik heb Lou ooit eens heel kort ontmoet in Los Angeles. Daarna heb ik hem nooit meer gezien, al heb ik later wel nog op een herdenking voor hem gespeeld. Laurie Anderson (Lou Reeds vrouw, red.) had me uitgenodigd. Maar toen heb ik amper met haar kunnen praten, er waren zoveel andere artiesten... O, ik ben zo blij met jouw verhaal, you just made my year.»

HUMO Als wat Lou zei het grootste compliment was dat je ooit kreeg, wat was dan de grootste belediging?

WILLIAMS «Helemaal in het begin speelde ik het voorprogramma van Ted Nugent. Die zei over mij: 'She's just another pussy with a guitar.' Maar ja, Nugent is een extreemrechtse wapenfreak, vrouwenhater en racist die zong over seks met minderjarigen, dus ik lig niet echt wakker van zijn mening.»

HUMO Het eerste dat me opviel aan je nieuwe cd, is: wat een geweldige groep. Kun je uit het karakter van je muzikanten hun instrument afleiden, en vice versa?

WILLIAMS «Hmm, ik geloof het wel. Drummer Butch Norton (mede-oprichter van Eels, red.) is een groot kind. Hij is graag het centrum van de aandacht. Zijn gevoel voor humor is ook apart. Hij stak ooit een banaan door z'n halfopen ritssluiting. Op het podium. En hij positioneerde zich zo dat alleen ik het kon zien, in een poging om me uit mijn evenwicht te brengen.»

HUMO Is het gelukt?

WILLIAMS «Honey, je wilt de ziljoen dingen niet weten die ik al heb gezien die vele malen choquerender waren.

»Mijn andere muzikanten zijn Stuart Mathis op gitaar en David Sutton op bas. Ik ben ontzettend blij met hen: alles wat ze spelen, klinkt gekwetst en doorleefd. Ik kan me tegenwoordig de duurste sessiemuzikanten veroorloven, maar ik heb er geen nood aan, mijn trio is perfect.»

HUMO Je brouwt ruige countryrock, maar mijn favoriet is het sfeervolle 'Good Souls'.

WILLIAMS «Dat is een pleidooi voor decency. Fatsoen, goedheid, eerlijkheid, positieve normen en waarden... Alles waar het de maatschappij en de politiek aan ontbreekt. We hebben betere engelen nodig. Mensen op wie je kunt bouwen. Ik sta niet alleen in de hoop dat de coronacrisis dat besef in herinnering brengt en ons op één of andere manier wekt. Het is op vele vlakken vijf voor twaalf.»

HUMO Als ik je muzikale cv moet samenvatten, zou ik zeggen: die vrouw heeft geleefd, en dat leven was lang niet altijd aangenaam. Heel wat van je songteksten doen vermoeden dat niet de meest evenwichtige en vrouwvriendelijke heren jouw pad hebben gekruist.

WILLIAMS «Ik ben nu al ruim tien jaar gelukkig getrouwd, maar ik heb vroeger een reeks foute vriendjes versleten. Eentje sloeg me. Een andere nam cocaïne en heroïne. Een derde dronk alleen whisky, maar die gaf hem een kwaaie dronk. Mijn eerste grote liefde bleek nog zeven andere liefjes te hebben. En toch maakte hij zich van kant. Niet alleen 'Wakin' Up', maar ook 'Buttercup', 'Jailhouse Tears' en 'Sweet Old World' verwijzen naar al die gasten. Je ziet, een artiest lijdt nooit voor niets: ik hou er altijd wel iets nuttigs aan over.»

HUMO Jouw vader, Miller Williams, was dichter. Indertijd las hij zijn gedicht 'Of History and Hope' voor op de inhuldigingsplechtigheid van president Clinton. Je zette zijn gedicht 'Compassion' op muziek. Wat heeft hij jou bijgebracht?

WILLIAMS «Hij was een grootmoedige, zachtaardige man. Passie en compassie vormden zijn kompas. Hij zei altijd: 'Apathy is the kiss of death. Word nooit blasé, blijf verwonderd.' Hij kreeg alzheimer. Voor iemand die een leven lang voor Het Woord had geleefd, was dat een enorme kwelling.»

HUMO Jij hebt in het voorprogramma van Bob Dylan gespeeld. Wat verbaasde je het meest aan zijn werkmethode?

WILLIAMS «Kijk, ik verafgood Bob. Maar... Ik heb toch al een paar verhalen gehoord over hoe bot hij zijn werknemers soms behandelt. Zijn gitarist John Jackson werd op staande voet ontslagen, omdat hij de meester durfde tegen te spreken. Bob wilde op een gegeven moment een song van Jimi Hendrix coveren en daarbij zelf lead guitar spelen. Waarop Jackson tegenwierp: 'Euh, Bob, ik ben toch ingehuurd als leadgitarist? En, met alle respect, maar...' Het is hilarisch en het typeert de provocateur die Dylan is: hij heeft vele talenten, maar leadgitaar spelen is er niet één van. En het ging dan nog om een song van Jimi Hendrix, één van de beste sologitaristen aller tijden! Maar de volgende ochtend zei de tourmanager: 'Je hoeft niet op de bus te stappen, je bent ontslagen.'

»Ik hoop dat ik nooit zo word, dat mijn entourage bang is om iets verkeerds te zeggen. Mijn muzikanten plagen me dagelijks, en moge dat nog lang voortduren.»

HUMO Ik heb gelezen dat er ooit een vrouw werd gearresteerd tijdens één van je concerten, omdat ze in het publiek masturbeerde. Nou!

WILLIAMS (lacht) «Ik heb het zelf niet gezien, ik heb na afloop het relaas gehoord van de organisator en de politie. Het gebeurde in The House of Blues in New Orleans - een stad waar ze nochtans het één en ander gewend zijn. Wat ik heerlijk vond, was dat de security haar roepend en stampend heeft moeten afvoeren: ze protesteerde luidkeels omdat ze nog niet klaargekomen was. Iedereen die ooit vlak voor een orgasme is moeten stoppen, kent dat gevoel van opperste frustratie (lacht).

»Ik heb nog eens zoiets meegemaakt, lang geleden in Dublin. Daar was het een dronken man die tijdens mijn optreden zijn kleren uitdeed en naakt begon te dansen. Ierland was toen nog een heel katholiek land, maar toch heeft niemand toen de vrije expressie van die man ook maar enigszins belemmerd.»

HUMO Amen!

'Good Souls, Better Angels' is uit bij Highway 20 Records.