Frederick 'Toots' Hibbert, patroonheilige van de reggae, overleden

Frederick 'Toots' Hibbert is vannacht op 77 jarige leeftijd overleden. De reggaezanger werd eerder opgenomen in het ziekenhuis door een besmetting met Covid-19. Vlak daarvoor sprak Serge Simonart hem nog uitgebreid over zijn nieuwe plaat en zijn droom om nog eens op tour te gaan. Herlees dit interview hieronder.

Toen Toots in 1968 zijn single 'Do the Reggay' uitbracht, was hij de eerste die het woord 'reggae' in een populaire song gebruikte en verhief hij het meteen tot de merknaam van een muziekgenre. Goed een halve eeuw later is er de nieuwe plaat 'Got to Be Tough', en die klinkt nog steeds zeer behoorlijk, mede dankzij bijdragen van Ziggy Marley, Sly Dunbar en Zak Starkey.

Zoals dat gaat in Coronaland, praat ik met Toots via een telefoonlijn. Hij zit in Jamaica en ik word in New York met hem verbonden door een assistente die stipt is namens Toots, die er zelf een eigen tijdrekening op nahoudt, getuige het feit dat hij ooit vier uur te laat in Torhout arriveerde voor het toenmalige Torhout-Werchter. Het middeleeuwse Jamaicaanse telefoonsignaal, Toots' vaak warrige antwoorden in Jamaicaans patois ('Trenchtown' klinkt als 'Chenstn') en zijn hoge leeftijd helpen de zaak evenmin vooruit. Bovendien geeft hij overal en altijd dezelfde antwoorden, ook al stel ik andere vragen. En hij is naar verluidt meer gesteld op vrouwelijke interviewers.

HUMO Dag Toots. Dit is een telefonisch gesprek. Ik ben een zeer aantrekkelijke jonge vrouw, dus ik neem aan dat je mijn vragen zeer bereidwillig zal beantwoorden...

TOOTS «Ha, beautiful! Een jonge aantrekkelijke vrouw met een mannenstem! Wat wil je weten?»

HUMO Ik herinner me twee uitstekende concerten van jou. Tragisch dat je niet kunt touren voor je nieuwe plaat 'Got to Be Tough'. Of was je vorige tournee echt je afscheid?

TOOTS (verontwaardigd) «No, man! Me don't stop. Never! Ever! Hoe kom je daarbij?!»

HUMO Euh... Omdat je vorige tournee in de Benelux werd aangekondigd als je afscheidstournee.

TOOTS «No, no, no, no, no! Ik zal nooit stoppen met optreden. Volgend jaar kom ik naar Europa, virus of geen virus!»

HUMO Wat ik me herinner van de concerten die ik van jou zag, is dat je soms reggaesongs als '54-46' of 'Funky Kingston' halfweg plots dubbel zo snel speelde. Dan werd reggae een soort opgefokte ska. Héél aanstekelijk en dansbaar.

TOOTS «Dat heb ik van de gospel. Ik heb in mijn kindertijd en jeugd vaak gospel gezongen, en tijdens kerkdiensten doen ze dat vaak om de gelovigen op te hitsen. Quicker! Faster! Hallelujah, praise the Lord!»

HUMO Aan wie dacht je toen je de tekst van je nieuwe song 'Stand Accused' schreef?

TOOTS (lange stilte)

HUMO Of tot wie richt je je?

TOOTS (nog langere stilte) «Ik denk altijd aan mijn kinderen en aan mijn toekomst, en aan de reggaefans over de hele wereld... Van Jamaica tot Europa!»

HUMO In die song zing je 'Out of good comes evil, out of evil comes good'. Dat klinkt goed, maar is het waar? Geef eens een voorbeeld van hoe uit goed slecht voortspruit?

TOOTS «Uit goed kan nooit slecht voortspruiten!»

HUMO Dat dacht ik ook, maar dat is niet wat je zingt...

TOOTS «Omdat de mensen het niet verstaan! Beschuldig mij maar omdat ik van mensen hou, het is een beschuldiging die ik graag aanvaard. Dat zing ik. Kinderen zijn belangrijk!»

HUMO Heel wat van jouw songs zijn odes aan vrouwen. Muziek maken en de roem die daarmee gepaard gaat, zijn vaak een glijmiddel in het verleidingsproces. Geldt dat ook in Jamaica, of zijn Jamaicaanse vrouwen te nuchter om daarvoor te vallen?

TOOTS «Soms. Sommigen... Roem kan ook een nadeel zijn. Roem en geld zijn als honing, daar komen insecten op af! Ik moet op mijn hoede zijn. Mijn nieuwe plaat heet 'Got to Be Tough'. Dat geldt voor mannen én vrouwen. Iedereen moet opkomen voor zijn of haar rechten.»

HUMO In 'Just Brutal' zing je: 'I don't know what the world is coming to.' Ik was twee keer in Jamaica en bepaald veilig leek het me daar niet. En in de teksten van je nieuwe plaat komen de veelzeggende woorden 'brutal', 'tough', 'fighting', 'shooting', 'warning' en 'killing' in totaal 48 keer voor. Wat is het meest brutale dat je recent hebt gehoord in Jamaica?

TOOTS «De situatie is verbeterd. But trouble everywhere, always. Eén heethoofd volstaat om de sfeer te verpesten. En waar drugs zijn, is geld. En waar geld is, zijn er overvallen en oplichterij. Maar de hele wereld is er slecht aan toe, it's brutal everywhere.»

HUMO Tegen wie praat je als je zingt 'Good thing that you call'?

TOOTS «Een goede vriendin. Een vrouw dus. Zij belde mij altijd. En toen belde ze een hele tijd niet. En toen weer wel. En ik zei: 'Goed dat je belt.' Vandaar. Begrijp je?»

HUMO Euh, ja. Jouw muziek reist al meer dan een halve eeuw de wereld rond. Wat is het raarste verhaal dat je ooit hoorde over één van je songs?

TOOTS «Yes. All the time it happens like that, all over the world, bring people together (lange stilte).»

HUMO Euh... Wat is voor jou de kracht van muziek?

TOOTS «Muziek is het fundament en de motor van de liefde. Muziek verenigt - black or white, no matter.»

HUMO Ik hoorde jouw muziek voor het eerst toen ik 13 jaar oud was en ik een plaat kocht van Robert Palmer. Hij woonde toen op Barbados en coverde jouw song 'Pressure Drop'. Hij stierf veel te vroeg. Hoe herinner jij je hem?

TOOTS «I adored him! Cool guy! Hij was een lieve, grappige, slimme man. No bullshit. Hij was écht en oprecht. Hij gaf me ook meteen geld, alle rechten. Eerlijkheid is zeldzaam, gulheid zelden vertoond! Robert is al lang dood, maar ik leef nog. Ik ben nog fit, hoor. Ik fitness dagelijks, ik zwem en ik boks!»

HUMO Hoe is het met je gezondheid? In 2013 gooide iemand tijdens een optreden een fles vodka tegen je hoofd.

TOOTS «Dat is geschiedenis. Ik ben beter. Het heeft wel lang geduurd. Ik was lange tijd duizelig en verward.»

HUMO Jamaicanen zingen vaak over de geneugten van the herb, marihuana. Zelf heb ik nog nooit drugs gebruikt, ik vind ze ongezond en vies, en ik wil niet indirect verantwoordelijk zijn voor het geweld waarmee drugs worden verhandeld. Heb ik iets gemist?

TOOTS «No! Zelf rook ik niet. Nooit. Gezondheid voor alles. En focussen is beter dan zweven.»

HUMO Als mijn pubervriendjes vroeger rookten, zei ik: 'Ik heb geen drugs nodig, muziek is mijn drug.' En seks, natuurlijk.

TOOTS «Me too, makes two of us! Ik drink ook geen alcohol. Je mag het lichaam dat God en de natuur jou schonken niet misbruiken.»

HUMO Keith Richards heeft een huis in Jamaica, niet ver van waar jij woont. Zien jullie elkaar soms?

TOOTS «Sure. Our hobby is hug each other and talk about music. Keith zong ook mee op mijn 'True Love'-plaat. Hij heeft me ook uitgenodigd in zijn andere huis, in Californië. Daar spelen we meestal biljart. We play pool because we don't want to be no fool... (lacht)

»Mijn vriend Keith doet alles wat ik vraag. Maar ik vraag niet veel, want hij is een vriend. The Rolling Stones zijn allemaal gek op mijn song 'Monkey Man'. Ik heb Mick (Jagger, red.) er al op zien dansen, gek gezicht, hoor, crazy, crazy (lacht).»

HUMO Voor je nieuwe plaat 'Got to Be Tough' heb je samengewerkt met Ziggy Marley, zoon van Bob. Jij hebt Bob goed gekend. Welke herinnering komt meteen in je op als ik zijn naam vernoem?

TOOTS «Good vibes, man. Samen eten, samen zwemmen, samen voetballen. Praten over gevaren, over hoe het beter moest op ons eiland. Praten over hoe je ervoor zorgt dat je niet wordt opgelicht door gewetenloze zakenlui. Veel gelachen. We waren ook competitief: als ik een goeie song had, wilde hij ook zoiets maken. Ik probeerde hem te overtroeven. Maar altijd met liefde. Ik had een song die 'Redemption Song' heette voor hij de zijne maakte. (Zingt) 'I got to pray with all my heart while I sing redemption songs.' Dat herinner ik me over Bob. Them things will never leave I. Het is heel gepast dat Ziggy nu meezingt op 'Three Little Birds'. 'Yeah, uncle!' riep hij toen ik het hem vroeg. He call me uncle.»

HUMO Dank je voor het gesprek, Toots...

TOOTS (eeuwig de zakenman én de trotse vader) «Wacht, mensen moeten ook luisteren naar mijn kinderen, die zingen ook! Ik heb hun alles geleerd, dat een song een waargebeurd verhaal moet bevatten - het moet niet waar zijn, maar het moet waar lijken! - en dat de tekst en de melodie crescendo moeten gaan... Mijn dochter Leba zingt héél goed. En mijn kleinzoon King Trevy rapt! En mijn andere dochter Jenieve zingt ook, vooral gospel. Allemaal grote talenten. Check 'm out!»

HUMO Bijna vergeten: jij kunt jodelen. Een Jamaicaan die jodelt! Waar heb je dat in godsnaam geleerd?

TOOTS (jodelt een eind weg) «In de kerk. Eens geleerd, nooit verleerd (blijft jodelen tot de assistente de verbinding verbreekt).»

'Got to Be Tough' van Toots & the Maytals is nu uit bij BMG.