Het beste en slechtste van BRDCST: ‘Pas op, ik breng 27 songs in 40 minuten’

Is al wie op het driedaagse experimentele muziekfestival BRDCST optreedt een elitaire, de wereld met de eigen navel verwarrende plaaggeest of blaaskaak die zich boven de massa verheven voelt? Uiteraard niet, ’t is zelfs eerder andersom: wie alleen overdag naar Stubru, Willy of Klara luistert en ’s avonds - als die zenders andere muziek draaien - verslaafd is aan talkshows op tv, dié zal veel te snel iets speciaal of excentriek vinden. Trouwens, er werd in de AB – daar vond dat feestje plaats - niet minder of meer gelachen, gepogood en gedronken dan op elk ander festivals. Speciaal voor u op een heel lange rij gezet: het beste en het slechtste van BRDCST.

De headliner (van dag 1)

James Holden (★★☆☆☆) viel tegen. Holdens ‘The Inheritors’ van 2013 was een ruige, hobbelige weg. Voor ‘The Animal Spirits’ uit 2017 had hij zichzelf een dogma opgelegd: als er aan een track gerepeteerd was, werd er niks meer aan toegevoegd, ook geen overdubs. Tijdens de lockdown is hij opnieuw beginnen prutsen en prullen, en herinnerde hij zich het verlangen uit zijn tienerjaren om een raver te worden. Dat leidde tot ‘Imagine This Is a High Dimensional Space of All Possibilities’: een serieuze mondvol en volgens Holden zijn meest naïeve en minst cynische plaat. Het was die plaat die we live vooral te horen kregen: een terugkeer naar de dansvloer, maar er werd in de AB amper op gedanst. Holden kwam met videobeelden recht uit een prentenboek en met veldopnamen van spreeuwen en houtduiven - ik heb het zelf opgezocht. Hij legde ook carbonpapier onder een bekende rave-track van The Future Sound Of London, had van zijn haar een man bun gemaakt… en hij had zijn begeleidingsgroep gehalveerd tot een percussionist en een saxofonist, wellicht omdat touren na de Brexit duurder is geworden. Maar ja, in 2018 was er wél nog een tweede blazer en een echte drummer bij. Hulde aan Holden omdat hij zijn tunes nog steeds niet vol propt met kick-drums, maar dit gekabbel ging zo hard nergens naartoe dat ik op den duur naar het neanderthaler-gebonk van die kick-drums stond te hunkeren.

Postpunk is niet dood (1)

DEADLETTER (★★★½☆) groeide op in kleine dorpjes in East Yorkshire en zijn vanuit Londen de wereld aan het veroveren. Een zin uit het refrein van hun straffe single ‘Weights’ vertelt het halve verhaal: ‘Life imitates art, they say, in which case art must be bitter and grey.’ Maar DEADLETTER - een grote, robuuste, energieke band - laat zich door zulke inzichten niet verpletteren. Ze bestuderen de excessen van de samenleving, maar willen ze ook gretig beleven. ‘Pop Culture Connaisseur’, de opener in de AB Club is geeneens halverwege en hun zanger bevindt zich al in het publiek. Truitjes worden uitgetrokken. Er staat een ferme madam aan de sax en de koeienbel. De tekst van het refrein doet aan The Fall denken. Frontman Zac zegt na een zoveelste sprong in het publiek: ‘We can smell you now, Brussels’. En dan zijn hun kleppers ‘Fit For Work’ en ‘Binge’ daar. Rock Herk in Herk-de-Stad en het Absolutely Free Festival in Genk geven hen dit jaar bad, brood en bed in ruil voor een concert. Niet twijfelen, gewoon gaan!

Postpunk is niet dood (2)

Ambassade (★★★½☆) is Nederwave en coldwave, maar dat is ook postpunk. Wij horen in de AB een kort sampletje met ‘Helemaal niet, nee!’ en weten ondertussen dat het uit ‘De elitetheorie’ komt, een nieuwe song uit Ambassades tweede ‘The Fool’. ’t Is een intrigerende sample van een politicus die het heeft over katholieke mensen die ‘vandaag naar de vroegmis gaan en morgen in staking’. Jaren ’60, gok ik. Het thema van Ambassades goeie nieuwe plaat: hoe men religie gebruikte om macht te verwerven. Maar wij waren vooral blij dat er ook een paar oudjes bij waren om op te hupsen. ‘Duistre Kamers’ komt uit een tijd waarin de Bende Van Nijvel geeneens was opgericht. Die song met ‘Verloren ben jij / je zorgen opzij’ is altijd goed. En ‘Verwijder jezelf’, hun meest opgefokte tune, is een perfecte concertafsluiter.

Als zij het doen lijkt het allemaal zo makkelijk (1)

In het achterzaaltje van café de Bonnefooi - aan de kant van het AB-café oversteken in de Steenstraat - was het ook BRDCST. De muziekliefhebbers waren er jonger, Kleine Crack & Slagter (★★★☆☆) gaven present. Crack is een rapper, maar zijn gedachten zitten bij punk en horror. Crack gaf Kortjakje een evil twin met de naam Kortcrackje, en begroet ons met ‘Pas op, ik breng 27 songs in 40 minuten’. De Antwerpenaar stelt Brussel gerust: ‘We zijn een beetje in your face en agressief, maar het komt met veel liefde’. Crack is meer amuse- dan experiment, maar is wel goed voorbereid. En er zit vaart achter zijn show. Voorbeeld van een ultra-korte bindtekst: ‘Als ik ‘What’s up’ zeg, zeggen jullie ‘What’s up’. Waarna een korte punkrapsong begint met in de tekst alleen ‘What’s up’. Nog eentje? ‘De volgende tekst is simpel: 1 gram 2 gram’. Als Crack zijn collega Roy van de VHS-crew voorstelt, wordt de tekst ‘De Roy, de Crack / De Roy, de Crack / De Roy, de Crack’. Als hij rapt dat hij heel de tijd vermomd over straat loopt, heeft hij net zijn horrormasker afgezet. Dat deze Antwerpenaar soms klinkt als de kettingrokende Kriske Toebak uit ‘De Ideale Wereld’ maakt het allemaal nog beter.

Als zij het doen lijkt het allemaal zo makkelijk (2)

Skerrie Sterrie en Vuige Muis van LIONSTORM (★½☆☆☆) willen een vuilgebekte queer rap-act zijn. Ze krijsen, roepen, hebben hun apparatuur niet onder controle en beginnen te vertellen over een track die in Londen is gemaakt, maar niet meteen zal uitkomen: ‘We kennen er de tekst eigenlijk nog niet helemaal van’. Tja, breng ‘m dan nog niet! Het geschreeuw en de verlangens kwamen nochtans wel prima naar boven in één goed geplaatste en herhaalde zin: ‘Ik ben vie-ie-ie-ie-ie-ies / Adem door je mond’. Volgende keer een betere dag en wat meer bezieling.

Ontroerend hard (1)

Op zaterdag ging gitarist Steve Gunn in de AB Box met zijn akoestische gitaar in gesprek met de jarige pianist David Moore. Wondermooi! (★★★★☆) Later die dag vocht Gunn in de Club elektrisch een gevecht uit tegen saxofoniste Zoh Amba. Ook ★★★★☆. Zolang Gunn sierlijk tokkelde en pingelde, toeterde Amba nog vrij rustig. Het viel op dat deze 22-jarige vrouw, die in Tennessee opgroeide bij een tienermoeder, op haar hardst en best was als Gunn van zijn gitaar een voorhamer maakte om haar mee te lijf te gaan. Dan kwamen onze nekhaartjes omhoog. Er bestaat veel free jazz die niet vrij aanvoelt. Die van Zoh Amba doet dat wel.

De headliner (van dag 2)

Kode9 - eigenlijk Steve Goodman - verkaste een dikke 20 jaar geleden van Schotland naar Londen omdat alle muziek die hij toen draaide van daar kwam. Hij heeft er altijd van gehouden om in z’n eentje naar clubs te gaan. ‘Optreden’, zei hij, ‘is gewoon een excuus om in een donkere ruimte te gaan staan met luide muziek’. Zijn nieuwe plaat heet ‘Escapology’. Wat ik van de video met game-beelden heb onthouden: ‘Ontsnappingskunst: ja! Escapisme: nee!’ Eigenlijk begon het feest pas echt toen Kode6 aan deel 2, zijn dj-set, begon. Amen breaks, jazz, reggae, jungle, alles kwam overdonderend en hectisch. Kode9 (★★★½☆) was de in your face-muzikant die James Holden op geen enkel moment was.

Als zij het doen lijkt het allemaal zo makkelijk (3)

Als je te laat was voor Taqbir (★★★☆☆), die op alle BRDCST-dagen mochten spelen, had je telkens een grote schoenlepel nodig om je in de AB Club te wringen. Rauwer, harder en tegendraadser dan de rest van de punkers is Taqbir niet. Black Flag, dat was pas iets. Als een gewone punkgroep een tros tomaten was, smaakte Black Flag naar tomatenconcentraat. Taqbir is gewoon een zoveelste tros lekker punkfruit, en heeft gewoon een Marokkaanse zangeres in de rangen die zich niet om geloofsredenen sluiert, maar omdat ze wil onherkenbaar blijven voor de politie. Bindtekst: ‘This song is about freedom’. Als ik het goed heb, werden alle vier de songs die we kennen gespeeld. Met de lange intro en de tergend trage outro erbij waren we in een kwartiertje rond. Een klok van een stem zoals Poly Styrene van X-Ray Spex heeft de zangeres niet echt, maar punk is van iedereen en de AB-club pogode erop los.

Ontroerend hard (2)

In de bio bij zijn gloednieuwe plaat ‘No Highs’ laat Tim Hecker optekenen dat hij een baken van onbehagen wil zijn tegen de stortvloed aan foute ambient die momenteel in zwang is. Heeft Hecker het over achtergrondmuziek om bij te studeren of te relaxen? Ik heb hem inderdaad nooit zo’n muziek horen maken. Joep Beving en de erven van Erik Satie mogen gerust zijn: in de peaceful piano playlists zal Hecker niet gauw opduiken. Tim Hecker staat voor meeslepende, over de heuvels door het grote bos trekkende bibber-ambient die nergens achtergondmuziek is, maar overal de volledige voorgrond inpalmt. Ik herkende in Brussel - denk ik - de nieuwe tracks ‘Anxiety’ en ‘Monotony’: er is ook een ‘Monotony II’. Ik maakte Hecker eerder al mee in Bozar en de Botanique. De AB veroorzaakt veruit de minste oorklachten.

‘Jazz vraagt. Jazz raakt. Verlost. Verbaast. Viert feest. Verklaart.’ - Jules Deelder

U kent drummer Tom Skinner (★★★★☆) misschien van Sons Of Kemet of The Smile. Het goeie jazzvolk dat hij had meegenomen: Tom Herbert op staande bas, Kareem Dayes aan de oosters klinkende cello, en Chelsea Carmichael en Robert Stillman aan de blazers. Eerst drie songs van Skinners solo-debuut ‘Voices of Bishara’, en daarna vier bewerkingen van tunes vanop ‘By Myself’ van cellist Abdul Wadud uit 1978, een enorme inspiratie voor Skinner. Waar dat bij die vijf mensen allemaal naartoe trok, zeg! Om na veel zoeken te belanden bij iets heel moois en ogenschijnlijk heel simpels zoals de betoverende track ‘The Journey’. Skinner-quote: ‘Het is ons eerste optreden buiten de UK. Of wacht, het eerste buiten Londen. Buiten Noordoost-Londen bedoel ik.’

Ontroerend hard (3)

Ik was niet van plan naar Ichiko Aoba (★★★☆☆) te gaan, maar ze zingt mooi en speelt prachtig gitaar: in de Club hangt een gewijde stilte, en ik ben vooral blij met haar cover van ‘Koko’ van de onlangs overleden Ryuichi Sakamoto. In het pikkedonker van de Bonnefooi hoor ik daarna hoe de jonge, Welshe vrouw Elvin Brandhi (★★★½☆) kleine electronische speeltjes doet klinken als een rattenplaag. Dit moet het meest snerpende geluid zijn dat ik ooit heb gehoord. Laat dit aan de eerste de beste mens horen en die gaat zeggen dat de excentriekeling die dit maakte te kampen heeft met constipatie of breinletsel. Daarna beland ik opnieuw in Japan via Hatis Noit (★★½☆☆), die met pedaaltjes maar zonder begeleiding een paar klokken van stemmen tegelijk laat horen. Hatis Noit heeft ook een golfslag bij die ze opnam in Fukushima. Maar Elvin Brandhi blijft me achtervolgen, ze staat ondertussen te zingen en samen met haar vader kleine speeltjes te manipuleren. Vader en dochter heten samen Yeah You. Er is aan het eind van hun concert geen twintig man in het zaaltje. Maar ontroerend hard it most certainly was.

Ontroerend hard (4)

Slumberland (★★★★☆), eigenlijk Antwerps instrumentenbouwer Jochem Baelus, doet aan de analoge knutselaars van Einstürzende Neubauten denken door geluid te maken met een ressort en een metalen blad. Sainkho Namtchylak, een sexy grijs gemaskerde vrouw van 66 uit het verre Siberië, laat zich door Baelus kneden: haar bijzondere keelklanken komen vooral aan het eind tot hun recht. Ondertussen heb ik over wat Namtchylak zingt en uitstraalt zitten denken: ‘Wat is er precies mislukt?’ En is er iemand van vroeger teruggekeerd? Of is ze een junk en gaat ze daarom amper de deur uit? Op den duur besef je dat er van alles gebeurd is, maar dat je niet hoeft te weten wat precies.

De headliner (van dag 3)

De zwoele diva Gaye Su Akyol (★★★☆☆) laat zich begeleiden door gitaar en drum. Wie een mondje Turks spreekt - en dat geldt voor zowat de helft van de zaal - leeft zich helemaal in in Gaye Su Akyols lessen in sensualiteit. De rest staat een beetje lost in translation mee te genieten.

Als zij het doen lijkt het allemaal zo makkelijk (4)

Niemand binnen Fat Dog (★★★☆☆) ziet eruit alsof hij ooit getennist heeft of veganistisch is gaan eten. Ze sloten BRCST 2023 op zondagavond af met een feestje waarin iedereen in zijn eigen botsautootje reed. Fat Dog is ook moeilijk te googelen: wij kwamen uit bij ‘What is the chubbiest dog in the world?’ Af-schu-we-lijk. Als u aan Fat Dog vraagt waar dat feestje is, roepen ze meteen ‘Hier’. Als u daarna een contract tekent, staat de desgevraagde zaal vanzelf op z’n kop. Fat Dog zijn professionals. Absolutely Free Festival heeft hen al geboekt.

Ook genoten van volgende acts van tweeënhalve ster (★★½☆☆)

Joe Rainey groeide als Native American op in het Red Lake-reservaat in Minneapolis en maakt al sinds de nineties en sinds hij vijf(!) jaar is opnamen van de ceremoniële zang en percussie van powwow-groepen. Het optreden voelde soms als een harde slag in het gezicht, en dat leek de bedoeling. Verder Sarathy Korwar, die met zijn Indiase percussieband de AB Box liet vollopen. En Dienne, die haar lockdown-jaar 2020 aanschouwelijk maakte. Niet vergeten: de zeven Belgen die het vijftig jaar oude ‘Ege Bamyasi’ van de Krautrockers van CAN naar hun hand kwamen zetten. ‘We like it so we play it’, zei hun frontman in de AB. Ain’t that enough?