Het beste en slechtste van Couleur Café, dag 1: De big takeover van de jeugd

Couleur Café is twee grote podia, twee dansvloeren en een mobiele unit die uitrijdt met een eigen soundsystem. Goeie raad in dit bos onder het Atomium: sigarettenpeuken horen in de (pocket)asbakken, met de PayconiqByBancontact-app kun je direct aan de bar betalen en breng gerust je waterfles mee. Couleur Café was helemaal klaar voor dag 1. Maar in de vooravond kwam een waterbommetje de feeërieke plek vol slijk schilderen.

Wij hadden thuis een StuBru-bericht met muziektips van Blck Mamba aangeklikt waarin ze het over het dans-genre amapiano heeft: wewaren in onze keuken zo hard te vinden voor deze traag en elegant op gang komende deep house-tunes uit Zuid-Afrika dat we ons helemaal in het nu waanden. Bleek het om een artikel van twee jaar geleden te gaan. Maar we hebben er geen spijt van dat we bij Blck Mamba eh, zijn gaan aperitieven, wilde ik zeggen, maar ’t was meer: onze regenjas uitwringen. De black stage is wel een mooie dansvloer.

YOUSSOU N’DOUR (★★★½☆)

‘Are you ready for dancing and singing with the king of African pop music?’ Jazeker! Een paar songs ver duikt het prachtige ‘Lima Wessu’ op in een up tempo-versie: dat wil zeggen dat in totaal 14 muzikanten - onder wie twee toetsenisten, vier gitaristen, twee backings en één enkele saxspeler - de meest ingewikkelde ritmes spelen en die toch onwaarschijnlijk licht en dansant kunnen laten klinken. In ‘7 Seconds’ zet de vrouwelijke backing, die we - net als zoveel andere muzikanten - eerder als eens bij N’Dour hebben zien spelen, een verdienstelijke Neneh Cherry neer. ‘Birima’ wordt door iedereen meegezongen. En eens met de armen zwaaien op een festival kan deugd doen. N’Dour zingt ‘New Afrika’ met de sereniteit van een zestiger, en al de rest met het vuur van een twintiger. Wat een showman. En wat een stem!

De percussionisten zijn een muur waar de andere muzikanten proberen in door te dringen. De man die het meeste lawaai maakt, bespeelt het minuscule talking drummetje. Een derwisj rolt zichzelf ondertussen binnenstebuiten en duikt ook over een solerende djembé-speler heen, om zichzelf even later keurig op te vangen met een koprol. ‘Happy’ is de mooie afsluiter. Wel moeilijke filosofische vragen die N’Dour ons stelde: ‘Est-ce que vous êtes là?’ ‘Est-ce que le café est bien coloré?’ ‘Est-ce que vous êtes toujours là?’

KOFFEE (★★★★☆)

Terwijl DJ Nigga Fox op de black stage zijn kuduro-muziek opdrijft tot 140 beats per minute, is op het grote podium de meer laidbacke reggae-princes Mikayla ‘Koffee’ Simpson aan zet. Ik zie Koffee op Youtube naast Chronixx haar song ‘Raggamuffin’ brengen: ze is dan 18. Ik zie haar in 2020 een Grammy ontvangen voor haar ‘Rapture’-ep en in de dankspeech meteen uit het blote hoofd alle andere genomineerden vermelden: zonder hen had ze daar nooit gestaan. En ik zie en hoor nu de 22-jarige Koffee vol zelfvertrouwen ‘Raggamuffin’ brengen voor het veld voor de Green Stage. Wat meteen opvalt: hoeveel jonge vrouwen, die speciaal voor Koffee naar het Ossegempark lijken te zijn afgezakt, die reggae-songs niet van buiten kennen, zeg! Zo makkelijk is dat dat taaltje ook niet. Probeer maar eens: ‘A di reggae music causing the commotion / when di music hit, mi come in like a potion’. ‘X10’ komt met de intro van Bob Marley’s ‘Redemption Song’. ‘Where I’m From’ en ‘West Indies’ zijn kleppers van haar cd ‘Gifted’. ‘Lockdown’ moet voor deze fans op YouTube één van dé pandemie-songs zijn geweest. En ik zit na afloop alleen maar met ‘Toast’ in mijn kop omdat dat de afsluiter was: als Koffee met iets anders was geëindigd, was dat mijn oorwurm bij de zonsondergang geworden. Koffee loste de hooggespannen verwachtingen helemaal in.

DUB STAGE

Wij dachten het ideale moment te hebben gevonden om een beentje te gaan strekken bij de dub stage. Wel, euh, wij hebben in 2019 nog voor de dub-klankkasten staan skanken met een stuk of veertig anderen, maar die tijd is duidelijk voorbij. Wat een hoop volk! We proberen vandaag opnieuw.

ZWANGERE GUY (★★★½☆)

‘Bruxelles arrive, on est serré dans une caisse’, rapte Roméo Elvis in 2016, en hier staan we opnieuw: dit keer opeengepakt voor Gorik van Oudheusden aka Zwangere Guy, die in deze tenue op B-Real van Cypress Hill begint te lijken. Een compliment! Uit een voorin zittend ‘1 uit de 1000’ onthou ik ‘Ik weet nog goe hoe dat ik mijn eerste wip had / een schone dame, veel gevoelens, mooie glimlach’. Het refrein van een grimmiger ‘Gutterlijfstijl’ maakte ook indruk: ‘Gutterguttergutter, tot de dood hier / Gutterguttergutter uit de goot hier / Gutterguttergutter geen emoties’. Een paar typische bindteksten: ’Als ik Titititititi, zeg, zeggen jullie dat ook’. ‘Ik zie daar een paar mensen die nog niet meedoen, en daar ook.’

Mooi moment: ’OG’z’ dat uitloopt in een ode aan de betreurde Arno: ‘Z’étaient chouettes les filles du bord de mer.’ Tegen pogoënde fans vooraan: ‘Geef mijn zeven minuten, dan breek ik mee de boel af.’ In die zeven minuten stelt Guy zich voor als Gorik, wijst hij vanop het podium naar de blokken van Ganshoren waar hij opgroeide, zegt hij hoeveel keer hij hier is geweest en heeft gespeeld. Hij geeft toe zenuwachtig te zijn: vroeger zou hij voor het concert hebben gezopen en geblowd, vandaag is hij al 3 maanden en 18 dagen clean! Hij brengt de machtige tracks ‘Beter Leven’ en ‘Gorik Pt.1’ met alleen wat pianobegeleiding en zegt dan: ‘Tot zover het melige gedeelte van mijn set’.

THE COMET IS COMING (★★★★☆)

Toetsenist Danalogue en drummer Betamax konden op de Green Stage de voetjes wederom niet op de grond houden. Dat had veel te maken met de boomlange saxofoonspeler Shabaka Hutchings die dit ruimteschip van een jazz-act deed belanden in een baan rond een planeet die we nog niet kenden. In ons logboek schreven wij: ‘Sterrendatum 4513.3. Dit is de allereerste groep die ons heeft doen denken aan Rage Against the Machine, Gary Numan, Black Sabbath én John Coltrane. Bombrack na bombtrack bleef dit heerlijke lawaai doorgaan. En iedereen in dit wonderlijke, bomvolle amfitheater bleek nog mee te zijn met de radicale feestjazz met rockaarding ook.’

FALLY IPUPA (★★★½☆)

De heel populaire Congolees Fally Ipupa komt met een straffe groep en indrukwekkende danschoreografieën. Ik weet dat Ipupa bij rumba vertrekt, en zich ook in die traditie plaatst. Ik was, na wat luisteren op Spotify, van plan om zijn muziek bij de zeemzoete liedjes in te delen, maar wat hij live brengt is een wereld even complex als die van Youssou N’Dour, én even luchtig opgediend.

In het naar huis gaan loop ik voorbij de plek waar DJ Maphorisa die typische amapiano-tunes draait die ik via Blck Mamba heb leren kennen. Couleur Café gaat nog twee dagen door, maar één ding staat al vast: deze editie is de big takeover van de jeugd, en de jeugd is - zoals wij allemaal weten - het met geitenkaas, walnoten, honing en rucola belegde volkorenbrood der mogelijkheden.