Het jaar waarin muziek alles veranderde: ‘1971 was fenomenaal’

Wat is het beste jaar uit de rockgeschiedenis? Journalist David Hepworth pleitte met zijn boek ‘1971: Never a Dull Moment’ zo overtuigend voor 1971 dat Apple TV+ een docureeks bestelde over dat gouden muziekjaar. Een kolfje naar de hand van Oscar-winnaars James Gay-Rees en Asif Kapadia, het duo achter ‘Amy’ en de Oasis-documentaire ‘Supersonic’. Zij staken het achtdelige ‘1971: The Year That Music Changed Everything’ in elkaar, met glansrollen voor Aretha Franklin, Joni Mitchell, Jim Morrison, Bob Marley, Neil Young, Iggy Pop en The Rolling Stones.

– Wat maakt van 1971 zo’n fenomenaal muziekjaar?

JAMES GAY-REES «Dat heb ik David Hepworth zelf gevraagd: ‘Waarom heb jij een boek over 1971 geschreven, en niet over pakweg 1969 of 1977?’ Hij somde toen de releases uit dat jaar op: ‘What’s Going On’ van Marvin Gaye, ‘Blue’ van Joni Mitchell, ‘Sticky Fingers’ van The Rolling Stones, ‘Tapestry’ van Carole King, ‘Who’s Next’ van The Who, Led Zeppelin kwam met ‘Stairway to Heaven’, David Bowie met ‘Life on Mars?’ en John Lennon met ‘Imagine’. Bill Withers, Carly Simon, John Prine, America en Billy Joel debuteerden, en Jim Morrison en Janis Joplin brachten hun laatste plaat uit. Ik kon amper geloven dat ál die iconische releases uit één en hetzelfde jaar kwamen.»

– Toeval, of was er meer?

GAY-REES «Er was een wonderlijke dialoog tussen de muziek en de samenleving. Lennon reageerde met ‘Imagine’ op de Vietnamoorlog, zoals veel andere muzikanten, en Marvin Gaye had het op ‘What’s Going On’ over het milieu. De jongeren kwamen massaal op straat en konden rekenen op de steun van de popsterren. We geloven graag dat we de afgelopen vijftig jaar grote stappen hebben gezet, maar we worstelen anno 2021 met dezelfde problemen als in 1971. En behalve enkele rappers houden popartiesten zich daar nauwelijks nog mee bezig.»

– Veel hoofdrolspelers zijn heengegaan, maar Mick Jagger, Paul McCartney, Stevie Wonder, Joni Mitchell en Carole King moeten zich toch nog íéts herinneren van 1971. Waarom brengen jullie dan vooral archiefmateriaal?

GAY-REES «Niet om het onszelf makkelijker te maken, want voor een archieffilm moet je niet alleen jaren graven, zoiets is ook pokkeduur: een fragment uit een oud interview kost al snel duizenden euro’s. Maar we wilden van onze reeks geen nostalgisch terugblikfestijn maken, met ouwe rotten die mijmeren over de tijd van toen. Je moet dat bijzondere jaar kunnen herbeleven, zelfs al ben je in 2000 geboren. De eerste helft van de seventies was ook een hoogtepunt qua mode: de meeste beelden uit die tijd sprankelen.»

– Jullie hebben eerder het leven van Ayrton Senna, Cristiano Ronaldo en Diego Maradona in beeld gebracht. Wie staat er nog op het verlanglijstje?

GAY-REES «We zouden álles laten vallen voor een reeks over David Bowie. ‘1971’ eindigt trouwens met de geboorte van Ziggy Stardust, een nieuw soort rockster. Zo maken ze die niet meer.»

1971
Vanaf 21 mei op Apple TV+