InterviewROSALÍA
‘Het mooiste compliment dat ik kreeg? ‘Jij zingt als een oude vrouw’’
Rosalía: dat jeugdige accent aigu'tje in haar naam staat vast voor haar pijlsnelle opmars. Precies één jaar geleden schudde ze Rock Werchter dooreen als kletterende castagnetten. Sindsdien besteeg ze het podium van de Grammy's (de eerste Spaanse die dat kan zeggen) en bestormde ze met behulp van Travis Scott ('TKN') voor het eerst de Amerikaanse Billboard Hot 100. En toch tijd kunnen maken voor Humo! 'Ik kan álles. Behalve basketten misschien.'
HUMO Nu je de creatieve partners voor het uitkiezen hebt: met wie zou je echt graag samenwerken?
ROSALÍA «Ik weet niet hoe jij tegenwoordig naar hem kijkt, maar ik blijf houden van Kanye West. Ik hou ook van Frank Ocean, Kendrick Lamar en Playboi Carti, en aan de andere kant van het muzikale spectrum: Bon Iver, Brian Eno, Caetano Veloso... Maar eigenlijk zijn er hónderden artiesten die me inspireren.»
HUMO Hoe verliep de samenwerking met Arca op haar nummer 'KLK'?
ROSALÍA «Dat was... bevrijdend. Normaal ben ik betrokken bij elk facet van het creatieve proces, van productie over het artwork tot de videoclip. Maar dit was niet mijn nummer en dus kon ik dat loslaten: ik kon mij daarentegen volledig smijten in het wonderlijke universum van Alejandra (Ghersi, echte naam van Arca, red.). Terwijl ik op tournee was, stuurde zij een nummer door, maar ik had geen opnamemateriaal bij de hand. 'Gebruik dan je telefoon!' Ik ben wat beginnen te improviseren op mijn smartphone, en die probeersels heb ik haar gestuurd via WhatsApp: zo staat mijn bijdrage ook op de plaat (lacht).
»Het vóédt mij om met verschillende mensen samen te werken. Elke keer wanneer ik met iemand in de studio duik, leer ik iets bij. Niet moeilijk: als je met Pharrell Williams achter de knoppen staat, moet je al je best doen om niks op te pikken.»
HUMO Spaanse muziek, ook r&b en reggaeton, is aan een opmars bezig. In hoeverre ben jij daarvoor verantwoordelijk?
ROSALÍA «Daar heb ik echt geen flauw benul van. (Denkt na) Kijk hè, muziek is een gesprek: je moet naar elkaar luisteren, en ik ben allang blij dat ik mee mag babbelen. Ik zei daarnet dat er honderden artiesten zijn die me inspireren. Als tiener luisterde ik naar Tupac, Daddy Yankee en de Panamese reggaetonartieste Lorna, maar ook naar Bach, Beethoven en Chopin. Zonder al die mensen had mijn muziek zich nooit kunnen vormen. En als ik zelf, voor andere artiesten, nu ook zo'n klein schakeltje in hun zelfontwikkeling kan zijn, dan zou dat ongelofelijk zijn.
»Wat dat Spaanstalige betreft: ik voel mij vereerd dat ik muziek mag maken in de taal waarmee ik ben opgegroeid en dankbaar dat de wereld er ook voor openstaat. Niet alleen voor Spaanse klanken, trouwens: hoe ongelofelijk is het dat iedereen opeens gek is van Koreaanse K-pop? Volgens mij is dat een gevolg van de globalisering: omdat tegenwoordig alle ramen en deuren openstaan voor iedereen, zijn we ruimdenkender geworden, wat ik alleen maar kan toejuichen.»
HUMO De laatste jaren is er veel veranderd in je leven, zowel persoonlijk als professioneel. Kan de roem weleens een storende invloed zijn?
ROSALÍA «Ik beschouw mezelf nog altijd als een muzikant: een job als een ander. Ik heb mij nooit speciaal gevoeld vanwege dat etiket 'artiest'. Ik sta vroeg op, oefen, spendeer zoveel mogelijk tijd - uren en uren - in de studio... Ik beoefen, met andere woorden, mijn ambacht, dat steeds verfijnd moet worden. Ik ben altijd een gulzige student geweest en mijn honger is nog niet gestild. Ik heb nederigheid nodig om te kunnen groeien: ik weet nog altijd niet hoe ik aan een song moet beginnen, maar net daarom blijf ik naarstig zoeken.
»Er is natuurlijk wel wat veranderd sinds 'El mal querer'. Mijn team is groter, mijn dagelijkse bestaan veel crazy'er. Er komen veel meer andere dingen bij, zoals interviews geven (lachje).»
HUMO Ben je dankzij de lockdown een beetje op adem kunnen komen?
ROSALÍA «Sowieso. Als deze ramp niet gebeurd was, was ik nooit gestopt met hollen. Ik zat en zit nog altijd in Miami, Florida, ver weg van mijn familie in Spanje. Dat was moeilijk, maar opeens had ik wel weer de tijd om me volledig te focussen op nieuwe songs, zonder de druk van dat gebruikelijke schema. Het mocht weer puur om de muziek gaan. Ik heb mij ook voorgenomen dat ik weer méér tijd in de studio wil doorbrengen. Dat was ik misschien een beetje uit het oog verloren. Daar móét je de tijd voor nemen, ook al staat de rest van je leven op zijn kop.»
HUMO 'El mal querer' was één lang, in hoofdstukken verdeeld verhaal. Sindsdien heb je alleen losse singles uitgebracht. Wat betekent dat voor de opvolger van 'El mal querer'?
ROSALÍA «Niets, want als plaat zou ik nooit - never, never, never - een willekeurige collectie singles uitbrengen. Ik ben daar tégen (lacht). Als je zo'n plaat durft uit te brengen, dan moeten het al echt de beste singles aller tijden zijn. Geef mij liever iets als '808s & Heartbreak' van Kanye: zoveel aandacht voor detail! Die plaat lééft. Kanye koos voor een heel specifiek kleurenpalet en hij maakte er in één heel specifieke stijl een prachtschilderij mee. Mijn platen moeten ook telkens één kleurenpalet, één onderwerp, één stijl hebben.»
HUMO De nieuwe songs klinken niet als 'El mal querer Part Two'. Experimenteer je nog altijd even driftig nu fans bepaalde verwachtingen van je hebben?
ROSALÍA «Uiteraard. Ik weet niet hoe ik het anders zou moeten doen. Ik moet experimenteren, ik moet plezier maken; ongeacht de gevolgen. Als dat me niet lukt, dan is de muziek dood, of toch zinloos. Je moet je sowieso niet al te veel zorgen maken over wat mensen ervan zullen denken. Zodra de muziek af is, is ze niet meer van jou. Natuurlijk hoop ik dat iedereen ervan geniet, maar ik wéét dat ik daar geen controle over heb, dus dan wil ik dat ook kunnen loslaten.
»Nog iets dat ik altijd hoog in het vaandel heb gedragen: het ene project moet altijd stevig van het andere verschillen. Het heeft geen zin om patronen of formules te herhalen. Als ik iets gedaan heb, denk ik niet: hoe kan ik dit nog eens overdoen?, maar wel: what's next? Misschien zal ik over enkele jaren weleens terugkeren naar een idee van vroeger, maar alleen als dat steek houdt. Anders doe ik het écht niet. Mensen vragen me vaak of ik niet eens iets in het Engels zou zingen, wat ik trouwens, toen ik nog studeerde, vaak deed. Er staat zelfs een Engels liedje op mijn eerste plaat. Ik sta er dus wel voor open. Maar het moet kloppen voor het project, anders weiger ik en dan kan niemand mij op andere gedachten brengen.»
HUMO Komt die opvolger van 'El mal querer' er gauw?
ROSALÍA «Goede vraag (grijnst). Hopelijk dit jaar. Ik hoop dat ik toch íéts kan uitbrengen. Maar het mag een verrassing blijven: je zal het wel horen.»
HUMO Wat is het meest verrassende compliment dat je, te midden van al die lovende recensies en Grammy-nominaties, al hebt gekregen?
ROSALÍA «Er is er één that really blew my mind, van Pepe Habichuela, één van mijn favoriete gitaarspelers. Niemand speelt zoals hij: het gaat hem niet om techniek, maar om emotie. Niet veel gitaristen denken zo. Hij heeft me eens iets héél moois gezegd: 'Jij zingt als een oude vrouw.' (lacht) Want één van mijn favoriete aspecten van flamenco - behalve de passie en het ritme - is het feit dat het een viering is van lééftijd: de beste zangeressen zijn stokoud. In flamenco kun je rustig, bij leven en welzijn, je tijd nemen om altijd maar beter te worden. Pop is het totale tegenovergestelde: in pop it's all about youth, in flamenco it's all about age. Laat mij dus maar snel oud worden.»
HUMO Nog even: je nagels (gemiddelde lengte: tien centimeter) zien er als vanouds fantastisch uit. Maar wat is het moeilijkste dagdagelijkse taakje om ermee uit te voeren?
ROSALÍA (lacht) «Luister, hè: er is níéts dat ik aan een ander moet overlaten. Oké, ik moet een beetje opletten dat ik mijn ogen niet uitsteek. Maar ik knoop mijn schoenveters, breng mijn make-up aan, en er is niemand die sneller sms't. Ik kan álles. Behalve, toegegeven, basketten misschien. Maar ik ga toch sowieso liever voetballen.»