Humo’s Fabuleus Feestelijke Festivalfabet 2022: ‘Gratis witte kwakjes voor iedereen’

Jazeker, er zijn heus nog wel enkele festivals in september die de moeite waard zijn. Maar nu ook Pukkelpop voltooid verleden tijd is, heeft de doorsnee festivalfanaat er intussen zo goed als al z’n geld, geduld en verlofdagen doorgejaagd. Hoog tijd dus om uw zwartgeblakerde (die zon!), opgezwollen (die wespen!) en stramme (vervloekte crowdsurfers!) nek in een terugblikkende plooi te leggen, en stilaan de staat op te maken van de festivalzomer van 2022. In alfabetische volgorde!

Aftrap

Dat is hier. Start!

Bindteksten

Amper regen gezien deze zomer. Maar huil niet, Frank Deboosere: de zever vloeide wél weer rijkelijk. De beste bindteksten van deze zomer, opgetekend door onze recensenten:

– ‘Zijn jullie al eens verliefd geweest? En zo ja, welke munteenheid gebruiken jullie hier dan?’ (Rico Nasty op Dour)

– ‘Het voelt alsof het op ontploffen staat. Het voelt ook alsof al mijn exen ernaar zitten te kijken, te wijzen en te lachen.’ (Joe Talbot van IDLES over zijn ontstoken been op Rock Werchter)

– ‘Zelfs jullie twee vooraan, die duidelijk huwelijksproblemen hebben: ook van jullie hou ik!’ (Willie Wartaal van De Jeugd van Tegenwoordig op Cactus Festival)

– ‘Aan iedereen die het maar niks vindt: sorry, het wordt écht niet meer beter’ (Lewis Capaldi op Rock Werchter. Hij had gelijk)

Chauvinisme

Het was deze zomer bijzonder moeilijk bescheiden te blijven als Belg. Ga vooral kijken naar de ‘V’ van dit abc en merk op hoeveel Belgen op onze erelijst prijken, maar denk ook aan alomtegenwoordige landgenoten als Sylvie Kreusch (op zowat elk tuinfeest geprogrammeerd waar meer dan vijf mensen aanwezig waren) of Charlotte Adigéry en Bolis Pupul, die deze zomer schijnbaar overal stonden, maar werkelijk nooit teleurstelden. ‘Vaderlandse act van het jaar!’ jubelde Onze Man na door die laatsten ritmisch in het gezicht uitgelachen te zijn op Pukkelpop. Niemand die ’m tegensprak.

DENG!

Ketelmuziek bij hopen, zoals elk festivalseizoen, maar als Slipknot geprogrammeerd staat, kun je tenminste zeggen: éíndelijk nog eens biervatenmuziek. Vierenhalve ster aan biervatenmuziek, meer bepaald!

Einzelgängers

Zomaar een vaststelling: de grootste kleppers van het festivalseizoen komen niet meer naar de festivals, ze bouwen hun eigen feestje. Speelden deze zomer bij ons in open lucht, maar niet als deel van een festivalaffiche: Ed Sheeran, Coldplay, Rammstein, en de Stones. Ze móéten al niet meer komen!

Foetsie

De afwezigen hebben in de regel altijd ongelijk, maar dit jaar waren ze toch met véél. Nog eens de hele lijst met annuleringen neerschrijven zou ons te ver leiden – al gaat de opluchting als we bij de naam ‘Limp Bizkit’ aangekomen zijn nooit helemáál over – en dus houden we het bij de voornaamste hiaten in de festivalprogramma’s. Zo lieten die van Greta Van Fleet pas de dag van hun optreden aan Herman weten dat ze niet tot in Werchter zouden geraken, wat gevolgen had voor de rest van de programmatie: plots stond Turnstile op het hoofdpodium geprogrammeerd, net voor Metallica. Op Pukkelpop stuurde Bob Vylan zowat dezelfde whatsapp naar Chokri, en binnen hetzelfde tijdsbestek, maar de pijnlijkste van de zomer moet wel de afzegging zijn die Cactus Festival te slikken kreeg. Een halfuur voor Robert Plant en Alison Krauss in Brugge het podium op zouden stappen, annuleerden ze alsnog: Krauss was in de loop van de dag ziek geworden. Geraakten wél tot op het podium, al scheelde het ook niet veel: de Red Hot Chili Peppers en Metallica, die elk besloten dat de Werchter-affiche beter werkte als je ze las als een thriller, en pas op de dag van hun concert zekerheid verschaften over hun aantreden. Ook het vermelden waard hier, zij het niet zonder hoongelach: de volledige affiche van Frontnacht.

Gabbers

Bazart haalde Stijn Meuris het podium op in Werchter, Joost had dan weer het nummer van Walter Grootaers bemachtigd, en tóch was er dit jaar nog een zorgwekkender terugkeer te merken op de Vlaamse festivalpodia. Namelijk: die van de gabber. Namen als Goldband, 100 Gecs, Gabber Eleganza, Joost, en – eerlijk is eerlijk: ze probeerden al een tijdje een doorbraak te forceren – The Opposites deden zoals de betere spekslager en zetten het op een nietsontziend hakken.

Hitteplan

Ja hoor, muziek is subjectief en zo. Maar als er één ding is waartegen geen enkele Jan Lul dit jaar iets kon inbrengen, dan wel dat het verdomme wárm was. Ooggetuigen hadden het over Graspop-gangers die, vergroeid als ze zijn met hun leren jas, na vier dagen weer huiswaarts gingen met een flink doorbakken biefstuk om de schouders. Organisatoren, moedeloos toekijkend hoe hun gras bruiner kleurde dan de binnenkant van de doorsnee dixi, bewaterden dan maar hun bezoekers: gratis drinkwater was verkrijgbaar, her en der deelde iemand een gratis wit kwakje uit (zonnecrème, viezerik), vernevelaars werden ingezet – speciaal voor die paar festivalgangers die nog niet beneveld genoeg waren – en waarschuwingsborden herinnerden passanten eraan voldoende te drinken en te rusten. Snel een pint opentrekken dus, voeten omhoog, en gezwind op naar de volgende. Namelijk:

Inkt

Veel kleurprenten gezien deze zomer: James Hetfield van Metallica, zowat alle Red Hot Chili Peppers, Lil Uzi Vert (die gezichtstatoeages!), de gehele Graspop-affiche, en Oli Sykes van Bring Me The Horizon. De concurrentie was moordend, kortom, maar de Wisselbeker Wim Delvoye voor Fraaist Getatoeëerde Varken gaat dit jaar toch naar Sebastian Murphy van Viagra Boys. Wie erbij was op Pukkelpop, weet waarom. Wie er niet bij was, heeft nog altijd Google Afbeeldingen.

‘Ja, en neem zelf ook iets’

Het meest gehoorde antwoord op de aloude vraag ‘Nog een pintje?’ En dan hebben we het alleen nog maar over wat zich bìnnen de bloghut van Humo afspeelde.

Kabouter

Black Eyed Peas, Imagine Dragons, George Ezra: veel festivals hadden ook dit jaar weer iets voorzien voor de kinderen. Maar ere wie ere toekomt: Kamping Kitsch Club was het enige festival dat ook echt de ballen had om Kabouter Plop te programmeren. Uit de artiestensectie op de KKC-website, nog altijd met voorsprong de lelijkste in het festivallandschap: ‘Plop is de verstandigste en meest verantwoordelijke kabouter. Hij is de uitbater van de melkherberg. Op zijn muts staat een hartje. Hij heeft een witte baard en een brilletje.’ Geen woord van gelogen.

Leeggoed

Wat zouden onze festivals zijn zonder de bekertjesrapers, de mestkevers van het festivalwezen, die immer goedgemutste lui die andermans vuil oprapen om er zelf hun profijt mee te doen? De regel was bekend: vijftien ingeleverde drinkbekers waren op de grote festivals goed voor één gratis drankbonnetje. Alleen op Pukkelpop waren fervente statiegeldtoeristen sneller uitgespeeld dan elders: houders van een combiticket konden maximaal tien bonnetjes verdienen, wie een dagticket had, moest tevreden zijn met vijf. Niettemin werden volgens de organisatie ongeveer 122.000 drankbonnetjes uitgedeeld, goed voor bijna twee miljóén ingezamelde bekers.

Mentale gezondheid

It’s only rock-’n-roll, maar als het niet goed voelt, laat dan maar zitten: 2022 werd het jaar waarop artiesten eindelijk vrijuit spraken over de spoken in hun kop. Stromae, Coely, Max Colombie van Oscar and the Wolf, Selah Sue van Selah Sue: allemaal vroegen ze in aanloop naar hun festivaloptredens om uw begrip voor hun mindere dagen, en dat kregen ze in geuten. Het zichtbaarst was de actie van Festival Dranouter, waar het hele weekend lang een gigantisch metalen hoofd boven het festivalterrein zweefde om aandacht te vragen voor het thema: bijzonder lovenswaardig initiatief, maar hopelijk halen ze het volgend jaar niet in hun hoofd om prostaatproblemen bespreekbaar te maken.

Needlespikers

Begin deze zomer nog erg gevreesd, bijzonder druk becommentarieerd en eindeloos gepubliceerd. Aantal bevestigde gevallen op de binnenlandse festivals, volgens de laatste tellingen: nul.

Oostende

Stad aan zee, en blijkbaar ook een ontluikende muziekstad met deze zomer onder meer het Ostend Beach Festival en het W-Festival. En dan moest Rammstein de koningin der badsteden ook nog uitkiezen uit als ground zero – Duits: Boden null – van hun tweedaagse veldtocht. Sindsdien ruikt de plaatselijke zeebries er verdacht sterk naar verschroeide wenkbrauwen en benzine, maar – voordeel – het houdt wél de meeuwen weg.

Panne, de

Níét de stad aan zee. Wel: een technisch euvel, dat dit seizoen opvallend vaak de kop opstak. Pint over het mengpaneel? Stekker van de PA uitgetrokken om de gsm op te laden? Geen idee, maar onder anderen High Hi op Rock Werchter en Modest Mouse op Pukkelpop kregen tijdens hun optredens af te rekenen met gekraak, gepiep, en de godsgruwelijke vloeken die daarop volgden. Het pijnlijkst was echter de panne die in Kiewit meermaals de set van Charlotte de Witte binnendrong. Het laatste wat je wilt horen bij een afsluitende dj-set: doodse stilte.

Quasi verboden

Crowdsurfen: terug van bijna weggeweest. Officieel is het tijdverdrijf verboden op festivals, want niet iedereen krijgt graag nietsvermoedend een paar schoenen tussen z’n nekwervels, maar er was deze zomer geen ontkomen aan: het aantal toeschouwers dat het hogerop ging zoeken, leek alleen maar spectaculair gestegen. Is dat knaldrang? Te lui om een optreden lang rechtop te staan? Hoe het ook zij, u was duidelijk bereid een vermanende tik van de security en een GAS-boete te trotseren om toch maar even van de grond te gaan. Verbaast ons niets. Speciale vermelding ook voor STAKE-frontman Brent Vanneste, die zijn golvende Pukkel-publiek bedwong op een luchtmatras. Met voorbedachten rade, noem je zoiets: zo’n ding blaas je niet in één-twee-drie op.

Records

De festivalzomer van 2022 was er eentje om te onthouden, ten goede én ten kwade. Zo davert Humo’s bloghut nog altijd na van de tirade die volgde na de optredens van Peach Tree Rascals en Polo G op Werchter: allebei welgeteld núl sterren kregen die van de dienstdoende recensent – en nee: hij was ze niet gewoon vergeten uit te delen, we hebben gecheckt. Op Pukkelpop speelde zich dan weer het tegenovergestelde af en deelde Onze In Hogere Sferen Verkerende Man maar liefst twaalf sterren, een bescheiden melkweg, uit aan het klankcabaret van Marc Rebillet, die daarmee de eenzame recordhouder werd. Protest van onzentwege als ‘Maar het is op een schaal van vijf!’ en ‘Denk toch aan het precedent!’ hadden geen vat: twáálf, niet meer, niet minder.

Stagedive

Deze zomer geleerd: er bestaan twee soorten stagedivers. Eén: de pechvogels, zoals vertegenwoordigd door Boaz Kok, ploegleider bij Goldband, die op Rock Werchter in zijn enthousiasme van het hoofdpodium sprong en – krak! – z’n hielbeen brak. En twee: de stroming waartoe YouTuber Acid behoort, die knettergek genoeg was om op Pukkelpop tijdens de staatsgreep van Joost het publiek in te springen vanaf de Main Stage – een intercontinentale vlucht over het niemandsland van de frontstage, een goede vijf meter breed, die hem bij aankomst naar verluidt op een boete van 1.200 euro kwam te staan. Om een idee te geven: dat is honderd euro voor elke ster van Marc Rebillet.

TikTok

Mee met zijn tijd: Chokri. Want vooral op Pukkelpop viel het op: een hit op TikTok is dezer dagen nog de snelste weg naar een festivalpodium, en dan tellen we het enorme aantal optredens nog niet mee waarbij de artiest zich door een handlanger liet filmen. U weet wel: voor de socials. Enkele voorbeelden van affichevulsel dat we in Kiewit onrechtstreeks aan de Chinezen te danken hadden: 24kGoldn, Central Cee, PinkPantheress, Ashnikko, Gayle, en – onaangekondigd maar toch opgedaagd – Berre. Enkel in het geval van Gayle waren we daarbij geneigd te zeggen: ‘Bedankt, Xi!’

Uittocht

Hinderlijkste festivalgerelateerde trend die onderhand mag gaan stoppen: verontwaardigde fotoreeksen van hoe vuil en slordig deze of gene campingplaats wel niet is achtergebleven nadat er duizenden jongeren vier dagen lang en tegen grof geld op hebben gegeten, geslapen, gefeest, gescheten, en God weet wat nog allemaal. Ga je gazon nog eens bewateren, boomer, en veeg voor je eigen deur.

Vijf sterren

Want als het goed is, zeggen we het ook. Gingen het voorbije festivalseizoen naar huis met het volle pond: Phoebe Bridgers en IDLES, allebei op Rock Werchter, STIKSTOF op Couleur Café, Nick Cave and the Bad Seeds op TW Classic, Little Simz, Mdou Moctar, STAKE, Oscar and the Wolf, Sons of Kemet, Fred again.., Tamino én Meskerem Mees (allemaal op Pukkelpop), en Rammstein in Oostende. O ja, en Bazart op Rock Werchter. Het is wat het is.

Wesp

Het is geel-zwart en behoorlijk agressief? Nee, niet de vendelzwaaiers op Frontnacht. Wel: de vespula vulgaris, beter bekend als de gewone wesp. De coronapauze onder de festivals heeft duidelijk de kaarten herschud: gedáán met verrassingsaanvallen van de processierups in een onverwachte hoek van het festivalterrein, veruit het irritantste insect van dit jaar is een klassieker die niet alleen erg hardnekkig is, maar u desnoods ook nog kan achtervolgen als hij het écht op u gemunt heeft. Eén minuut stilte voor alle nietsvermoedende bekertjesrapers die gestoken zijn tijdens het plunderen van de vuilnisbakken, en dan weer verder. Het einde is in zicht!

XL

Nu ze eindelijk niet meer op dieet waren, namen de festivals liefst zoveel mogelijk plaats in. Nieuwe initiatieven ontstonden (Unwind, Core Festival, Live is Live), en bestaande festivals dijden uit. Dour, dat nochtans nooit niet in een oogwenk voorbij was, besloot dit jaar uitzonderlijk twee extra dagen aan voorspel te doen, Tomorrowland telde uitzonderlijk een heel weekend meer dan gewoonlijk, en Pukkelpop lanceerde Hear Hear: een eendaags festival in het weekend voorafgaand aan the real deal. ‘Kan ik ook!’, dacht Herman Schueremans, en hij stelde prompt het eendaagse Rock Werchter Encore voor – helaas met iets minder succes: door tegenvallende ticketverkoop werd de extra Werchter-dag al snel geschrapt en samengevoegd met TW Classic. Kop op, Herman. Het is nu ook niet dat je festivals te weinig had.

Yeah!

Zonder dank

Want: graag gedaan. Tot volgend jaar!