Humo's Rock Rally: blik op de toekomst

Jonge gitaren schopten stennis, uit laptops kwam toekomstmuziek: afgelopen weekend gingen in Opwijk en Leffinge de preselecties van de 21ste editie van Humo’s Rock Rally van start. Vrolijker kan het veertigjarige bestaan niet gevierd worden – tenzij met een ultieme reconstructie. ‘Doffe ellende is het.’

Lees hier deel 1: de pioniersjaren

Lees hier deel 2: de grote doorbraken

‘Poppy, ongepolijst, swingend, sexy, en kan op eenvoudig verzoek een Van Halen van jewelste neerzetten’: in 2002 wint Goose Humo’s Rock Rally. Al heeft een en ander wel aan een zijden draadje gehangen, want in de preselectie in Bissegem maakt Goose geen al te beste beurt, en twijfelt de jury. Maar in de halve finale en de finale dribbelt de groep uit Kortrijk iedereen het veld af.

Ook in die finale spelen de Aberdeen Loving Gods. Wie? Het juryverslag: ‘Aan de zanger kon je nu al zien dat hij, mochten The Gods ooit veel platen gaan verkopen, zijn heroïneverslaving waardig zal dragen.’

Jonas Govaerts (Gewezen Humo-journalist en jurylid) «De Aberdeen Loving Gods klonken verschrikkelijk, maar zagen er fantastisch uit. Ik herinner me een man in een bontjas, een zwerver en een reus.»

Kurt Overbergh (Artistiek directeur AB, jurylid) «Dat Goose zou winnen, daar waren we het toen behoorlijk snel over eens. Maar wat moesten we met de Aberdeen Loving Gods? Ik vond ze waardeloos, zó slecht. Maar Bent Van Looy – ook in de jury toen – zag er wél iets in: hij vond ze kunstig. Enfin, dat werd een hilarische discussie waar Bent en ik nog altijd mee lachen.»

Charlie Poel (Gewezen juryvoorzitter) «De Rock Rally heeft een traditie van grappenmakers. In één van de eerste edities was er een groep die Pas oep, we zijn me veul! heette. Stond er plots een hele jeugdclub op het podium: veertig man die onnozel kwamen doen (lacht).»

Marc Didden (Gewezen jurylid) «Ik herinner me uit de beginjaren een gast met een slecht reggaenummer dat ‘Kikkoman in Poepieland’ heette. Twee jaar later deed hij weer mee, wéér met dat nummer, maar toen heette het ‘Poepieman in Kikkoland’.»

Pascal Deweze (Metal Molly, finalist 1994) «Op onze preselectie in Leuven was er een bizarre groep die, uitgedost als piraten, Nederlandstalige rocksymfonieën bracht, en een epos over Christoffel Columbus, inclusief rookgordijn. Ik weet nog dat die keihard aan het lachen waren omdat wij gewoon in T-shirt waren opgekomen: ‘Jullie maken geen schijn van kans!’»

In pre-digitale tijden is er voor deelnemers maar één manier om te weten te komen of ze weer richting anonimiteit kukelen, dan wel de preselectie overleefd hebben: Humo kopen.

Stijn Meuris «Dat smachtende wachten tot je eindelijk – want er zat toch een dag of tien tussen optreden en publicatie – de Humo met daarin het verslag kon gaan kopen! Vijf jongens uit pakweg Merelbeke die ’s ochtends voor school in de krantenwinkel de Humo kopen, meteen bladeren naar het verslag, en jaren later nog altijd hele passages uit het hoofd kennen, dat is toch van een ontroerende romantiek?»

Bent Van Looy «Toen we met Das Pop meededen (en wonnen, red.), in 1998, studeerde ik nog schilderkunst aan Sint-Lucas. Ik weet nog heel goed dat we op een dinsdagochtend in een donker auditorium dia’s moesten kijken, en ik achteraan stiekem het verslag in Humo zat uit te spellen. Lezen dat de jury het goed vond, dat we door mochten, dat was echt life changing.»

Meuris «Ik denk niet dat er in Vlaanderen ooit reviews zijn geschreven met meer impact.»

Guy Mortier «Die verslagen zorgden voor gigantische geluksmomenten. En ja, groepen kregen soms ook een bijl in de nek geplant. Maar dat gebeurde altijd naar eer en geweten.»

Didden «Met mensen met talent kan je over alles praten – ook over hun mislukkingen. Maar aan mensen zonder talent krijg je niet uitgelegd dat ze iets cruciaals missen. Die wíllen dat niet begrijpen.»

Pascal Depreeuw (Huidige organisator, jurylid) «Hoe scherp ze soms ook zijn, in die verslagen zit altijd een boodschap waar je iets mee kan. Ik vind het mooi als je merkt dat een groep die ter harte neemt. Equal Idiots in 2016, bijvoorbeeld: in de finale zag je dat ze de kritiek op hun matige halve finale slim opgepikt hadden.»

Die juryverslagen – in de beginjaren geschreven door Marc Didden en de betreurde Marc Mijlemans, later door onder meer Frank Vander linden, Marc Van Springel, Jonas Govaerts en Jurgen Beckers – zijn bij voorkeur geen taaie traktaten: ze swingen en jiven.

Govaerts «Maar het is een wérk, hoor. Je ziet twintig groepen per weekend, en die moet je later allemaal nog uit elkaar kunnen houden. Ik stond de hele tijd te noteren, en maakte regelmatig een snelle schets van de zanger. Met wisselend succes: de volgende dag leek zo’n tekening vaak meer op een flamingo dan op een mens (lacht).»

Sis Kalis, Spencer de Wouters d’Oplinter, Rocky De Lentdecker, Wesley Van Gansbeke, Bobby Jupiter, Lester Wolfs, Mikey Van Oudshoorn, Johnny Panenka: de auteurs van de juryverslagen verschuilen zich vaak achter een pseudoniem.

Marc Van Springel (Humo-journalist, jurylid) «Ik was Rocky De Lentdecker. Louis De Lentdecker was indertijd de meest conservatieve journalist van Vlaanderen, en Rocky kon dan zijn ondeugende achterneefje zijn. Die pseudoniemen waren uiteraard een grap, maar ze zorgden ook voor wat mysterie. En het was plezierig om zo’n personage wat body te geven – Rocky was bijvoorbeeld een muzikant die lichtelijk tegen z’n zin naar al die concerten ging.»

Een uur voor de deadline sturen The Van Jets hun demo voor de editie van 2004 op, per expresse, met extra frankering.

Johannes Verschaeve «We hadden ook alleen heel mottige foto’s, uiteraard genomen door onze mama’s, van een feestje in een Oostendse kledingwinkel waar we hadden opgetreden. We hadden die ingescand en er in Paint een collage van gemaakt. Toen we die printten, raakte de inkt plots op, waardoor we onze bio met de hand moesten schrijven. En toch geselecteerd!

»Op de preselectie in Leffinge stonden wij – een groepje dat de repetitiekelder nog nauwelijks verlaten had – met grote ogen te kijken: daar speelden Echte Groepen! Wij hadden niet de minste ambitie.»

Katia Vlerick (Humo-journalist en jurylid) «En toch was het voor mij een coup de foudre, The Van Jets. Het ging zoals het zo vaak gaat: een preselectie sleept zich voort, in geen enkele groep vind je echt opwinding of ontroering, en plots word je wakker geschud. Dat was trouwens ook wat Johannes Verschaeve – ik herinner me zijn pyjamahemdje nog – aan het publiek vroeg voor hij begon: ‘Zi’je wak’r?’ Dat heb ik nadien moeten vertalen voor de rest van de jury (lacht).»

Poel «Dat zijn de meest magische momenten van de Rock Rally, hè, wanneer je beginnende groepjes voor de eerste keer zo onbevangen ziet schitteren.»

Verschaeve «Wij waren ons totaal niet bewust van wat we aan het doen waren en amuseerden ons gewoon. In de halve finale in Gent was dat niet anders. Absynthe Minded kwam daar aan als een professionele groep, terwijl wij maar wat aanklooiden. Daardoor was ik niet zenuwachtig, het was gewoon een kwestie van doen alsof we de beste band ter wereld waren.»

Toch charmeren The Van Jets de jury opnieuw, en mogen ze naar de finale in de AB.

Verschaeve «Voor ons was het een schoolreis naar het oord van de sterren. Op het toilet vroegen we ons af of de gasten van The Strokes daar óók gezeten hadden, en of onze billen dankzij de wc-bril van de AB voortaan dus kosmisch verbonden waren met die van Julian Casablancas. En toen was ik wél zenuwachtig. In ‘Killer Queen’ moest ik een solo spelen, en met mijn meest coole ‘Yo, ik ga een solo spelen’-attitude stapte ik naar voren op het podium. Maar mijn kabel was te kort, ik snokte hem uit mijn versterker en in plaats van een luide rock-’n-roll-solo was er helemaal niets. Ik moest terug en met bevende handen – zoals wanneer je zat bent en de sleutel in het sleutelgat probeert te mikken – kreeg ik die kabel net voor het volgende refrein weer in de versterker. Enfin, tijdens de prijsuitreiking waren wij de gasten van Barbie Bangkok al aan het feliciteren met hun overwinning, toen Guy Mortier riep dat de eerste plaats voor óns was. Niemand had dat zien aankomen – wijzelf nog het minst.»

Even tevoren heeft Humojournalist Jurgen Beckers tijdens het juryconclaaf een gloedvol pleidooi gehouden.

Jurgen Beckers «Eigenlijk was het een ex aequo met Absynthe Minded. Toen ben ik beginnen betogen dat het veel interessanter was om The Van Jets te bekronen. Dan hadden we twee winnaars voor de prijs van één: The Van Jets deden we zelfvertrouwen cadeau, en Absynthe Minded zou het ongelijk van de jury willen bewijzen. Nu, als Absynthe Minded een duidelijke voorsprong had gehad, was die discussie natuurlijk nooit gevoerd.»

Verschaeve «We waren euforisch toen we aan onze overwinningsset begonnen, en mijn broer was al redelijk in de drank gevlogen. Dat is een hele week blijven duren: overdag van interview naar interview, en ’s nachts van café naar café. Opeens kreeg ik overal gratis bier, een heel grappige periode.»

WÉÉR EEN VIOOL

‘Vuile rock-’n-roll uit de goot, met melodieën hen rechtstreeks door de heilige geest ingefluisterd, door een groep die niet anders kan dan alles geven’: The Hickey Underworld wint in 2006, na een discussie die de jury als Noord- en Zuid-Korea verdeelt.

Poel «Het ene blok voor The Hickey Underworld, het andere voor The Black Box Revelation. Gerrit Kerremans – in team Black Box – was toen muziekcoördinator bij Studio Brussel. Volgens hem was The Hickey Underworld véél te niche, en zou de groep nooit op StuBru gedraaid worden. Jurgen Beckers en ik hebben ons daar toen verschrikkelijk kwaad over gemaakt: dat iemand van Radio 2 zoiets zei, ja, maar iemand van StuBru?»

‘Toen we later wél op StuBru gedraaid werden, heb ik die anekdote meermaals verteld in interviews,’ zegt Jonas Govaerts van The Hickey Underworld. ‘Een beetje pesterig, ja.’

Maar wacht eens even: Jonas Govaerts? Als in: gewezen Humo-journalist en ex-jurylid?

Govaerts (zucht) «Daar werd over gepraat, natuurlijk. We waren zélf hypergevoelig voor de suggestie van favoritisme. Onze zanger had zelfs overwogen om mij voor de Rock Rally gewoon te vervangen door iemand anders, om elke zweem van partijdigheid te vermijden.»

Beckers «Met de hand op het hart: het was absoluut geen doorgestoken kaart. Ik herinner me wel dat we met de jury op de preselectie in Tongeren hoopten dat ze geen twijfelgeval zouden worden. Dat het gewoon duidelijk zou zijn: heel goed, of heel slecht. Na hun optreden was ik gerustgesteld. Het was zó sterk dat ik wist: ‘Dit krijg ik uitgelegd aan élke zeveraar die komt klagen over vriendjespolitiek.’»

Poel «De grootste verdediger van The Hickey Underworld binnen de finalejury was trouwens Joost Zweegers. ‘Onder het beton zitten songs, echte songs,’ zei hij.»

Depreeuw «In de loge op de derde verdieping van de AB staat een piano, en Joost heeft daar toen uit de losse pols liedjes van The Hickey Underworld en The Black Box Revelation op gespeeld, om zijn punt te staven dat The Hickey Underworld betere composities had.»

De tweede plaats was dus voor The Black Box Revelation.

Poel «Jan Paternoster en Dries Van Dijck waren nog piep, en dus waren hun ouders erbij. Schitterende mensen – ik ben ze later nog vaak tegengekomen op concerten. Het was de editie waarop ik besefte dat de houding van ouders fundamenteel veranderd is: ze steunen hun kinderen nu als die muziek willen maken, terwijl ze vroeger vooral riepen dat dat lawijt stiller moest.»

Joris Angenon van The Machines, laureaat in 1980, bevestigt dat.

Joris Angenon «Nu staan ouders op de eerste rij, maar indertijd was het not done om een artiest in de familie te hebben. De schánde! Mijn vader was er niet over te spreken dat we de Rock Rally gewonnen hadden. Tot de buurman langskwam: ‘Georges, uw zoon staat in den Humo!’ Toen is Georges snel bijgedraaid (lacht).»

In 2006 staat er nog een groepje in de finale dat later groot, groter, grootst zal worden.

Poel «Balthazar, ja. Dat toont nog eens aan dat een finale altijd een momentopname is. Het was toen helemaal ons ding niet. We zagen wel dat ze iets konden, maar het was nog wat bravig. En we dachten: ‘Jezus, wéér een viool!’ Het was de editie waarin Mumford & Sons school maakte, zie je. Maar later is Balthazar zich prachtig gaan ontwikkelen.»

DOFFE ELLENDE

Jurylid Katia Vlerick herinnert zich de editie van 2008 als a breath of fresh air.

Vlerick «Voor het eerst waren sommige deelnemers echt héél jong. ‘De Rock Rally is De Kinderacademie geworden,’ hoorde je smalend, maar dat klopte niet, want de kwaliteit bleef hoog. Ik vond het fijn om vast te stellen dat de Rock Rally zichzelf vernieuwde, zonder druk van Humo of de jury.»

Steak Number Eight – gemiddelde leeftijd veertien – wint, Jasper Erkens – gemiddelde leeftijd vijftien – wordt tweede.

Jasper Erkens «Toen ik geselecteerd werd voor de halve finale, wist ik: ‘Oei, het gaat hier om de knikkers, ik moet een versnelling hoger schakelen.’ Het resultaat was dat ik twee van de nummers die ik in de finale speelde, had geschreven tijdens de Rock Rally.»

Erkens wint naast zilver (7.000 euro) ook de publieksprijs (10.000 euro), en hoeft dus geen vakantiebaantje te zoeken. Ter vergelijking: in de eerste editie kreeg de winnaar nog tien live-optredens cadeau. En in de jaren tachtig is de hoofdprijs enkele keren... een bestelwagen.

Elsje Helewaut (Winnaar in 1984) «We hebben die toen verkocht en met de winst nieuwe instrumenten aangeschaft. Omdat we contractueel verplicht waren om een jaar met reclame rond te rijden, lieten we onze eigen camionette bedrukken met Humo-stickers. Later, nadat we die ook verkocht hadden, is hij in Afrika gesignaleerd. Mogelijk rijdt daar nog altijd een oranje busje rond met ‘Humo’ op de flanken (lacht).»

Later worden het dus mooie geldprijzen.

Serge Simonart «Maar de aandacht is de echte beloning: na de Rock Rally bestá je. Het geld hoort bijzaak te zijn. Veel groepen besteden dat trouwens slecht. Je moet dat niet uitgeven aan een groot feest of een nieuw drumstel. Neen! Tijd, dát moet je kopen. Niet snelsnel een single of zelfs een volledig album uitbrengen terwijl je ook nog werkt of studeert, maar zes maanden leven van het prijzengeld, en ondertussen intens en ongestoord aan een briljant debuut werken.»

Govaerts «Dat is eigenlijk wat wij met The Hickey Underworld hebben gedaan. We wonnen in 2006, en pas in 2009 kwamen we met onze debuutplaat. We hadden er daarvoor al wel eentje klaar, maar toen de gasten van Das Pop onze producers werden, raadden die ons aan om, euh, wat strenger te zijn: ‘Je maakt maar één eerste plaat.’ Op één of twee nummers na hebben we toen alles in de vuilnisbak gekieperd.»

Ook Whispering Sons, winnaar van de recentste editie, heeft niet belegd in bitcoins.

Fenne Kuppens «Die 10.000 euro zit nog in onze spaarpot. Het is de bedoeling om er onze eerste plaat mee te maken, ja. Als beginnende band verdien je niet veel met optredens, dus dat geld is zeer welkom.»

In 2010 moet de demojury meer dan duizend inzendingen verwerken. Het lijkt alsof élke Vlaamse jongere in een bandje speelt.

Simonart «Voor die explosie aan Vlaamse popgroepen bestaat volgens mij een bundel van redenen. Ten eerste: groepen als dEUS hebben aangetoond dat je aan een lief kan geraken door in een Vlaamse rockgroep te spelen. Ten tweede: dEUS heeft ook bewezen dat je er rijk mee kan worden. Ten derde: je hebt nu een generatie jongeren die op hun twaalfde een peperdure gitaar krijgen van papa- en mamalief. En ten vierde: er is een domino-effect. De kinderen van Rock Rally-deelnemers en bekende muzikanten doen nu op hun beurt mee.

»Kwantiteit staat helaas lang niet altijd synoniem voor kwaliteit. En als demojury duizend tapes moeten doorworstelen, dat is ellendig.»

Juist: de demoselectie. In de eerste jaren ploegen Marc Didden en Guy Mortier zich een weg door de inzendingen, later wordt het een werkje van de hele muziekredactie. In de jaren negentig wordt weer geopteerd voor duo’s.

Frank Vander linden «Ik sloot me met Marnix Peeters op in een kamertje. Je zag meteen wie er echt werk van had gemaakt. Er waren groepen die een bio van drie pagina’s bijvoegden – ‘En onze hobby’s zijn...’ En er waren er die gewoon de eerste de beste cassette die in de buurt lag, genomen hadden.»

Marnix Peeters «In enkele middagen joegen wij er dozen vol cassettes door. Frank begon zich op de duur zo aan de clichés te ergeren dat hij zwoer dat elk eerste nummer dat met de zin ‘I woke up this morning’ of ‘I was walking down the street’ begon, meteen de doodsteek voor die groep zou betekenen. Er zijn toen veel cassettes al na enkele seconden in de uit-bak beland.»

Poel «Ik deed mee de demoselectie in het jaar van de meer-dan-duizend inzendingen. Als je ervan uitgaat dat je minstens zes minuten kwijt bent aan één groep, kostte ons dat dus meer dan zesduizend minuten, of twintig werkdagen. En laten we er niet flauw over doen: driekwart is rommel, hè. En tijdens de preselecties krijg je natuurlijk de hoon van de rest van de jury over je heen: ‘Dat jullie dát doorgelaten hebben?’»

Beckers «Doffe ellende is het (lacht).»

Depreeuw «En toch heeft het iets. Ik doe de selectie nu samen met Jurgen Beckers. We zitten dan in onze bunker, en vaak hebben we aan één blik genoeg: je voelt het als de ander het ook voelt. En we maken er een erezaak van om naar álle nummers te luisteren, ook al is het eerste verschrikkelijk.»

In 2000 al heeft demoselectieheer Marc Van Springel de frustraties van zich afgeschreven in een vier bladzijden lange handleiding voor Rock Rally-deelnemers waarin hij de dos and don’ts, alsmede de would you believe its en you can’t possibly be serious’en op een rijtje zet. Zo krijgt de jury het stilaan op de heupen van onnozele groepsnamen. ‘Of zou u een plaat kopen van groepen als Klefbeer, Yellow Teeth, Tainted Towels, Pipesplunker of Moisted Tortoise?’

We leren dat er zich, qua genre, merkwaardig genoeg regionale trends aftekenen: ‘Komt een groep uit de Groot-Antwerpse rand, dan is de kans groot dat ze waterachtige jazzfunk speelt, niet zelden heeft ze een geblondeerde bimbo op zang. Wie in Noorderkempense oorden aan het rocken slaat, komt meestal uit bij huiveringwekkend vals gezongen gitaarrock. Klinkt het ook inspiratieloos en daarnet-nog-gemasturbeerd-achtig, maar bestaat de groep uit universitair gediplomeerden, dan komt ze uit Leuven en wijde omgeving.’

ONE OF THE BOYS

Langer dan twee seconden nadenken over de songtitels strekt ook tot aanbeveling: ‘Zo vermijdt u missers als ‘I Count the Stars of Milk’, ‘Another Waxy Waxwork’, ‘Falafel Visions’ en ‘Why Are You Silver?’

Didden «Begin jaren tachtig hielden Marc Mijlemans en ik een geheim klassement bij. Zodra de demoselectie gebeurd was, schreven we de groepen met de onnozelste namen op een papiertje, samen met de bands die een foto hadden ingestuurd waarop iemand een hoedje droeg. Niet dat we principieel tegen hoofddeksels waren, maar wel tegen artiesten die in een geforceerde poging om hip te zijn op het podium een hoedje droegen. Voor alle duidelijkheid: het was een grap, hè, we hebben dat nooit als échte criteria gebruikt. Maar op de laatste dag van de preselecties, wanneer we die enveloppe weer bovenhaalden, bleek bijna altijd dat die groepen het niet gehaald hadden.»

Tot daar de problematiek van het voorspel, maar wat wordt er van een groep verwacht zodra ze in een preselectie het podium op mag? Welke criteria hanteert de jury?

Beckers «Geen. ‘Is het goed, of is het niet goed?’ – that’s it. Ik werd eens uitgenodigd om mee een wedstrijd in Nederland te jureren. Ik werd op een balkonnetje geposteerd, en na het eerste optreden kreeg ik plots een spot op mij: ‘Jurgen uit België! Wat vond jij ervan?’ En vervolgens wilden ze weten wat ik van de kleren vond. Ik heb me er toen met een snel grapje vanaf gemaakt. In de Rock Rally gaat het over de muziek. En de regeltjes zijn eenvoudig: drie songs, maximaal vijftien minuten, maximaal één cover, in de halve finale één verplichte cover, en de beste wint.»

Didden «Ook in de beginjaren ging het altijd over de muziek, nooit over een hoedje of een kort rokje. Ik kon fouten verdragen, jeugdzonden, technische onervarenheid. Maar er moest íéts zijn, een kleine maar hardnekkige vlam.»

Depreeuw «Ik zoek ontroering. En het is niet per definitie de breekbare singer-songwriter die dat sentiment brengt. Een geweldig snedige punkgroep kan mij óók ontroeren.»

Vlerick «Ik vind het nog altijd een eer om in de jury te zitten. Toen Charlie Poel me in 2004 voor het eerst vroeg, zei ik mijn familie dat ik groot nieuws had. ‘O, je bent zwanger?’ ‘Neen: ik zit in de jury van Humo’s Rock Rally.’ Dat snapten ze toch niet zo goed (lacht).»

Vlerick is de eerste vrouw in de jury.

Vlerick «Aanvankelijk vielen de gesprekken weleens stil zodra ik binnenkwam. Een vrouw in die ‘pinten en flauwe zever’-romantiek van mannen in backstages, dat was bijzonder. En ik zal nooit one of the boys worden, dat wíl ik ook helemaal niet, maar ik deel wel dezelfde passie voor muziek. Gelukkig evolueren de dingen. Ik herinner me Ayco Duyster – ze zat in de jury van een finale – die backstage de borst gaf aan haar baby. Iemand stak een sigaret op, en werd prompt buitengejaagd. Tien jaar eerder was dat niet waar geweest.»

Tijdens de finale wordt de jury aangevuld met muzikanten en kenners.

Mortier «Soms waren we met twaalf of dertien man. Ik vond het leuk dat bevlogen ex-winnaars als Paul Despiegelaere en Bent Van Looy mee kwamen beslissen.»

Poel «En handig: als je als journalist zelf geen gitaar speelt, kan het nuttig zijn om de mening te horen van een muzikant die dat wél kan.»

Depreeuw «Het is belangrijk dat die mensen iets vóélen bij Humo’s Rock Rally. Joost Zweegers, Stijn Meuris, Bent Van Looy: dat zijn muzikanten die het belang van de wedstrijd kennen, en vol passie zitten. Bent was zo blij met de ontdekking van The Van Jets dat hij Johannes Verschaeve in de armen vloog op de prijsuitreiking.»

HOEMPAPA-ORKEST

Weer naar 2010: meer dan duizend demo-inzendingen leiden uiteindelijk tot één winnaar. Opvallend: het traditionele boegeroep in de finale blijft beperkt, en op het podium komen alle groepen meefeesten met School Is Cool – de nummer één. Alleen The Sore Losers – zilver – ontbreken, maar dat is niet onlogisch, een dag eerder is gitarist Cedric Maes vader geworden.

Jan Straetemans «Misschien wordt het tijd om toe te geven dat we toen, euh, een beetje gefraudeerd hebben. Cedric was vader geworden, maar wel al een dag of tien voor de finale. We beweerden toen dat het net gebeurd was, en dat hij zo snel mogelijk terug naar huis wilde, zodat we als eerste konden spelen. De eerste band is de enige die uitgebreid kan soundchecken (lacht).»

In 2012 winnen Compact Disk Dummies, in 2014 Warhola: de digital natives zijn daar.

Govaerts «De digitalisering heeft veel veranderd, ook voor Humo’s Rock Rally. Vroeger moest je echt op Humo rekenen om gezien en gehoord te worden. Door het internet heb je dat kwaliteitsmerk niet meer absoluut nodig om ontdekt te worden. Vroeger was studiotijd ook de heilige – en vaak onbereikbare – graal voor jonge groepjes. Nu kan je makkelijk zelf dingen opnemen, en op het net pleuren. In 1998 was de Rock Rally voor Das Pop echt een zaak van leven en dood, maar toen ik met The Hickey meedeed, in 2006, begon het al te kantelen: wij hadden toen een MySpace-pagina die we voortdurend in het oog zaten te houden.»

Van Looy «Humo was de gatekeeper. Nu is iedereen zijn eigen gatekeeper. Dat maakt het spannend, maar ook verwarrend.»

De winst van Compact Disk Dummies en Warhola toont ook dat klassieke gitaarrock niet meer per definitie de sprint wint.

Simonart «Ik vond dat – zeker in de jaren negentig – mijn collega’s te vooringenomen waren met rock. Ging het verder dan rock of singer-songwriter, dan werd er op neergekeken. Terwijl ik vind dat als een hoempapa-orkest briljant is, dat gewoon moet winnen. Het gaat om kwaliteit.»

Vander linden «In 1992 zat Rhyme Cut Core in de finale, met TLP. Dat was hiphop: een kleine revolutie. Het was ook de énige hiphop. Voor het overige waren het gitaren, gitaren en nog eens gitaren. Het was nu eenmaal de tijd dat iedereen in een repetitiekot kroop met een zanger, een gitarist, een bassist en een drummer.»

Depreeuw «De finale van 2012 bracht de kentering. Compact Disk Dummies, Tourist (later Tourist LeMC, red.), Float Fall, de r&b van Chloe Carette: een prettig lappendeken van genres.»

In 2016 wint Whispering Sons de twintigste editie. En nu, in 2018, heeft de demojury zich door 824 inzendingen geploegd.

Simonart «Ik denk dat de Rock Rally nooit zo belangrijk is geweest als nu. In iets als ‘The Voice’ komt ruiger of experimenteler werk nauwelijks aan bod. Bijna al die juryleden zijn ook showbizzmensen, zonder gevoeligheid voor rockmuziek-met-ballen. Deelnemers worden in dat soort talentenjachten ook geboetseerd door coaches. In de Rock Rally moet de groep er live vanaf de eerste noot staan.»

Poel «Dat ‘live’ is heel belangrijk: je moet het op het podium waarmaken, drie keer. En voor een volle AB, hè.

»We hebben in die veertig jaar nooit moeten harken om genoeg geschikte groepen te vinden voor de finale. Dan denk ik: doe gerust nog twintig jaar verder.»

Overbergh «Ik heb onze AB-concertkalender er eens op nagekeken: sinds 2016 zijn er een twintigtal Rock Rally-groepen gepasseerd, en daar zitten er behoorlijk wat tussen die de grote zaal uitverkopen. Je kan de impact onmogelijk overschatten. Ik denk dus niet dat de Rock Rally moet vrezen voor z’n relevantie. Ik weet wel dat je tegenwoordig ook digitaal je publiek kunt vinden. Maar de grote opwinding zit ’m nog altijd in live spelen.»

Het is opvallend met hoeveel teer sentiment muzikanten, juryleden en andere betrokkenen praten over Humo’s Rock Rally.

Poel «Logisch: zonder de Rock Rally zou het muzieklandschap er in Vlaanderen totaal anders uitgezien hebben. Mistroostiger, vooral. Persoonlijk geloof ik echt dat er voor cultuur in Vlaanderen niets belangrijker is geweest dan de Rock Rally. Een Lifetime Achievement Award voor Mortier en Didden, wat zeg ik: voor álle juryleden. (lacht)»

Simonart «Mensen beseffen dat niet, maar in 1978 was er in Vlaanderen níéts: geen wedstrijden en amper festivals, en de festivals die er waren, trokken op geen fluit. Hulde dus aan mijn collega’s die de Rock Rally uit de grond hebben gestampt op een moment dat geen enkel ander medium regelmatig positieve aandacht gaf aan popmuziek, laat staan aan Vlaamse rock-’n-roll.»

Poel «Want het was waanzin, hè, denken dat we om de twee jaar tien goeie groepen zouden vinden, waarvan één of twee briljante. En kijk nu.»

Didden «Het is toch opvallend hoeveel kwaliteitsmuziek hier wordt gemaakt. Daar heeft de Rock Rally de fond voor gelegd. En de muziekwinkels mogen Humo ook dankbaar zijn: hoeveel gitaren zijn er niet verkocht met dank aan de Rock Rally?»

Joost Zweegers «Ik vind Humo’s Rock Rally ook geen wedstrijd. Een wedstrijd is: ‘Ik wil winnen van een ander.’ Maar voor mij was het een gelegenheid om te proeven van hoe mensen mijn muziek ontvingen. In Neerpelt op de Grote Markt staan is leuk — maar na tien jaar heb je dat wel gehad. Dan denk je: ‘Misschien zit er wel meer in.’ En dan is er de roes van de Rock Rally.»

Depreeuw «Elke editie opnieuw is het prachtig om op de finaledag de groepen te zien aankomen in de AB. Die spanning! Je voelt hoe belangrijk het allemaal is voor die jonge mensen.»

Didden «Ik vind het ongelooflijk opwindend om die flits van talent te zien, dat zelfvertrouwen dat eerst nog teer is en langzaam aan kracht wint. Zo’n groep die uit een garage in Kessel-Lo komt, en kan spelen – dat is toch prachtig?»

Mortier «Ik stond nooit op een analytische manier te kijken, alsof ik punten moest geven bij het schoonspringen. Neen, ik werd altijd gegrepen door de emotie van het moment. De mogelijke ontdekking van iets nieuws, iets dat de hemel zal bestormen: dat is een sensationeel gevoel.»

Didden «Weet je, ik hou niet van het destructieve dat vaak samengaat met rock-’n-roll – de drugs, de agressie, het cynisme. Maar in de Rock Rally, met al die jonge, hongerige talenten, zie je dat nog niet. Je kan er nog iets ontdekken dat ongecompliceerd mooi is.»

Mortier «Het is die prachtige combinatie van talent, totale bevlogenheid en een zachte vorm van ijdelheid – willen dat men naar je kijkt.»

Depreeuw «En die jonge mensen de bevestiging zien krijgen: ‘Ja, ik kan iets!’

»Een paar jaar geleden zag ik The Black Box Revelation Pukkelpop helemaal inpakken, en ik moest terugdenken aan die preselectie in Opwijk, toen ik die twee gasten voor het eerst zag. Eigenlijk was alleen de schaal anders, want de intensiteit, de opwinding en dat heilige vuur waren er toen allemaal al. We wisten: dit hier, deze twee gasten, dat wordt mooi. En dát is voor mij de schoonheid van Humo’s Rock Rally.»