W-Festival
‘Iemand gooide tijdens een concert een doosje op het podium. Er zaten twee échte oogballen in. Walgelijk’
Voor wie nostalgisch is naar de muziek van de jaren 80 en 90, of toen nog niet geboren was en de schade wil inhalen, beloofde het W-Festival in Oostende een orgie te worden. Een line-up die onmogelijk gevarieerder kon zijn – van zware goth tot dolle pret – en die vijf dagen het zonovergoten Klein Strand inpalmt: what’s not to like? Humo sprak met zeven van de vele gelooide helden die afgelopen weekend het zeezand tussen uw tenen kwamen wegblazen: Anne Clark, Justin Currie (Del Amitri), Martin Fry (ABC), Tony Hadley (Spandau Ballet), Jimmy Helms (Londonbeat), Mark King (Level 42) en onze Jo Lemaire.
HUMO Wat zijn de bijzonderste herinneringen die het succes jullie heeft opgeleverd?
MARTIN FRY «Een paar jaar geleden gaf iemand me een brief van zijn pas overleden moeder. Daarin beschreef ze hoe ‘When Smokey Sings’ van ABC in 1987 op repeat stond terwijl haar baby – die nu als volwassen man voor mij stond – na heel wat medische complicaties gezond werd geboren. Heel ontroerend.»
JIMMY HELMS «Ten tijde van de Tweede Golfoorlog zat ik op het vliegtuig naast een pasgetrouwde vrouw die aldoor huilde. Bleek dat ze haar man net had uitgewuifd: hij nam deel aan operatie Desert Storm in Irak. Af en toe mocht ze hem bellen, en aan het eind zong hij telkens weer een flard van ‘I’ve Been Thinking About You’, de Londonbeat-hit uit 1991. Hij deed dat ongelofelijk vals, maar dan moest ze lachen en dat hield haar overeind.
»Eerder die dag hadden we in de groep tegen elkaar gezegd: ‘Laten we kalm blijven, ook nu we overal de hitparade aanvoeren. ’t Is niet alsof we een geneesmiddel tegen kanker hebben ontdekt.’ Maar telkens ik zo’n getuigenis hoor, denk ik: die song is toch een béétje een geneesmiddel geworden.»
HUMO Wat is de gulste daad die een conculega ooit stelde?
ANNE CLARK «Toen ik aan het repeteren was in een studio in Londen – ik was nog piep – heeft Robert Plant ooit een kopje thee voor me gezet. Dat gaat om véél meer dan die thee, hè. Het gaat om een levende legende die zich uitslooft om een debutantje op haar gemak te stellen.»
JO LEMAIRE «Een paar jaar geleden zette Julian Casablancas van The Strokes mijn ‘Je suis venu te dire que je m’en vais’ uit 1981 in de top drie van zijn favoriete songs, na Bob Marley en voor Chopin. Ik was heel gevleid.»
TONY HADLEY «Ik ben een enorme fan van Frank Sinatra. Niet lang nadat Spandau Ballet was opgericht, had ik de eer hem te ontmoeten na zijn concert in de Royal Albert Hall in Londen. Ik zal nooit vergeten hoe die levende legende de tijd nam voor de 17-jarige snotneus die ik toen was. Ook Freddie Mercury en George Michael zouden later bijzonder gul zijn.»
FRY «Ik ken artiesten die nog altijd verwaand rondlopen omdat ze in 1982 één keer op 68 hebben gestaan in de charts. Maar toen ik Mick Jagger en David Bowie ontmoette, bleken ze allebei allesbehalve blasé. Ze waren spontaan, grootmoedig en leergierig. In 1981 was Bowie zijn ep ‘Baal’ aan het opnemen in de studio waar wij aan onze latere hit ‘The Look of Love’ werkten. Hij gaf ons een tip: ‘Laat tijdens de break van die song een geheimzinnige boodschap op een antwoordapparaat afspelen.’ Een goeie suggestie – die apparaten waren een hebbeding in die dagen – maar ik kon geen boodschap bedenken waarvan ik dacht dat Bowie ze goed zou vinden.»
DIDGERIDOO
HUMO Wat is het vreemdste cadeau dat jullie ooit van een fan gekregen hebben?
JUSTIN CURRIE «Een enorme didgeridoo, geschonken door een Australische fan. Hij staat achter mijn voordeur: altijd handig om inbrekers mee tegen de grond te meppen.»
HADLEY «Ik zei tijdens een concert eens dat ik gek was op koekjes van een bepaald merk. De volgende avond werd ik bekogeld met tientallen pakken van die koeken.»
HELMS «Kan ik je een paar slippers uit Kazachstan aanbieden? Telkens als Londonbeat daar speelde, kreeg ik er cadeau. Het is alsof je kano’s aan je tenen haakt. Borat is dan niet ver weg (lacht).»
LEMAIRE «Een rare oude man gaf me eens een bidon cadeau met ‘heilig water’ uit het bedevaartsoord Banneux, dat tussen Luik en Spa ligt. ‘Dat is goed voor je stem,’ drukte hij me op het hart. Ik heb er mijn planten mee bewaterd. Een paar dagen later waren ze verwelkt (lacht).»
MARK KING «In 1983, toen ‘Standing in the Light’ net uit was, de plaat met de song ‘I Want Eyes’, gooide iemand tijdens een Level 42-concert een doosje op het podium. Ik opende het pas na de show: er zaten twee échte oogballen in, wellicht van een koe of zo. Walgelijk.»
FRY «Dat herinnert me eraan: op de eerste rij in San José stond eens een vrouw met een pop die er net uitzag als ik, compleet met gouden kostuum. Het hele concert liet ze die pop meezingen en zorgde ze ervoor dat het ding ons goed kon ‘zien’. Schattig. En creepy (lacht).»
HUMO Welk muzikaal souvenir is jullie het dierbaarst?
HADLEY «Ik heb mijn artiestenpasje van Live Aid, het legendarische benefiet waar we op 13 juli 1985 speelden, zorgvuldig bewaard. Ze hebben me er al veel geld voor geboden, maar ik zal het nooit wegdoen.»
CLARK «Toen ik 4 jaar werd, kreeg ik een verjaardagskaartje gesigneerd door alle Beatles. Mijn moeder zei me later dat ze al heel vroeg vermoedde dat ik iets met muziek zou doen, en daarom had ze om dat kaartje gevraagd: ‘Ik hoopte dat het je zou inspireren.’ Ik heb het nog altijd.»
LEMAIRE «Ik heb mijn eigen gouden platen en awards moeten terugkopen! Een manager had ze achtergehouden nadat onze samenwerking was gestopt, en vroeg me er later een fiks bedrag voor.»
TAYLOR HAWKINS
HUMO Bij welke artiesten hebben jullie je invloed door de jaren heen teruggehoord, al dan niet via plagiaat?
CURRIE «Het is erg om te zeggen, maar voor zover ik weet heeft geen enkele artiest Del Amitri ooit als inspiratie genoemd. En als een act al klinkt zoals wij, is hij misschien gewoonweg beïnvloed door dezelfde bands.
»Ik heb net ‘Dilla Time’ uit, een kloek boek over de in 2006 overleden Amerikaanse hiphopproducer J Dilla. Terwijl ik het zat te lezen, vroeg ik me af: wat zou Del Amitri met zijn soort grooves en ritmes kunnen doen? Ik vrees dat het antwoord is: niets. Je bent wie je bent, hoezeer je een andere artiest ook bewondert.»
HADLEY «Op 5 december 1979 speelden wij ons eerste concert in de Blitz Club in Londen. Billy Idol en Siouxsie Sioux stonden in het publiek en dachten wellicht: bingo, dit wil ik ook doen!
»In de muziek van sommige jonge acts hoor ik al eens flarden van Spandau Ballet, maar het gebeurt ook dat ik een nieuwe artiest hoor en denk: verdomme, waarom hebben wíj dat nooit gedaan?! De laatste keer dat me dat overkwam, was bij ‘Hypersonic Missiles’ van Sam Fender.»
KING «Meestal plunderen collega’s onze songs of mijn speelstijl zonder bronvermelding. Des te bijzonderder vond ik het dat wijlen Taylor Hawkins van Foo Fighters, één van de grootste rockgroepen van dit moment, nooit een geheim heeft gemaakt van zijn liefde voor Level 42. In 2019 vroeg hij me om bas te spelen op ‘Queen of the Clowns’ van Taylor Hawkins & The Coattail Riders, en begin dit jaar nog bracht zijn groep NHC een cover uit van ‘Something About You’, waarmee wij in 1985 de Amerikaanse top 10 hebben gehaald.»
FRY «Lady Gaga en The Weeknd hebben héél goed geluisterd naar de sterren van de eighties. Mijn persoonlijke invloed zag ik dan weer terug in de vertolking van Hugh Grant in ‘Music and Lyrics’, de romantische komedie uit 2007 waarin hij een voormalig popidool speelt. Tijdens de opnames was ik zijn stemcoach, maar hij bleek ook al mijn tics en gebaartjes te hebben gekopieerd. Met gestrekte arm naar het publiek wijzen, bijvoorbeeld, waardoor altijd wel iemand denkt dat je naar hém wijst – ook al ben je verblind door de spots.
»Niet dat ik zelf onfeilbaar ben. Ik ben van nature niet zo’n publieksmenner, maar één keer in Pittsburgh nam ik mezelf voor: nu ga ik all the way. ‘Voor het volgende nummer moet iedereen opstaan!’ riep ik. Toen drie mensen op de eerste rij bleven zitten, dacht ik: dat zijn vast van die stijve harken die niet durven te dansen. ‘Dans méé, luie drommels!’ drong ik aan. Waarop ik naar voren stapte... en zag dat ze in een rolstoel zaten (lacht).»
STIJLVOL KOTSEN
HUMO De songs van ABC lijken wel de soundtrack van een film, en je titels zijn al even dramatisch: ‘The Night You Murdered Love’, ‘Poison Arrow’, ‘How to Be a... Zillionaire!’…
FRY «Bijna alle Britse artiesten van mijn generatie – ook Duran Duran, The Human League, Eurythmics, Depeche Mode of Culture Club – hebben één ding gemeen: we wilden ontsnappen aan het arme milieu waaraan we ontsproten waren. Onze muziek was niet toevallig een mix van ambitie, escapisme, zin voor avontuur en een grote zucht naar glamour. En allemaal sloofden we ons uit om acteurs in glamoureuze films te lijken. Ook al hokten we samen in vochtige kelders en kochten we onze kostuums tweedehands.
»‘A Clockwork Orange’ uit 1971 had een grote invloed op me. Alle muziek in die film was bigger than life, van Beethoven tot de prille synthesizers die erin weerklonken. En ook de glamour in de Britse films van Michael Powell en Emeric Pressburger en het oude Hollywood van Humphrey Bogart en Clark Gable maakten een diepe indruk. Sheffield, waar ik geboren ben, was een deprimerende provinciestad: ik wilde daar Hollywood spelen, in plaats van nog méér grijs toe te voegen via monotone muziek en doemdenkerige teksten. Ik wilde kleur, goud, glitter! Ik wilde de klasse van Cole Porter en Frank Sinatra, het drama van Orson Welles en film noir, de decadentie van sexy B-films en de soundtracks van Bondfilms mengen met soul, funk en disco. En liever dan de zoveelste clichématige gitaarsolo laste ik gesproken intermezzo’s in. Veertig jaar later citeren taxichauffeurs ze nog altijd: ‘So, Martin, have you found true love?’»
HUMO Is één van jullie songteksten ingehaald door de realiteit of net visionair gebleken?
CURRIE «In ‘Whiskey Remorse’ zong ik in 1992: ‘Lend me a twenty and I’ll get drunk on my own’. Dertig jaar later kun je voor 20 pond al lang niet meer dronken worden. En de telefooncellen waarover ik zing in ‘Nothing Ever Happens’ zijn uit het straatbeeld verdwenen.»
FRY «Ik heb pas veel later beseft dat ‘Confessions of a Fool’, een song op ‘The Lexicon of Love II’ uit 2016, veel autobiografischer was dan ik dacht. In de tekst had ik onbewust verwijzingen naar mijn drankprobleem gestopt. Ik herinner me hoe ik door de drank een keer misselijk werd op het podium. Ik vroeg aan een roadie: ‘Zet een emmer aan de zijkant, dan hol ik naar daar als ik kots voel opkomen.’ Een halfuur later was het zover. Toen ik opkeek, bleek dat een deel van het publiek me nog kon zien – een poseur in een gouden kostuum die ‘stijlvol’ kotst.
»Kort daarna is mijn eerste gouden kostuum trouwens gestolen. De politie heeft de dief nooit gevat, wat me toch een tikje teleurstelde: hoe moeilijk kan het zijn om een inbreker in een gouden kostuum te vatten?!»
HUMO Was er een moment waarop één van jullie teksten tot leven kwam?
HELMS «Na 9/11 heb ik onze song ‘9 AM’ uit 1988 nooit meer met dezelfde oren kunnen beluisteren: ‘9 AM on a New York subway / Hopeless hope, wordless dreams and worn-out wishes’... Sinds de aanslagen op het World Trade Center in 2001 lijkt elke regel van die tekst daarnaar te verwijzen.»
27 GRADEN CELSIUS
HUMO Hebben jullie je ooit schuldig gemaakt aan onredelijke eisen op jullie rider?
CLARK «Ikzelf niet, maar op een festival kreeg ik ooit te horen dat ik het toiletpapier niet mocht gebruiken: ‘Sorry, voorbehouden voor The Cure.’»
LEMAIRE «Ik hoorde eens dat een artiest zeep op basis van yoghurt en hartvormige roze pralines wilde. Iemand anders eiste dat de temperatuur in de wandelgang van de kleedkamer naar het podium 27 graden Celsius bedroeg – níét 26 of 28! Waar is de tijd dat we nog optraden voor een sandwich en een paar biertjes?»
FRY «Wij hebben ooit geëist dat ook onze roadies allemaal een smoking droegen: dat is pas écht megalomaan (lacht).»
HADLEY «Omdat Spandau Ballet een stijlvol imago heeft en ik meestal in kostuum optreed, denken mensen vaak dat we snobs zijn. Maar geef mij een pint en een worstenbrood en ik ben volmaakt tevreden.»
CURRIE «Onze gitarist heeft lang een exemplaar van een obscuur magazine op de rider gezet, om te testen hoe efficiënt de organisatie was: geen porno, eerder bladen over modeltreintjes, tractors… Zelf heb ik altijd vermeld: ‘Geen bier uit bruine flessen.’ Alleen zo voorkom je dat ze je een ellendig Amerikaans brouwsel à la Budweiser voorschotelen.»
HUMO Betreuren jullie een gemiste kans?
HADLEY «Iemand in onze entourage heeft namens Spandau Ballet het aanbod afgewezen om ‘Take My Breath Away’ van Giorgio Moroder op te nemen. Die song werd in 1986 een wereldhit dankzij de soundtrack van ‘Top Gun’. Zo zijn we ettelijke miljoenen misgelopen.»
FRY «Wij ook! We werden naar de set gereden en zagen militairen, straaljagers, Amerikaanse vlaggen. We dachten: dit wordt een extreemrechtse, nationalistische en dus foute film, we willen er niets mee te maken hebben. En wie wil Tom Cruise nu zien als piloot?! Wisten wij veel… Ik zag onlangs de sequel ‘Maverick’, en het deed nog altijd pijn (lacht).»
HUMO Waarvan zeggen jullie na al die jaren tegen jezelf: ‘Ik lach het laatst’?
CLARK «In Engelse en Duitse scholen analyseren leerlingen mijn songteksten, zoals die van ‘Sleeper in Metropolis’ en ‘Echoes Remain Forever’ uit 1983. En in Spanje ontleden ze ‘Journey by Night’ uit ’87: toen ik dat hoorde, kon ik een gevoel van triomf niet onderdrukken. Ook al omdat ik vroeger van meer dan één leraar te horen heb gekregen: ‘Met jou zal het nooit wat worden.’»
VERTROUW NIEMAND
HUMO Over lessen gesproken: welke gouden raad hebben jullie voor jonge muzikanten?
CLARK «Ik spiegel me aan wat ik ooit over Nina Simone heb gehoord: toen zij vernam dat een platenfirma haar had gepluimd, stormde ze de kantoren binnen met een mes! Mijn gouden raad is twee woorden lang: vertrouw niemand.»
HADLEY «Daar ben ik het helemaal mee eens. Respecteer je eigen talent en stel grenzen als het moet. Spandau Ballet kreeg ooit het voorstel om onze hit ‘Gold’ uit 1983 te gebruiken in een reclamecampagne voor een product dat BOLD heette. Alleen omdat die twee woorden rijmden! Dan moet je nee durven te zeggen tegen het grote geld.»
FRY «Wees koppig en vastberaden. Om ‘The Lexicon of Love’ te kunnen maken, ons visionaire debuut, heeft ABC op alle fronten moeten véchten: voor een groot budget, voor de geniale Trevor Horn als producer, voor strijkers en blazers, voor de toen nieuwe en peperdure Fairlight-synthesizer… Zonder al die inspanningen zou het zomaar een plaat geweest zijn, niet die muzikale glitterbom waarmee we veertig jaar later nog altijd zalen uitverkopen.»
HELMS «Koppigheid is een deugd. Nadat we ‘I’ve Been Thinking About You’ in één middag hadden bedacht en afgewerkt, zeiden álle platenfirma’s: ‘Niet slecht, maar zeker geen hit. Of heel misschien wél, als we er topproducer X op loslaten.’ Na twintig afwijzingen deden we onze zin, brachten we de originele versie uit – en de rest is geschiedenis.»
CURRIE «Nu ik wat ouder en wijzer ben, overheerst het gevoel dat mijn beste songs me werden gedicteerd door mijn onderbewustzijn. Niet ik schreef de song, de song schreef mij. Ik ben succes en carrière maken in een ander licht gaan zien. Geluk en toeval spelen een veel grotere rol dan ik destijds dacht. Voel je dus niet schuldig als je succes hebt, maar evenmin als de wereld onverschillig reageert op je muziek.»
HELMS «Van jonge muzikanten hoor ik vaak: ‘Ik had een werkelijk briljant idee voor een song, maar ik ben het vergeten.’ Dan zeg ik eerst: ‘Als jij het vergeten bent, hoe kun je dan verwachten dat iemand anders het zal onthouden?!’ En dan opper ik: ‘Neem het de volgende keer meteen op en vergeet het dán een paar weken, zodat je er daarna objectiever naar kunt luisteren.’
»(Lacht) Voor wie na deze raad een wereldhit scoort: ik wil een deel van de koek.»
W-Festival, van 24 tot 28 augustus in Oostende
