‘Ik geloof niet dat onze zanger op de loonlijst van de CIA staat’

Mothers, lock up your mothers: ook na 57 jaar willen Scorpions niet van ophouden weten en proberen ze, zoals het Duitsers betaamt, eens te meer de wereld in hun achterzak te passen. ‘Rock Believer’ heet plaat nummer negentien – vrijdag komen ze hem op Graspop presenteren – maar u kent en vreest natuurlijk vooral ‘Wind of Change’, ‘Rock You Like a Hurricane’ en ‘Still Loving You’. Wat weten de heren, zestigers en zeventigers intussen, zelf nog van hun verleden? We onderwierpen gitarist Matthias Jabs, Scorpion sinds 1978, aan tien vragen.

HUMO Op ‘Rock Believer’ is voormalig Motörhead-lid Mikkey Dee te horen op drums, de nieuwste in de polonaise van pottenkloppers die Scorpions door de jaren heen versleten heeft. Onder wie ook één Belg, die van 1975 tot 1977 deel uitmaakte van de groep. Wat was zijn naam?

MATTHIAS JABS «Rudy Lenners. We hebben nooit samen gespeeld, maar ik ken Rudy: telkens als we in België spelen, brengt hij ons een bezoekje.»

HUMO In Duitsland is het gewoonte dat een minister afzwaait aan de hand van een zelfgekozen nummer dat gespeeld wordt tijdens een officiële ceremonie. Angela Merkel koos bij haar afscheid als kanselier voor Nina Hagen, maar wie koos voor ‘Wind of Change’?

JABS «Was het Merkels voorganger Gerhard Schröder toen die afzwaaide als kanselier?»

HUMO Nee, het was toenmalig minister van Defensie Ursula von der Leyen, toen die in 2009 naar Europa vertrok.

JABS «Natuurlijk. Ik heb haar ooit ontmoet: ze heeft een tijd in Zuid-Hannover gewoond, waar de groep opgericht is. Rond dezelfde tijd bovendien.»

HUMO We blijven bij ‘Wind of Change’, ook de naam van een podcast uit 2020. Die verkent een samenzweringstheorie die speculeert dat Scorpions niet de echte auteurs zouden zijn van het nummer. Wie wel, volgens het vermeende complot?

JABS «De CIA, zogezegd om de val van de Berlijnse Muur te bespoedigen. Hadden we al eerder gehoord. Maar je kunt het ook als een compliment zien: als er al complottheorieën over je muziek ontstaan, móét je wel iets betekend hebben.»

HUMO Maar je kunt dus formeel ontkennen dat er CIA er iets mee te maken had?

JABS «Klaus (Meine, zanger, red.) heeft het nummer geschreven, maar tenzij hij op de loonlijst van de CIA stond: absoluut.»

HUMO De bekende hoes van ‘Lovedrive’, jouw eerste bij Scorpions, trapte in 1979 op zere tenen in Amerika door de blote borst die daarop te zien was. Latere uitgaven kregen om die reden een andere afbeelding. Wat was daarop te zien?

JABS «Enkel een schorpioen en de titel, denk ik.»

HUMO Correct.

JABS «Ik weet nog dat de warenhuisketen Walmart de plaat alleen wilde verkopen in rode plasticfolie. Natuurlijk bereikten ze net het omgekeerde: iedereen wilde plots de originele hoes zien. En kijk, zoveel jaar later hebben we het er nog altijd over (lacht).»

HUMO Wie was de bekende ontwerper achter die hoes? Hij maakte ook de afbeelding voor ‘Animal Magnetism’ uit 1980.

JABS «De betreurde Storm Thorgerson. Hij werkte toen voor Hipgnosis, de Londense ontwerpersgroep die in die jaren tal van iconische platenhoezen heeft ontworpen.

»Maar nu heb ik een vraag voor jou: van wie was de Mercedes op de hoes van ‘Lovedrive’?»

HUMO Geen idee.

JABS «Aha! Van Elton John. Niet dat wij hem kenden, hoor. Storm heeft dat klaargespeeld.»

HUMO Ik stel hier de vragen. Deze bijvoorbeeld: in 1988 werden jullie de tweede niet-Amerikaanse westerse band die een concert speelde in de Sovjet-Unie. Welke band was de eerste?

JABS (denkt na) «Waren het de Hongaren van Omega? Telt Hongarije als het Westen?»

HUMO Zoals Viktor Orbán zal beamen: allerminst. Het waren de Britten van Uriah Heep, die een jaartje eerder optraden in het toenmalige Leningrad.

JABS «Had ik moeten weten.»

HUMO In 2007 speelden jullie in het Kremlin voor een publiek van Russische notabelen, waaronder Vladimir Poetin. De groep was verteld dat het om een kerstconcert zou gaan, maar de avond bleek een viering van de 90ste verjaardag van de Tsjeka, de voorloper van geheime dienst KGB. Welke andere wereldberoemde artiest was onder dezelfde voorwendselen daarheen gelokt?

JABS «Carlos Santana.»

HUMO Klopt. Gek verhaal.

JABS «Ik kan me de uitnodiging zelf niet meer herinneren, maar we hadden vooral toegezegd omdat we met Carlos op de affiche wilden staan. We kennen Carlos een beetje, zie je.»

HUMO Een moeilijke: wat is is er speciaal aan de hoesfoto van ‘Humanity: Hour I’ uit 2007?

JABS (blaast) «Nee, geen idee.»

HUMO Het was de eerste keer in 33 jaar dat het beroemde Scorpions-logo niet gebruikt werd.

JABS (knikt) «Een ingreep van de artiest achter die hoes, weet ik nog. ‘Er komen nieuwe tijden aan’ - dat soort dingen. Dus moest het bekende logo op de schop. Dat hebben we vlug genoeg teruggedraaid op de volgende plaat.»

HUMO Met name ‘Sting in the Tail’ uit 2010, oorspronkelijk bedoeld als afscheid. De volgende vraag gaat daarover: hoeveel nummers op die plaat hebben het woord ‘rock’ in de titel?

JABS «Ik denk dat het makkelijker is om te tellen hoeveel níét (lacht). Zeg jij het maar.»

HUMO Vier van de twaalf: ‘Raised on Rock’, ‘Rock Zone’, ‘Let’s Rock’ en ‘Spirit of Rock’.

JABS «We lachten er in de studio al mee. We hebben zelfs even gespeeld met het idee om de plaat ‘Rock’ te noemen, maar dat leek ons toch wat ver gaan. Nu ja, onze nieuwe plaat heet ook ‘Rock Believer’. We blijven maar hervallen (lacht).»

HUMO Voor de laatste vraag grijp ik terug naar Setlist.fm, het onlinearchief voor liveoptredens. Wat is, alles opgeteld, volgens die site het meest gespeelde Scorpions-nummer op concerten?

JABS «Een gok, maar ik denk ‘Rock You Like a Hurricane’.»

HUMO Een begrijpelijke keuze, maar helaas: het zou nipt ‘The Zoo’ zijn, van ‘Animal Magnetism’.

JABS «Dat kan kloppen, aangezien die net iets eerder is uitgekomen. Handige site, Setlist.fm. Als we ergens een lange tijd niet opgetreden hebben, dan zoeken we daar op wat we de laatste keer gespeeld hebben, zodat we niet in herhaling vallen.»

HUMO Die Duitse gründlichkeit! Eindresultaat: vijf op tien, Herr Jabs.

JABS «Uriah Heep, hè. Ik had het moeten weten.»

‘Rock Believer’ is uit bij Universal.
Scorpions spelen op 17 juni op Graspop.

Schrijf je in op onze wekelijkse muzieknieuwsbrief: