Interview
Jennifer Hudson speelt Aretha Franklin in ‘Respect’: ‘Ze heeft vrouwen een stem gegeven’
‘Het verschil tussen de stem van Jennifer Hudson en die van Aretha Franklin,’ zegt Tom Jones, ‘is dat Aretha meer vanuit het hoofd zong, terwijl Jennifer vooral vanuit haar voeten zingt.’ Toch was er geen betere actrice denkbaar om de Queen of Soul te spelen in de nieuwe biopic ‘Respect’ (★★☆☆☆). Hudson heeft, net zoals Franklin, vette maar vooral mágere jaren gekend. ‘Als ze ooit een film over mijn leven maken, zullen daar veel scènes in zitten die zo uit ‘Respect’ hadden kunnen komen.’
Aretha Franklin (1942-2018), won in totaal 18 Grammy’s, had talloze hits, werkte samen met Martin Luther King en zong op de inauguratie van Barack Obama als president van de Verenigde Staten. Maar ze kende ook ellende en misbruik. Ze groeide op in armoede, ging gebukt onder geweld, en was amper 12 toen ze verkracht werd en beviel van het kind dat daaruit voortkwam. In ‘Respect’ lijkt de Afrikaans-Amerikaanse regisseur Liesl Tommy voortdurend tussen hagiografie en eerlijk portret te twijfelen, maar verzwijgt ze dat rauwe verleden niet. ‘Het tegendeel zou raar geweest zijn,’ zegt hoofdrolspeelster Jennifer Hudson (40). ‘Wie zich de pretentie aanmeet om het verhaal van een ander te vertellen, moet het meteen helemaal vertellen. Daarbij heeft een wereldster als Aretha al lang geen geheimen meer. De mensen wéten wat ze heeft meegemaakt.’
— Aretha Franklin heeft jou bij leven en welzijn persoonlijk voor deze rol uitgekozen. ‘Ik herken mezelf in Jennifer,’ zei ze.
JENNIFER HUDSON (stil) «Dat weet ik niet.»
— Ik bedoel: zingen was alles voor haar, zoals het dat voor jou is. Als kind zong je in het kerkkoor, later zong je op cruises, je hebt nooit níét gezongen.
HUDSON «Dat is wel waar, ja. Als tiener had ik mijn allereerste job bij Burger King, en zelfs daar stond ik op de oprit de klanten toe te zingen (lacht).»
— Je hebt Aretha ook meermaals ontmoet.
HUDSON «Aretha had een bijna koninklijke uitstraling. De eerste keer dat we op hetzelfde evenement aanwezig waren, merkte ze na een tijdje op: ‘Zeg, ben jij verlegen of zo?!’ Ik antwoordde: ‘Ik zit naast de Queen of Soul! Wat had u gedacht?!’ Haar charisma was kamervullend. Overal waar ze ging, was ze aanwezig. Niet dat ze een spraakwaterval was. Ze zei wat ze zei, en dat was dat.»
— In 2008 werd jouw moeder vermoord, Aretha verloor haar eigen moeder toen ze amper acht was. Is zij een tweede moederfiguur voor je geworden?
HUDSON «In elk geval begon ze zich gaandeweg almaar moederlijker te gedragen. Beschermend, bezorgd. Het was duidelijk dat ze haar wijsheid wilde doorgeven. In haar laatste maanden praatten we bijna wekelijks met elkaar.»
— Waarover hadden jullie het dan?
HUDSON «Over alles. Meestal was de eerste vraag die ze me stelde: ‘Hoe gaat het met je zoontje?’ Het zinnetje ‘Ach, zo gaat dat nu eenmaal voor mensen als wij’ liet ze ook vaak vallen. Ze sprak altijd uit eigen ervaring, en altijd hield ik mijn oren wijd open. Zo heeft ze me veel over het leven geleerd.»
— Op haar begrafenis in Detroit zong je een indrukwekkende versie van ‘Amazing Grace’. Hoeveel controle heb je zo’n moment over jezelf? Ben je dan niet bang dat de emoties het zullen overnemen?
HUDSON «Natuurlijk! Op zo’n moment heb ik niet de minste controle over mezelf. Zet het eens op een rijtje: een begrafenis, een enorm verlies voor de zwarte gemeenschap én voor alle muziekliefhebbers. Zoveel emoties, zoveel indrukken tegelijk... En dan moest ík daar uitgerekend ‘Amazing Grace’ gaan zingen?! Maar zodra ik daar stond, in die kerk, en de woorden uit mijn mond hoorde komen, wist ik: dit voelt als thuis.»
— Je bent in 2004 doorgebroken met de televisiewedstrijd ‘American Idol’. Je was de torenhoge favoriet van onder anderen Elton John maar eindigde pas als zevende. Van de winnares, Fantasia Barrino, is sinsdien niet veel vernomen.
HUDSON «Ik zag die wedstrijd als een test. De mensen denken dat in de showbusiness alles om complimenten, glamour en glitter draait. Nee! Je hebt een olifantenvel nodig, je moet nee kunnen zeggen, en je moet bereid zijn om bij te leren. Mijn idee was: als ik ‘American Idol’ – wat een behoorlijk intensieve ervaring was, een soort bootcamp met baljurken – doorkom, is er een waterkansje dat ik deze industrie aankan. Anders had ik mijn droom toen al beter kunnen opbergen.»
— Maar hoe voelt het nu, na jaren vol succes en prijzen, dat je toen pas zevende bent geworden?
HUDSON «Ik ben trots, wat anders? De overwinning was niet voor me weggelegd, nee – en dan? Voor hetzelfde geld had ik in 2004 wél gewonnen en was het helemaal anders met mij afgelopen.»
— ‘Respect’ is niet je eerste film. In 2008 won je een Oscar voor je rol in ‘Dreamgirls’. En in 2019 speelde je Grizabella in ‘Cats’, de verguisde Hollywood-update van de Andrew Lloyd Webber-musical. Heb je die film zelf gezien?
HUDSON «Natuurlijk! (Verbaasd) Hoe bedoel je?»
— Veel acteurs bekijken hun eigen films nooit of beweren dat toch. Zeker in het geval van ‘Cats’.
HUDSON «Ik heb geen problemen met die film. De opnamen waren een unieke ervaring. Op de set had je een rijke fantasie nodig. Veel van wat je op beeld ziet, is in de postproductie toegevoegd. Meestal stonden we ons af te vragen: wat gebeurt er nu, waar kijken we naar? (lacht) Maar het verhaal van de eenzame, gekwelde Grizabella, die uit de genade is gevallen en in de goot woont, vond ik heel herkenbaar. In dat hele sprookje zorgde zij voor de rauwe werkelijkheid.»
— De film ‘Respect’ gaat, net zoals de gelijknamige Aretha-song, over hoe vrouwen door mannen behandeld worden. Op verschillende niveaus: je ziet hoe Franklin in elkaar geslagen wordt door haar eerste man, maar er is ook een scène waarin ze in een grote vergaderzaal zit met een hoop anderen. Opvallend detail: dat zijn allemaal...
HUDSON «Mannen! (lachje) Denk je dat het nu anders is? In mijn werk word ik zelf voortdurend omringd door alleen maar mannen. Als ze ooit een film over mijn leven maken, zullen er veel scènes in zitten die zo uit ‘Respect’ hadden kunnen komen.
»(Denkt na) En toch is het niet te vergelijken. In Aretha’s tijd werd van vrouwen nog niet verwacht dat ze hun mening gaven, en van zwarte vrouwen al helemaal niet. Dat zij ondanks dat klimaat toch songs als ‘Respect’ heeft geschreven – waarin ze lijnrecht én swingend én ongemeen krachtig tegen de verwachtingen inging – is des te indrukwekkender.
»Dat vond ik nog het moeilijkste bij de opnames van ‘Respect’: we kunnen ons nu bijna niet meer voorstellen hoe het toen geweest moet zijn. Ik ben geboren in 1981 – weet ik veel hoe het in 1967 was! Vrouwen hébben nu een stem. Als ik iets te zeggen heb, mág ik het zeggen. En dat hebben we vooral te danken aan mensen als Aretha. Als deze film iets duidelijk mag maken, hoop ik dat het dát is.»
© The Sunday Times
‘Respect’ speelt nu in de Belgische zalen.
