Mayorga: ‘In alle eerlijkheid: dit is niet de gelukkigste periode van mijn leven’
Op haar 3de was Helena Mayorga Paredes (26) dol op de gitaar, op de vorm, de klank en de mystiek van dat instrument. Op haar 13de kocht ze haar eerste elektrische exemplaar – voor de freaks: een London City Spitfire. Nu, op haar 26ste, staat haar band Mayorga met de single ‘Girlcrush’ bovenaan in ‘De afrekening’ op StuBru én wacht het podium van The Slope op Rock Werchter. En toch, en toch: ‘Dit is niet de gelukkigste periode van mijn leven.’
Jarenlang droomde Helena Mayorga Paredes – we bellen bij haar aan in Gent, in de wijk tussen de Oude Beestenmarkt en de Dampoort – maar van één ding: gitaarspelen in een groep. Ze deed het onder meer in Aarde Aan Daan, halvefinalist in Humo’s Rock Rally 2020. Mayorga, waarmee ze StuBru’s Nieuwe Lichting 2023 won, is de eerste groep waarin ze ook zingt en songs schrijft.
HUMO Vertel eens, Helena: hoe raakt een peuter verslingerd aan de gitaar?
HELENA MAYORGA PAREDES «Simpel: mijn vier jaar oudere broer speelde akoestische gitaar, waardoor ik dat instrument thuis vaak zag liggen. De snaren, de houding die je als gitarist aanneemt – ik was er zó van in de ban! Toen ik eindelijk naar de muziekschool mocht, rond mijn 7de, 8ste, was ik diep teleurgesteld dat ik eerst notenleer moest volgen (lacht).
»Na de lagere school ben ik naar het aso gegaan in Mol – ik ben van het naburige Dessel – maar eigenlijk wilde ik naar het kso, om klassieke gitaar te volgen. Op onze computer zat ik stiekem informatie op te zoeken over het internaat van Heilig Graf in Turnhout, een kunstschool. Toen mijn moeder dat ontdekte, besefte ze dat ik het méénde. Even later zag ze op de flank van een lijnbus reclame voor de opendeurdag van Heilig Graf, en dat beschouwde ze als een teken (lacht).
»Op die opendeurdag, in die oude schoolgebouwen, hing zo’n magisch Harry Potter-sfeertje... Ik was meteen verkocht. Vanaf het derde jaar van de middelbare school ben ik in Turnhout de opleiding klassieke gitaar gaan volgen.»
HUMO Zat je toen al in rockbandjes, of ging je op in de wereld van de klassieke gitaar?
MAYORGA PAREDES «Eerder dat laatste. In Dessel had ik wel een groepje met twee vriendinnen, Exploded Sounds, maar we speelden vooral heel serieus op onze akoestische gitaren. De typische covers, natuurlijk: ‘Tears in Heaven’ van Eric Clapton, ‘One of Us’ van Joan Osborne, ‘Wonderwall’ van Oasis enzovoort.
»Mijn eerste eigen liedjes heb ik op mijn 14de geschreven: voor de gouden bruiloft van mijn grootouders, na de dood van een kennis van ons gezin... Maar veel soeps was het allemaal niet. Als tiener droomde ik er ook niet van om singer-songwriter te zijn. Gitarist zijn in een groep, daar was het me om te doen.»
HUMO Na de middelbare school koos je voor de richting pop/gitaar aan het Conservatorium in Gent.
MAYORGA PAREDES «Dat was geen vanzelfsprekende stap. Na twee jaar aan Heilig Hart was ik naar de jazzrichting overgegaan, waar ik lessen elektrische gitaar kreeg. Nadat ik was afgestudeerd, met lovende woorden van mijn leraars, stelde ik een bandje samen voor mijn toelatingsproef aan het Conservatorium. Maar ik slaagde niet. Nu zou ik niet meer zo goed klassieke gitaar kunnen spelen als toen, maar toen was ik dus nog niet klaar voor elektrisch. Dus heb ik eerst een zevende jaar gevolgd aan de!Kunsthumaniora in Antwerpen. Na dat jaar slaagde ik wél in Gent.»
HUMO Heb je ooit overwogen om elders je kans te wagen, aan Hogeschool PXL in Hasselt bijvoorbeeld?
MAYORGA PAREDES «Nee. Gent was de place to be voor mij, omdat ik graag les wilde krijgen van Tom Lodewyckx, een gitarist naar wie ik opkeek. En de leden van Balthazar en Douglas Firs hadden er ook gestudeerd.»
HUMO Aan het Conservatorium kiezen de meeste jonge vrouwen voor zang. Jij was de eerste vrouw in je richting: vond je dat vreemd?
MAYORGA PAREDES «Toch wel, en tegelijkertijd was ik het allang gewend. In de muziekkampen waar ik vanaf mijn 15de naartoe ging – ja, ik ben een echte nerd (lacht) – was ik ook alleen maar jongens met hun elektrische gitaar tegengekomen. Daardoor voelde ik me niet eenzaam aan het Conservatorium.»
HUMO Had je op dat moment al gitaarspelende idolen?
MAYORGA PAREDES «Ja, maar ik heb nooit alle groepjes in ‘De afrekening’ zitten volgen of zo. Ik had typische gitaarhelden als Stevie Ray Vaughan en zelfs John Mayer, die ik nu meer als een guilty pleasure beschouw. Misschien vind ik David Gilmour van Pink Floyd wel de allergrootste: zijn sound is waanzinnig en uniek. Maar PJ Harvey is evengoed een voorbeeld, vanwege haar ruwheid en haar eenvoud. Mijn moeder had al haar platen.»
HUMO Hoeveel gitaren heb je intussen?
MAYORGA PAREDES «Een elftal, met de akoestische erbij. Ze zijn niet stuk voor stuk supergoed, maar hebben wel allemaal een eigen karakter. Ik heb een Silvertone uit 1961, de budgetversie van de Danelectro. ’t Is een echte karaktergitaar. Jack White heeft er ook één.
»Mijn eerste gitaar was een London City Spitfire: een coole naam en best een goeie gitaar. Ik heb ze voor 300 euro gekocht in een muziekwinkel in Mol toen ik 13 of 14 was. Later heb ik ze weer verkocht, maar dat zou ik nu niet meer doen. Ik heb een bijzondere band met al mijn gitaren.»
EEN SHOTJE
HUMO Nadat je je lang op je instrument had gefocust, ging je ook songs schrijven en zingen. Wat heeft die kentering ingeluid?
MAYORGA PAREDES «De pandemie, toen ik vaak alleen thuiszat en tijd had om van alles te ontdekken. Begin vorig jaar heb ik nog een tandje bijgezet. Ineens voelde ik écht de drang om songs te schrijven. Dat mijn toenmalige huisgenote Elke heel enthousiast reageerde op het lawaai dat ik toen begon te maken, heeft me finaal over de streep gehaald.»
HUMO Een jaar later heeft ‘Girlcrush’ de top van ‘De afrekening’ bereikt: in de tweede single van Mayorga hoor ik de sixties, de eighties, een beetje punk, veel pop en véél Amerika terug.
MAYORGA PAREDES «Mensen horen er van alles in, van The Cardigans tot Taylor Swift. De sound van ‘Girlcrush’ is vrij organisch ontstaan – we hebben in de studio geen voorbeeld opgezet of zo, met het marsorder: ‘Zo willen we klinken!’ Maar Wet Leg, de revelatie van 2021, was wel een invloed. Ik werd erg blij van hun sound. De gitaar is vrij nonchalant bij hen, maar hun nummers zitten wel goed in elkaar.
»Achter de tekst van ‘Girlcrush’ zit een grappig verhaal. Ik werkte vroeger in Ventura, een café in Gent. Aline en Maya waren twee vrouwen die er geregeld iets kwamen drinken. Prachtige, vriendelijke, superfijne vrouwen. Telkens als ze binnenkwamen of op het terras zaten, zeiden mijn vrouwelijke collega en ik tegen elkaar: ‘Maya en Aline zijn onze girl-crush!’ Toen ik hen later echt leerde kennen en hun dat verhaal vertelde, zeiden ze: ‘Maar jullie waren ónze girl-crush!’ (lacht)
»Op een avond zat ik op café met Daan Hafkamp van Aarde Aan Daan en Daan Van Isterdael, met wie ik in Pavlove zit, en vertelde ik dat verhaal. Waarop de eerste Daan zei: ‘‘Girlcrush’: dat zou een keigoeie songtitel zijn.’ Op weg naar huis zijn we nog eens langs Ventura gepasseerd voor een shotje, en ergens op straat is dat refrein ontstaan – ‘I got a girl-crush’. Thuis heb ik mijn gitaar gepakt en er akkoorden onder gezet. ‘Girlcrush’ is mijn ode aan vrouwen.
»Toeval of niet: in die periode was ik ook aan het daten met een vrouw.»
HUMO Voor het eerst?
MAYORGA PAREDES «Ja.
»Vroeger werd je meteen in een kamp gezet: je was hetero of lesbisch. Vandaag hoef je niet te kiezen. Als ik deze week op date ga met een vrouw en volgende week met een man, zullen mijn vrienden daar niet raar van opkijken. Er hangt geen gêne meer rond. Dat vind ik mooi aan mijn generatie.
»Ik zou nooit – of toch nog niet – een label op mezelf plakken. Ik heb één keer met een vrouw gedatet en dat was fijn, punt. Kom ik nu een interessante vrouw of een interessante man tegen, dan zien we wel.»
HUMO Wat voor reacties heb je al op ‘Girlcrush’ gekregen?
MAYORGA PAREDES «Berichtjes als: ‘Hey, merci. Ik heb nog nooit een song gehoord die mijn gevoelens voor vrouwen op die manier omschrijft.’ Zalig! Maar een journalist heeft me ook al gevraagd: ‘Is Mayorga dan een queer band?’ Nee, dus. Ik ben Helena, mens en muzikant, en ik schrijf over wat ik voel. Ik wil me niet in een hoek laten duwen. Mijn songs zijn géén statements.»
HUMO BLUAI, de winnaar van Humo’s Rock Rally 2022, schuwt de statements niet. Frontvrouw Catherine Smet wil bijvoorbeeld alleen vrouwen in haar band.
MAYORGA PAREDES «Behalve ikzelf telt Mayorga twee vrouwen en één man: Charline (D’hoore, red.), Trui (Amerlinck, red.) en Sam (Enthoven, red.). Het zijn goeie muzikanten en ik voel me goed bij hen. Het hadden evengoed drie mannen kunnen zijn, maar ben ik blij dat er twee vrouwen naast me staan? Ja, megablij. Want vrouwen zijn nog altijd ondervertegenwoordigd in de muziek. Jonge meisjes kunnen niet genoeg voorbeelden hebben. Zo’n voorbeeld wil BLUAI uitdrukkelijk zijn, en ik ben er zeker van: Catherine en co. hebben al veel meisjes geïnspireerd om een gitaar vast te pakken.
»Ik kwam eens aan op een show en een technicus grapte: ‘In een groep zitten met drie knappe jonge vrouwen, dat zal die drummer van jullie wel leuk vinden.’ Ik heb hem geantwoord: ‘En wij zijn ook blij dat we met een knappe drummer spelen.’ Ja, het zal wel humor zijn, en ik zou het als een compliment kunnen opvatten dat ik er goed uitzie, maar Trui, Charline en ik hebben zulke opmerkingen al te vaak gehoord. Het begint ook al als je nog heel jong bent.
»Ik herinner me ook hoe ik in een muziekwinkel apetrots de gitaar van mijn dromen, een glittergouden Danelectro, op de toonbank legde. (Gaat de gitaar halen en legt ze op tafel) De verkoper zei letterlijk: ‘En klinkt ze ook goed, of vind je ze alleen maar mooi?’ Dat was zo ongepast! Tegen een man zou hij dat nooit gezegd hebben. Om hem op zijn plaats te zetten, ben ik over supertechnische dingen begonnen.
»Nog voorbeelden? Toen ik gitarist in bands was, ging de klankman of het zaalpersoneel er vaak automatisch van uit dat ik de zangeres was. Of dat de-man-met-de-gitaar in het gezelschap wel de solo’s zou spelen, terwijl ik de leadgitarist was en hij de ritmegitarist. Op den duur ga je op het minste gevoelig reageren.
»Maar ik sta dus niet met twee vrouwen op een podium om díé strijd te voeren. Ik wil gewoon de best mogelijke muziek maken.»
HUMO Omdat je Chileense roots hebt: is Zuid-Amerikaanse muziek belangrijk voor je?
MAYORGA PAREDES «Als kind heb ik wel wat Chileense muziek geproefd, Víctor Jara bijvoorbeeld, maar te weinig om van een invloed te kunnen spreken. Na de scheiding van mijn ouders is mijn vader naar Chili teruggekeerd – ik was toen 12. Mijn broer, mijn zus en ik hebben alle contact met hem verbroken. Daardoor heb ik me ook lang afgesloten voor de Chileense en bij uitbreiding de hele Zuid-Amerikaanse cultuur. Ondertussen vind ik dat jammer. Ik spreek bijvoorbeeld geen Spaans, terwijl ik dat wel zou willen. Maar toen Rodrigo Fuentealba van de Gentse band Manngold me vroeg om te komen jammen, klikte dat zo goed dat we tegen elkaar zeiden: ‘Zou dat door onze gedeelde Chileense roots komen?’ Misschien zitten die roots toch meer in me dan ik denk.
»Nu, ik was nog een kind toen mijn vader vertrok. Me van die afkomst afkeren was mijn manier om met de situatie om te gaan. Hij was niet in staat om zijn rol als vader te vervullen, laat ik het daarop houden. Mijn moeder is onze steun en toeverlaat – she’s my best friend.»
HUMO Ook je grootmoeder is belangrijk: net als jij wilde zij ooit naar het conservatorium gaan, maar ze mocht niet. Heeft zíj die elf gitaren voor je gekocht?
MAYORGA PAREDES «I wish (lacht). Nadat ik De Nieuwe Lichting had gewonnen, hing iedereen – vrienden, de pers – aan de lijn. Maar dat oma me belde, was voor mij het allerbelangrijkste. Ik kon horen hoe ontroerd ze was... Ik ben niet aan mijn studie begonnen met de gedachte: dit is voor haar. Maar ik besefte wel dat ik die kans kreeg, terwijl zij huisvrouw is moeten worden.»
‘PURPLE RAIN’
HUMO Bevalt het singlebestaan je – alles voor de muziek?
MAYORGA PAREDES «Tja, ik ben haast alle weekends weg, Mayorga zit in een stroomversnelling... Het ene moment sta je te spelen voor 900 man, het volgende kom je alleen thuis. Om met mij een relatie te hebben, moet je dat rare muzikantenbestaan snappen.»
HUMO Uit ‘Weekend Lover’, de debuutsingle van Mayorga, bleek een jaar geleden al dat je een onvervalste romanticus bent.
MAYORGA PAREDES «In die songtitel zit natuurlijk een echo van wat Prince zingt in ‘Purple Rain’, hè – ‘I never wanted to be your weekend lover’. ‘Weekend Lover’ is ontstaan uit een relatiebreuk. Hij wilde niet in België blijven, en nadat ik een weekendje bij hem in Portugal was geweest, was zowel mijn hart als het zijne gebroken. We hadden ingezien dat onze relatie onmogelijk was. Op het vliegtuig en de trein naar huis heb ik die song geschreven.»
HUMO Leid je vandaag het leven waar de 15-jarige Helena op haar muziekkamp van droomde?
MAYORGA PAREDES «Tien jaar geleden dacht ik: tegen mijn 26ste zal ik wel van mijn muziek kunnen leven. Dat is nog lang niet het geval. Ik werk parttime in een broodjeszaak. En in alle eerlijkheid: dit is niet de gelukkigste periode van mijn leven. Er is de oorlog, de crisis, maar ook de zoektocht die bij mijn leeftijd hoort. Ik ben nog geen 30, maar ook geen 20 meer. Ook al heb ik meestal superveel energie en ga ik positief door het leven, ook al sta ik deze zomer op Werchter en wenst iedereen me proficiat: ik wankel al eens. Gelukkig is de openheid rond mentale gezondheid groot geworden. Zelfs met mensen die je niet zo goed kent, kun je er op café over praten. Desnoods een hele nacht. In de toekomst wil ik het ook in mijn songs over die moeilijke momenten hebben.
»Corona is toch wel als een bijl geweest: het virus heeft in alles gehakt. Er was het alleen thuiszitten, maar ik ben ook afgestudeerd in die tijd. Voor muzikanten was er niets, je moest het gaan zoeken. Dat komt wel weer goed, ik weet het wel. En veel generaties hebben het moeilijker gehad dan de mijne. Maar het is toch allemaal moeilijker dan ik had verwacht. Hoeveel vrienden, ook buiten de muziek, hoor ik niet zeggen: ‘Hoe kunnen wij in godsnaam een huis kopen?’ Als ik leeftijdgenoten die stap zie zetten, denk ik: wow. Automatisch ga je je eigen situatie daar dan mee vergelijken.
»Nu, op dit moment is huisje-tuintje geen droom van me. Een toffe loft in de stad mag wel. Al zijn die wellicht nog duurder (lacht).»
HUMO Sietse Willems van Meltheads deed in Humo ook zijn beklag over de hoge ticketprijzen van tegenwoordig.
MAYORGA PAREDES «Dat ervaar ik zelf ook. Ik ben blij dat we op Werchter spelen: zo kan ik het festival ook zelf bezoeken. Zelf kan ik me geen combiticket permitteren. Van veel vrienden krijg ik te horen: ‘We zouden dolgraag naar jullie komen kijken, maar het is te duur.’ Ik snap dat: een dagticket kost al tegen de 130 euro.»
HUMO Vind je Werchter een mijlpaal in het prille bestaan van Mayorga?
MAYORGA PAREDES «Tuurlijk. The Slope is geen makkelijk podium: als de wind slecht zit, word je overstemd door het geluid van de andere podia. Maar een goed opstapje is het sowieso.
»Het gaat hard sinds De Nieuwe Lichting. Vorige week was bijvoorbeeld nogal pittig: donderdag en vrijdag speelde ik met Mayorga, zaterdagmiddag met Aarde Aan Daan in Düsseldorf en zaterdagavond weer hier met Mayorga. Deze zomer spelen we iedere week, en na de zomer komt er een ep uit, met een releaseshow in de AB.
»Kijk, nu ik het zo overloop, overheerst toch weer dat gevoel: wat is dit spannend!»
HUMO Houden zo! Bedankt voor het gesprek.
Mayorga speelt op 1 juli op Rock Werchter, en op 7 oktober in Ancienne Belgique. Hun debuut-ep verschijnt op 6 oktober.
