'moonage daydream'
‘Moonage Daydream’, de documentaire over David Bowie die de regisseur een hartaanval gaf: ‘Dit is een compléét andere film geworden dan gepland’
Vanaf heden in de bioscoop: ‘Moonage Daydream’, een als documentaire verpakte visuele en auditieve wervelwind over leven en werk van David Bowie, geschreven, geregisseerd, geproduceerd en gemonteerd door Brett Morgen (53), die eerder tekende voor ‘Crossfire Hurricane’ (2012) over The Rolling Stones en ‘Montage of Heck’ (2015) over Kurt Cobain. Humo had Morgen aan de Zoom.
BRETT MORGEN «David Bowie is de eerste artiest die ik in mijn eentje heb ontdekt, die niet uit de platenkast van mijn ouders kwam. Hij betekende alles voor me. Hij was mijn introductie tot cultuur en identiteit, en hoe die dingen met elkaar verweven waren of konden zijn.
»In 2007 heb ik bij David het idee voor een hybride non-fictiefilm gepitcht. Een dag later belde iemand van zijn entourage: ‘David vond het een leuk gesprek, maar door zijn gezondheidstoestand kan hij niet deelnemen aan zo’n project.’»
HUMO Waarna je je pijlen op de Stones richtte?
MORGEN «Nee, ik had totáál geen interesse om die docu te maken. Wat ze me voorstelden, klonk me in de oren als een minder goeie versie van ‘The Kid Stays in the Picture’, mijn film uit 2002 over de notoire filmproducer Robert Evans. Maar mijn vrouw zei: ‘Er zijn dingen die je doet voor het geld, er zijn dingen die je doet voor de kunst, en er zijn dingen die je doet voor de ervaring. Je kunt een jaar met The Rolling Stones doorbrengen: je móét dit doen.’ En ze had gelijk.
»Daarna kwam ‘Montage of Heck’, waarvan de verhaallijn zichzelf leek te schrijven. In tegenstelling tot ‘Moonage Daydream’. Op Twitter vroeg iemand me onlangs: ‘Ging het van een leien dakje, die Bowie-docu? Was it smooth sailing?’ En ik dacht: smooth sailing? Een documentaire over David Bowie maken was als zwemmen in de Noordelijke IJszee, met metershoge golven die van alle kanten onophoudelijk op me afkwamen.»
HUMO Terwijl je ‘Moonage Daydream’ aan het maken was, heb je een hartaanval gekregen: heeft die een andere film opgeleverd dan je oorspronkelijk voor ogen had?
MORGEN «Een compléét andere film.
»In 2016 had ik, naast mijn andere werk, alles zitten lezen wat er ooit over David is geschreven. Op 10 januari 2017, uitgerekend zijn eerste sterfdag én de verjaardag van mijn dochter kreeg ik die hartaanval. Ik heb een week in coma gelegen. Het eerste wat ik zei toen ik wakker werd, was: ‘Ik moet dringend naar de set!’ Ik was een pilot voor Marvel aan het maken, moet je weten. Een uur later was ik op mijn smartphone audities aan het bekijken.
»Het heeft even geduurd voor ik écht wakker werd en mezelf de vraag stelde: wat ben ik aan het doen? Ik heb drie jonge kinderen: welke boodschap wil ik hun meegeven? Dat je, als je hard genoeg werkt, op je 47ste de pijp uit kunt gaan?
»Ik heb die pilot voltooid en ben met een andere blik terug naar Bowie gegaan. Ik vroeg me af: wat kan ik van hem leren? Wat is zijn boodschap? Ik besloot om zijn woorden te gebruiken als leidraad voor een bevredigend, creatief en opwindend leven. En als rode draad voor de film.»
HUMO Wat dat betreft kun je het volgende als een compliment dan wel als een belediging opvatten: ongeveer anderhalf uur ver in de film had ik zin om op te stappen en zelf creatief te gaan zijn. En om het beste van mijn dag te maken.
MORGEN «Ik beschouw het als een belediging. Als je zo geïnspireerd was, kon je dan écht niet nog een uurtje blijven en nog meer geïnspireerd raken? (lacht)»
HUMO Ik ben gebleven. En ik ben nog meer geïnspireerd geraakt.
MORGEN «Dan is het goed.»