‘Na twintig jaar van je vrouw scheiden is een zegen voor de creativiteit’

‘Always different, always the same’: wijlen John Peels bekende uitspraak over The Fall had evengoed op Kings of Convenience kunnen slaan. Vrijwel ieder nummer op ‘Peace or Love’, het eerste nieuwe wapenfeit van de Noren sinds 2009, had net zo goed op het klassieke debuut ‘Quiet Is the New Loud’ gepast, en vice versa. ‘Het heeft geen zin om jezelf het koste wat het kost te willen veranderen. We zijn wie we zijn, en we hopen dat nog lang te blijven.’

EIRIK GLAMBEK BøE «Nadat we twaalf jaar geleden ‘Declaration of Dependence’ hadden uitgebracht, hebben we een lange pauze ingelast om ons op andere projecten te richten. Ik onder andere op Kommode, en Erlend op The Whitest Boy Alive en La Comitiva. Rond 2013 zijn we nieuwe nummers beginnen te schrijven voor wat ‘Peace or Love’ zou worden. Vijf jaar geleden waren die praktisch allemaal afgewerkt.»

ERLEND ØYE «’t Is te zeggen: ze waren geschreven, maar nog niet opgenomen. Een eitje, dachten we: na twee decennia weten we onderhand wel hoe je een plaat hoort op te nemen. Boy, were we wrong.»

GLAMBEK BøE «Bij de eerste opname klonk alles wel goed – we zongen niet vals en we speelden geen overbodige noten – maar toch waren we ontevreden. Er ontbrak iets, een zekere magie.»

ØYE «We hebben toen de allereerste demo uit de mottenballen gehaald en we stelden vast dat die eigenlijk beter klonk, ondanks de technische onvolkomenheden. De vraag was dus: hoe in godsnaam vinden we het gevoel van die demo terug? Twee jaar aan een stuk hebben we gezocht – studio in, studio uit – maar het ging van kwaad naar erger.»

GLAMBEK BøE «In vier of vijf studio’s hebben ze ons net niet buitengegooid, omdat we telkens ontevreden waren over het resultaat.»

ØYE «Op het einde was ik onze nieuwe songs zo kotsbeu dat ik het niet meer zag zitten om er nog meer moeite in te steken. Ik wilde even niks meer met Kings of Convenience te maken hebben en met rust gelaten worden. Ere wie ere toekomt: dat er uiteindelijk toch nog een plaat van is gekomen, hebben we geheel en al te danken aan Leslie Feist.»

HUMO Met wie jullie lang geleden al eens hadden samengewerkt, op ‘Riot on an Empty Street’.

ØYE «Juist. Leslie liet ons op een gegeven moment weten dat ze naar Europa zou komen, en vroeg of we niet aan de nummers konden werken die we samen op het Berlijnse PEOPLE-festival in 2018 hadden geschreven. Ze duwde ons echt de studio in, en daar hebben we ‘Catholic Country’ en ‘Love Is a Lonely Thing’ met haar opgenomen.»

GLAMBEK BøE «We waren daar zo enthousiast over dat we tegen elkaar zeiden: ‘Kom, laten we nu eindelijk die plaat eens afwerken, en er de songs met Leslie aan toevoegen.’»

ØYE «Met hernieuwde moed hebben we vervolgens alle elfendertig versies van de andere nummers beluisterd, op zoek naar de beste versie. Nu de plaat er eindelijk is, vragen we ons af waar we ons zo druk over hebben gemaakt (lacht).»

HUMO Jullie brengen ‘Peace or Love’ uit in een tijd waarin een plaat aanzienlijk minder lijkt te betekenen dan ten tijde van jullie debuut.

GLAMBEK BøE (knikt) «Praktisch niemand luistert dezer dagen nog naar platen, maar volgens statistieken van onder andere Spotify gaan wij tegen die trend in: onze fans luisteren van a tot z naar onze platen. Dat sterkt ons in ons voornemen om te blijven doen wat we altijd hebben gedaan: songs schrijven die deel uitmaken van een groter geheel.»

ØYE «We vechten niet tegen het onweerlegbare feit dat we stilaan oldtimers aan het worden zijn, we omhelzen het.»

GLAMBEK BøE «We geloven ook rotsvast dat onze eenvoudige manier van werken – twee gitaren en twee stemmen – de beste garantie is om te overleven. Grote bands zullen het in mijn ogen alsmaar moeilijker krijgen, omdat de hedendaagse popcultuur zich op kleine schermpjes afspeelt. Wat wij doen, wérkt op een medium zoals TikTok, omdat we makkelijk op een klein scherm passen, en omdat je één-op-één ziet wat je hoort: twee mannen die al zingend op hun gitaar tokkelen.»

HUMO Erlend, in een recent interview vertelde je dat ‘Peace or Love’ volledig uit laatste songs bestaat. Wat bedoelde je daarmee?

ØYE «Eirik en ik hebben met elkaar gemeen dat we, toen we begin jaren 90 serieus in muziek geïnteresseerd raakten, altijd eerst het laatste nummer beluisterden als we een nieuwe cd van pakweg U2 of Red Hot Chili Peppers hadden gekocht. Dat was niet zelden het beste van de plaat, en je hoorde er altijd de essentie van de band of de artiest in. Daarom besloten we om nu eens een plaat te maken die van voren tot achteren uit laatste nummers bestaat.

»Dat gezegd zijnde: ‘Blood Sugar Sex Magik’ is de uitzondering die de regel bevestigt. Niet het laatste nummer, maar ‘I Could Have Lied’ is wat mij betreft het beste van die plaat.»

GLAMBEK BøE «Mee eens.»

ØYE «Ik kan je nu wel onthullen dat dat de allergrootste invloed op de muziek van Kings of Convenience is geweest. Al van in het begin van onze carrière beschuldigt de pers ons ervan dat we folkies zijn, maar daar klopt niets van: ‘I Could Have Lied’ heeft ons meer beïnvloed dan alle folksongs samen.»

GLAMBEK BøE «Een plaat maken die louter uit laatste nummers is samengesteld, riep wel één grote vraag op: welke song komt als laatste? (lacht) Een half jaar hebben we gediscussieerd: ik wilde ‘Killers’ als slotnummer, Erlend ‘Washing Machine’. Uiteindelijk hebben we tijdens een Zoomgesprek kop of munt gespeeld. Erlend koos munt en won.»

ØYE «Ik blijf erbij: ‘Washing Machine’ is de beste keuze.»

HUMO ‘It’s true that I’m more wise now than when I was 21’, zing je in ‘Washing Machine’. In welke zin ben je wijzer?

ØYE «Nu ik 45 ben, begrijp ik mijn rol in het leven van anderen beter dan op mijn 21ste. Ik zie in dat ook de tijd van anderen kostbaar is, en daar handel ik naar: heb ik bij iemand het gevoel dat we elkaar niets meer te bieden hebben, dan zal ik het contact sneller verbreken. Uiteindelijk is dat gezonder voor beide partijen.»

GLAMBEK BøE «Ik heb dan weer het gevoel dat ik op mijn 45ste minder wijs ben dan op m’n 21ste (lachje). Een tijdje terug ben ik gescheiden van de vrouw met wie ik meer dan twintig jaar samen ben geweest en met wie ik drie kinderen heb. Je wereld staat op zo’n moment op zijn kop: vrijwel alles wat je dacht te weten, staat plots op losse schroeven.»

HUMO Het kan niet anders of die gebeurtenis heeft zich een weg gebaand naar ‘Peace or Love’.

GLAMBEK BøE «Heel zeker, ja.

»Je weet: ik woon in Bergen, Noorwegen, en Erlend al een jaar of tien in Syracuse, op Sicilië.»

ØYE «Parlo italiano correttamente.»

GLAMBEK BøE «Het gevolg is dat ‘Peace or Love’ een synthese van twee soloplaten is geworden: ik heb in de aanzet nauwelijks iets te maken gehad met de nummers van Erlend, en hij niet met die van mij. Zodoende heb ik in alle vrijheid aan mijn songteksten kunnen werken. Ze zijn stuk voor stuk voor de volle 100 procent autobiografisch – zonder al te letterlijk te worden. Zo’n gebeurtenis als een scheiding mag dan een drama zijn op persoonlijk vlak, het is ook een zegen voor de creativiteit.»

ØYE «Ik heb de omgekeerde beweging gevolgd: sinds enige tijd heb ik voor het eerst sinds heel lang een vaste relatie. Hout vasthouden: op mijn creativiteit heeft dat tot op heden niet de minste invloed gehad.»

HUMO Volgend jaar ligt er een nieuwe plaat van Kings of Convenience in de rekken?

ØYE (lacht) «Zonder twijfel.»

HUMO Dit nog: wie van jullie won het partijtje schaak op de hoes van ‘Peace or Love’?

GLAMBEK BøE «Ik.»

ØYE (haalt de schouders op) «Ik liet hem winnen. Zo stonden we quitte na die kop of munt.»

‘Peace or Love’ verschijnt op 18 juni bij Universal. Kings of Convenience speelt op 21 maart 2022 in het Koninklijk Circus.