7 Hoofdzonden
Naima Joris: ‘Plots ben ik écht jaloers. Op jonge meisjes die een gezicht hebben dat nog niet aan het smelten is’
Als muziek de zeden verzacht, dan is één lichtpuntje te midden van alle wereldse ellende misschien toch die nakende ‘normale’ festivalzomer. Op 25 mei is het al zo ver: dan staat Naima Joris (40) op het Unwind-festival in het Antwerpse Rivierenhof. De singer-songwriter die vorig jaar doorbrak met een ep die ze opdroeg aan haar te jong gestorven zus, heeft ook alweer een nieuw worpje klaar. Op ‘Tribute to Daniel Johnston’ covert ze enkele nummers van het lofi-icoon met wie ze naar eigen zeggen ‘een kinderlijke naïviteit’ deelt. Rest de vraag: laat Naima Joris zich ook in haar Humo-biecht van haar onschuldigste kant zien?
We zitten op een terras aan de Gentse Reep, met zicht op het water en op de laatste kranige restanten van het Belgacomgebouw. Daar schoten Naima Joris en fotograaf Geert Van de Velde zonet de beelden die bij ons interview afgedrukt zullen worden. Om de hoek ligt de studio van producer Koen Gisen, met wie ze na ons gesprek nog de laatste hand wil leggen aan haar ergens in de nabije toekomst te verschijnen debuutplaat.
TRAAGHEID
NAIMA JORIS «In wezen ben ik een werker, maar ik was lang gedwongen lui. Gestigmatiseerd lui ook, als puber lag ik elke zaterdag tot twee uur in mijn bed, doodmoe. Niet omdat ik veel sliep, maar omdat ik éíndelijk sliep. Ik heb een slaapprobleem, intussen weet ik dat een angststoornis aan de basis ervan ligt. Doordat die angst nu onder controle is via medicatie, is er al een wereld van verschil qua slaap. Maar nu zit ik nog met het probleem doorslapen: mijn biologische klok is serieus door elkaar gehaald in al die jaren.»
HUMO Je legt vanavond, na vier dagen in de studio met producer Koen Gisen, de laatste hand aan je debuutplaat. Ging er een lang schrijfproces vooraf aan die snelle opname?
JORIS «Nee, ik heb in mijn hele leven nog nooit zoveel nummers in zo’n korte tijd gemaakt, binnen de tijdspanne van een jaar. Vorig jaar was er weer zo’n lockdown en ergens in februari-maart begon ik nummers te schrijven voor de plaat. De Daniel Johnston-coverplaat die nu uitkomt, stond intussen al gepland, net omdat ik ervan uitging dat ik heel traag tot een eigen plaat zou komen. Niet dus, het draaide helemaal anders uit. Ineens schreef ik nummer na nummer. Ik heb wel hulp gehad van mijn gitarist Vitja Pauwels, ook omdat we toen een koppel waren. Dan zat ik bij hem thuis, had ik een idee, begon hij iets op zijn gitaar te tokkelen en ontstond er een song.
»Inspiratie komt dus naar mij. Er is geen strategie mee gemoeid. In een jaar tijd heb ik zeker tien, elf nummers gemaakt. Voor andere muzikanten is dat misschien weinig, maar voor mij is dat véél.»
HUMO Jij leerde de muziek van Daniel Johnston kennen dankzij de docu ‘The Devil and Daniel Johnston’ uit 2005.
JORIS «Ja, ik zag die film in 2009. Voordien kende ik hem alleen van dat T-shirt dat al die muzikanten dragen (Kurt Cobain startte destijds de trend om een T-shirt te dragen met het artwork van Johnstons plaat ‘Hi, How Are You’ uit 1983, red.). Na het zien van die film ben ik naar zijn muziek beginnen te luisteren. Zijn kinderlijke eerlijkheid raakte me, zijn spontaniteit. Ik herkende ook veel van mezelf in zijn liedjes.»
HUMO Je covert ook zijn ‘True Love Will Find You in the End’. Moest je daarvoor een zekere schroom overwinnen? Het is zijn meest iconische nummer.
JORIS «Net daarom wilde ik dat nummer eerst niet coveren. Maar toen vond er toch weer een crisis plaats in mijn leven, een liefdesbreuk. Ik werd depressief en sliep weer niet, en heb me dan toch op dat nummer gesmeten, op een haast manische manier. Ergens vond ik die cover dan ook weer kloppen, door mijn eigen gemoedstoestand. Alles wat ik doe, is eerlijk.
»Ik heb het ook met synths gearrangeerd. Ik dacht: zo is het alleszins nog niet gecoverd. Ik hoop dat mijn poppy versie van de song een weg is naar Johnston voor mensen die hem totaal niet kennen. Het idee dat ik bij de hele coverplaat had, was eigenlijk: Daniel Johnston gaat naar de sauna (lacht).»
HUMO Huh?
JORIS «Ja, mijn versie van ‘Cold Heart World’ is bijvoorbeeld toch heel rustig? Dat is ook wat ik voor mezelf zoek in muziek: rust.»
HUMO Johnston was zeer productief.
JORIS «Superproductief. Ik dus niet. Maar ik ben dat misschien wel aan het worden. Ik heb nu ook een reden om productief te zijn.»
HUMO Je publiek?
JORIS «Ja. Er is nu vraag naar mijn muziek, naar mijn creativiteit. Dat stimuleert. Ik ben ook nog volop aan het ontdekken hoe creativiteit werkt en hoe een song in elkaar zit. Want ik maak heel intuïtief liedjes, een beetje zoals een kind, met veel knippen en plakken. Daardoor val ik weleens in herhaling, daar moet ik op beginnen te letten.»
HUMO Je bent een muzikale laatbloeier, pas tegen je 40ste brak je door bij het grote publiek. Zou het kunnen dat je lang wegliep van je roeping?
JORIS «Zo voelt het zeker. Dat zeiden de mensen me ook constant. Zeker mijn pa: ‘Je hebt een talent gekregen, dóé er iets mee.’ Maar ik wilde niet. Ik heb eventjes op het conservatorium gezeten en daar viel het me op dat artiesten met erkenning bezig waren. Ik was daar totaal niet mee bezig. Ik voelde mij niet thuis op het podium, ik voelde mij totaal niet thuis in die muzikantenwereld: te veel ego.»
HOOGMOED
HUMO Was het een aversie of angst voor hoogmoed die je jarenlang weghield van de muziek?
JORIS «Ja. Ik ben mega antihoogmoed. Mijn grootvader was een operazanger met een enorm ego. Ik heb hem nooit gekend, maar mijn vader heeft daar duidelijk onder geleden. En bij mijn vader, een jazzmuzikant, zag ik zelf ook altijd die struggle van de artiest die bevestiging nodig heeft. Die nood aan erkenning: ik zag dat niet zitten.
»Op mijn 19de verongelukte mijn stiefmoeder en vond ik heel die hang naar artistieke bevestiging compléét ridicuul. Ik kon alleen maar denken: wat is de zin van het leven? Mijn stiefmoeder is door een dom auto-ongeluk gestorven. Ze heeft zes maanden als een kapot lichaam in een ziekenhuisbed gelegen zonder te kunnen communiceren. Je beseft dan hoe kwetsbaar een lichaam is, hoe kwetsbaar het leven is. Het was alsof ik wakker schoot op mijn 19de en ineens alle bullshit doorzag. Dat was tijdens mijn periode op het conservatorium. Ik wilde geen erkenning, ik zocht naar zingeving. Ik wilde een nuttig beroep uitoefenen, in de zorgsector. Ik ben even onthaalmoeder geweest, en ik heb er ook even aan gedacht om palliatief verpleegkundige te worden. De dood was heel… Ja.»
HUMO Toch is het ook de dood die je weer muziek heeft doen maken: je debuut-ep van vorig jaar, je grote doorbraak, was geïnspireerd door en opgedragen aan je jongere zus, die in 2018 is gestorven aan kanker.
JORIS «Ja, zo is het gebeurd. Niet uit een ambitie, maar door de dood van mijn zus. Mensen komen nu ook naar me toe om te praten, om me te bedanken voor de steun. Omdat ze ook iemand verloren hebben en iets hebben gehad aan mijn muziek. Die reacties hebben me doen inzien dat muziek over veel meer gaat dan dat ego, dat het een waardevol medium is. Misschien was ik gewoon afgeleid door de ego’s van muzikanten rond me. Vooral van frontmensen.
»Weet je, ik heb ook een innerlijke wereld waarin ik al veel heb bereikt, alleen ziet niemand dat. Het opruimwerk van al mijn demonen is nog altijd bezig en vergt energie. Het slaapprobleem en de frustratie errond en daarmee leren leven: dat is leven met uitdagingen, dat is werken. Mijn drang naar erkenning situeert zich meer op dat niveau dan op het niveau van mijn muziek. Omdat die innerlijke strijd, en níét een bekende muzikant willen zijn, altijd mijn strijd is geweest.»
HUMO Je bent een mooie vrouw, met iets van de sixties-Brigitte Bardot. Vind je jezelf mooi? En hoe ijdel ben je?
JORIS «Ik ben heel tevreden met mijn uiterlijk, maar ik vind mezelf zeker geen model of zo. Ik ben wel meer bezig met mijn uiterlijk dan vroeger. Voor een deel door mijn zus, mijn jongere zus die is gestorven. Zij heeft me wat geld nagelaten, en ik ben daar heel bewust mee gaan shoppen. Vroeger kocht ik altijd tweedehands, maar nu heb ik wat nieuwere kleren, ook wat chiquer. Al is dat nog altijd een chiquere jogging (lacht).
»Mijn zus was ijdel, en ik heb dat nu een beetje van haar overgenomen. Ze heeft me geleerd dat dat mag, ijdel zijn. Misschien ben ik al die jaren ook wat te ver gegaan in dat anti-ego – dat kan natuurlijk evengoed een vorm van trots en hoogmoed worden.»
HUMO Hoe graag sta je op het podium?
JORIS «In 2017 heeft mijn vader een bandje opgericht met ook mijn zus, mijn broer en mij erin. Mijn zus was kaal door de chemobehandelingen, maar ze stond met veel meer présence en zelfzekerheid op het podium dan ik. Terwijl ik meer ervaring had. Sommige mensen voelen zich gewoon van nature thuis op een podium. Bij mij is dat niet het geval: ik moet optreden nog altijd wat gewoon worden.
»(Plots) Ik wil nog een verhaaltje vertellen over hoogmoed, van Sadhguru (Indiase yogagoeroe, red.), over de fazant en de stier. De fazant droomt ervan om tot in de top van een boom te kunnen vliegen. De stier zegt hem: ‘Als je mijn kaka eet, zal je in die boom kunnen vliegen.’ De fazant doet wat hem gevraagd wordt, kan in die top vliegen, maar wordt dan uit die boom geschoten door een boer. Moraal van het verhaal: bullshit can get you to the top, but does not let you stay there. Op een dag is het gedaan, we gaan hoe dan ook dood.»
GRAMSCHAP
JORIS «Ik ben niet iemand die snel boos word, maar ik heb onrechtvaardige dingen meegemaakt. Ik weet het: het leven is moeilijk voor iedereen. Maar ik heb mijn jongere zus zien sterven – ze heeft heel jong kanker gekregen – dat voelt niet eerlijk. En ook niet dat haar moeder zo moest sterven door dat auto-ongeluk.
»Ik ben daar al woedend om geweest. En het probleem met die woede was dat ik ze richtte op mensen rond me. Je moet dat soort woede naar de grond of naar de hemel richten, heeft mijn psychologe me intussen geleerd. Die woede was een reactie op die ervaringen van verlies, tegenslag, pech. Onmacht eigenlijk. En da’s in feite verdriet. Woede is verdriet. En bij mij is het ook vaak angst.»
HUMO Hoe richt je je woede precies naar de grond?
JORIS «Op de grond stampen, in mijn kussen slaan. An Pierlé heeft me de tip gegeven om met een keukenhanddoek te slaan op kasten. Dat heb ik nog niet geprobeerd. Eigenlijk zou ik mijn woede ook in mijn muziek kunnen steken, maar dan moet ik metal gaan maken (lacht). An vroeg me in de studio of ik nooit eens zin heb om heel luid te zingen, want ik zing heel zacht. Muziek is voor mij troost, ik heb muziek nog niet gebruikt om woede te ventileren. Er zit een heel klein beetje frustratie in mijn cover van Daniel Johnstons ‘Despair’, een klein momentje waarop ik de tekst wat kwader zing, met een soort megafooneffect. Da’s het kwaadste dat ik me al heb geuit in muziek.»
HUMO Hoe richt je je woede ten hemel?
JORIS «Ik heb al staan roepen naar de bomen, in het bos rond het palliatief centrum waar mijn zus is gestorven.»
HEBZUCHT
HUMO Je zat de voorbije jaren even in groepen als Isbells of The Happy, maar je was evengoed onthaalmoeder, werkte in callcenters, leefde van uitkeringen… Hoe breed of krap heb je het al gehad?
JORIS «Ik ben lang arm geweest. Twintig jaar eigenlijk, van mijn 20 tot mijn 40. Wauw, fuck, dat was kut. Een constante stress om het einde van de maand te halen. Ik heb situaties gekend waarin mijn toenmalige lief me onderdak en eten gaf.
»Ik heb geen middelbaar diploma, wat niet hielp op de arbeidsmarkt. Ik werd ook vaak ontslagen, vooral in die callcenters, om niet zo koosjere redenen. ‘Je past niet in de groep.’ En in een sandwichbar ben ik eens ontslagen omdat er drie keer 20 euro uit de kassa was verdwenen. Maar ik had dat geld niet gestolen, ik was gewoon in de war en had mensen te veel geld teruggegeven.
»Om de drie maanden van job veranderen en dan weer de werkloosheid in, het was heel vermoeiend om jarenlang zo te leven. Ik was geregeld depressief.»
HUMO Maar nu sta je er dus beter voor?
JORIS «Ik ben nog altijd niet rijk. Ik moet nog altijd cohousen met vrienden, in mijn eentje kan ik nog altijd niets huren. Mijn situatie is verbeterd toen ik dat beetje geld erfde van mijn zus. Ik ben er heel spaarzaam mee, maar het doet zoveel deugd om eindelijk een reserve te hebben. En die reserve werd dan aangevuld het voorbije jaar met optredens, ‘Vive le vélo’ (dat ze vorige zomer van muzikale intermezzo’s voorzag, red.)… Als ik nu ook nog het artiestenstatuut kan krijgen, en via publishing – door mijn muziek in films en series te krijgen – wat kan bijverdienen: hallelujah. Ik wil graag een ‘liedjesfabriek’ worden, iemand die leeft van songs schrijven.»
HUMO Stel dat je heel veel geld zou hebben. Wat zou je dan meteen kopen?
JORIS «Ik deel een droom met nog een paar andere arme muzikantenvrienden: samen een groot stuk grond kopen waarop ieder z’n chaletje zet. En dan beginnen we onze eigen moestuin. Natuur, leven en gezelligheid.»
HUMO Wat is al je grootste financiële uitspatting geweest?
JORIS «Een stel engelenvleugels van duizend euro. Ik had toch eens wat geld, had zulke vleugels gezien bij performanceartiesten en dacht: ik wil dat! Ik wil daarmee naar de Delhaize! Maar nu hangen die vleugels daar maar te hangen aan mijn muur.»
HUMO Hoe vrijgevig ben je?
JORIS «Belachelijk vrijgevig om zo arm te zijn. In 2009 woonde ik in Elsene en had ik op een gegeven moment gewoon bedelaarvrienden. Ik ging bij hen zitten, luisterde naar hun levensverhaal. Ik had ook een hond, dat schiep een band. Maar ik ben dan té bevriend geraakt met een jongen die ik wilde helpen, en dat is toen een beetje fout gelopen. Ik ben iemand die graag, té graag, voor anderen zorgt. Vooral in relaties, besefte ik achteraf.»
GULZIGHEID
JORIS «Eten is mijn probleem, ook al zou je dat niet meteen zeggen. Mijn eetverslaving bezorgt me ook een moreel dilemma: ik hou van dieren, maar ik eet ze ook op. Ik eet te veel vlees en heb een kaasverslaving, compleet met jichtaanvallen. Op mijn 25ste al belandde ik op de spoed omdat ik dacht dat mijn teen gebroken was. de dokter vroeg of ik toevallig veel kaas had gegeten en veel wijn had gedronken. ‘Huh, ja, dat is exact wat ik gisterenavond heb gedaan. Twee hele camemberts opgegeten en erna nog een avondje op café geweest.’ Jicht, dat zijn een soort kristallen die in je kleinste gewrichten komen vast te zitten. En dan gaat dat ontsteken, dat zwelt, wordt rood. Je kunt er zelfs niet naar wijzen, zoveel zeer doet dat.
»Ja, mijn gulzigheid kan ‘Joey doesn’t share food’-proporties aannemen. Als ik vraag of je iets van de winkel moet hebben en je zegt ‘nee’, en ik kom terug en je vraagt toch of je van mijn eten mag proeven: ik kan dat écht niet aan.
»Ik denk dat het iets met die armoede van vroeger te maken heeft. En nu ik wat geld heb, ga ik ook bewust lekkere dingen kopen in goeie winkels, in plaats van weer boodschappen te doen in de Lidl. En als ik drie keer sushi wil eten deze week, doe ik dat. Ik moet daar wel mee stoppen, ik heb mijn rekeninguittreksels eens bekeken. Maar ik ga binnenkort in Gentbrugge samenwonen met een vriend in een huis met een oven en zo, dus ik ga meer zelf koken. En invriezen.»
HUMO Hoe zit het met je zwak voor drank en drugs?
JORIS «Ik ben hypergevoelig voor drugs, alcohol en medicatie. Doordat ik altijd te weinig sliep, denk ik. Ik drink liever niet, want ik word heel snel zat. En daardoor ga ik heel snel bingen, om dan meestal op de grond te eindigen. Het valt nog weleens voor, maar liever geen alcohol.
»Ik was altijd wat bang van drugs, maar ik ben ermee in aanraking gekomen via het muzikantenmilieu. Ik werd overtuigd om het te proberen: ‘Ge moet dat eens doen.’ Ik ben niet antidrugs, maar het heeft me nooit veel gezegd. Ik heb te veel verslavingen rond me gezien, vooral aan coke en wiet. Ik ben wel éven meegegaan in die feestsfeer van dat hele muzikantenmilieu, maar ik heb mezelf er ook weer van losgetrokken.
»Ik denk wel dat ik verslaafd ben aan liefde. Dat ik een beetje een hopeloze verliefde ben – een ‘I can’t live if living is without you’-persoon. Een lief hebben, dat is eigenlijk te belangrijk in mijn leven.»
HUMO Waarom té?
JORIS «Omdat het al te veel miserie heeft veroorzaakt. Die eeuwige dans van de verlatingsangstigen en de bindingsangstigen hè, het grote cliché. En ik ben in die tango degene met de verlatingsangst, voor alle duidelijkheid.»
HUMO Weet je wat je zoekt in een relatie?
JORIS «Verbondenheid, loyaliteit. Toewijding, rust. Liefde. Ik heb al veel gedacht dat ik het had gevonden. Maar er zijn heel veel bange mensen rond mij. Waar zijn die niet-bange mensen? Ik ben niet bang voor binding. Misschien verlang ik er te hard naar? Ik weet het niet.»
ONKUISHEID
JORIS «Is dat seks?»
HUMO ‘Een handeling of uiting die ingaat tegen de heersende seksuele moraal,’ volgens Wikipedia.
JORIS «Ik heb ooit een lief bedrogen. Ik denk dat dat onkuis was. Ja, voor mij was dat onkuis, want ik heb daar een megaschuldgevoel aan overgehouden. Ik heb toen ook geleerd, en dat is intussen vijftien jaar geleden, dat je wel degelijk tegen je eigen waarden kunt handelen. En dat zondig gedrag in het nadeel is van een ander én van jezelf. Ik let er sindsdien heel erg op dat ik een deugdzaam leven leid.»
HUMO Zo’n uitschuiver zal je nooit meer overkomen?
JORIS (beslist) «Nee. De klap en de gevolgen ervan waren te groot en hebben me te lang gekweld. Ik heb echt jarenlang last gehad van dat schuldgevoel. Zozeer dat het mijn eigenwaarde aantastte, me in de war bracht. Ik heb er iemands vertrouwen mee geschonden, maar ook het vertrouwen in mezelf. Tot wat ben ik dan nog allemaal in staat? Die gedachte liet me niet meer los.
»Ik vind deugdzaam leven dus belangrijk voor mijn zelfvertrouwen, ik wil kunnen rekenen op mezelf. Dat is het goeie aan zondigen: je leert jezelf kennen. Ik heb na dat bedrog ook een heel zondige periode gekend van zuipen en mezelf verliezen, heel hopeloos. Want wat was ik waard, als ik daartoe in staat ben? Was ik dan wel gemaakt voor een relatie? Misschien moest ik een open relatie hebben?»
HUMO En? Geprobeerd?
JORIS «Ik heb één keer een open relatie gehad, en dat ging wel, maar ik was ook niet zo superverliefd op die persoon. In wezen ben ik monogaam. Maar wat moet ik doen als ik nu iemand graag zie die niet monogaam is? Ik zou dan eerder voor liefde kiezen dan voor ‘bezit’. Maar of ik dat leuk zou vinden, weet ik niet.»
HUMO Wat vind je erotisch in muziek?
JORIS «Wauw, da’s een goeie vraag! Euh, vrouwen? Ik ben lichtjes bi, denk ik. Of zeg ik dat nu omdat ik Madonna als kind in de jaren 80 zo sexy vond in haar clips? Ook Angèle op het podium van de MIA’s vond ik erg aantrekkelijk. Als het puur over de muziek gaat, vind ik elektrische gitaarsolo’s erotisch. En sexy stemmen. Hm, ik besef nu plots dat ik die twee nog nooit heb gemixt in mijn eigen muziek. Ik ben ook totaal niet het type dat muziek zal opzetten om in de mood te raken. Ik vind seks op muziek heel raar. Tenzij Pink Floyd zou opliggen misschien, ja, dat vind ik wel sexy muziek.»
HUMO Krijg je veel berichten van mannelijke fans?
JORIS «Ik heb er hier nu juist eentje gehad. (Leest voor) ‘Hey Joris, jammer dat je een man bent, anders probeerde ik je te versieren.’ Dat moet een mop voorstellen, zeker? Ik krijg zulke berichten van mannen die ik niet ken wel vaker, uit het niets spreken ze me aan. Soms ga ik een gesprekje aan, als het goed voelt. Dat kan zelfs interessant worden. Maar bij een berichtje als dit denk ik: wat probeert die nu eigenlijk te bereiken?»
HUMO Krijg je ook dickpics?
JORIS «Nee, zot. Als dat gebeurt, echt waar: ik spoor die mens op. Ik vind dat echt vies.
»Ik maak me soms zorgen over wat de jeugd vandaag allemaal te zien krijgt. Ik hoor van familieleden dat hun kinderen, meisjes, van soms maar 8 jaar, al allerlei dingen hebben gezien op het internet, allerlei dingen met mannen… Die zouden dat toch nog niet mogen zien?
»Ik ben zelf heel lang naïef gebleven, misschien zelfs wat preuts. Ik ben niet opgegroeid met het internet, en dan ook nog eens in Zuid-Frankrijk, in een klein dorpje, met niet al te veel vrienden. Pas op mijn 29ste ontdekte ik via mijn toenmalige liefje dat het vrij normaal is dat mannen naar porno kijken. Ik ben toen veel van mijn onschuld kwijtgeraakt. Maar ik ben ook blij dat ik nog veel onschuld in me heb.»
HUMO Dat hoor je ook in je muziek.
JORIS «Ja, er zit wat Disney in, hè? Ik heb van ‘The Story of an Artist’ van Daniel Johnston ook een beetje een Disneylied gemaakt. Onbewust hoor, dat is gewoon mijn kinderlijke naïviteit. Ik wil die behouden.»
AFGUNST
JORIS «Vroeger was ik jaloers op tieten. Ik heb nooit de tieten gekregen die ik wilde. Ik wou dikkere (lacht). Maar het is pas recent dat ik mezelf soms betrap op échte jaloezie. Op jonge mensen. Jonge meisjes die een gezicht hebben dat nog niet aan het smelten is. Die plotse jaloezie moet te maken hebben met mijn leeftijd, ik ben nu 40. Ouder worden is toch een ding voor me.»
HUMO Vind je het niet waardevol dat je ouder mag worden, gezien je ervaring met ziekte en verlies?
JORIS «Ja, maar ik ben nog niet deftig van ’t straat, vandaar die jaloezie. Ik wil me gewoon graag settelen, rust vinden. Waar is mijn relatie, mijn man, mijn gezin, mijn huis? Dat gezellige nestje? Mijn kans op kinderen is ook aan het verkleinen. Ik weet nog niet eens zeker of ik ze wel zou willen, en wellicht is het ook al te laat.
»Samengevat: ik ben tegenwoordig jaloers op mensen met een wat normaler leven, én op mensen die nog mogelijkheden hebben. Maar het is nu ook niet dat ik dagelijks mijn kas zit op te vreten van afgunst. Ik weet ook dat ik best aanvaard wat ik heb en dat het tijdverlies is om afgunstig of gefrustreerd te zijn. Het leven is te kort.»
HUMO Ken je artistieke bewondering die neigt naar jaloezie?
JORIS «Ik zou graag iets coolere muziek maken (lacht). Eerlijkheid en oprechtheid zijn mijn prioriteit als ik muziek maak. Maar ik ben nog volop op zoek naar mijn stijl. Diep vanbinnen wil ik misschien toch bij de ‘cool kids’ horen. Megapuberaal, ik weet het, maar ik was vroeger nooit echt cool op school. Wellicht komt het daardoor.»
HUMO Maar wie is zo’n cool kid voor jou?
JORIS «Meskerem Mees: zij kan én een song schrijven én die alleen met haar gitaar brengen én dat goed doen klinken. Mensen zeggen wel tegen mij: ‘Je hebt zo’n goeie stem.’ Dat is misschien wel waar, en er zit ook een vertelkracht in mijn stem, en het is allemaal echt en dit en dat. Maar nu wil ik écht goeie songs leren schrijven, met een goeie structuur.
»Meskerem is ook jong hè, misschien is mijn jaloezie dus niet alleen muzikaal (lacht).»
HUMO Tot slot: vind je het leven, ondanks alles, zinvol?
JORIS «Soms niet. Na de dood van mijn zus dacht ik: het leven is belangrijk, laat me gerust met je negativiteit, alles is mooi en goed. En dan waren er momenten dat ik dacht: ik ga gewoon naar mijn zus, fuck it. Die negatieve gedachten kwamen er ook door fysieke uitputting, door dat slaapprobleem.
»Ik weet wel: de focus moet op het positieve blijven liggen. Maar soms verlies ik die focus en word ik negatief en hopeloos. En dan zijn vrienden belangrijk, en familie.»
HUMO Ik vermoed dat je nu een zinvolle fase beleeft?
JORIS «Het is mooi weer, ik ga zo meteen mijn plaat afwerken, dus: ja. Dan word ik altijd bang: wanneer zal dat gat zich weer presenteren? Begin dit jaar heb ik zo’n moeilijke fase gehad, ook door die relatiebreuk. Het was lang geleden dat ik nog zo diep zat. Ik heb intussen wel het woord ‘ergotherapie’ beter leren begrijpen, dankzij een ergotherapeute in de geestelijke gezondheidszorg. Het gaat erom dat ik blijf ademen en probeer om niet te panikeren. Dat ik probeer te ontspannen in de vrije val. Want het is uiteindelijk geen échte vrije val hè, die zit alleen maar in je hoofd.»
Naima Joris speelt o.a. op Unwind, op woensdag 25 mei in Rivierenhof in Antwerpen.
‘Tribute to Daniel Johnston’ verschijnt op 27 mei bij PIAS.
